Against Gandalf the Grey: towards a sherlockian reading of the history of archaeological thought = Przeciwko Gandalfowi Szaremu: w stronę sherlockowskiej lektury historii archeologii
Keywords:
history of archaeology, postprocessual archaeologies, context, deep understanding, surface, detective stories, popular cultureAbstract
Contemporary archaeologies are complex and diverse. It was New Archaeology which clearly showed the crucial role of theory in archaeological research (e.g. Binford 1962). Although post-processual archaeologists have been opposed to many ideas of New Archaeology, they have never questioned the need of theories in archaeology (e.g. Thomas 1996; Tilley 1997; Sørenson 2000). However, there are fields of archaeology which do not seem to be closely enough touched by theory. Without any doubt, one of them is the history of archaeological thought (but see Gillberg 2001; Gustafsson 2001; Jensen 2002). When one compares books which deal with the history of archaeology, one can discover that they are structured in a very similar way (e.g. Abramowicz 1991; Baudou 2004; Trigger 2006). In accordance with it, one sees chronological and linear way of writing about the history of archaeology, following hand in hand with cause and effect thinking. Surprisingly, the very same observation concerns theoreticians of archaeology too (Schnapp 1996; Shanks 1996; Thomas 1996; 2004). They are eager to present new ways of doing archaeology, always ready to criticise previous archaeologies, at any moment tempted to theorise on a particular topic. Nonetheless, the history of archaeology is unproblematic, something what resists theoretical reflection. That is why the goal of this paper is to discuss this allegedly unproblematic understanding of the history of archaeology
Downloads
Download data is not yet available.
References
Abramowicz A. 1991. Historia archeologii polskiej: XIX i XX wiek. Warszawa–Łódź: Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk
Abramowicz A. 1992. Historia archeologii polskiej: początki. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Baudou E. 2004. Den Nordiska Arkeologin — historia och tolkningar. Stockholm: Kungl. Vitterhets historie och antikvitets akademien
Binford L. 2009. Debating Archaeology. Walnut Creek, CA: Left Coast Press
Bouzek J., Buchvaldek M., Kostomitsopoulos P. and Sklenáŕ K. 1976. Dejiny archaeologie. Praha: Státní pedagogické nakladatelství
Borges J. L. 1975. The flower of Coleridge. In Other Inquisitions 1937–1952, trans. by R. L. C. Simms. Texas: Texas University Press, 10–13
Borges J. L. 1999. Kwiat Coleridge’a. W Dalsze dociekania. Warszawa: Prószyński i S-ka, 18–23
Brongers A. 1975. Chronology of the History of Archaeology in the Netherlands up till 1922. Amersfoort: State service for archaeological investigations in the Netherlands
Buchli V. and Lucas G. (eds.) 2001. Archaeologies of the Contemporary Past. London and New York: Routledge
-tandfebooks.com/isbn/9780203185100 -
Conan Doyle A. 2003. A Study in scarlet. In The Complete Sherlock Holmes, vol. 1. New York: Barnes & Noble Classics, 3–96
Conan Doyle A. 2008. The Boscombe Valley mystery. In The Adventures of Sherlock Holmes. London: Forgotten Books, 70–95
Conan Doyle A. 2011. Studium w szkarłacie. W Księga wszystkich dokonań Sherlocka Holmesa. Warszawa: Wydawnictwo REA, 11–86
Conan Doyle A. 2011. Tajemnica Doliny Boscombe. W Księga wszystkich dokonań Sherlocka Holmesa. Warszawa: Wydawnictwo REA, 203–216
