Arponen V. 2017. The Capability Approach and Inequality in Archaeology. In S. Hansen and J. Müller (eds), Rebellion and Inequality in Archaeology. Proceedings of the Kiel Workshops ‘Archaeology of Rebellion’ (2014) and ‘Social Inequality as a Topic in Archaeology’ (2015) (= Universitätsforschungen zur prähistorischen Archäologie 308). Bonn: Dr. Rudolf Habelt GmbH, 35-45.
Google Scholar

Babiński L. ed. 2009. Stan i perspektywy zachowania drewna biskupińskiego (= Biskupińskie Prace Archeologiczne 7). Biskupin: Muzeum Archeologiczne w Biskupinie.
Google Scholar

Baron J. 2006. Zabudowa i organizacja przestrzenna osady ludności kultury łużyckiej w Polwicy na Śląsku. In B. Gediga and W. Piotrowski (eds), Architektura i budownictwo epoki brązu i wczesnych okresów epoki żelaza. Problemy rekonstrukcji (= Biskupińskie Prace Archeologiczne 5). Biskupin, Wrocław: Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, 163-174.
Google Scholar

Baron J. 2007. Intra-Site Analysis at Bronze Age Settlements in SW Poland. Analecta Archaeologica Ressoviensia 2, 83-100.
Google Scholar

Beck J. and Quinn C. P. 2022. Balancing the scales: archaeological approaches to social inequality. World Archaeology 54/4, 572-583. DOI: https://doi.org/10.1080/00438243.2023.2169341
Google Scholar

Bednarczyk J., Jaworska K., Marciniak A. and Ruiz del Arbol Moro M. 2015. Ancient salt exploitation in the Polish lowlands: recent research and future perspectives. In R. Brigand and O. Weller (eds), Archaeology of Salt. Approaching an Invisible Past. Leiden: Sidestone Press, 103-121.
Google Scholar

Bender Jørgensen L., Sofaer J. and Sørensen M. L. S. eds 2017. Creativity in the Bronze Age. Understanding Innovation in Pottery, Textile, and Metalwork Production. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/9781108344357
Google Scholar

Blajer W. 2001. Skarby przedmiotów metalowych z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza na ziemiach polskich. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Archeologii.
Google Scholar

Bogaard A., Ortman S., Birch J., Quequezana G. C., Chirikure S., Crema E. R., Cruz P., Feinman G., Fochesato M., Green A. S., Gronenborn D., Hamerow H., Jin G., Kerig T., Lawrence D., McCoy M. D., Munson J., Roscoe P., Rosenstock E., Thompson A., Petrie C.A. and Kohler T. A. 2024. The Global Dynamics of Inequality (GINI) project: analysing archaeological housing data. Antiquity 98(397), e6. https://doi.org/10.15184/aqy.2023.188. DOI: https://doi.org/10.15184/aqy.2023.188
Google Scholar

Borgerhoff Mulder M., Bowles S., Hertz T., Bell T., Beise J., Clark G., Fazzio I., Michael G., Hill K., Hooper P. L., Irons W., Kaplan H., Leonetti D., Low B., Marlowe F., McElreath R., Naidu S., Nolin D., Piraino P., Quinlan R., Schniter E., Sear R., Shenk M., Smith E. A., von Rueden C. and Wiessner P. 2009. Intergenerational Wealth Transmission and the Dynamics of Inequality in Small-Scale Societies. Science 326(5953), 682-688. DOI: https://doi.org/10.1126/science.1178336
Google Scholar

Bourdieu P. 1984. Distinction. A Social Critique of the Judgement of Taste. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Google Scholar

Bronk Ramsey C. 2009. Bayesian analysis of radiocarbon dates. Radiocarbon 51/1, 337-360. DOI: https://doi.org/10.1017/S0033822200033865
Google Scholar

Bronk Ramsey C. 2017. Methods for summarizing radiocarbon datasets. Radiocarbon 59/6, 1809-1833. DOI: https://doi.org/10.1017/RDC.2017.108
Google Scholar

Bruyère C., Molloy B., Jovanović D., Birclin M., Pendić J., Topić G., Milašinović L., Mirković-Marić N. and Šalamon A. 2024. Integrating and Dividing in a Late Bronze Age Society: Internal Organization of Settlements of the Tisza Site Group in the Southern Carpathian Basin, 1600-1200 b.c. Journal of Field Archaeology 49/7, 547-572. DOI: https://doi.org/10.1080/00934690.2024.2372161
Google Scholar

Bugaj E. and Kopiasz J. 2006. Próba interpretacji zabudowy osady z wczesnej epoki żelaza na stanowisku Milejowice 19, pow. Wrocławski. In B. Gediga and W. Piotrowski (eds), Architektura i budownictwo epoki brązu i wczesnych okresów epoki żelaza. Problemy rekonstrukcji (= Biskupińskie Prace Archeologiczne 5). Biskupin, Wrocław: Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, 175-207.
Google Scholar

Bugaj M. 2022. Historia badań wykopaliskowych pradziejowej osady obronnej w Wicinie, gm. Jasień, woj. Lubuskie. Raport Archeologiczny 17, 151-295.
Google Scholar

Bukowski Z. 1992. Niektóre szczegóły obrządku grzebalnego w świetle badań cmentarzysk birytualnych kultury łużyckiej na Górnym Śląsku. Archeologia Polski 37/1-2, 57-88.
Google Scholar

Capuzzo G., Zanon M., Dal Corso M., Kirleis W. and Barceló J. A. 2018. Highly diverse Bronze Age population dynamics in Central-Southern Europe and their response to regional climatic patterns. PLoS One 13(8), e0200709. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0200709. DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0200709
Google Scholar

Cavazzuti C., Arena A., Cardarelli A, Fritzl M., Gavranović M., Hajdu T., Kiss V., Köhler K., Kulcsár G., Melis E., Rebay-Salisbury K., Szabó G. and Szeverényi V. 2022. The First ‘Urnfields’ in the Plains of the Danube and the Po. Journal of World Prehistory 35, 45-86. DOI: https://doi.org/10.1007/s10963-022-09164-0
Google Scholar

Chamberlain A. 2009. Archaeological Demography. Human Biology 81/3, 275-286. DOI: https://doi.org/10.3378/027.081.0309
Google Scholar

Chochorowski J. 2014. Scytowie a Europa Środkowa – historyczna interpretacja archeologicznej rzeczywistości. Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego 35, 9-58.
Google Scholar

Chochorowski J. and Krąpiec M. 2020. The Nature of the Hallstattian Cultural Change in Northern Central Europe in Light of Radiocarbon Dating of the Late Bronze Age Stronghold at Łubowice Near Racibórz (Southwest Poland). Radiocarbon 62/6, 1613-1623. DOI: https://doi.org/10.1017/RDC.2020.86
Google Scholar

