New perspectives of dating prehistoric soil erosion in loess areas = Nowe perspektywy datowania pradziejowej erozji gleb w obszarach lessowych
Keywords:
luminescence dating, colluvial sediments, Holocene, soil erosion, NeolithicAbstract
This study presents the results of Optically Stimulated Luminescence (OSL) dating of colluvial sedimentprofiles from Biedrzykowice and Świerklany in the archaeologically well documented loess area of southernPoland, The method, the criteria for site selection and the limitations of the interpretation of the dates obtainedare discussed. It is shown that Holocene colluvial sediments containing grains of quartz can be approximatelydated using OSL. Despite its many limitations, it remains the only method suitable for direct dating of colluvialsediments. The obtained OSL dates are consistent with the archaeological evidence. The Biedrzykowice profile,located 6 km from the Neolithic settlement at Bronocice, contains two layers of Holocene colluvial sediments.The older layer, OSL dated to 6–5 ka BP, is separated from the younger, medieval layer dated to 1,0–0,5 ka BPby a fossil soil. In Świerklany, where there are no known prehistoric settlements, the accumulation of colluvialsediments only started in the medieval period. The OSL dating confirms earlier assumptions that in naturalHolocene ecosystems in loess areas of the moderate climate forest zones, mineral material was not transportedby slope wash, or only to a minimal extent. This work is the first direct isotopic dating of colluvial sediments inPoland
Downloads
References
Buckman- Nyle H. C. and Brady C. 1969. The Nature and Properties of Soils. Seventh Edition. New York: Macmillan [Polish ed. Buckman- Nyle H. C., Brady C. 1971. Gleba i jej właściwości. Warszawa: PWRi L]
Campbell I., Gary M., McAffe R. Jr. and Wolf C..L. 1972. Golssary of geology. Washington D.C.: American Geological Institute
Dwucet K. and Śnieszko Z. 1997 . Zmiany fizykochemiczne cech lessów i gleb nalessowych po redepozycji spowodowanej gwałtowna ulewą. In L. Starkel (ed.), Rola gwałtownych ulew w ewolucji rzeźby Wyżyny Miechowskiej (na przykładzie ulewy w dniu 15 września 1995 roku). (= Dokumentacja Geograficzna 8). Wrocław: IGIPZ PAN, 76–86
Galbraith R. F., Roberts R. G., Laslett G. M.,Yoshida H. and Olley J. M. 1999. Optical dating of single and multiple grains of quatz from Iinmimum rock shelter, Northen Australia; part 1, eksperimental design and statistical models. Archaeometry 41, 339–364
Kaiser K., Schoh W. H. and Miehe G. 2007. Holocene paleosols and colluvial sediments in Northeast Tibet (Qinghai Province, China): Properties, dating and paleoenvironmental implications. Catena 69, 91–102
Klimaszewski M. 1978. Geomorfologia. Warszawa: PWN
Klimek K. 2003. Sediment transfer and storage linked to Neolithic and Early Medieval soil erosion In the Upper Odra Basin, southern Poland. In A. J. Howard, M. G . Macklin and D. G. Passmore (eds.), Alluvial Archeology in Europe. Lisse: Swets&Zeitlinger, 251–259
Kruk J. 1973. Studia osadnicze nad neolitem wyżyn lessowych. Wrocław: Ossolineum
Kruk J. 1980. Gospodarka w Polsce południowo-wschodniej w V–III tysiącleciu p.n.e. Ossolineum. Wrocław: Ossolineum
Kruk J. 1993. Rozwój społeczno-gospodarczy i zmiany środowiska przyrodniczego wyżyn lessowych w neolicie (4800–1800 bc). Sprawozdania Archeologiczne 45, 7–17
Kruk J. 2008. Wzory przeszłości . Studia nad neolitem środkowym i późnym. Kraków: Instytut Archeologiii Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Kruk J., Milisauskas S., Alexandrowicz S. W. and Śnieszko Z. 1996. Osadnictwo i zmiany środowiska naturalnego wyżyn lessowych. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Kruk J. and Milisauskas S. 1999. Rozkwit i upadek społeczeństw rolniczych neolitu. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Lai Z. P. 2010. Chronology and the upper dating limit for loess samples from Luochuan section in the Chinese Loess Plateau using quartz OSL SAR protocol. Journal of Asian Earth Sciences 37 2, 176–185
Lu Y.C., Wang X.L. and Wintle A. G. 2007. A new OSL chronology for dust accumulation in the last 130,000 yr. for the Chinese Loess Plateau. Quaternary Research 67(1), 152–160
Maruszczak H. and Trębaczowski J. 1956. Geomorfologiczne skutki gwałtownej ulewy w Piaskach Szlacheckich koło Krasnegostawu. Annales UMCS, Sec. B 11(4), 129–151
Maruszczak H. 1973. Erozja wąwozowa we wschodniej części pasa wyżyn południowopolskich. Zeszyty Problem. Post. Nauk Roln. 151, 30
Maruszczak H. 1988. Zmiany środowiska przyrodniczego kraju w czasach historycznych. In L. Starkel (Ed.), Przemiany środowiska geograficznego Polski. Wrocław: Ossolineum, 109–137
Poręba G. 2006. Zastosowanie 137 Cs do modelowania procesów erozji i akumulacji na obszarach lessowych. Gliwice
Poręba G., Śnieszko Z. and Moska P. 2011. Some aspects of age assessment of Holocene less colluvium; OSL and 137Cs dating of sediment from Biała agricultural area, South Poland. Quaternary International 240(1–2). 44–51
Poręba G. J., Śnieszko Z. and Moska P. In Press. Influence of pedon history and washing nature on luminescence dating of Holocene colluvium on the example of research on the Polish loess areas. Quaternary International. Starkel L. (ed.) 1997. Rola gwałtownych ulew w ewolucji rzeźby Wyżyny Miechowskiej (na przykładzie ulewy w dniu 15 września 1995 roku) (= Dokumentacja Geograficzna 8). Wrocław: IGIPZ PAN
Śnieszko Z. 1985. Paleogeografia holocenu w dolinie Sancygniówki (= Acta Geographica Lodziensia 51). Łódź: ŁTN
Śnieszko Z. 1995, Ewolucja obszarów lessowych Wyżyn Polskich w czasie ostatnich 15 000 lat. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