Derrida J. 1976. Of Grammatology, trans. G. C. Spivak. Baltimore & London: John Hopkins University
Florenski P. 1996. Iconstasis. Crestwood, New York: St. Vladimir’s Seminary Press
Florenski P. 1997. Ikonstas i inne szkice. Białystok: Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce
Gediga B. 1990. Józef Kostrzewski jako badacz epoki brązu i wczesnej epoki żelaza. Slavia Antiqua 32, 17–23
Geertz C. 1983. Local Knowledge: Further Essays in Interpretive Anthropology. New York: Basic Books
Ginzburg C. 1980. Morelli, Freud, and Sherlock Holmes: clues and scientific method. History Workshop 9, 5–36
-
Gummel H. 1938. Forschungsgeschichte in Deutschland. Berlin: Walter de Gruyter
Goldhahn J. 2009. Bredarör on Kivik: a monumental cairn and the history of its interpretation. Antiquity 83, 359–371
-
Goldhahn J. 2012. In the wake of a voyager. Feet, boats and death rituals in the North European Bronze Age. In A. M. Jones, J. Pollard, M. J. Allen and J. Gardiner (eds.), Image, Memory and Monumentality: Archaeological Engagements with the Material World. A Celebration of the Academic Achievements of Professor Richard Bradley. London: Prehistoric Society’s Research Paper 5, 218–232
Gombrowicz W. 1997. Ferdydurke. Kraków: Wydawnictwo Literackie
Gombrowicz W. 2000. Ferdydurke, trans. by D. Borchardt. New York: Yale Nota Bene
González-Ruibal A. 2008. Time to destroy. An Archaeology of supermodernity. Current Anthropology 49(2), 247–279
-
Graves-Brown P. 2007. Avtomat kalashnikova. Journal of Material Culture 12, 285–307
-
Hamilakis Y. 2011. Archaeological ethnography: a multitemporal meeting ground for archaeology and anthropology. Annual Review of Anthropology 40, 399–414
-
Harrison R. 2011. Surface assemblages. Towards an archaeology in and of the present. Archaeological Dialogues 18(2), 141–161
-
Hodder I. 1986. Reading the Past: Current Approaches to Interpretation in Archaeology. Cambridge: Cambridge University Press
Holtorf C. 2005. From Stonehenge to Las Vegas. Archaeology as Popular Culture. Lanham: Altamira Press
Holtorf C. 2007. Archeology is a Brand! The Meaning of Archeology in Contepmorary Popular Culture. Walnut Creek: Archaepress
Klindt-Jensen O. 1975. A History of Scandinavian Archaeology. London: Thames and Hudson
Kobiałka D. 2013. On (very) new and (extremely) critical archaeologies, or why one may remain forever eighteen years behind the truly new. Forum Kritische Archäologie 2: 15–22. Available at http://www.kritischearchaeologie.de/fka/article/view/26/25 [Last accessed at 15 July 2014]
Kobiałka D. 2013. From excavation to archaeological X-Files. In A. González-Ruibal (ed.) Reclaiming Archaeology. Beyond the Tropes of Modernity. London and New York: Routledge, 56–66
Kobiałka, D. 2013. Against Gandalf the Grey: an archaeology of the surface. Archaeolog. Available at http://traumwerk.stanford.edu/archaeolog/2013/02/against_gandalf_the_grey_an_ar. html#more [Last accessed at 15 July 2014]
Kobiałka, D. 2014. Archaeology through the lens of Sherlock Holmes. Archaeolog. Available at http://traumwerk.stanford.edu/archaeolog/2013/04/archaeology_through_the_lens_o.html [Last accessed at 15 July 2014]
Kobiałka D. 2014. Archeologia Józefa Kostrzewskiego z perspektywy współczesnej refleksji metodologicznej [unpublished PhD thesis]. Poznań
Kołakowski L. 1989. „Wielki filozof” jako kategoria historyczna. In Pochwała niekonsekwencji: pisma rozproszone z lat 1955–1968, t. 1. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza, 199–206