Cortell-Nicolau A., Rivas J., Crema E. R., Shennan S., García-Puchol O., Kolář J., Staniuk R. and Timpson A. 2025. Demographic interactions between the last hunter-gatherers and the first farmers. Proceedings of the National Academy of Sciences 122(14), e2416221122. https://doi.org/10.1073/ pnas.2416221122. DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.2416221122
Google Scholar

Crema E. R. 2022. Statistical Inference of Prehistoric Demography from Frequency Distributions of Radiocarbon Dates: A Review and a Guide for the Perplexed. Journal of Archaeological Method and Theory 29/4, 1387-1418. DOI: https://doi.org/10.1007/s10816-022-09559-5
Google Scholar

Czebreszuk J., Kadrow S. and Müller J. eds 2008. Defensive Structures from Central Europe to the Aegean in the 3rd and 2nd millennia BC (= Studien zur Archäologie in Ostmitteleuropa / Studia nad Pradziejami Europy Środkowej 5). Poznań, Bonn: Dr. Rudolf Habelt GmbH.
Google Scholar

Czopek S. 2014. Chronologia i podziały kulturowe późnej epoki brązu i wczesnej epoki żelaza na ziemiach polskich w ujęciu Józefa Kostrzewskiego: próba oceny z „perspektywy południowej”. Fontes Archaeologici Posnanienses 50/1, 69-77.
Google Scholar

Czopek S., Krąpiec M., Pawlyta J. and Tokarczyk T. 2023. Absolute Chronology of the Rampart of the Early Iron Age Hillfort in Chotyniec near Radymno (Southeastern Poland) in the Context of Radiocarbon Dating. Radiocarbon 66/6, 1556-1565. DOI: https://doi.org/10.1017/RDC.2023.87
Google Scholar

Czopek S. and Krąpiec M. 2020. The cult area (zolnik) from a Scythian hillfort in Chotyniec near Radymno (Southeastern Poland) in the context of radiocarbon dating. Radiocarbon 62/6, 1599-1611. DOI: https://doi.org/10.1017/RDC.2020.78
Google Scholar

Dąbrowski J. 1997. Epoka brązu w północno-wschodniej Polsce (= Prace Białostockiego Towarzystwa Naukowego 36). Białystok: Białostockie Towarzystwo Naukowe, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Desplanques E. 2022. Protohistoric metal-urn cremation burials (1400-100 BC): a pan-European phenomenon. Antiquity 96(389), 1162-1178. DOI: https://doi.org/10.15184/aqy.2022.109
Google Scholar

Dunbar R. 2021. Friends: Understanding the Power of Our Most Important Relationships. London: Little, Brown.
Google Scholar

Dunbar R. 2023. How Religion Evolved: And Why It Endures. London: Pelican Books.
Google Scholar

Durczewski D. 1970. Prasłowiański gród w Smuszewie (= Biblioteka popularnonaukowa Muzeum Archeologicznego w Poznaniu 5). Poznań: Muzeum Archeologiczne w Poznaniu.
Google Scholar

Durczewski D. 1985. Gród ludności kultury łużyckiej z okresu halsztackiego w Smuszewie woj. pilskie. Część I (= Biblioteka Fontes Archaeologici Posnanienses 6). Poznań: Muzeum Archeologiczne w Poznaniu.
Google Scholar

Dzięgielewski K. 2017a. Late Bronze Age and Early Iron Age communities in the northern part of the Polish Lowland (1000-500 BC). In U. Bugaj (ed.), The Past Societies. Polish lands from the first evidence of human presence to the Early Middle Ages, vol. 3, 2000-500 BC. Warszawa: Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences, 295-340.
Google Scholar

Dzięgielewski K. 2017b. The rise and fall of Biskupin and its counterparts. In U. Bugaj (ed.), The Past Societies. Polish lands from the first evidence of human presence to the Early Middle Ages, vol. 3, 2000-500 BC. Warszawa: Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences, 341-366.
Google Scholar

Dzięgielewski K., Przybyła M. S. and Gawlik A. 2010. Reconsidering migration in Bronze and Early Iron Age Europe: bridging a gap in European mobility? In K. Dzięgielewski, M. S. Przybyła and A. Gawlik (eds), Migration in Bronze and Early Iron Age Europe (= Prace Archeologiczne 63). Kraków: Księgarnia Akademicka, 9-35.
Google Scholar

Earle T. 2000. Archaeology, Property, and Prehistory. Annual Review of Anthropology 29, 39-60. DOI: https://doi.org/10.1146/annurev.anthro.29.1.39
Google Scholar

Feeser I. Dörfler W., Kneisel J., Hinz M. and Dreibrodt S. 2019. Human impact and population dynamics in the Neolithic and Bronze Age: Multi-proxy evidence from north-western Central Europe. The Holocene 29/10, 1596-1606. DOI: https://doi.org/10.1177/0959683619857223
Google Scholar

Feinman G. M. 1995. The Emergence of Inequality. A Focus on Strategies and Processes. In T. D. Price and G. M. Feinman (eds), Foundations of Social Inequality (= Fundamental Issues in Archaeology). New York: Springer Science+Business Media, LLC, 255-279. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4899-1289-3_10
Google Scholar

Feinman G. M., Cervantes Quequezana G., Green A., Lawrence D., Munson J., Ortman S., Petrie C., Thompson A. and Nicholas L. M. 2025. Assessing grand narratives of economic inequality across time. Proceedings of the National Academy of Sciences 122(16), e2400698121. https://doi.org/10.1073/pnas.2400698121. DOI: https://doi.org/10.1073/pnas.2400698121
Google Scholar

Filipović D. Meadows J., Dal Corso M., Kirleis W., Alsleben A., Akeret Ö., Bittmann F., Bosi G., Ciută B., Dreslerová D., Effenberger H., Gyulai F., Heiss A. G., Hellmund M., Jahns S., Jakobitsch T., Kapcia M., Klooß S., Kohler-Schneider M., Kroll H., Makarowicz P., Marinova E., Märkle T., Medović A., Mercuri A. M., Mueller-Bieniek A., Nisbet R., Pashkevich G., Perego R., Pokorný P., Pospieszny Ł., Przybyła M., Reed K., Rennwanz J., Stika H. – P., Stobbe A., Tolar T., Wasylikowa K., Wiethold J. and Zerl T. 2020. New AMS 14C dates track the arrival and spread of broomcorn millet cultivation and agricultural change in prehistoric Europe. Scientific Reports 10/1, 13698. https://doi.org/10.1038/s41598-020-70495-z. DOI: https://doi.org/10.1038/s41598-020-70495-z
Google Scholar

Fogel J. 1979. Studia nad uzbrojeniem ludności kultury łużyckiej w dorzeczu Odry i Wisły. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Google Scholar

Fogel J. 1988. Militaria kultury łużyckiej z dorzecza Odry i Wisły (źródła) (= Seria Archeologia 32). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar

