Old find – new information. Hoard of long flint blades from Wąworków (Sandomierz Upland, Poland)

Piotr Mączyński

doi:10.23858/SA/76.2024.1.3668

Published: 2024-10-14

Vol. 76 No. 1 (2024)

Old find – new information. Hoard of long flint blades from Wąworków (Sandomierz Upland, Poland)

Piotr Mączyński

Sprawozdania Archeologiczne

Section: Field Survey and Materials

https://doi.org/10.23858/SA/76.2024.1.3668

Abstract

Deposits of flint blades have been found in southern Poland for many years. These finds, although rare, due to their nature have aroused the curiosity of many researchers. One such assemblage, consisting of seven macrolithic chocolate flint blades, was discovered in 1958 in the village of Wąworków, Opatów District. In order to understand the reasons for depositing these lithics in the ground and to uncover all the secrets they conceal, the artefacts were subjected to multidimensional research. In the first phase of the studies aimed at analysing and recording the assemblage, a detailed description of the specimens was made, and raw material, technological, and functional analyses were carried out. Then, on the basis of the collected data, an attempt was made to establish
their age, cultural provenance, and final interpretation.

Keywords:

long blades, chocolate flint, use-wear analysis, Lublin-Volhynia culture, Funnel-Beaker culture

Most read articles by the same author(s)

Jerzy Libera , Piotr Mączyński, Beata Polit , Anna Zakościelna , Hoard of long flint blades from the Wodzisław Hummock, Lesser Poland , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 71 (2019)
Jerzy Libera, Piotr Mączyński, Flint arrowheads from the inventories of the Corded Ware culture: morphology and function - on the example grave from Mydłów (Sandomierz Upland) , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 76 No. 1 (2024): Sprawozdania Archeologiczne
Piotr Mączyński, Flint products from a Globular Amphora culture grave in Stefankowice-Kolonia, Hrubieszów District, site 33 in the light of the latest considerations , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 74 No. 1 (2022): Sprawozdania Archeologiczne
Dariusz Król, Michał Głowacz, Piotr Mączyński, Joanna Rogóż, Marcin Szpila, Corded Ware culture burial rites: new evidence from Orły, site 4 in the Subcarpathian loess region, southeastern Poland , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 77 No. 2 (2025): Sprawozdania Archeologiczne

Download files

PDF

Citation rules

Mączyński, P. (2024). Old find – new information. Hoard of long flint blades from Wąworków (Sandomierz Upland, Poland). Sprawozdania Archeologiczne, 76(1), 427–443. https://doi.org/10.23858/SA/76.2024.1.3668

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Balcer B. 1983. Wytwórczość narzędzi krzemiennych w neolicie ziem Polski. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Budziszewski J. 2000. Flint working of the south-eastern group of the Funnel Beaker culture: exemplary reception of chalcolithic socioeconomic patterns of the Pontic zone. Baltic-Pontic Studies 9, 256-281.
Google Scholar

Budziszewski J. and Grużdź W. 2013. O technikach i metodach krzemieniarskich. In M. M. Przybyła, A. Szczepanek and P. Włodarczak (eds), Koszyce, stan. 3. Przemoc i rytuał u schyłku neolitu (= Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne 4). Kraków, Pękowice: Stowarzyszenie Archeologów Terenowych „STATER”, Wydawnictwo i Pracownia Archeologiczna PROFIL-ARCHEO, 161-178.
Google Scholar

Domańska L. 2013. Krzemieniarstwo horyzontu klasycznowióreckiego kultury pucharów lejkowatych na Kujawach (= Spatium Archaeologicum 7). Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Fundacja Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Florek M. and Zakościelna A. 2003. Depozyt wiórów krzemiennych z Krowiej Góry koło Sandomierza (stanowisko 14, gm. Łoniów, woj. świętokrzyskie). Wiadomości Archeologiczne 56, 51-60.
Google Scholar

Inizan M.-L., Reduron-Ballinger M., Roche H. and Tixier J. 1999. Technology and terminology of knapped stone. Nanterre: Cercle de Recherches et d’Etudes Préhistoriques.
Google Scholar

Kadrow S. 1988. Skład wiórów krzemiennych kultury pucharów lejkowatych z Wincentowa, stanowisko 5, gm. Krasnystaw, woj. Chełm. Sprawozdania Archeologiczne 40, 27-33.
Google Scholar

