The Fortifications of the Late Scythian Settlement at Konsulivske

Authors

  • Marcin Matera Faculty of Archaeology, University of Warsaw, Krakowskie Przedmieście Street 26/28, 00-927 Warsaw, Poland https://orcid.org/0000-0003-4913-0749
  • Nadiya Gavrylyuk Taras Shevchenko National University of Kyiv, Research Institute of Ukrainian Studies, Isaakyana Street 18 12, 01135 Kyiv, Ukraine

DOI:

https://doi.org/10.23858/APa62.2024.3568

Keywords:

Konsulivske, lower Dnieper, Late Scythian, hillfort, fortifications

Abstract

Konsulivske belongs to the group of Late Scythian hillforts located in the lower Dnipro area. Since 2015, a Ukrainian–Polish archaeological team has been carrying out the investigation of the site. The article presents the results of these studies focused on fortifications of the citadel and the main line of defence.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Abikulova, M. I. and Bylkova, V. P. 1994. K probleme kul’turnogo sootnosheniya pozdneskifskikh gorodishch Nizhnego Dnepra i poseleniy sel’skoy okrugi Ol’vii rimskogo vremeni. In E. V. Yarovoy (ed.), Drevneyshie obshchnosti zemledel’tsev i skotovodov Severnogo Prichernomor’ya V tys. do n.e. – V v. n.e. Materialy Mezhdunarodnoy arkheologicheskoy konferentsii 10–14 oktyabria 1994 g., 236–238. Tiraspol.

Abramova, M. P. 1962. Vzaimootnosheniya sarmatov s naseleniem pozdneskifskikh gorodishch Nizhnego Dnepra. In K. F. Smirnov (ed.), Pamyatniki skifo-sarmatskoy kul’tury, 274–283. Materialy i issledovaniya po arkheologii SSSR 115.

Alexandrowicz, S. 1965. Mapa Wielkiego Księstwa Litewskiego Tomasza Makowskiego z 1613 r. tzw. „radziwiłłowska”, jako źródło do dziejów Litwy i Białorusi. Studia Źródłoznawcze. Commentationes 10: 33–67.

Alexandrowicz, S. 1968. Pierwsze zaginione wydanie radziwiłłowskiej mapy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 16(3): 539–545.

Alexandrowicz, S. 1978. Ziemie ruskie w kartografii polskiej XVI–XVII wieku. Studia Źródłoznawcze. Commentationes 23: 107–116.

Blavatskiy, V. D. 1954. Ocherki voennogo dela v antichnykh gosudarstvakh Severnogo Prichernomor’ya. Moskva.

Brede, K. A. 1960. Rozkopky Havrylivskoho horodyshcha rubezhu nashoi ery. In V. M. Danylenko, O. F. Lagodovska and A. I. Furmanska (eds), Doslidzhennia na terytorii Kakhovskoho vodoimyshcha. Rezultaty robit Nikopolsko-havrylivskoi ekspedytsii, Arkheolohichni pamiatky URSR, vol. 9, 191–203. Kyiv.

Bylkova V. P. 1998. Do problemy zviazkiv i zminy kultur naselennia Nizhnoho Podniprovia v antychnu epokhu. Arkheologiia 3: 113–121.

Bylkova, V. P. 2000. Poseleniya na Nizhnem Dnepre v aspekte skifo-ellinskikh otnosheniy (rubezh V–IV vv. do n.e. – III v. n.e.). Arkheologicheskie vesti 7: 125–139.

Bylkova, V. P. 2002. O khronologii i kul’ture pozdneskifskikh gorodishch Nizhnego Dnepra. In E. V. Yarovoy (ed.), Drevneyshie obshchnosti zemledel’tsev i skotovodov Severnogo Prichernomor’ya V tys. do n.e. – V v. n.e. Materialy III Mezhdunarodnoy konferentsii Tiraspol, 5–8 noyabria 2002 g., 309–312. Tiraspol.

Bylkova, V. P. 2005. The Chronology of Settlements in the Lower Dnipro Region (400–100 BC). In V. F. Stolba and L. Hannestad (eds), Chronologies of the Black Sea Area in the Period c. 400–100 BC, 217–247. Aarhus. Black Sea Studies 3.

Bylkova, V. P. 2007a. Nizhnee Podneprov’e v antichnuyu epokhu (po materialam raskopok poseleniy). Kherson.

Bylkova, V. P. 2007b. Pozdneskifskie gorodishcha Nizhnego Dnepra: problemy khronologii i atributsii. Tyragetia I(16): 89–114.