Fokkens H. 1997. The genesis of urnfields: economic crisis or ideological change? Antiquity 71(272), 360-373. DOI: https://doi.org/10.1017/S0003598X00084970
Google Scholar

French J. C., Riris, P., Fernandéz-López de Pablo J., Lozano S. and Silva F. 2020. A manifesto for palaeodemography in the twenty-first century. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 376(1816), 20190707. https://doi.org/10.1098/rstb.2019.0707. DOI: https://doi.org/10.1098/rstb.2019.0707
Google Scholar

Friman B. and Lagerås P. 2023. From Neolithic Boom-and-Bust to Iron Age Peak and Decline: Population and Settlement Dynamics in Southern Sweden Inferred from Summed Radiocarbon Dates. European Journal of Archaeology 26/2, 168-188. DOI: https://doi.org/10.1017/eaa.2022.43
Google Scholar

Gadomska-Czekalska A. 1950. Podłoże geologiczne grodu prasłowiańskiego w Biskupinie. In J. Kostrzewski (ed.), III sprawozdanie z prac wykopaliskowych w grodzie kultury łużyckiej w Biskupinie w powiecie żnińskim za lata 1938-1939 i 1946-1948. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Prehistoryczne, 28-38.
Google Scholar

Gałka M., Kołaczek P., Sim T. G., Knorr K.-H., Niedzielski P., Lewandowska A., Szczurek G. 2022. Palaeoenvironmental conditions and human activity in the vicinity of the Grodzisko fortified settlement (central Europe, Poland) from the late-Neolithic to the Roman period. Geoarchaeology 37/2, 385-399. DOI: https://doi.org/10.1002/gea.21896
Google Scholar

Gardawski A. 1979. Czasy zaniku kultury łużyckiej. Okres halsztacki D i lateński. In J. Dąbrowski and Z. Rajewski (eds), Od środkowej epoki brązu do środkowego okresu lateńskiego (= Prahistoria ziem polskich 4). Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 117-146.
Google Scholar

Gediga B., Józefowska A., Łaciak D. and Dolata-Daszkiewicz I. 2020. Cmentarzysko wczesnej epoki żelaza w Domasławiu 10/11/12, powiat wrocławski. Tom 4 – Synteza. Wrocław: Fundacja Przyjaciół Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk. DOI: https://doi.org/10.23858/Wr/k/005
Google Scholar

Gedl M. 1975 Kultura łużycka. Kraków: Uniwersytet Jagielloński. Gedl M. 1988. Europa w okresie halsztackim D. In J. Kmieciński (ed.), Pradzieje ziem polskich. Tom I. Od paleolitu do środkowego okresu lateńskiego. Część 2. epoka brązu i początki epoki żelaza. Warszawa, Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 561-570.
Google Scholar

van Geel B., Bokovenko N. A., Burova N. D., Chugunov K. V., Dergachev V. A., Dirksen V. G., Kulkova M., Nagler A., Parzinger H., van der Plicht J., Vasiliev S. S. and Zaitseva G. I. 2004. Climate change and the expansion of the Scythian culture after 850 BC: a hypothesis. Journal of Archaeological Science 31/12, 1735-1742. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jas.2004.05.004
Google Scholar

Geel B. V., van der Plicht J., Kilian M. R., Klaver E. R., Kouwenberg J. H. M., Renssen H., Reynaud-Farrera I. and Waterbolk H. T. 1997. The Sharp Rise of Δ14C ca. 800 cal BC: Possible Causes, Related Climatic Teleconnections and the Impact on Human Environments. Radiocarbon 40/1, 535-550. DOI: https://doi.org/10.1017/S0033822200018403
Google Scholar

Góralczyk A. 2024. Podstawy datowania grodów kultury łużyckiej na ziemiach polskich. Folia Praehistorica Posnaniensia 29, 57-88. DOI: https://doi.org/10.14746/fpp.2024.29.04
Google Scholar

Goslar T. 2019. Chronologia i periodyzacja cmentarzyska z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Domasławiu, pow. wrocławski, na podstawie datowania radiowęglowego. Przegląd Archeologiczny 67, 31-48. DOI: https://doi.org/10.23858/PA67.2019.002
Google Scholar

Graeber D. 2011. Debt: the first 5,000 years. Brooklyn, New York: Melville House.
Google Scholar

Graeber D. and Wengrow D. 2021. The Dawn of Everything. A New History of Humanity. London: Allen Lane.
Google Scholar

Gretzinger J., Schmitt F., Mötsch A., Carlhoff S., Lamnidis T. C., Huang Y., Ringbauer H., Knipper C., Francken M., Mandt F., Hansen L., Freund C., Posth C., Rathmann H., Harvati K., Wieland G., Granehäll, L., Maixner F., Zink A., Schier W., Krausse D., Krause J. and Schiffels S. 2024. Evidence for dynastic succession among early Celtic elites in Central Europe. Nature Human Behaviour 8/8, 1467-1480. DOI: https://doi.org/10.1038/s41562-024-01888-7
Google Scholar

Grossman A. 2006a. Rozwiązania konstrukcyjne osady obronnej kultury łużyckiej w Biskupinie – standardy czy nowości? In B. Gediga and W. Piotrowski (eds), Architektura i budownictwo epoki brązu i wczesnych okresów epoki żelaza. Problemy rekonstrukcji (= Biskupińskie Prace Archeologiczne 5). Biskupin, Wrocław: Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, 91-123.
Google Scholar

Grossman A. 2006b. Zarys rozwoju osadnictwa kultury łużyckiej w biskupińskim mikroregionie osadniczym a środowisko przyrodnicze. In W. Blajer (ed.), Z badań nad osadnictwem epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środkowej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 9-34.
Google Scholar

Grossman A. and Piotrowski W. 2016. Czy rzeczywiście fenomen Biskupina? In B. Gediga, A. Grossman and W. Piotrowski (eds), Europa w okresie od VIII wieku przed narodzeniem Chrystusa do I wieku naszej ery (= Biskupińskie Prace Archeologiczne 11). Biskupin-Wrocław: Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, 197-214.
Google Scholar

Großmann R. 2021. Insights into Social Inequality. A Quantitative Study of Neolithic to Early Medieval Societies in Southwest Germany (= ROOTS Studies 1). Leiden: Sidestone Press. DOI: https://doi.org/10.59641/9zd5722b
Google Scholar

Gurven M., Borgerhoff Mulder M., Hooper P. L., Kaplan H., Quinlan R., Sear R., Schniter E., von Rueden C., Bowles S., Hertz T. and Bell A. 2010. Domestication Alone Does Not Lead to Inequality. Current Anthropology 51/1, 49-64. DOI: https://doi.org/10.1086/648587
Google Scholar

