Post-medieval Pottery in Mazovia and Podlachia (16th–18th Century) – a Preliminary Report
DOI:
https://doi.org/10.23858/APa59.2021.2478Keywords:
pottery, post-medieval period, Mazovia, Podlachia, ware groupsAbstract
The text is dedicated to the question of traditions and innovations in post-medieval pottery manufactured and used in the territory of today’s Mazovia and Podlachia in Poland. It focuses on the distribution of waregroups in the assemblages from selected sites dated to the mid-16th – late 18th centuries. The list includes both capital cities in the province (Warsaw, Płock) and local towns (Ciechanów, Płońsk, Przasnysz), as well as royal and aristocratic residences, gentry manors and villages. Among the most characteristic features worthy of note are the long lasting of early medieval manufacturing traditions, the widespreaduse of greyware, the relatively small proportion of whiteware and glazed vessels, as well as the sporadic (excluding Warsaw) occurrence of fineware (porcelain, faience). The analysis points to the specificity of Mazovian pottery in 16th–18th centuries, in relation to both other Polish lands and our notions on trends in pottery manufacture and use in the post-medieval period.
Downloads
References
Auch, M. and Trzeciecki, M. 2015. Ceramika późnośredniowieczna i wczesnonowożytna. In M. Bis and W. Bis (eds), Tykocin – zamek nad Narwią (XV–XVIII w.). Badania archeologiczne w latach 1961–1963 i 1999–2007, 179–236. Warszawa.
Berg, M., Gottmann, F., Hodacs, H. and Nierstrasz, C. (eds) 2015. Goods from the East 1600–1800. Basingstoke.
Bieńkowska, K. and Kiziukiewicz, N. 2006. Dziedzictwo archeologiczne Podlasia i Grodzieńszczyzny. Białystok.
Bis, M. 2014. Późnośredniowieczne i wczesnonowożytne naczynia białe z Solca nad Wisłą. Warszawa.
Bis, M. and Bis, W. 2012. Badania archeologiczne z zakresu późnego średniowiecza i nowożytności na Mazowszu w latach 1989–2009. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 60(1): 133–148.
Bis, M. and Bis, W. 2013. “Trzy puzdra z kaftiorami…” czyli o fajansie i porcelanie na tykocińskim zamku. Archaeologia Historica Polona 21: 257–295.
Cassidy-Geiger, M. (ed.). 2007. Fragile Diplomacy: Meissen porcelain for European courts ca. 1710–63. New York.
Deetz, J. 1977. In small things forgotten: the archaeology of early American life. Garden City.
Gajewska, M. 1993. Garncarstwo nowożytne w Polsce. Stan i potrzeby badań. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi 36: 159–169.
Garas, M. and Karwowska, H. 2013. Naczynia ceramiczne. In H. Karwowska and A. Andrzejewski (eds), Założenie rezydencjonalne Sapiehów w Dubnie, 223–256. Białystok.
Gerritsen, A. 2016. From Long-Distance Trade to the Global Lives of Things: Writing the History of Early Modern Trade and Material Culture. Journal of Early Modern History 20: 526–544.
Gołembnik, A., Krasnodębski, D. and Trzeciecki, M. 2018. Nowożytna wieś i ślady osadnictwa starożytnego na stanowisku 4 w Leonowiczach, gm. Michałowo. In A. Buko, D. Krasnodębski and W. Szymański (eds), Dawne osadnictwo Podlasia w świetle badań ratowniczych prowadzonych w latach 1996–2000 na trasie gazociągu jamalskiego, 315–354. Warszawa.
Gierlach, O. 1966. Ceramika z wieków XVII i XVIII. Warszawskie Materiały Archeologiczne 1: 112–140.
Janiszowski, K. 1966. Ceramika XVI wieku. Warszawskie Materiały Archeologiczne 1: 50–111.
Kajzer, L. 1994. „Główne momenty” raz jeszcze. Uwagi o przemianach garncarstwa późnośredniowiecznego i nowożytnego w Polsce. In A. Gruszczyńska and A. Targońska (eds), Garncarstwo i kaflarstwo na ziemiach polskich od czasów średniowiecza do czasów współczesnych, 10–13. Rzeszów.
Kajzer, L. 1996. Wstęp do archeologii historycznej w Polsce. Łódź.
Klarecki, M. 2012. Porcelanowe i fajansowe zabytki z XVIII wieku odnalezione podczas wykopalisk archeologicznych w ruinach dawnego Banku Polskiego. Warszawskie Materiały Archeologiczne 10: 110–119.
Kruppé, J. 1967. Garncarstwo warszawskie w wiekach XIV i XV. Wrocław.
Lis, A. 2017. Zasób źródeł archeologicznych dla studiów nad garncarstwem nowożytnym na Mazowszu. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 65(3): 343–352.
Majewski, T. and Schiffer, M. B. 2009. Beyond Consumption: Toward an Archaeology of Consumerism. In T. Majewski and D. Gaimster (eds), International Handbook of Historical Archaeology, 191–208. New York.
Marcinkowski, M. 2009. Wytwórczość garncarska w Elblągu (na podstawie wybranego zbioru). Część 2 – okres nowożytny (XVI–XIX wiek). Pomorania Antiqua 22: 147–214.
