Zespół mieczy z ciałopalnego cmentarzyska ludności „kultury łużyckiej” w Domasławiu, pow. Wrocław

Abstrakt

W związku z planowaną budową obwodnicy Wrocławia latach 2006-2008, Zespół Badań Ratowniczych Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział we Wrocławiu przeprowadził ratownicze badania wykopaliskowe na stan. 10/11/12 w Domasławiu. Najbardziej rewelacyjne rezultaty uzyskano w trakcie badań nekropoli ludności wyróżnianej kultury łużyckiej, przede wszystkim z fazy wczesnej epoki żelaza, okresu kiedy zmienił się zasadniczo obraz kultury materialnej tej społeczności. Ukazuje to budowa i wyposażenie blisko 300 halsztackich grobów komorowych, zawierających do ponad 50 naczyń luksusowej ceramiki grafitowanej i malowanej, ozdoby, przybory toaletowe, narzędzia, naczynia z brązu oraz broń. Na cmentarzysku odkryto fragment głowni miecza z brązu w grobie datowanym na IV/V okres epoki brązu oraz siedem żelaznych i jeden brązowy miecz w halsztackich pochówkach komorowych, bez wątpienia importów z północnoalpejskiego centrum wytwórczego. Przeprowadzone analizy metaloznawcze brązowych egzemplarzy mogą wskazywać na pochodzenie alpejskie surowca, świadczą także o niewielkich walorach mieczy żelaznych dla celów, dla których miały być przeznaczone. W jednym przypadku wykazano meteorytowe pochodzenie surowca.  Fakt złożenia mieczy wraz ze zmarłym do grobu był z całą pewnością czynnością, która miała wyróżnić tego osobnika i ukazać jego pozycję społeczną. W świetle wielu przesłanek pozyskanych w trakcie badań na cmentarzysku w Domasławiu, źródła stanowią potwierdzenie sygnalizowanych już w literaturze śladów kontaktów z kręgiem cywilizacji śródziemnomorskiej, głównie za pośrednictwem kultur kręgu halsztackiego.