Bylkova, V. P. 2010. K probleme vozniknoveniya pozdneskifskoy kul’tury na Nizhnem Dnepre. Bosporskie issledovaniya 23: 411–423.

Chirkov, A. P. 1867. Kratkiy ocherk gorodishch, nakhodyashchikhsya po Dnepru i ego limanu. Zapiski Odesskogo obshchestva istorii i drevnostey 6: 546–550.

Dashevskaya, O. D. 1989. Pozdnie skify (III v. do n.e. – III v. n.e.). In A. I. Melyukova (ed.), Stepi evropeyskoy chasti SSSR v skifo-sarmatskoe vremia, 125–145. Moskva.

Dmitrov, L. D., Zuts, V. L. and Kopylov, F. B. 1961. Liubymivske horodyshche rubezhu nashoi ery. In S. M. Bibikov (ed.), Arkheolohichni pamiatky URSR, vol. 10, 78–100. Kyiv.

Dzneladze, E. S. and Sikoza, D. N. 2020. Oboronitel’nye sooruzheniya pozdnikh skifov Nizhnego Dnepra. Arkheologiia i davnia istoriia Ukrainy 3(36): 191–213. DOI: https://doi.org/10.37445/adiu.2020.03.10

Elagina, N. G. 1962. Novoe pozdneskifskoe gorodishche na Nizhnem Dnepre. Kratkie soobshcheniya Instituta arkheologii AN SSSR 89: 74–76.

Gavrylyuk, N. A. 2009. Frakiytsy v Nizhnem Podneprov’e (po materyalam Zolotobalkovskogo poseleniya). In V. P. Kopylov (ed.), Mezhdunarodnye otnosheniya v basseyne Chernogo morya v skifo-

-antichnoe i khazarskoe vremya, 169–185. Rostov-na-Donu.

Gavrylyuk, N. A. 2013. Ekonomika stepnoy Skifii VII–III vv. do n. e. Kyiv.

Gavrylyuk, N. A. and Abikulova, M. I. 1991. Pozdneskifskie pamyatniki Nizhnego Podneprov’ya (novye materialy). Preprint, part 1. Kyiv.

Gavrylyuk, N. A. and Krapivina, V. V. 2005. Nizhne dneprovskie gorodishcha (k probleme vozniknoveniya i razvitiya). In V. N. Zin’ko (ed.), Bospor Kimmeriyskiy i varvarskiy mir v period antichnosti i srednevekov’ya. Periody destabilizatsiy, katastrof, 66–73. Kerch. Bosporskie chteniya 6.

Gavrylyuk, N. A. and Krapivina, V. V. 2007a. Postskifskie gorodishcha Nizhnego Podneprov’ya i Ol’viya. In Drevnosti Severnogo Prichernomor’ya v antichnoe vremya, 52–65. Simferopol. Materialy po arkheologii, istorii i etnografii Tavrii, Supplementum 4.

Gavrilyuk [Gavrylyuk], N. A. and Krapivina, V. V. 2007b. Lower Dnipro Hillforts and the Influence of Greek Culture (2nd Century BC – 2nd Century AD). In D. V. Grammenos and E. K. Petropoulos (eds), Ancient Greek Colonies in the Black Sea 2, vol. I, 563–590. Oxford. British Archaeological Reports International Series 1675 (I).

Gavrylyuk, N. O. and Matera, M. 2016. “Piznoskifski” chy “postskifsski” gorodishcha Nizhnoho Podniprovia. Arkheologiia fasc. 4: 121–135. DOI: https://doi.org/10.15407/archaeologyua2016.04.121

Gavrylyuk, N. O. and Olenkovskyi, M. P. 1992. Pamiatky Skifiv. Kherson. Arkheologichna karta Nyzhnodniprovskoho rehionu 5.

Gey, O. A. and Bazhan, I. A. 1990. K voprosu o vremeni vozniknoveniya pozdneskifskoy kul’tury po materialam mogil’nika u s. Krasnyy Mayak. In A. I. Meliukova (ed.), Problemy skifo-sarmatskoy arkheologii, 134–139. Moskva.

Goshkevich, V. I. 1912. Letopis’ muzeya za 1909, 1910 i 1911 gg. Kherson. Khersonskiy gorodskoy muzey drevnostey 2.

Goshkevich, V. I. 1913. Drevniya gorodishcha po beregam’ Nizovago Dnepra. Izvestiya Imperatorskoy Arkheologicheskoy Komissii 47:117–145.

Goshkevich, V. I. 1915. Letopis’ muzeya za 1913 god. Kherson. Khersonskiy gorodskoy muzey drevnostey 5.