Hansen S. 1991. Studien zu den Metalldeponierungen während der Urnenfelderzeit im Rhein-Main-Gebiet (= Universitätsforschungen zur prähistorischen Archäologie 5). Bonn: Dr. Rudolf Habelt GmbH.
Google Scholar

Harding A., Ostoja-Zagórski J., Palmer C. and Rackham J. 2004. Sobiejuchy: a Fortified Site of the
Google Scholar

Early Iron Age in Poland (= Polskie Badania Archeologiczne 35). Warsaw: Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences.
Google Scholar

Harding A. 2013. Salt in Prehistoric Europe. Leiden: Sideston Press.
Google Scholar

Harding A. 2015. The emergence of elite identities in Bronze Age Europe. Origini 37(2), 111-121.
Google Scholar

Harding A. and Kavruk V. 2013. Slovakia and Poland. In A. Harding and V. Kavruk (eds), Explorations in Salt Archaeology in the Carpathian Zone. Budapest: Archeolingua, 175-183.
Google Scholar

Harding A. and Rączkowski W. 2010. Living on the lake in the Iron Age: new results from aerial photographs, geophysical survey and dendrochronology on sites of Biskupin type. Antiquity 84(324), 386-404. DOI: https://doi.org/10.1017/S0003598X00066655
Google Scholar

Harding A. F. 2000 European Societies in the Bronze Age (= Cambridge World Archaeology). Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar

Haselgrove C., Rebay-Salisbury K. and Wells P. S. (eds) 2023. The Oxford Handbook of the European Iron Age. Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar

Hansen S. and Krause R. eds 2018. Bronzezeitliche Burgen zwischen Taunus und Karpaten/Bronze Age Hillforts between Taunus and Carpathian Mountains (= Universitätsforschungen zur prähistorischen Archäologie 319). Bonn: Dr. Rudolf Habelt GmbH.
Google Scholar

Hastorf C. A. 2017. The social archaeology of food. thinking about eating from prehistory to the present. New York: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/9781316597590
Google Scholar

Henneberg M. and Ostoja-Zagórski J. 1984. Use of a general ecological model for the reconstruction of prehistoric economy: the Hallstatt period culture of northwestern Poland. Journal of Anthropological Archaeology 3/1, 41-78. DOI: https://doi.org/10.1016/0278-4165(84)90012-6
Google Scholar

Horn C. and Kristiansen K. 2018. Warfare in Bronze Age Society. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/9781316884522
Google Scholar

Ignaczak M. 2002. Ze studiów nad genezą kultury łużyckiej w strefie Kujaw (= Materiały do Syntezy Pradziejów Kujaw 10). Poznań: Instytut Prahistorii UAM. DOI: https://doi.org/10.14746/fpp.2003.10.14
Google Scholar

Jaskanis J. (ed.) 1991. Prahistoryczny gród w Biskupinie. Problematyka osiedli obronnych na początku epoki żelaza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar

Jaeger M. 2010. Stanowisko Pudliszki 5 w ramach domniemanej sieci wczesnobrązowych osad obronnych wielkopolski. In J. Müller, J. Czebreszuk and J. Kneisel (eds), Bruszczewo II: Ausgrabungen und Forschungen in einer prähistorischen Siedlungskammer Großpolens / Badania mikroregionu osadniczego z terenu Wielkopolski. Bonn: Dr. Rudolf Habelt GmbH. 784-850.
Google Scholar

Jaeger M. 2016. Bronze Age Fortified Settlements in Central Europe (= Studien zur Archäologie in Ostmitteleuropa / Studia nad Pradziejami Europy Środkowej 17). Bonn, Poznań: Wydawnictwo Nauka i Innowacje In Kommission bei Dr Rudolf Habelt GmbH.
Google Scholar

Jędrysik J. and Przybyła M. S. 2018. Bronze Age fortified settlement on Zyndram’s Hill at Maszkowice (Polish Carpathians). Gesta 17/2, 9-33.
Google Scholar

Kaczanowski K., Kurnatowski S., Malinowski A. and Piontek J. 1992. Zaludnienie ziem polskich między XIII w. p.n.e. a IV w. n.e. – materiały źródłowe, próba oceny (= Monografie i opracowania 342). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa Instytut Statystyki i Demografii.
Google Scholar

Kaczmarek M. 2002 Zachodniowielkopolskie społeczności kultury łużyckiej w epoce brązu (= Seria Archeologia 48). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Google Scholar

Kaczmarek M. 2012. The Józef Kostrzewski Poznań school of archaeology. Several reflections on the
Google Scholar

illuminations and shadows of prehistory studies in respect to the Bronze and Early Iron Ages. Folia Praehistorica Posnaniensia 17, 25-40.
Google Scholar

Kaczmarek M. 2014. Józef Kostrzewskiego koncept kultury łużyckiej. Fontes Archaeologici Posnanienses 50/1, 59-67.
Google Scholar

Kaczmarek M. 2017. The Snares of Ostensible Homogeneity. Lusatian Culture or Lusatian Urnfields? In U. Bugaj (ed.), The Past Societies. Polish lands from the first evidence of human presence to the Early Middle Ages 3, 2000-500 BC. Warszawa: Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences, 264-293.
Google Scholar

Kaczmarek M. 2020. Urnfields in the middle Oder basin – a perspective of a Lubusz-Greater Polish territorial community. Praehistorische Zeitschrift 94/2, 379-413. DOI: https://doi.org/10.1515/pz-2019-0017
Google Scholar

Kaczmarek M. and Szczurek G. 2015. The Early Iron Age Fortified Settlements in Wielkopolska (western Poland) – past and present perspectives in archaeological research. Praehistorische Zeitschrift 90/1-2, 245-270. DOI: https://doi.org/10.1515/pz-2015-0011
Google Scholar

Kadrow S. 2001. U progu nowej epoki. Gospodarka i społeczeństwo wczesnego okresu epoki brązu w Europie Środkowej. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Odział w Krakowie.
Google Scholar

Kerig T., Bröcker J., Ohlrau R., Schreiber T., Skorna H. and Wilkes F. 2022. An archaeological perspective on social structure, connectivity and the measurements of social inequality. In J. Müller (ed.), Connectivity Matters! Social, Environmental and Cultural Connectivity in Past Societies (= ROOTS Studies 2). Leiden: Sidestone Press, 93-114.
Google Scholar

Kohler T. A. and Smith M. E. eds 2018. Ten Thousand Years of Inequality: The Archaeology of Wealth Differences. Tucson: University of Arizona Press. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctt20d8801
Google Scholar

Kołaczek P., Rzodkiewicz M., Karpińska-Kołaczek M., Hildebrandt-Radke I., Gałka M., Jaeger M., Kneisel J. and Niebieszczański J. 2025. The impact of Lusatian Urnfield and subsequent prehistoric cultures on lake and woodland ecosystems: insights from multi-proxy palaeoecological investigations at Bruszczewo, western Poland. Vegetation History and Archaeobotany 2025. https://doi.org/10.1007/s00334-024-01022-7. DOI: https://doi.org/10.1007/s00334-024-01022-7
Google Scholar

