Obozowiska łowieckie ze schyłku preborealu w Bolkowie na Pomorzu Zachodnim
Słowa kluczowe:
preboreal, mezolit, Bolków, Polska, obozowiska, figurki totemu, narzędzia krzemienne, łuk myśliwski, ostrze z cisuAbstrakt
Artykuł jest pierwszą publikacją wyników badań wykopaliskowych przeprowadzonych przez autora w latach 2012–2013 na stanowisku w Bolkowie nad jeziorem Świdwie na Pomorzu Zachodnim. W strefie brzegowej dawnego jeziora, pod warstwą torfu odkryto m.in. pozostałości dwóch dobrze zachowanych szałasów żerdziowych z paleniskami w środku, datowanych na schyłek okresu preborealnego, tj. 9300–9100 BP. Towarzyszyły im liczne wyroby krzemienne i kamienne oraz z surowców organicznych. Obok różnych narzędzi znalazła się również wyjątkowo bogata grupa zabytków związanych z kulturą duchową. Przedmioty te wystąpiły w ściśle określonym kontekście kulturowym, chronologicznym i funkcjonalnym oraz w dobrze rozpoznanych warunkach środowiska przyrodniczego. Niosą sobą ogromny, rzadko spotykany potencjał poznawczy, pozwalający na daleko idącą rekonstrukcję obrazu życia łowców mezolitycznych.
Tłumacz: Iwona Zych
Pobrania
Bibliografia
Bokelmann K. 1971. Duvensee, ein Wohnplatz des Mesolithikums in Schleswig-Holstein und die Duvenseegruppe, „Offa”, t. 28, s. 5–26
Bokelmann K. 1986. Rast unter Bäumen. Ein ephemerer mesolithischer Lagerplatz aus dem Duvensee Moor, „Offa”, t. 43, s. 149–163
Bokelmann K. 1991. Duvensee, Wohnplatz 9. Ein präborealzeitlicher Lagerplatz in Schleswig-Holstein, „Offa”, t. 48, s. 75–118
Brinch Peteren E. 1973. A survey of the Late Palaeolithic and Mesolithic of Denmark, [w:] The Mesolithic in Europe, S.K. Kozłowski red., Warsaw, s. 77–128
Clark J. G. D. 1936. The Mesolithic settlement of Northern Europe, Cambridge
Clark J. G. D. 1957. Europa przedhistoryczna. Podstawy ekonomiczne, Warszawa
Fleckinger A. 2011. Ötzi, der Mann aus dem Eis. Alles Wissenswerte zum Nachschlagen und Staunen, Wien–Bozen
Galiński T. [1986] 1990. Późnoplejstoceńskie i wczesnoholoceńskie harpuny i ostrza kościane i rogowe na połu¬dniowych wybrzeżach Bałtyku między ujściem Niemna i Odry, „Materiały Zachodniopomorskie”, t. 32, Warszawa, s. 7–69
Galiński T. 2001. Some remarks on cultural differentiation of the European Mesolithic, „Fontes Archaeologici Posnanienses”, t. 39, s. 59–73
Galiński T. 2002. Społeczeństwa mezolityczne. Osadnictwo, gospodarka, kultura ludów łowieckich w VIII–IV tysiącleciu p.n.e. na terenie Europy, Szczecin
Galiński T. 2009. Badania paleolitu i mezolitu na Pomorzu Zachodnim w latach 1982–2006, [w:] Aktualne problemy epoki kamienia na Pomorzu, M. Fudziński, H. Paner red., Gdańsk, s. 85–115
Galiński T. 2010. Łuk myśliwski z Bolkowa, „Archeologia Żywa”, nr 5, s. 14
Galiński T. 2011. Organizacja terytorialna osadnictwa łowców mezolitycznych. Studia na przykładzie obszaru rynny plejstoceńskiej dolnej Odry, „Archeologia Polski”, t. 56, z. 1–2, s. 89–133
Galiński T. [2013] 2014. Typological, chronological and cultural verification of Pleistocene and Holocene bone and antler harpoons and points from the southern Baltic zone, „Przegląd Archeologiczny”, t. 61, s. 5–32
Galiński T., Jankowska D. 2006. Bolków 1. Stanowisko z końca paleolitu i początków mezolitu nad jeziorem Świdwie na Pomorzu Zachodnim, „Materiały Zachodniopomorskie”, n.s., t. II/III, z. 1, Szczecin, s. 79–175
Jankowska D. 1980. Z badań nad najstarszym osadnictwem w rejonie dolnej Odry, „Materiały Zachodniopomorskie”, t. 26, Szczecin, s. 19–38
Latałowa M. 1994. Datowanie palinologiczne i charakterystyka paleobotaniczna profilu archeologicznego w Bolkowie koło Szczecina, „Folia Praehistorica Posnaniensia”, t. 6, s. 213–224
Lips E. 1965. Das Indianerbuch, Lipsk
Mianowicz K. 2013. Wyniki badań palinologicznych przeprowadzonych na stanowisku archeologicznym w Bolkowie nad jeziorem Świdwie, Szczecin, maszynopis przechowywany w Zakładzie Geologii i Paleogeografii Uniwersytetu Szczecińskiego
Oshibkina S. V. 1997. Veretye I. A Mesolithic settlement in the North of Eastern Europe, Moscow
Schwantes G. 1939. Die Vorgeschichte Schleswig-Holsteins, [w:] Geschichte Schleswig-Holsteins, V. Pault, O. Scheel red., t. 1, Neumünster
Sobotta J. 1991. Frühmesolithische Wohnplätze aus Draved Moor, Dänemark, „Archäologisches Korrespondenzblatt”, t. 21, z. 4, s. 457–467
Zawistowicz-Adamska K. 1971. Systemy krewniacze na Słowiańszczyźnie, Wrocław
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