Gudkova, A. V. 1998. Ob izuchenii pozdneskifskoy kul’tury v prichernomorskikh stepyakh. In B. A. Raev (ed.), Antichnaya tsivilizatsiya i varvarskiy mir (Materialy 6-go arkheologicheskogo seminara) (chast’ 1), 37–40. Krasnodar.

Koltukhov, S. G. 1999. Ukrepleniya Krymskoy Skifii. Simferopol.

Krapivina, V. V. 1993. Ol’viya. Materialnaya kul’tura I–IV vv. n.e. Kyiv.

Kryzhytskyi, S. D. 1985, Ol’viya. Istoriograficheskoe issledovanie arkhitekturno-stroitel’nykh kompleksov. Kyiv.

Kryzhytskyi, S. D. and Leypunskaya, N. A. 1988, Kompleks zapadnykh vorot Ol’vii. In V. A. Anokhin (ed.), Antichnye drevnosti Severnogo Prichernomor’ya, 10–32. Kyiv.

Lawrence, A. W. 1979. Greek Aims in Fortification. Oxford.

Lech, P. 2019. Zastosowanie analizy widoczności w archeologii. Studium na przykładzie sieci grodzisk późnoscytyjskich z rejonu dolnego Dniepru. Master of Science Thesis. Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków.

Matera, M., Bogatskiy [Bogacki], M. and Malkovskiy [Małkowski] V. 2017. Neinvazivnye i arkheologicheskie issledovaniya pozdneskifskogo/postskifskogo Konsulovskogo gorodishcha. Arkheologiia fasc. 2: 125–138. DOI: https://doi.org/10.15407/archaeologyua2017.02.125

Matera, M., Gavrylyuk, N., Nykonenko, D. and Lech, P. 2022. Some remarks about Konsulovskoe, a lesser-known Late Scythian hillfort on the Lower Dnipro. In J. Boardman, J. Hargrave, A. Avram and A. V. Podossinov (eds), Connecting the Ancient West and East. Studies presented to Prof. Gocha R. Tsetskhladze, vol. I, 611–632. Leuven. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv2zx9pwv.46

Merczyng, H. 1913. Mapa Litwy z r. 1613 ks. Radziwiłła Sierotki pod względem matematycznym i kartograficznym (Jubileusz 300-letni wydatnej pracy na polu matematyki stosowanej). Sprawozdania z posiedzeń Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Wydział Nauk Matematycznych i Przyrodniczych 6.6: 416–442.

Myshetskiy, S. I. 1851. Istoriya o kazakakh zaporozhskikh, kak onye izdrevle zachalisya, i otkuda svoe proiskhozhdenie imieyut, i v kakom sostoyanii nyne nakhodiatsia, sochinennaya ot inzhenernoy komandy. Odesa.

Nykonenko, D. D. 2015. Piznoskifske Konsulovske horodyshche. Arkheologiia fasc. 1: 91–99.

Nykonenko, D. and Matera, M. 2019. Doslidzhennia Konsulovskoho horodyshcha. In IU. V. Boltrik (ed.), Arkheologichni doslidzhennia v Ukraini 2017, 281–283. Kyiv.

Nykonenko, D., Matera, M., Bogacki, M., Małkowski, W. and Lech, P. 2018a. Konsulivske hillfort, Ukraine. Non-invasive Survey in 2015 Season. Światowit 13–14 (54–55): 381–388.

Nykonenko, D., Matera, M., Gavryluk [Gavrylyuk], N. and Lech, P. 2018b. Konsulivske hillfort, Ukraine. 2016 Season. Światowit 13–14 (54–55): 389–392.

Pogrebova, N. N. 1958. Pozdneskifskie gorodishcha na Nizhnem Dnepre (Gorodishcha Znamenskoe i Gavrilovskoe). In K. F. Smirnov (ed.), Pamyatniki skifo-sarmatskogo vremeni v Severnom Prichernomor’e, 103–247. Moskva. Materialy i issledovaniya po arkheologii SSSR 64.

Polin, S. V. 1992. Ot Skifii k Sarmati. Kyiv.

Polin, S. V. 2017. Sarmatskoe zavoevanie Severnogo Prichernomor’ya (sovremennoe sostoyanie problemy). Arkheologiya evraziyskikh stepey 3: 224–243.

Popova, E. A. 2011. Pozdneskifskaya kul’tura: istoriya izucheniya, problemy, gipotezy. Vestnik Moskovskogo universiteta. Seriya 8. Istoriya 1: 136–146.

Shul’ts, P. N. 1971. Pozdneskifskaya kul’tura i ee varianty na Dnepre i v Krymu. In P. D. Liberov and V. I. Gulyaev (eds), Problemy skifskoy arkheologii, 127–143. Moskva. Materialy i issledovaniya po arkheologii SSSR 177.