Kostrzewski J. (ed.) 1950. III sprawozdanie z prac wykopaliskowych w grodzie kultury łużyckiej w Biskupinie w powiecie żnińskim za lata 1938-1939 i 1946-1948. Poznań: Polskie Towarzystwo Prehistoryczne.
Google Scholar

Kristiansen K. 1998. Europe before History (= New Studies in Archaeology). Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar

Kurnatowski S. 1992. Próba oceny zmian zaludnienia ziem polskich między XIII w. p.n.e. a IV w. n.e. In K. Kaczanowski, S. Kurnatowski, A. Malinowski and J. Piontek (eds), Zaludnienie ziem polskich między XIII w. p.n.e. a IV w. n.e. – materiały źródłowe, próba oceny (= Monografie i opracowania 24). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa Instytut Statystyki i Demografii, 15-111.
Google Scholar

Lalueza-Fox C. 2022. Inequality. A Genetic History. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press. DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/14145.001.0001
Google Scholar

Lang V. 2007. The Bronze and Early Iron Ages in Estonia (= Estonian Archaeology 3). Tartu: Tartu University Press. DOI: https://doi.org/10.26530/OAPEN_423939
Google Scholar

Makarowicz P. 2010. Trzciniecki krąg kulturowy – wspólnota pogranicza Wschodu i Zachodu Europy (= Archeologia Bimaris. Monografie 3). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Google Scholar

Makowiecki D. 2003. Historia ryb i rybołówstwa w holocenie na Niżu Polskim w świetle badań archeoichtiologicznych. Poznań: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Malinowski A. 1979. Opis antropologiczny materiałów osteologicznych z grodziska halsztackiego w Smuszewie, woj. pilskie. Fontes Archaeologici Posnanienses 28 (1977), 56-57.
Google Scholar

Marzian J., Laabs J., Müller J. and Requate T. 2024. Inequality in relational wealth within the upper societal segment: evidence from prehistoric Central Europe. Humanities and Social Sciences Communications 11/1, 1-12. DOI: https://doi.org/10.1057/s41599-024-03053-x
Google Scholar

Mazur M. and Dzięgielewski K. 2021. Stan badań nad warzelnictwem soli w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem podkrakowskiego ośrodka solowarskiego. In J. Gancarski (ed.), Epoka brązu i wczesna epoka żelaza w Karpatach. Krosno: Muzeum Podkarpackie w Krośnie, 217-258.
Google Scholar

Mattison S. M., Smith E. A., Shenk M. K. and Cochrane E. E. 2016. The evolution of inequality. Evolutionary Anthropology: Issues, News, and Reviews 25(4), 184-199. DOI: https://doi.org/10.1002/evan.21491
Google Scholar

Metzner-Nebelsick C. 2010. Aspects of mobility and migration in the Eastern Carpathian Basin and adjacent areas in the Early Iron Age (10th-7th centuries BC). In K. Dzięgielewski, M. S. Przybyła and A. Gawlik (eds), Migration in Bronze and Early Iron Age Europe (= Prace Archeologiczne 63). Kraków: Księgarnia Akademicka, 121-151.
Google Scholar

Mierzwiński A. 1996. Konkretyzacja modelu przemian osadniczych a problematyka demograficzna na przykładzie łużyckiego cyklu chronologicznego mezoregionu Sobiejuchy. Przegląd Archeologiczny 44, 41-57.
Google Scholar

Mierzwiński A. 2000. Zagadnienie obronności osiedli typu biskupińskiego. O potrzebie alternatywnej interpretacji. Przegląd Archeologiczny 48, 141-151.
Google Scholar

Mierzwiński A. 2012a. Biesiady w rytuale pogrzebowym nadodrzańskiej strefy pól popielnicowych. Wrocław: Wydawnictwo Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Mierzwiński A. 2012b. Tajemnice pól popielnicowych. Pogranicze doczesności i zaświatów w perspektywie pradziejowej antropologii śmierci. Wrocław: Wydawnictwo Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Mittnik A., Massy K., Knipper C., Wittenborn F., Friedrich R., Pfrengle S., Burri M., Carlichi-Witjes N., Deeg H., Furtwängler A., Harbeck M., von Heyking K., Kociumaka C., Kucukkalipci I., Lindauer S., Metz S., Staskiewicz A., Thiel A., Wahl J., Haak W., Pernicka E., Schiffels S., Stockhammer P. W. and Krause J. 2019. Kinship-based social inequality in Bronze Age Europe. Science 366(6466), 731-734. DOI: https://doi.org/10.1126/science.aax6219
Google Scholar

Mogielnicka-Urban M. 1984. Warsztat ceramiczny w kulturze łużyckiej (= Biblioteka Archeologiczna 27). Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Molloy B., Jovanović D., Bruyere C., Estanqueiro M., Birclin M., Milašinović L., Šalamon A., Penezić K., Bronk Ramsey C. and Grosman D. 2023. Resilience, innovation and collapse of settlement networks in later Bronze Age Europe: New survey data from the southern Carpathian Basin. PLoS One 18(11), e0288750. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0288750. DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0288750
Google Scholar

Moskal-del Hoyo M., Lityńska-Zając M., Korczyńska M., Cywa K., Kienlin T. L., Cappenberg K. 2015. Plants and environment: results of archaeobotanical research of the Bronze Age settlements in the Carpathian Foothills in Poland. Journal of Archaeological Science 53, 426-444. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jas.2014.10.024
Google Scholar

Müller J. 2015. Eight million Neolithic Europeans: social demography and social archaeology on the scope of change – from the Near East to Scandinavia. In K. Kristiansen, L. Šmejda and J. Turek (eds), Paradigm Found – Archaeological Theory: Present, Past and Future. Essays in Honour of Evžen Neustupný. Oxford & Philadelphia: Oxbow Books, 200-214. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctvh1dpc1.20
Google Scholar

Niebieszczański J., Kołaczek P., Karpińska-Kołaczek M., Hildebrandt-Radke I., Gałka M. and Kneisel J. 2024. Consequences of Lake Expansion and Disappearance for the Complex of Bronze and Iron Age Settlements at Bruszczewo (Western Poland, Central Europe). Environmental Archaeology 29/6, 543-561. DOI: https://doi.org/10.1080/14614103.2023.2167641
Google Scholar

Niedziółka K. 2023. Poland Reborn: The Ethnic Origin of Past Societies and Contemporary Land Affiliation – Polish and German Prehistorians During the Twentieth Century. In M. Eickhoff, D. Modl, K. Meheux and E. Nuijten (eds), National-Socialist Archaeology in Europe and its Legacies. Cham: Springer International Publishing, 127-145. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-28024-5_5
Google Scholar

