Udomowianie ulicy. Z etnograficznych badań terenowych na Wschodniej
DOI:
https://doi.org/10.23858/JUE17.2019.003Słowa kluczowe:
zadomowianie ulicy, praktyki przestrzenne, miejsce, ulica Wschodnia, ŁódźAbstrakt
W artykule opisuję praktyki budujące poczucie zadomowienia ulicy, przedstawiam sposoby, w jakich ulica, będąca fizycznym bytem, uzyskuje wartość i znaczenie symboliczne dla konkretnych osób i wspólnot. Opieram się na materiałach zebranych od właścicieli zakładów rzemieślniczych zlokalizowanych na jednej
z ulic w Łodzi – ulicy Wschodniej. Ulica ta została wytyczona wraz z powstaniem Łodzi jako przemysłowego
miasta na początku XIX wieku, do I wojny została zabudowana czynszowymi kamienicami niskiego standardu, których partery przeznaczano na sklepy. Już na przełomie XIX i XX wieku miała charakter ulicy handlowej i rzemieślniczej, który utrzymywała do końca XX wieku. Dziś jest fragmentem starego, zdekapitalizowanego
i zaniedbanego obszaru Łodzi, który zaludniają osoby ubogie, a sklepy są zamykane.
Pobrania
Bibliografia
Benedyktowicz D., Benedyktowicz Z., 1992, Dom w tradycji ludowej, Wiedza o Kulturze, Warszawa.
Buczyńska-Garewicz H., 2006, Miejsca, strony, okolice. Przyczynek do fenomenologii przestrzeni. Universitas, Kraków.
de Certeau M., 2008, Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł. Thiel-Jańczuk K., Wydawnictwo UJ, Kraków.
Cresswell T., 2009, Place, Elselvier, Oxford. https://booksite.elsevier.com/brochures/hugy/SampleContent/Place.pdf
Czermińska M., 1978, Dom w autobiografii i powieści o dzieciństwie, [w:] Głowiński M., Okopień-Sławińska A. (red.), Przestrzeń i literatura, Wrocław, s. 229–252.
Dant T., 2007, Kultura materialna w rzeczywistości społecznej, przeł. Barański J., Wydawnictwo UJ, Kraków.
Davidson J., Milligan Ch., 2004, Embodying Emotion Sensing Space: Introducing Emotional Geographies, “Social and Cultural Geography”, vol. 5, no 4, s. 523–532. https://www.researchgate.net/profile/Christine_Milligan/publication/249005951_Embodying_Emotion_Sensing_Space_Introducing_Emotional_Geographies/links/54ae94c20cf21670b3585e4e/Embodying-Emotion-Sensing-Space-Introducing-Emotional-Geographies.pdf
Douglas M., 1991, The Idea of a Home. A Kind of Space, “Social Research”, no 1 (Spring), s. 287–307. https://is.muni.cz/el/1423/podzim2011/SAN236/um/27590952/Douglas_Idea_of_Home_A_Kind_of_Space_SR_090301.pdf
Dymnicka M., 2011, Od miejsca do nie-miejsca, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica”, vol. 36, s. 35–52.
Drozdowski R., 2010, Formy zamieszkiwania. Kilka refleksji pobadawczych, [w:] Wołyński P. (red.), Formy zamieszkiwania domostwa w obrazach – poznaniaków portret zbiorowy, Poznań, s. 15–20.
Edensor T., 2002, Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, przeł. Sadza A., Wydawnictwo UJ, Kraków.
Grotowska-Leder J., 1999, Łódzkie enklawy biedy: aspekt przestrzenny i dynamiczny, [w:] Warzywoda-Kruszyńska J. (red.), (Żyć) Na marginesie wielkiego miasta, Instytut Socjologii UŁ, Łódź, s. 55–76.
Grotowska-Leder J., 2002, Fenomen wielkomiejskiej biedy. Od epizodu do underclass, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
Gullestad M., 1992, The Art of Social Relations. Essays on Culture, Social Action and Everyday Life in Modern Norway, Scandinavian University Press, Oslo.
Gnieciak M., 2011, Emocje i pamięć: przyczynek do „geografii emocjonalnej” w ramach analizy wywiadów mieszkańców osiedli postrobotniczych w Będzinie i Rudzie Śląskiej. „Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa”, 2, s. 60–89.
Johnson L., 1996, As Housewives We are Worms: Women, Modernity and the Home Question, “Cultural Studies” no 3, p. 449–463.
Kapuściński R., 1998, Heban, Czytelnik, Warszawa.
Kearney A., Bradley J. J., 2009, ‘Too strong to ever be there’: place names and emotional geographies, “Social and Cultural Geography”, 10, 77–94.
Krajewski M., 2013, Są w życiu rzeczy. Szkice z socjologii przedmiotów, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa.
Kurczewski J., 1997, Dom i jego przeciwieństwa. Szkic zagadnienia, [w:] Dąbek-Wirgowa T., Makowiecki A.Z. (red.), Obraz domu w kulturach słowiańskich, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Warszawa, s. 7–14.
Massey D., 2005, For Space, Sage, London. https://selforganizedseminar.files.wordpress.com/2011/07/massey-for_space.pdf
Matthews H., 2003, The Street as a Liminal Space. The Barbed Spaces of Childhood, [w:] Christensen P., O’Brien M. (eds.), Children in the City. Home, Nieghbourhood and Community, Routledge, London, s. 101–117. http://www.shahrsazionline.com/wp-content/uploads/2016/01/Children-in-the-Citywww.shahrsazionline.com_.pdf
Pawlik W., 2004, Ekonomia życia codziennego społeczności lokalnej, [w:] Kurczewski J. (red.), Umowa o kartki, Wydawnictwo TRIO, Warszawa, s. 139–167.
Pink S., 2008, An Urban Tour: The Sensory Sociality of Ethnographic Place-Making, “Ethnography”, vol. 9, pp. 175–196. file:///C:/Users/user/Downloads/Pink,%20S-%202008%20An%20urban%20tour%20(1).pdf
Rakowski T., 2009, Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy. Etnografia człowieka zdegradowanego, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Rapior W., 2012, Krajobraz, pośród którego stoimy. Nauki społeczne, praktyka artystyczna i chodzenie, [w:] Łuczak M.J. (red.), Przestrzeń we współczesnych naukach społecznych, Poznań, s. 147–161.
Saryusz-Wolska M., 2011, Spotkania czasu z miejscem. Studia o pamięci i miastach, Wydawnictwo UW, Warszawa.
Szacka B., 2006, Czas przeszły – pamięć – mit, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
Warzywoda-Kruszyńska W., 2013, Intergenerational Transmission of Poverty: a Challenge for Poland, “Baltic Region”, no 3, s. 59–66. https://doi.org/10.5922/2079-8555-2013-3-6
Wedel J.R., 2007, Prywatna Polska, przeł. Kowalski S., Wydawnictwo Trio, Warszawa.
