Mineralogical and petrographic characteristic of basic types of Turonian flints from the north-eastern margin of the Holy Cross Mountains: a preliminary report

Marcin Szeliga; Miłosz Huber

Published: 2016-01-01

Vol. 54 (2016)

Mineralogical and petrographic characteristic of basic types of Turonian flints from the north-eastern margin of the Holy Cross Mountains: a preliminary report

Marcin Szeliga , Miłosz Huber

Abstract

This paper presents the preliminary results of mineralogical-petrographical investigations of several basic types of Turonian flints from the north-eastern margin of the Holy Cross (Świętokrzyskie) Mountains. To discriminate the character and degree of individual types of flints based on their mineralogic and petrographic features, microscopic analyses of series of representative samples of flint raw material from different parts of the Turonian outcrops and archaeological artefacts found at the early Neolithic site in Tominy (Opatów district) were performed. The microscopic investigations were conducted using a petrographic microscope and a scanning electron microscope (SEM–EDS). The results enable us to determine some characteristic properties of individual types of Turonian flints, and to identify the so-called Zawada flint in the Linear Pottery Culture inventory from Tominy.

Keywords:

Turonian flints, Holy Cross (Świętokrzyskie) Mountains, Early Neolithic, Linear pottery culture, microscopic analysis, SEM–EDS

Most read articles by the same author(s)

Marcin Szeliga, Radosław Dobrowolski, Przemysław Mroczek, Jacek Chodorowski, Irena Agnieszka Pidek, Daniel Makowiecki, Maria Lityńska-Zając, Environmental Conditions of Settlement of the Danubian Communities in the Northern Foreland of the Sandomierz Upland , Archaeologia Polona: Vol. 57 (2019): The Neolithic in Polish Lands. Fundamentals, Research Directions and Interpretations of Cultural Systems – Fifty Years Ago and Today
Marcin Szeliga, Michał Przeździecki, Artur Grabarek, Podlesie, Site 6 – the First Obsidian Inventory of the Linear Pottery Culture Communities from the Połaniec Basin , Archaeologia Polona: Vol. 57 (2019): The Neolithic in Polish Lands. Fundamentals, Research Directions and Interpretations of Cultural Systems – Fifty Years Ago and Today

Download files

PDF

Citation rules

Szeliga, M., & Huber, M. (2016). Mineralogical and petrographic characteristic of basic types of Turonian flints from the north-eastern margin of the Holy Cross Mountains: a preliminary report. Archaeologia Polona, 54, 83–97. Retrieved from https://journals.iaepan.pl/apolona/article/view/431