Niesiołowska-Wędzka A. 1974. Początki i rozwój grodów kultury łużyckiej (= Polskie Badania Archeologiczne 18). Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Niesiołowska-Wędzka A. 1991. Procesy urbanizacyjne w kulturze łużyckiej. In J. Jaskanis (ed.), Prahistoryczny gród w Biskupinie. Problematyka osiedli obronnych na początku epoki żelaza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 57-80.
Google Scholar

Niewiarowski W. 2009. Główne cechy środowiska geograficznego okolic Biskupina ze szczególnym uwzględnieniem półwyspu i Jeziora Biskupińskiego. In L. Babiński (ed.), Stan i perspektywy zachowania drewna biskupińskiego (= Biskupińskie Prace Archeologiczne 7). Biskupin: Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, 35-61.
Google Scholar

Nikulka F. 2016. Archäologische Demographie: Methoden, Daten und Bevölkerung der europäischen Bronze- und Eisenzeiten. Leiden: Sidestone Press.
Google Scholar

Nowacki M. 2008. Visitor’s perception of the Biskupin Archaeological Festival. Studies in Physical Culture and Tourism 15/3, 211-220.
Google Scholar

Nowakowski W. 2023. Eastern Central Europe. Between the Elbe and the Dnieper. In C. Haselgrove, K. Rebay-Salisbury and P.S. Wells (eds), The Oxford Handbook of the European Iron Age. Oxford: Oxford University Press, 193-216. DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199696826.013.41
Google Scholar

Ostoja-Zagórski J. 1976. Ze studiów nad zagadnieniem upadku grodów kultury łużyckiej. Slavia Antiqua 23, 39-74.
Google Scholar

Ostoja-Zagórski J. 1978. Gród halsztacki w Jankowie nad Jeziorem Pakoskim. Zakład Narodowy im. Ossolińskich: Wrocław.
Google Scholar

Ostoja-Zagórski J. 1983. Aspekte der Siedlungskunde, Demographie und Wirtschaft hallstattzeitlicher Burgen vom Biskupin-Typ. Praehistorische Zeitschrift 58/2, 173-210. DOI: https://doi.org/10.1515/prhz.1983.58.2.173
Google Scholar

Ostoja-Zagórski J. 1988. Demographic and Economic Changes in the Hallstatt Period of the Lusatian Culture. In D. B. Gibson and M. N. Geselowitz (eds), Tribe and Polity in Late Prehistoric Europe: Demography, Production, and Exchange in the Evolution of Complex Social Systems. Boston, MA: Springer US, 119-135. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4899-0777-6_5
Google Scholar

Ostoja-Zagórski J. 1993. Mezoregion Sobiejuchy na Pałukach. Dynamika procesów zasiedlania w starożytności. Warszawa, Żnin: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Paynter R. 1989. The Archaeology of Equality and Inequality. Annual Review of Anthropology 18, 369-399. DOI: https://doi.org/10.1146/annurev.anthro.18.1.369
Google Scholar

Pazdur M. F., Awsiuk R., Goslar T., Pazdur A., Walanus A. and Zastawny A. 1994. Gliwice radiocarbon dates XI. Radiocarbon 36/2, 257-279. DOI: https://doi.org/10.1017/S0033822200040558
Google Scholar

Pazdur M. F., Mikłaszewska-Balcer R., Piotrowski W. and Węgrzynowicz T. 1991. Chronologia bezwzględna osady w Biskupinie w świetle datowań radiowęglowych. In J. Jaskanis (ed.), Prahistoryczny gród w Biskupinie. Problematyka osiedli obronnych na początku epoki żelaza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 115-125.
Google Scholar

Piasecki D. 1950. Geneza grodu biskupińskiego w świetle badań morfologicznych. In J. Kostrzewski (ed.), III sprawozdanie z prac wykopaliskowych w grodzie kultury łużyckiej w Biskupinie w powiecie żnińskim za lata 1938-1939 i 1946-1948. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Prehistoryczne, 19-27.
Google Scholar

Piątkowska-Małecka J. 2003. Cattle as the basis of breeding economy in the Lusatian culture in early Iron Age. Archeozoologia 21, 143-160.
Google Scholar

Piątkowska-Małecka J. 2007. Gospodarka zwierzętami ludności kultury łużyckiej na ziemiach polskich. In M. Makohonienko, D. Makowiecki and Z. Kurnatowska (eds), Studia interdyscyplinarne nad środowiskiem i kulturą w Polsce (= Środowisko-Człowiek-Cywilizacja 1). Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 129-137.
Google Scholar

Piontek J. 1992. Wyniki badań antropologicznych materiałów kostnych z cmentarzysk ciałopalnych ludności kultury łużyckiej. In Kaczanowski K., Kurnatowski S., Malinowski A. and Piontek J., Zaludnienie ziem polskich między XIII w. p.n.e. a IV w. n.e. – materiały źródłowe, próba oceny (= Monografie i opracowania 342). Warszawa: Szkoła Główna Handlowa Instytut Statystyki i Demografii, 179-186.
Google Scholar

Piotrowska D. 2004. Biskupin – ideologie – kultura. In B. Gediga and W. Piotrowski (eds), Archeologia. Kultura. Ideologie (= Biskupińskie Prace Archeologiczne 3). Biskupin, Wrocław: Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, 91-155.
Google Scholar

Pospieszny Ł., Makarowicz P., Lewis J., Górski J., Taras H., Włodarczak P., Szczepanek A., Ilchyshyn V., Jagodinska M., Czebreszuk J., Muzolf P., Nowak M., Polańska M., Juras A., Chyleński M., Wójcik I., Lasota-Kuś A., Romaniszyn J., Tunia K., Przybyła M. M., Grygiel R., Matoga A., Makowiecki D. and Goslar T. 2021. Isotopic evidence of millet consumption in the Middle Bronze Age of East-Central Europe. Journal of Archaeological Science 126, 105292. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jas.2020.105292
Google Scholar

Price T. D. and Feinman G. M. eds 1995. Foundations of Social Inequality (= Fundamental Issues in Archaeology). New York: Springer Science+Business Media, LLC. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4899-1289-3
Google Scholar

Price T. D. and Feinman G. M. eds 2010a. Pathways to Power. New Perspectives on the Emergence of Social Inequality (= Fundamental Issues in Archaeology). New York, Dordrecht, Heidelberg, London: Springer.
Google Scholar

Price T. D. and Feinman G. M. 2010b. Social Inequality and the Evolution of Human Social Organization. In D. T. Price and G. M. Feinman (eds), Pathways to Power. New Perspectives on the Emergence of Social Inequality (= Fundamental Issues in Archaeology). New York, Dordrecht, Heidelberg, London: Springer, 1-14. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4419-6300-0_1
Google Scholar

