Between Idea and Reality:  In Search of Archaeological Traces of the Identification of Members of the Knightly Class Based on the Example of Discoveries from the Motte Tower Castle in Widów, Upper Silesia, Poland

Radosław Zdaniewicz

doi:10.23858/FAH37/2024.009

Published: 2024-12-31

Vol. 37 (2024)

Between Idea and Reality

Radosław Zdaniewicz

Fasciculi Archaeologiae Historicae

Section: Essays, Reviews and Polemics

https://doi.org/10.23858/FAH37/2024.009

Abstract

The considerations based on the artefacts discovered during the excavations of the motte tower in Widów are an interesting source for research on the chivalric culture of the Middle Ages. Unfortunately, it is extremely difficult to connect the discovered sword fragment – regarded as a symbol of knighthood – with a specific representative of the Widowski family. Leaving aside any purely theoretical deliberations on the circumstances in which this artefact was buried among the remains of the building with other objects used in the manor house, it must be admitted that this discovery can hardly be considered accidental and completely unrelated to the occupants of the said residence. It is certainly very likely that the analysed artefact is material evidence of the cohabitation of the manor’s inhabitants with a sword, an attribute of the knightly class and a symbol of their membership in the group of local milites. Finds of stove tiles with various images associated with chivalric culture are testimony to the fact that the local manor belonged to people whose material status, but also spiritual needs and worldview went beyond the everyday mundane life of the local country estate owners. The traces of material culture uncovered through archaeological research are carriers of ideas that complete the picture of a past reality.

Keywords:

late Middle Ages, Upper Silesia, Widów castle, sword, knighthood, chivalric culture

Most read articles by the same author(s)

Radosław Zdaniewicz, Henryk Postawka, Disease, Cataclysm, or Industrialisation? A Comment on the Existence and Disappearance of a Modern Period Settlement in the Vicinity of Trachy in Upper Silesia , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 34 (2021)
Ewelina Imiołczyk, Radosław Zdaniewicz, A Find of a Bronze Macehead from the Kraków-Częstochowa Upland in Poland , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 35 (2022)
Radosław Zdaniewicz, Renata Abłamowicz, Evidence of Food Preparation, Consumption and Storage in a Late Medieval Manor in Czechowice, Upper Silesia , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 37 (2024)
Radosław Zdaniewicz, ‘Nulla sed vivit in memoria’. Archaeological Prospecting of the Relics of the Synagogue in Mikołów in Upper Silesia , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 36 (2023): Studies of Jewish Archaeology of Medieval and Post-medieval Europe

Download files

PDF

Citation rules

Zdaniewicz, R. (2024). Between Idea and Reality: In Search of Archaeological Traces of the Identification of Members of the Knightly Class Based on the Example of Discoveries from the Motte Tower Castle in Widów, Upper Silesia, Poland. Fasciculi Archaeologiae Historicae, 37, 137–147. https://doi.org/10.23858/FAH37/2024.009

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Barber R. 2000. Rycerze i rycerskość. Warszawa.
Google Scholar

Bédier J. 2009. Dzieje Tristana i Izoldy. Kraków.
Google Scholar

Bielecki K. 2021. The symbolism and Meaning of the Lightsabre in the Star Wars Universe. Bachelor’s thesis written at the Faculty of Polish Studies at Jagiellonian University. Source: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/handle/item/279858. Available on-line: 06.02.2024.
Google Scholar

Chrzanowski W. 1971. Śląskie płyty nagrobne z postaciami. “Ziemia” 1, 67-81.
Google Scholar

Chrząszcz J. 1914. Die Landbücher von Oppeln-Ratibor. Landbuch I, “Oberschlesische Heimat” 10(2/3), 123-132.
Google Scholar

Chrząszcz J. 1915. Die Landbücher von Oppeln-Rattibor. Landbuch II. “Oberschlesische Heimat” 11(2), 201-277.
Google Scholar

Dąbrowska M., Nocuń P., Tarasiński A. 2005. Kafle zamku Chudów. Katalog wystawy. Chudów.
Google Scholar

Dymek K. 1995. Średniowieczne i renesansowe kafle śląskie. Wrocław.
Google Scholar

Flori J. 2003. Rycerze i rycerstwo w średniowieczu. Poznań.
Google Scholar

Głosek M. 1973. Znaki i napisy na mieczach średniowiecznych w Polsce. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk.
Google Scholar

Głosek M. 1984. Miecze środkowoeuropejskie z X-XV w. Warszawa.
Google Scholar

Głosek M. 1985. Militaria z grodziska w Plemiętach. Broń sieczna, drzewcowa i obuchowa. In: A. Nadolski (ed.), Plemięta. Średniowieczny gródek w ziemi chełmińskiej. Warszawa, Poznań, Toruń, 99-106.
Google Scholar

Goliński M. 1990. Uzbrojenie mieszczańskie na Śląsku od połowy XIV do końca XV wieku. “Studia i Materiały do Historii Wojskowości” 33, 3-64.
Google Scholar

Grygiel R., Jurek T. 1996. Doliwowie z Nowego Miasta nad Wartą, Dębna i Biechowa. Dzieje rezydencji i ich właścicieli. Łódź.
Google Scholar

Hošek J., Košta J., Žákovský P. 2019. Ninth to Mid-Sixteenth Century Swords from the Czech Republic in Their European Context 1. Brno.
Google Scholar