Kostrzewski J. 1937. Słowo wstępne. In A. Bechczyc-Rudnicki, M. Bechczyc-Rudnicki, Dziw: opowiadanie na tle życia Prasłowian. Warszawa: Dom Książki Polskiej, 5-6
Kostrzewski J. 1946. Tło przedhistoryczne „Starej Baśni” J. I. Kraszewskiego. Przegląd Wielkopolski 8, 14–20
Kostrzewski J. 1946. Żeromski o wczesnohistorycznej kulturze Pomorza. Arkona 13–14, 3–5
Kostrzewski J. 1947. Kultura prapolska. Poznań: Instytut Zachodni
Kostrzewski J. 1947. Cyprian Norwid a prehistoria. Z Otchłani Wieków 16(7–8), 91–95
Kostrzewski J. 1949. Dzieje polskich badań prehistorycznych. Poznań: Polskie Towarzystwo Historyczne
Kostrzewski J. 1949. Słowo wstępne. In B. Steinowa, Kamiennym toporem. Powieść z epoki kamiennej dla młodzieży. Poznań: Albertinum, 5–6
Kostrzewski J. 1961. Przedmowa. In R. Burzyński, Polska ma więcej niż 1000 lat. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 5–6
Kostrzewski J. 1965. Przedmowa. In H. Szołdrska, W wolińskiej strażnicy. Gdynia: Wydawnictwo Morskie Gdynia, 5–6
Kostrzewski J. 1970. Z mego życia: pamiętnik, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Lacan J. 2006. Psychoanalysis and its teaching. In Écrits. The First Complete Edition in English, trans. by B. Fink. New York: W.W. Norton & Company, 364–383
Laming-Emperaire A. 1964. Origines de l’archéologie préhistorique en France. Paris: Picard
Leciejewicz L. 1990. Kultura prapolska Józefa Kostrzewskiego w dzisiejszej perspektywie. Slavia Antiqua 32, 25–33
Marks K. 1953. Wprowadzenie do krytyki ekonomii politycznej. W Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej. Warszawa: Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, 227–259
Marx K. 1971. The Grundrisse, trans. by D. McLellan. New York, Hagerstown, San Francisco, London: London Macmillan Press
Płonowska Ziarek E. 1998. Introduction. In. E. Płonowska Ziarek (ed.), Gombrowicz’s Grimaces: Modernity, Nationalism, Gender. Albany: State University of New York Press, 1–28
Poczobut R. 1999. Sprzeczności doksastyczne a zagadnienie racjonalności przekonań. Filozofia Nauki 7(3–4), 61–84
Poe E. A. 1986. Zabójstwo przy rue Morgue. W Opowiadania. Warszawa: Czytelnik, 196–231
Poe E. A. 2004. The murders in the Rue Morgue. In The Collected Tales and Poems of Edgar Allan Poe. Wordsworth: Hertfordshire, 2–25
Prinke A. 2011. Józef Kostrzewski: kalendarium życia i twórczości, http://www.muzarp.poznan.pl/kostrzewski/zycie.html, dostęp 6.01.2011 r
Rączkowski W. 2011. The “German school of archaeology” in its central European context: sinful thoughts. In A. Gramsch and U. Sommer (eds.), A History of Central European Archaeology. Theory, Methods, and Politics. Budapest: Archaeolinqua, 197–214
Schnapp A. 1996. The Discovery of the Past: the Origins of Archaeology, trans. by I. K. a. G. Varndell, London: British Museum Press
Shanks M. 1996. Classical Archaeology of Greece: Experiences of the Discipline. London and New York: Routledge
Shanks M., C. Tilley 1987. Re-constructing Archeology: Theory and Practice. Cambridge: Cambridge University Press
Shanks M., C. Tilley 1987. Social Theory and Archaeology. Cambridge: Cambridge University Press
Sørenson M. 2000. Gender Archaeology. Cambridge: Cambridge University Press
Thomas J. 1996 Time, Culture and Identity. An Interpretive Archeology. London and New York: Routledge
-
Thomas J. 2004. Archaeology and Modernity. London and New York: Routledge
-