Kaflińska M. 2006. Neolityczne depozyty gromadne na ziemiach polskich. Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego 27, 5-26.
Google Scholar

Korobkowa G. F. 1999. Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Libera J. 2003. Nowe znalezisko gromadne krzemiennych narzędzi wiórowych na stanowisku 1C w Gródku nad Bugiem. Wiadomości Archeologiczne 56, 37-44.
Google Scholar

Libera J., Mączyński P., Polit B. and Zakościelna A. 2019. Hoard of long flint blades from the Wodzisław Hummock, Lesser Poland. Sprawozdania Archeologiczne 71, 197-218. DOI: https://doi.org/10.23858/SA71.2019.008
Google Scholar

Libera J. and Zakościelna A. 2006. Inwentarze krzemienne z grobów grupy południowo-wschodniej kultury pucharów lejkowatych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii PAN, Oddział w Krakowie, Instytut Archeologii UMCS w Lublinie, 135-169.
Google Scholar

Libera J. and Zakościelna A. 2010. (Nie)znane depozyty długich wiórów krzemiennych z Lubelszczyzny. In S. Czopek and S. Kadrow (eds), Mente et rutro. Studia archaeologica Johanni Machnik viro doctissimo octogesimo vitae anno ab amicis, collegis et discipulis oblata. Rzeszów: Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 91-103.
Google Scholar

Libera J. and Zakościelna A. 2011. Cyrkulacja krzemienia wołyńskiego w okresie neolitu i we wczesnej epoce brązu na ziemiach polskich. In. M. Ignaczak, A. Kaśko and M. Szmyt (eds), Między Bałtykiem a Morzem Czarnym: szlaki Międzymorza w IV-I tys. przed Chr. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 83-115.
Google Scholar

Mazzucco N. and Clemente I. 2013. Lithic Tools Transportation: new experimental data. In A. Palomo, R. Piqué and X. Terradas (eds), Experimentación en arqueología. Estudio y difusión del pasado (= Serie Monografica del MAC-Girona 25: 1), Girona: Museu d’Arqueologia de Catalunya, 237-245.
Google Scholar

Mączyński P. and Polit B. 2018. Depozyt wiórów makrolitycznych z krzemienia czekoladowego z miejscowości Pełczyska, pow. pińczowski. Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach 33, 141-153.
Google Scholar

Migal W. 2002. Zamysł technologiczny wióra krzemiennego z Winiar, gm. Dwikozy. In B. Matraszek and S. Sałaciński (eds), Krzemień świeciechowski w pradziejach. Materiały z konferencji w Ryni 22-24.05.2000 (= Studia nad gospodarką surowcami krzemiennymi w pradziejach 4). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 255-266.
Google Scholar

Migal W. 2003. Analiza technologiczna wiórów z Krowiej Góry k. Sandomierza. Wiadomości Archeologiczne 56 (2002-2003), 60-62. DOI: https://doi.org/10.1097/01.HJ.0000292928.08859.1e
Google Scholar

Migal W. 2006. The macrolithic flint blades of the Neolithic in Poland. In J. Apel and K. Knutsson (eds), Skilled production and social reproduction. Aspects of traditional stone-tool technologies. Proceedings of a symposium in Uppsala, August 20-24, 2003 (= Societas Archaeologica Upsaliensis Stone Studies 2). Uppsala: Societas Archaeologica Upsaliensis, 387-398.
Google Scholar

Osipowicz G. 2010. Narzędzia krzemienne w epoce kamienia na ziemi chełmińskiej. Studium traseologiczne. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Papiernik P. 2016. Materiały krzemienne kultury pucharów lejkowatych z rejonu Brześcia Kujawskiego i Osłonek. In R. Grygiel (ed.), Neolit i początki epoki brązu w rejonie Brześcia Kujawskiego i Osłonek. Vol. III. Środkowy i późny neolit. Kultura pucharów lejkowatych. Łódź: Fundacja Badań Archeologicznych Imienia Profesora Konrada Jażdżewskiego, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi, 597-751.
Google Scholar

Pelegrin J. 2002. La production des grandes lames de silex du Grand-Pressigny. In J. Guilaine (ed.), Matériaux, productions, circulations, du Néolithique à l’Age du bronze. Paris: Editions Errance, 125-141.
Google Scholar