Jasiński K. 2007. Rodowód Piastów śląskich. Piastowie wrocławscy, legnicko-brzescy, świdniccy, ziębiccy, głogowscy, żagańscy, oleśniccy, opolscy, cieszyńscy i oświęcimscy. Kraków.
Google Scholar

Kajzer L. 1993. Zamki i społeczeństwo. Przemiany architektury i budownictwa obronnego w Polsce w X-XVIII wieku. Łódź.
Google Scholar

Kloss E., Rode H., Stepf E., Eberle H. 1943. Die Bau- und Kunstdenkmaler der Kreises Tost-Gleiwitz. Breslau.
Google Scholar

Kamieński A. 2009. Sprawa sukcesji Hohenzollernów brandenburskich na Górnym Śląsku w epoce wczesnonowożytnej (do 1740 r.). “Czasy Nowożytne: periodyk poświęcony dziejom polskim i powszechnym od XV do XX wieku” 22, 63-78.
Google Scholar

Ławrynowicz O. 2005. Treści ideowe broni rycerskiej w Polsce wieków średnich. Acta Archaeologica Lodziensia 51. Łódź.
Google Scholar

Łojek A. 2021. Książę Jan (Janusz) Dobry. Ostatni Piast opolski (ok. 1455/1460- 27 III 1532 r.). Manuscript of doctoral thesis. Archive of the Institute of History of the University of Silesia. Katowice.
Google Scholar

Menoušková D., Měřínský Z. (eds.) 2008. Krása, která hřeje: výběrový katalog gotických a renesančních kachlu Moravy a Sleska. Uherské Hradiště.
Google Scholar

Michalak A. 2007. “A grodzianie wyszli naprzeciw z dobytymi mieczami…”. Więcej o występowaniu mieczy na środkowym Nadodrzu w średniowieczu. “Archeologia Środkowego Nadodrza” 5, 215-240.
Google Scholar

Michalak A. 2019. Arma Confini. Przemiany późnośredniowiecznej broni na rubieżach Śląska, Wielkopolski, Brandenburgii i Łużyc. Zielona Góra.
Google Scholar

Nadolski A., Wawrzonowska Z. 1982. Szczątki zbroi ze Spytkowic. “Studia do Dziejów Dawnego Uzbrojenia i Ubioru Wojskowego” 8, 19-34.
Google Scholar

Nowakowski P. A. 2006. Arsenały domowe rycerstwa polskiego w średniowieczu. Toruń.
Google Scholar

Nowakowski D. 2017. Śląskie obiekty typu motte. Studium archeologiczno-historyczne. Wrocław.
Google Scholar

Oakeshott R.E. 1963. The Sword in the Age of Chivalry. New York, Washington.
Google Scholar

Ossowska M. 1973. Ethos rycerski i jego odmiany. Warszawa.
Google Scholar

Panic I. 1988. Księstwo cieszyńskie w średniowieczu. Cieszyn.
Google Scholar

Panic I. 2015. Śląsk cieszyński w średniowieczu (do 1528 r.). Cieszyn.
Google Scholar

Pilnáček J. 1991. Rody starého Slezska. Brno.
Google Scholar

Piwowarczyk D. 2000. Obyczaj rycerski w Polsce późnośredniowiecznej (XIV-XV w.). Warszawa.
Google Scholar

Samsonowicz A. 1991. Łowiectwo w Polsce Piastów i Jagiellonów. Wrocław, Warszawa, Kraków.
Google Scholar

Sawicki J. 2022. Medieval Dress Accessories from Nowy Targ Square in Wrocław. Catalogue Finds. Wratislavia Antiqua 23(1). Wrocław.
Google Scholar

Scheitza P. 1932. Was ein alter Burghügel erzählt? “Oberschlesien im Bild” 17 (21.04.1932).
Google Scholar

Scheitza P. 1935. Eine mittelalterliche Ofenkachel aus Wydów. “Der Oberschlesier” 1935(1) (17.01.1935), 53.
Google Scholar

Sękowski R. 2011. Koniec średniowiecza i kształtowanie się podstaw ustrojowych księstw opolskiego
Google Scholar

i raciborskiego (szkice i wypisy źródłowe). Opole.
Google Scholar

Skalnik A.1933. Gefäßscherben und Armbrustbolzenspitze von Wydow, Kreis Gleiwitz. “Oberschlesien im Bild” 7 (16.02.1933).
Google Scholar

Starczewska K. 1975. Wzory miłości w kulturze Zachodu. Warszawa.
Google Scholar

Tyszkiewicz J. 2009. Zwierzęta drapieżne w lasach średniowiecznej Polski. In: M. Brzostowicz, J. Wrzesiński (eds.), Człowiek i przyroda w średniowieczu. Poznań, Ląd, 29-47.
Google Scholar

Woźny M. 2020. Rycerstwo opolskie do połowy XV w. Katowice.
Google Scholar

Wojciechowska H. 1969. Badania w Pławniowicach w 1968 r. “Zeszyty Gliwickie” 7, 279-287.
Google Scholar

Zdaniewicz R. 2020. W kwestii istnienia średniowiecznego fortalicium w Pławniowicach, pow. gliwicki. “Rocznik Muzeum w Gliwicach” 28, 293-307.
Google Scholar

Zdaniewicz R. 2021. Z badań grodzisk średniowiecznych powiatu gliwickiego w pół wieku później. “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica” 36, 369-394. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6034.36.18
Google Scholar

Zdaniewicz R. 2022. New Finds Offering Insights into the Knight’s Manor in Chechło, Upper Silesia. “Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica” 37, 285-301. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6034.37.12
Google Scholar