Tilley C. 1991. Material Culture and Text: the Art of Ambiguity. London and New York: Routledge
Topolski J. 1983. Teoria wiedzy historycznej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie
Topolski J. 1996. Jak się piszę i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM
Trigger B. 2006. A History of Archaeological Thought, second edition. Cambridge: Cambridge University Press
-
Willey G. R. and Sahloff J. A. 1980. A History of American Archaeology. London: Thames & Hudson
Wiślański T. 1990. Józef Kostrzewski jako badacz neolitu polskiego. Slavia Antiqua 32, 1–15
Wiślański T. 1990. Józef Kostrzewski jako rzecznik współpracy między naukami. Slavia Antiqua 32, 35–67
Żak J. 1990. Aspekt metodologiczny prac syntetyzujących pradzieje społeczeństw wiślańsko-odrzańskich Józefa Kostrzewskiego. Slavia Antiqua 32, 69–92
Abramowicz A. 1992. Historia archeologii polskiej: początki. Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Baudou E. 2004. Den Nordiska Arkeologin — historia och tolkningar. Stockholm: Kungl. Vitterhets historie och antikvitets akademien
Binford L. 2009. Debating Archaeology. Walnut Creek, CA: Left Coast Press
Bouzek J., Buchvaldek M., Kostomitsopoulos P. and Sklenáŕ K. 1976. Dejiny archaeologie. Praha: Státní pedagogické nakladatelství
Borges J. L. 1975. The flower of Coleridge. In Other Inquisitions 1937–1952, trans. by R. L. C. Simms. Texas: Texas University Press, 10–13
Borges J. L. 1999. Kwiat Coleridge’a. W Dalsze dociekania. Warszawa: Prószyński i S-ka, 18–23
Brongers A. 1975. Chronology of the History of Archaeology in the Netherlands up till 1922. Amersfoort: State service for archaeological investigations in the Netherlands
Buchli V. and Lucas G. (eds.) 2001. Archaeologies of the Contemporary Past. London and New York: Routledge
-tandfebooks.com/isbn/9780203185100 -
Conan Doyle A. 2003. A Study in scarlet. In The Complete Sherlock Holmes, vol. 1. New York: Barnes & Noble Classics, 3–96
Conan Doyle A. 2008. The Boscombe Valley mystery. In The Adventures of Sherlock Holmes. London: Forgotten Books, 70–95
Conan Doyle A. 2011. Studium w szkarłacie. W Księga wszystkich dokonań Sherlocka Holmesa. Warszawa: Wydawnictwo REA, 11–86
Conan Doyle A. 2011. Tajemnica Doliny Boscombe. W Księga wszystkich dokonań Sherlocka Holmesa. Warszawa: Wydawnictwo REA, 203–216
Derrida J. 1976. Of Grammatology, trans. G. C. Spivak. Baltimore & London: John Hopkins University
Florenski P. 1996. Iconstasis. Crestwood, New York: St. Vladimir’s Seminary Press
Florenski P. 1997. Ikonstas i inne szkice. Białystok: Bractwo Młodzieży Prawosławnej w Polsce
Gediga B. 1990. Józef Kostrzewski jako badacz epoki brązu i wczesnej epoki żelaza. Slavia Antiqua 32, 17–23
Geertz C. 1983. Local Knowledge: Further Essays in Interpretive Anthropology. New York: Basic Books
Ginzburg C. 1980. Morelli, Freud, and Sherlock Holmes: clues and scientific method. History Workshop 9, 5–36
-
Gummel H. 1938. Forschungsgeschichte in Deutschland. Berlin: Walter de Gruyter
Goldhahn J. 2009. Bredarör on Kivik: a monumental cairn and the history of its interpretation. Antiquity 83, 359–371
-
Goldhahn J. 2012. In the wake of a voyager. Feet, boats and death rituals in the North European Bronze Age. In A. M. Jones, J. Pollard, M. J. Allen and J. Gardiner (eds.), Image, Memory and Monumentality: Archaeological Engagements with the Material World. A Celebration of the Academic Achievements of Professor Richard Bradley. London: Prehistoric Society’s Research Paper 5, 218–232