Pelegrin J. 2006. Long blade technology in the Old World: an experimental approach and some archaeological results. In J. Apel and K. Knutsson (eds), Skilled production and social reproduction. Aspects of traditional stone-tool technologies. Proceedings of a symposium in Uppsala, August 20-24, 2003 (= Societas Archaeologica Upsaliensis Stone Studies 2). Uppsala: Societas Archaeologica Upsaliensis, 37-68.
Google Scholar

Pelegrin J. 2012. New experimental observations for the characterization of pressure blade production techniques. In P. M. Desrosiers (ed.), The emergence of pressure blade making: from origin to modern experimentation. Quebec: Springer, 465-500. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-4614-2003-3_18
Google Scholar

Prinke A. and Rachmajda R. 1988. Recepcja surowców małopolsko-wołyńskich w krzemieniarstwie faz I-IIIA kultury pucharów lejkowatych na Kujawach. In A. Cofta-Broniewska (ed.), Kontakty pradziejowych społeczności Kujaw z innymi ludami Europy (= Studia i materiały do dziejów Kujaw 2). Inowrocław: Urząd Miejski w Inowrocławiu, 107-144.
Google Scholar

Skakun N. N., Florek M. and Zakościelna A. 2008. Skład wiórów z Krowiej Góry w świetle analizy traseologicznej. In W. Borkowski, J. Libera, B. Sałacińska and S. Sałaciński (eds), Krzemień czekoladowy w pradziejach. Materiały z konferencji w Orońsku, 08–10.10.2003. Warszawa, Lublin: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 429-434.
Google Scholar

Sudoł-Procyk M. 2022. One century of studies on chocolate flint. And what do we really know about it?… Sprawozdania Archeologiczne 74/1, 49-65. DOI: https://doi.org/10.23858/SA/74.2022.1.3012
Google Scholar

van Gijn A. L. 1989. The wear and tear of flint. Principles of functional analysis applied to Dutch Neolithic assemblages (= Analecta Praehistorica Leidensia 22). Leiden: Universiteit Leiden.
Google Scholar

Vaughan P. C. 1985. Use-Wear Analysis of Flaked Stone Tools. Tucson: University of Arizona Press.
Google Scholar

Wilk S., Haduch E. and Szczepanek A. 2006. Bogate groby sędziwych mężczyzn z cmentarzyska kultury lubelsko-wołyńskiej w Książnicach 2, pow. Busko Zdrój. In W. Dzieduszycki and J. Wrzesiński (eds), Starość – wiek spełnienia (= Funeralia Lednickie 8). Poznań: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich Oddział w Poznaniu, 89-100.
Google Scholar

Zakościelna A. 1996. Krzemieniarstwo kultury wołyńsko-lubelskiej ceramiki malowanej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Zakościelna A. 2008. Wiórowce-sztylety jako atrybuty pozycji społecznej mężczyzn kultury lubelskowołyńskiej. In J. Bednarczyk, J. Czebreszuk, P. Makarowicz and M. Szmyt (eds), Na pograniczu światów. Studia z pradziejów międzymorza bałtycko-pontyjskiego ofiarowane Profesorowi Aleksandrowi Kośko w 60. rocznicę urodzin. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 577-591.
Google Scholar

Zakościelna A. 2010. Studium obrządku pogrzebowego kultury lubelsko-wołyńskiej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Zakościelna A. 2022. Prepared/abandoned/symbolic? – a monumental grave of the Funnel Beaker DOI: https://doi.org/10.23858/SA/74.2022.1.2992
Google Scholar

culture from Site 3 in Strzeszkowice Duże, Lublin District. Sprawozdania Archeologiczne 74/1, 411-431.
Google Scholar

Zakościelna A. and Libera J. 2013. Flint raw materials economy in Lesser Poland during the Eneolithic period. The Lublin-Volhynian culture and the Funnel Beaker culture. In S. Kadrow and P. Włodarczak (eds), Environment and Subsistence – forty years after Janusz Kruk’s “Settlement studies” (= Studien zur Archäologie in Ostmitteleuropa/Studia nad pradziejami Europy Środkowej 11). Rzeszów, Bonn: Institute of Archaeology Rzeszów Univesity, Dr Rudolf Habelt GmbH, 275-293.
Google Scholar