Symonenko, A. V. 2016. O proiskhozhdenii pozdneskifskoy kul’tury Nizhnego Dnepra. Starodavne Prychornomoria 11: 476–483.

Symonenko, A. V. 2020. Pozdnie skify i sarmaty na Nizhnem Dnepre: novye dannye k probleme vzaimootnosheniy. Arkheologicheskoe nasledie 1(3): 304–316.

Symonenko, A. V. 2021. Late Scythian Necropolis Chervony Mayak: 10 Years of Exploration. Journal of Ancient History and Archaeology 8(1): 69–86. DOI: https://doi.org/10.14795/j.v8i1.620

Symonenko, O. V., Sikoza, D. M. and Dzneladze, O. S. 2015. Piznoskifskyi mohylnyk Chervonyi Maiak. Doslidzhennia 2011–2015 rokiv. Kherson.

Symonenko, A. V. and Sikoza, D. N. 2020. Terminus ante quem pozdneskifskoy kul’tury Nizhnego Dnepra. In. M. Lyubichev and K. Myzgin (eds), Inter Orientem et Occidentem. Sammelband zum 65. Geburtstag von Frau Doktor Erdmute Schultze und 20 Jahre der Germanisch-Slawischen archäologischen Expedition, 288–301. Kharkiv. Ostrogothica 3.

Symonovich E. A. 1971. Kul’tura pozdnikh skifov i chernyakhovskie pamyatniki v Nizhnem Podneprov’e. In P. D. Liberov and V. I. Guliaev (eds), Problemy skifskoy arkheologii, 63–75. Moskva. Materialy i issledovaniya po arkheologii SSSR 177.

Vetshtein, R. I. 1960. Rozkopky vnutrishnoi linii oboronnykh sporud Havrylivskoho horodyshcha. In V. M. Danylenko, O. F. Lagodovska and A. I. Fyrmanska (eds), Doslidzhennia na terytorii Kakhovskoho vodoimyshcha. Rezultaty robit Nikopolsko-havrylivskoi ekspedytsii, Arkheolohichni pamiatky URSR, vol. 9, 204–209. Kyiv.

Vinogradov, IU. G. 1989. Politicheskaya istoriya ol’viyskogo polisa VII–I vv. do n.e. Istoriko-epigraficheskoe issledovanie. Moskva.

Viazmitina, M. I. 1962. Zolota Balka. Poselennia sarmatskoho chasu na Nizhnomu Dnipri. Kyiv.

Viazmitina, M. I. and Furmanskaya [Furmanska], A. I. 1955. Raskopki poseleniya u s. Zolotaya Balka v 1953 i 1954 gg. Kratkie soobshcheniya Instituta arkheologii AN USSR 5: 41–45.

Vyaz’mitina [Viazmitina], M. I. 1969a. Kul’tura naseleniya Nizhnego Dnepra posle raspada edinoy Skifii. Sovetskaya Arkheologiya fasc. 4: 62–77.

Vyaz’mitina [Viazmitina], M. I. 1969b. Frakiyskie elementy v kul’ture naseleniya gorodishch Nizhnego Dnepra. In T. D. Zlatkovskaya and A. I. Melyukova (eds), Drevnie frakiytsy v Severnom Prichernomor’e, 119–134. Moskva. Materialy i issledovaniya po arkheologii SSSR 150.

Vyaz’mitina [Viazmitina], M. I. 1972. Zolotobalkovskiy mogil’nik. Kyiv.

Vyaz’mitina [Viazmitina], M. I. 1986. Gorodishcha Nizhnego Dnepra. In S. D. Kryzhytskyi (ed.), Skifo-

-sarmatskaya i antichnaya arkheologiya, 223–240. Kyiv. Arkheologiya ukrainskoy SSR, vol. 2.

Wąsowicz, A. 1975. Olbia Pontique et son territoire. L’aménagement de l’espace. Paris. Annales Littéraires de l’Université de Besançon 168. DOI: https://doi.org/10.3406/ista.1975.1785

Yastrebov, V. M. 1894. Opyt topograficheskogo obozreniya drevnostey Khersonskoy guberni. Zapiski Odesskogo obshchestva istorii i drevnostey 17: 63–176.

Downloads

Published

2024-12-17

How to Cite

Matera, M., & Gavrylyuk, N. (2024). The Fortifications of the Late Scythian Settlement at Konsulivske. Archaeologia Polona, 62, 89 –. https://doi.org/10.23858/APa62.2024.3568