Gombrowicz W. 1997. Ferdydurke. Kraków: Wydawnictwo Literackie
Gombrowicz W. 2000. Ferdydurke, trans. by D. Borchardt. New York: Yale Nota Bene
González-Ruibal A. 2008. Time to destroy. An Archaeology of supermodernity. Current Anthropology 49(2), 247–279
-
Graves-Brown P. 2007. Avtomat kalashnikova. Journal of Material Culture 12, 285–307
-
Hamilakis Y. 2011. Archaeological ethnography: a multitemporal meeting ground for archaeology and anthropology. Annual Review of Anthropology 40, 399–414
-
Harrison R. 2011. Surface assemblages. Towards an archaeology in and of the present. Archaeological Dialogues 18(2), 141–161
-
Hodder I. 1986. Reading the Past: Current Approaches to Interpretation in Archaeology. Cambridge: Cambridge University Press
Holtorf C. 2005. From Stonehenge to Las Vegas. Archaeology as Popular Culture. Lanham: Altamira Press
Holtorf C. 2007. Archeology is a Brand! The Meaning of Archeology in Contepmorary Popular Culture. Walnut Creek: Archaepress
Klindt-Jensen O. 1975. A History of Scandinavian Archaeology. London: Thames and Hudson
Kobiałka D. 2013. On (very) new and (extremely) critical archaeologies, or why one may remain forever eighteen years behind the truly new. Forum Kritische Archäologie 2: 15–22. Available at http://www.kritischearchaeologie.de/fka/article/view/26/25 [Last accessed at 15 July 2014]
Kobiałka D. 2013. From excavation to archaeological X-Files. In A. González-Ruibal (ed.) Reclaiming Archaeology. Beyond the Tropes of Modernity. London and New York: Routledge, 56–66
Kobiałka, D. 2013. Against Gandalf the Grey: an archaeology of the surface. Archaeolog. Available at http://traumwerk.stanford.edu/archaeolog/2013/02/against_gandalf_the_grey_an_ar. html#more [Last accessed at 15 July 2014]
Kobiałka, D. 2014. Archaeology through the lens of Sherlock Holmes. Archaeolog. Available at http://traumwerk.stanford.edu/archaeolog/2013/04/archaeology_through_the_lens_o.html [Last accessed at 15 July 2014]
Kobiałka D. 2014. Archeologia Józefa Kostrzewskiego z perspektywy współczesnej refleksji metodologicznej [unpublished PhD thesis]. Poznań
Kołakowski L. 1989. „Wielki filozof” jako kategoria historyczna. In Pochwała niekonsekwencji: pisma rozproszone z lat 1955–1968, t. 1. Warszawa: Niezależna Oficyna Wydawnicza, 199–206
Kostrzewski J. 1937. Słowo wstępne. In A. Bechczyc-Rudnicki, M. Bechczyc-Rudnicki, Dziw: opowiadanie na tle życia Prasłowian. Warszawa: Dom Książki Polskiej, 5-6
Kostrzewski J. 1946. Tło przedhistoryczne „Starej Baśni” J. I. Kraszewskiego. Przegląd Wielkopolski 8, 14–20
Kostrzewski J. 1946. Żeromski o wczesnohistorycznej kulturze Pomorza. Arkona 13–14, 3–5
Kostrzewski J. 1947. Kultura prapolska. Poznań: Instytut Zachodni
Kostrzewski J. 1947. Cyprian Norwid a prehistoria. Z Otchłani Wieków 16(7–8), 91–95
Kostrzewski J. 1949. Dzieje polskich badań prehistorycznych. Poznań: Polskie Towarzystwo Historyczne
Kostrzewski J. 1949. Słowo wstępne. In B. Steinowa, Kamiennym toporem. Powieść z epoki kamiennej dla młodzieży. Poznań: Albertinum, 5–6
Kostrzewski J. 1961. Przedmowa. In R. Burzyński, Polska ma więcej niż 1000 lat. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 5–6
Kostrzewski J. 1965. Przedmowa. In H. Szołdrska, W wolińskiej strażnicy. Gdynia: Wydawnictwo Morskie Gdynia, 5–6
Kostrzewski J. 1970. Z mego życia: pamiętnik, Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Lacan J. 2006. Psychoanalysis and its teaching. In Écrits. The First Complete Edition in English, trans. by B. Fink. New York: W.W. Norton & Company, 364–383