Przybyła M. S. 2009. Intercultural contacts in the Western Carpathian area at the turn of the 2nd and 1st millennia BC. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
Google Scholar

Przybyła M. S. 2013. Mating systems in prehistoric populations. An evolutionary approach and archaeological evidence. Praehistorische Zeitschrift 88/1-2, 208-225. DOI: https://doi.org/10.1515/pz-2013-0007
Google Scholar

Przybyła M. S. 2016. Middle Bronze Age social networks in the Carpathian Basin. Recherches Archéologiques Nouvelle Serie 8, 47-84.
Google Scholar

Purowski T. 2010. Paciorki szklane zdobione linią zygzakowatą odkryte w międzyrzeczu Odry i Wisły na stanowiskach z wczesnej epoki żelaza. Archeologia Polski 55/1-2, 23-88.
Google Scholar

Quinn C. P. and Beck J. 2016. Essential Tensions: A Framework for Exploring Inequality Through Mortuary Archaeology and Bioarchaeology. Open Archaeology 2/1, 18-41. DOI: https://doi.org/10.1515/opar-2016-0002
Google Scholar

Rebay-Salisbury K., Dunne J., Salisbury R. B., Kern D., Frisch A. and Evershed R. 2021. Feeding Babies at the Beginnings of Urbanization in Central Europe. Childhood in the Past 14/2, 102-124. DOI: https://doi.org/10.1080/17585716.2021.1956051
Google Scholar

Reed K., Kudelić A., Essert S., Polonijo L. and Vrdoljak S. 2024. House of Plenty: Reassessing Food and Farming in Late Bronze Age Croatia. Environmental Archaeology 29/2, 165-181. DOI: https://doi.org/10.1080/14614103.2021.1979385
Google Scholar

Reimer P. J., Austin W. E. N., Bard E., Bayliss A., Blackwell P. G., Bronk Ramsey C., Butzin M., Cheng H., Edwards R. L., Friedrich M., Grootes P. M., Guilderson T. P., Hajdas I., Heaton T. J., Hogg A. G., Hughen K. A., Kromer B., Manning S. W., Muscheler R., Palmer J. G., Pearson C., Plicht J. van der, Reimer R. W., Richards D. A., Scott E. M., Southon J. R., Turney C. S. M., Wacker L., Adolphi F.,Büntgen U., Capano M., Fahrni S. M., Fogtmann-Schulz A., Friedrich R., Köhler P., Kudsk S., Miyake F., Olsen J., Reinig F., Sakamoto M., Sookdeo A. and Talamo S. 2020. The IntCal20 northern hemisphere radiocarbon age calibration curve (0-55 cal kbp). Radiocarbon 62/4, 725-757. DOI: https://doi.org/10.1017/RDC.2020.41
Google Scholar

Reiter S. S., Frei K. M. 2019. Interpreting Past Human Mobility Patterns: A Model. European Journal of Archaeology 22/4, 454-469. DOI: https://doi.org/10.1017/eaa.2019.35
Google Scholar

Rönnlund R. 2024. ‘Princely seats’ and Thessalian hillforts: pre-urban Greece and the diffusion of urbanism in Early Iron Age Europe. Antiquity 98(399), 743-757. DOI: https://doi.org/10.15184/aqy.2024.65
Google Scholar

Roscoe P. 2009. Social Signaling and the Organization of Small-Scale Society: The Case of Contact- Era New Guinea. Journal of Archaeological Method and Theory 16, 69-116. DOI: https://doi.org/10.1007/s10816-009-9062-3
Google Scholar

Rose H. A., Louwen A. and Christensen L. 2023. Beyond urnfields – an introduction. In H. A. Rose, L. Christensen, and A. Louwen (eds), Beyond Urnfields. New Perspectives on Late Bronze Age – Early Iron Age Funerary Practices in Northwest Europe (= Schriften des Museums für Archäologie Schloss Gottorf 16). Kiel: Ludwig, 11-15.
Google Scholar

Saile T. 2024. Late Bronze Age salt production in the Carpathians and its socio-economic context. Quaternary Science Reviews 343, 108757. https://doi.org/10.1016/j.quascirev.2024.108757. DOI: https://doi.org/10.1016/j.quascirev.2024.108757
Google Scholar

Scheidel W. 2017. The Great Leveller. Violence and the History of Inequality from the Stone Age to the Twenty-First Century. Princeton and Oxford: Princeton University Press. DOI: https://doi.org/10.1515/9781400884605
Google Scholar

Schmid C. 2020. Evaluating Cultural Transmission in Bronze Age burial rites of Central, Northern and Northwestern Europe using radiocarbon data. Adaptive Behavior 28/5, 359-376. DOI: https://doi.org/10.1177/1059712319860842
Google Scholar

Schumann R. and van der Vaart-Verschoof S. eds 2017. Connecting elites and regions. Perspectives on contacts, relations and differentiation during the Early Iron Age Hallstatt C period in Northwest and Central Europe. Leiden: Sidestone Press.
Google Scholar

Scott J. C. 2009. The Art of Not Being Governed. An Anarchist History of Upland Southeast Asia (= Yale Agrarian Studies Series). New Haven and London: Yale University Press.
Google Scholar

Scott J. C. 2017. Against the Grain: A Deep History of the Earliest States. New Haven and London: Yale University Press. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv1bvnfk9
Google Scholar

Shennan S. 1996. Social inequality and the transmission of cultural traditions in forager societies. In J. Steele and S. Shennan (eds), The Archaeology of Human Ancestry. Power, Sex and Tradition. London, New York: Routledge, 326-340.
Google Scholar

Shennan S. 2000. Population, Culture History, and the Dynamics of Culture Change. Current Anthropology 41/5, 811-835. DOI: https://doi.org/10.1086/317403
Google Scholar

Shennan S. 2011. Property and wealth inequality as cultural niche construction. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences 366(1566), 918-926. DOI: https://doi.org/10.1098/rstb.2010.0309
Google Scholar

Shennan S., Downey S. S., Timpson A., Edinborough K., Colledge S., Kerig T., Manning K. and Thomas M. G. 2013. Regional population collapse followed initial agriculture booms in mid-Holocene Europe. Nature Communications 4/1, 2486. https://doi.org/10.1038/ncomms3486. DOI: https://doi.org/10.1038/ncomms3486
Google Scholar

Shennan S. 2018. The First Farmers of Europe. An Evolutionary Perspective (= Cambridge World Archaeology). Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/9781108386029
Google Scholar

Skripkin V. V. and Kovaliukh N. N. 2004. Radiouglierodnoe datirovanie kostnogo materiala. In T. Malinowski (eds), Komorowo, stanowisko 1. Grodzisko kultury łużyckiej i osadnictwo wczesnośredniowieczne. Badania specjalistyczne. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski. 151-158.
Google Scholar