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Balcer, B. 1971. Kopalnia krzemienia w Świeciechowie-Lasku, pow. Kraśnik w świetle badań 1967 r. Wiadomości Archeologiczne 36: 71–132.
Balcer, B. 1975. Krzemień świeciechowski w kulturze pucharów lejkowatych. Eksploatacja, obróbka i rozprzestrzenienie. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
Balcer, B. 1976. Position and stratigraphy of flint deposits, development of exploitation and importance of the Świeciechów Flint in prehistory. Acta Archaeologica Carpathica 16: 179–199.
Bargieł, B. and Libera, J. 1996.Wyniki badań pracowni nakopalnianej w Nowym Rachowie. Archeologia Polski Środkowowschodniej 1: 35–48.
Budziszewski, J. 1980. Ożarów, Gemeinde Lęce, ‘Za garncarzami’, Wojw. Tarnobrzeg. In G. Weisgerber, R. Slotta and J. Weiner (eds), 5000 Jahre Feuersteinbergbau. Die Suche nach dem Stahl der Steinzeit, 603–605. Bochum.
Budziszewski, J. 1986. Exploration oftheminingfield ‘Zagarncarzami’ in Ożarów, Tarnobrzegvoivodship. Preliminary report. In K. T. Biró (ed.), Papers for the Ist International Conference on Prehistoric Flint Mining and Lithic Raw Material Identification in the Carpathian Basin, Budapest – Sümeg, 20–22 May, 1986, vol. 1, 69–82. Budapest.
Budziszewski, J. 1995. Exposure with Lower Turonian flints in Karsy, Tarnobrzeg district. In J. Budziszewski and R. Michniak (eds), Guide-Book of Excursion 2: Northern Footslopes of Holy Cross Mountains VIIth International Flint Symposium. Warszawa-Ostrowiec Świętokrzyski. 4–8 September 1995, 45–47. Warszawa.
Budziszewski, J. and Michniak, R. 1989. Z badań nad występowaniem, petrograficzną naturą oraz prahistoryczną eksploatacją krzemieni pasiastych w południowym skrzydle niecki Magoń-Folwarczyska. Wiadomości Archeologiczne 49: 151–190.
Cyrek, K. 1981. Uzyskiwanie i użytkowanie surowców krzemiennych w mezolicie dorzeczy Wisły i górnej Warty. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi 28: 5–108.
Kaczanowska, M. and Kozłowski, J.K. 2005. L’importance de silex de Świeciechówdansl’ Âge de la Pierre: indicateur de changements de relations culturellesautour des Carpates occidentals. Praehistoria 6: 71–83.
Kadrow, S. and Kłosińska, E. 1989. Obiekt kultury lubelsko-wołyńskiej na stanowisku 10 w Łańcucie. Sprawozdania Archeologiczne 40: 9–25.
Krukowski, S. 1920. Pierwociny krzemieniarskie górnictwa, transportu i handlu w holocenie Polski. Wnioski z właściwości surowców i wyrobów. Wiadomości Archeologiczne 5: 185–206.
Krzak, Z. 1965. Tymczasowa charakterystyka kopalni krzemienia w Świeciechowie. Archeologia Polski 10: 217–233.
Krzak, Z. 1970. Wstępna charakterystyka kopalni krzemienia w Ożarowie Opatowskim. Archeologia Polski 15: 291–303.
Libera, J. 2002. Wykorzystanie krzemienia świeciechowskiego i gościeradowskiego w paleolicie schyłkowym i mezolicie w międzyrzeczu Wisły i Bugu oraz w dorzeczu Sanu (zarys problematyki). In B. Matraszek and S. Sałaciński (eds), Krzemień świeciechowski w pradziejach, 29–49. Warszawa.
Libera, J. and Zakościelna, A. 1987. Złoża krzemieni turońskich na prawobrzeżu środkowej Wisły w świetle badań AZP. In J. Gurba (ed.), Sprawozdania z badań terenowych Katedry Archeologii UMCS w 1987 roku, 39–47. Lublin.
Libera, J. and Zakościelna, A. 2002. Złoża krzemieni turońskich w przełomowym odcinku Wisły. In B. Matraszek and S. Sałaciński (eds), Krzemień świeciechowski w pradziejach, 93–109. Warszawa.
Michniak, R. 1980. Petrografia i geneza ciemnych krzemieni z dolnoturońskich osadów okolic Ożarowa nad środkową Wisłą. Archiwum Mineralogiczne 36: 83–106.
Michniak, R. and Budziszewski, J. 1995. Siliceous rocks of the North-Eastern Mesozoic margin of the Holy Cross Mountains. In J. Budziszewski and R. Michniak (eds), Guide-Book of Excursion 2: Northern Footslopes of Holy Cross Mountains VIIth International Flint Symposium. Warszawa- Ostrowiec Świętokrzyski. 4–8 September 1995, 11–19. Warszawa.
Michniak, R. and Budziszewski, J. 1995. Exposure with Lower Turonian flints in Janików, Tarnobrzeg district. In J. Budziszewski and R. Michniak (eds), Guide-Book of Excursion 2: Northern Footslopes of Holy Cross Mountains VIIth International Flint Symposium. Warszawa-Ostrowiec Świętokrzyski. 4–8 September 1995, 50–52. Warszawa.
Pożaryski, W. 1948. Jura i kreda między Radomiem, Zawichostem i Kraśnikiem. Warszawa.
Pożaryski, W. 1997. Tektonika powaryscyjska obszaru świętokrzysko-lubelskiego na tle struktury podłoża. Przegląd Geologiczny 45: 1265–1270.
Samsonowicz, J. 1924. Odkrycie pierwotnych złóż krzemienia „szarego biało nakrapianego”. Wiadomości Archeologiczne 9: 99–101.
Samsonowicz, J. 1934. Objaśnienia arkusza Opatów ogólnej mapy geologicznej Polski w skali 1:100000. Warszawa.
Samsonowicz, J. 1934. Ogólna mapa geologiczna Polski w skali 1:100 000 ark. Opatów. Warszawa.
Stawin, J. 1970. Własności techniczne krajowych krzemieni. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego 244: 105–157.
Szeliga, M. 2014. The distribution and importance of Turonian flints from the north-eastern margin of the Holy Cross Mountains in the flint raw material economy of the earliest Danubian communities. Acta Archaeologica Carpathica 49: 77–112.
Zakościelna, A. 1996. Krzemieniarstwo kultury wołyńsko-lubelskiej ceramiki malowanej. Lublin.
Złonkiewicz, Z. 1994. Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1:50 000. Arkusz Ożarów (819). Warszawa.
Złonkiewicz, Z. 1998. Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000. Arkusz Ożarów (819). Warszawa. Google Scholar