Laming-Emperaire A. 1964. Origines de l’archéologie préhistorique en France. Paris: Picard
Leciejewicz L. 1990. Kultura prapolska Józefa Kostrzewskiego w dzisiejszej perspektywie. Slavia Antiqua 32, 25–33
Marks K. 1953. Wprowadzenie do krytyki ekonomii politycznej. W Przyczynek do krytyki ekonomii politycznej. Warszawa: Wydawnictwo „Książka i Wiedza”, 227–259
Marx K. 1971. The Grundrisse, trans. by D. McLellan. New York, Hagerstown, San Francisco, London: London Macmillan Press
Płonowska Ziarek E. 1998. Introduction. In. E. Płonowska Ziarek (ed.), Gombrowicz’s Grimaces: Modernity, Nationalism, Gender. Albany: State University of New York Press, 1–28
Poczobut R. 1999. Sprzeczności doksastyczne a zagadnienie racjonalności przekonań. Filozofia Nauki 7(3–4), 61–84
Poe E. A. 1986. Zabójstwo przy rue Morgue. W Opowiadania. Warszawa: Czytelnik, 196–231
Poe E. A. 2004. The murders in the Rue Morgue. In The Collected Tales and Poems of Edgar Allan Poe. Wordsworth: Hertfordshire, 2–25
Prinke A. 2011. Józef Kostrzewski: kalendarium życia i twórczości, http://www.muzarp.poznan.pl/kostrzewski/zycie.html, dostęp 6.01.2011 r
Rączkowski W. 2011. The “German school of archaeology” in its central European context: sinful thoughts. In A. Gramsch and U. Sommer (eds.), A History of Central European Archaeology. Theory, Methods, and Politics. Budapest: Archaeolinqua, 197–214
Schnapp A. 1996. The Discovery of the Past: the Origins of Archaeology, trans. by I. K. a. G. Varndell, London: British Museum Press
Shanks M. 1996. Classical Archaeology of Greece: Experiences of the Discipline. London and New York: Routledge
Shanks M., C. Tilley 1987. Re-constructing Archeology: Theory and Practice. Cambridge: Cambridge University Press
Shanks M., C. Tilley 1987. Social Theory and Archaeology. Cambridge: Cambridge University Press
Sørenson M. 2000. Gender Archaeology. Cambridge: Cambridge University Press
Thomas J. 1996 Time, Culture and Identity. An Interpretive Archeology. London and New York: Routledge
-
Thomas J. 2004. Archaeology and Modernity. London and New York: Routledge
-
Tilley C. 1991. Material Culture and Text: the Art of Ambiguity. London and New York: Routledge
Topolski J. 1983. Teoria wiedzy historycznej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie
Topolski J. 1996. Jak się piszę i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM
Trigger B. 2006. A History of Archaeological Thought, second edition. Cambridge: Cambridge University Press
-
Willey G. R. and Sahloff J. A. 1980. A History of American Archaeology. London: Thames & Hudson
Wiślański T. 1990. Józef Kostrzewski jako badacz neolitu polskiego. Slavia Antiqua 32, 1–15
Wiślański T. 1990. Józef Kostrzewski jako rzecznik współpracy między naukami. Slavia Antiqua 32, 35–67
Żak J. 1990. Aspekt metodologiczny prac syntetyzujących pradzieje społeczeństw wiślańsko-odrzańskich Józefa Kostrzewskiego. Slavia Antiqua 32, 69–92
Downloads
Published
2014-01-01
How to Cite
Kobiałka, D. (2014). Against Gandalf the Grey: towards a sherlockian reading of the history of archaeological thought = Przeciwko Gandalfowi Szaremu: w stronę sherlockowskiej lektury historii archeologii. Sprawozdania Archeologiczne, 66, 417–447. Retrieved from https://journals.iaepan.pl/sa/article/view/1205
Issue
Section
Articles
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