Smith E. A., Hill K., Marlowe F. W., Nolin D., Wiessner P., Gurven M., Bowles S., Borgerhoff Mulder M., Hertz T. and Bell A. 2010. Wealth Transmission and Inequality among Hunter-Gatherers. Current Anthropology 51/1, 19-34. DOI: https://doi.org/10.1086/648530
Google Scholar

Smith M. E., Dennehy T., Kamp-Whittaker A., Colon E. and Harkness R. 2014. Quantitative Measures of Wealth Inequality in Ancient Central Mexican Communities. Advances in Archaeological Practice 2(4), 311-323. DOI: https://doi.org/10.7183/2326-3768.2.4.XX
Google Scholar

Smith M. E., Kohler T. A. and Feinman G. M. 2018. Studying Inequality’s Deep Past. In T. A. Kohler and M.E. Smith (eds), Ten Thousand Years of Inequality: The Archaeology of Wealth Differences. Tucson: University of Arizona Press, 3-38. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctt20d8801.4
Google Scholar

Sørensen M. L. S. and Rebay-Salisbury K. eds 2023. Death and the Body in Bronze Age Europe. From Inhumation to Cremation. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/978 1009247429.001. DOI: https://doi.org/10.1017/9781009247429
Google Scholar

Staniuk R. 2021. Early and Middle Bronze Age Chronology of the Carpathian Basin Revisited: Questions Answered or Persistent Challenges? Radiocarbon 63/5, 1525-1546. DOI: https://doi.org/10.1017/RDC.2021.83
Google Scholar

Staniuk R. 2023. Social relations and communication: a bronze-based case study from the boundary area of Silesia and Greater Poland. In M. Jaeger, J. Kneisel and J. Czebreszuk (eds), Revisting the
Google Scholar

Middle Bronze Age Barrows of South-Western Poland (= Studien zur Archäologie in Ostmitteleuropa / Studia nad Pradziejami Europy Środkowej 21). Bonn: Dr. Rudolf Habelt GmbH, 143-162.
Google Scholar

Stevens C. J., Shelach-Lavi G., Zhang H., Teng M. and Fuller D. Q. 2021. A model for the domestication of Panicum miliaceum (common, proso or broomcorn millet) in China. Vegetation History and Archaeobotany 30/1, 21-33. DOI: https://doi.org/10.1007/s00334-020-00804-z
Google Scholar

Stolarczyk T. and Baron J. 2014. Osada kultury pól popielnicowych w Grzybianach koło Legnicy. Legnica, Wrocław: Muzeum Miedzi w Legnicy.
Google Scholar

Szamałek K. 2009. Procesy integracji kulturowej w młodszej epoce brązu i początkach epoki żelaza na Pojezierzu Wielkopolskim. Poznań: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Szambelan W. 2022. Osadnictwo ludności łużyckich pól popielnicowych w mikroregionie Bruszczewa, woj. wielkopolskie. Analiza przestrzenna i środowiskowa. Fontes Archaeologici Posnanienses 58, 21-51.
Google Scholar

Szambelan W., Niebieszczański J., Karpińska-Kołaczek M., Lamentowicz M., Marcisz K., Leszczyńska K., Poolma E., Amon L., Veski S. and Kołaczek P. in press. Tracing the Environmental Footprint of a Lusatian Urnfield Culture Stronghold in Northern Poland. Journal of Archaeological Science: Reports.
Google Scholar

Szczurek G. and Różański A. eds 2013. Grodzisko z wczesnej epoki żelaza i wczesnego średniowiecza w Grodzisku gm. Pleszew, woj. wielkopolskie. Studia i materiały. Poznań: Fundacja Ochrony Zabytków w Poznaniu, Wydawnictwo i pracownia archeologiczna Profil-Archeo.
Google Scholar

Sztompka P. 2016. Kapitał społeczny. Teoria przestrzeni międzyludzkiej. Kraków: Znak Horyzont.
Google Scholar

Ślusarska K. 2021. Wild Resources in the Economy of Bronze and Early Iron Ages Between Oder and Bug Rivers – Source Overview. Open Archaeology 7/1, 177-210. DOI: https://doi.org/10.1515/opar-2020-0134
Google Scholar

Śmigielski W. 1991. Grody kultury łużyckiej w Wielkopolsce. Wstęp do problematyki. In J. Jaskanis (ed.), Prahistoryczny gród w Biskupinie. Problematyka osiedli obronnych na początku epoki żelaza. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 23-35.
Google Scholar

Timpson A., Barberena R., Thomas M. G., Méndez C. and Manning K. 2020. Directly modelling population dynamics in the South American Arid Diagonal using 14C dates. Philosophical Transactions DOI: https://doi.org/10.1098/rstb.2019.0723
Google Scholar

of the Royal Society B: Biological Sciences 376(1816), 20190723. https://doi.org/10.1098/ rstb.2019.0723.
Google Scholar

Turchin P. 2015. Ultrasociety: How 10,000 Years of War Made Humans the Greatest Cooperators on Earth. Chaplin, CT: Beresta Books.
Google Scholar

Turchin P. 2023. End Times. Elites, Counter-Elites and the Path of Political Disintegration. London: Penguin Books.
Google Scholar

Urban J. 2019. Gospodarka rolna społeczności tzw. kultury łużyckiej. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

van der Vaart-Verschoof S. and Schumann R. 2017. Differentiation and globalization in Early Iron Age Europe. Reintegrating the early Hallstatt period (Ha C) into the debate. In R. Schumann and S. van der Vaart-Verschoof (eds), Connecting elites and regions. Perspectives on contacts, relations and differentiation during the Early Iron Age Hallstatt C period in Northwest and Central Europe. Leiden: Sidestone Press, 9-27.
Google Scholar

Vachta T. 2016. Bronzezeitliche Hortfunde und ihre Fundorte in Böhmen (= Topoi – Berlin Studies of the Ancient World 33). Berlin: PRO BUSINESS digital printing Deutschland GmbH.
Google Scholar

Ważny T. 1994. Dendrochronology of Biskupin – Absolute Dating of the Early Iron Age Settlement. Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Biological Sciences 42/3, 283-289.
Google Scholar

Wengrow D. 2010. What Makes Civilization? The Ancient Near East and the Future of the West. Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar

Żurek K., Kalicki T. and Wawrusiewicz A. 2023. Settlement pattern of Lusatian culture in Podlasie (NE Poland) and man-environment interaction. Praehistorische Zeitschrift 98/1, 223-237. DOI: https://doi.org/10.1515/pz-2022-2022
Google Scholar

Skripkin V. V. and Kovaliukh N. N. 2004. Radiouglerodnoe datirovanie kostnogo materiala. In T. Malinowski (eds), Komorowo, stanowisko 1. Grodzisko kultury łużyckiej i osadnictwo wczesnośredniowieczne. Badania specjalistyczne. Zielona Góra: Uniwersytet Zielonogórski, 151-158.
Google Scholar