McCants, A. 2007. Exotic Goods, Popular Consumption, and the Standard of Living: Thinking about Globalization in the Early Modern World. Journal of World History 18(4): 433–462.
Meyza, K. 1991. Pseudomajolika znaleziona na terenie Starego Miasta i Zamku Królewskiego. Kronika Zamkowa 23(1): 118–122.
Meyza, K. 1996. Ceramika zdobiona XVI–XVII wieku. Warszawa. Źródła archeologiczne do dziejów Zamku Królewskiego oraz Starej i Nowej Warszawy 2.
Meyza, K. 2017. Ceramika zdobiona podszkliwnie. In Z. Polak and K. Meyza (eds), Między miastem i dworem. Badania archeologiczne placu Zamkowego w Warszawie w latach 1977–1983. Część 2, 7–23. Warszawa. Archeologia Dawnej Warszawy 4.
Morysiński, T. 2005. Nowożytne naczynia gliniane z Komorowa, Ruśca i Strzeniówki. Monument. Studia i Materiały Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków 2: 375–414.
Musianowicz, K. 1975. Osady z wczesnego średniowiecza i średniowiecza w Brulinie-Koskach, pow. Ostrów Mazowiecka. Materiały Starożytne i Wczesnośredniowieczne 3: 341–386.
Oniszczuk, A. 2013. Życie odbite w naczyniu. Konsumpcja luksusowa i codzienna w Gdańsku w XVII–XIX wieku na podstawie naczyń ceramicznych z terenu Centrum Dominikańskiego i kwartału ulic Długi Targ – Powroźnicza. Warszawa.
Pawlata, L. 2013. Archeologiczne badania wykopaliskowe na dziedzińcu kuchennym pałacu Branickich w Białymstoku. Podlaskie Zeszyty Archeologiczne 9: 121–176.
Pela, W. 2013. Historia badań archeologicznych i architektonicznych dawnej Warszawy. Warszawa. Archeologia Dawnej Warszawy 2.
Starski, M. 2013. Nowożytne naczynia ceramiczne z badań północnej pierzei placu Teatralnego w Warszawie. In W. Pela (ed.), Badania archeologiczno-architektoniczne północnej pierzei placu Teatralnego w Warszawie w latach 1995–1997, 134–185. Warszawa. Archeologia Dawnej Warszawy 3.
Smoliński, A., Auch, M. and Trzeciecki, M. 2009. Opracowanie wyników ratowniczych badań wykopaliskowych wyprzedzających budowę kolektora sanitarnego wzdłuż ulicy Zduńskiej w Płońsku, prowadzonych w sezonie 2008. Unpublished typescript, Mazovian Voivodeship Heritage Office.
Smoliński, A. and Trzeciecki, M. 2010. Sprawozdanie z nadzorów archeologicznych prowadzonych nad instalacją sieci c.o. w obrębie centrum Przasnysza. Unpublished typescript, Mazovian Voivodeship Heritage Office.
Smoliński, A. and Trzeciecki, M. 2020. Sprawozdanie z archeologicznych badań wykopaliskowych przeprowadzonych w 2019 r. na posesji Al. Solidarności 60B w Warszawie. Unpublished typescript, Mazovian Voivodeship Heritage Office.
Świątkiewicz, P. 1992. Murowany dwór „na kopcu” w Gaju Nowym, gm. Góra św. Małgorzaty, województwo płockie. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi 37–38: 265–302.
Świechowska, A. and Dukwicz, R. 1955. Warsztat garncarski z końca XVII w. In O. Puciata (ed.), Szkice Staromiejskie, 151–173. Warszawa.
Trzeciecki, M. 2016. Ceramika płocka między XI a XIX wiekiem. Studium archeologiczne. Warszawa.
Trzeciecki, M. 2017a. Nowożytne naczynia kuchenne z badań na placu Zamkowym w Warszawie. In Z. Polak and K. Meyza (eds), Między miastem a dworem. Badania archeologiczne placu Zamkowego w Warszawie w latach 1977–1983. Część 1, 253–352. Warszawa. Archeologia Dawnej Warszawy 4.
Trzeciecki, M. 2017b. Naczynia gliniane z XVII–XVIII wieku z badań zespołu podworskiego w Niegowie pod Wyszkowem. Przyczynek do poziomu życia szlacheckiej prowincji. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 65(2): 169–187.
Trzeciecki, M. 2019. „Medieval” Greyware in Post-Medieval North-East Poland. Backwardness or Genius Loci. In G. Blažková and K. Matĕjková (eds), Post-medieval pottery between (its) borders, 153–166. Gloucester. Europa Postmediaevalis 1.
Trzeciecki, M. 2020a. Sprawozdanie z archeologicznych badań wykopaliskowych przeprowadzonych w latach 2018–2019 wokół pałacu Branickich w Warszawie, ul. Miodowa 6. Unpublished typescript, Mazovian Voivodeship Heritage Office.
Trzeciecki, M. 2020b. “A Nice Cup of Tea”. Pottery as Material Evidence of Changes in the Table Culture of 18th-century Warsaw. In G. Blažková and K. Matĕjková (eds), Post-medieval pottery in the spare time, 109–120. Prague. Europa Postmediaevalis 2.
Trzeciecki, M. and Affelski, J. 2016. Relikty zabudowy bloku śródrynkowego Ciechanowa (XVI–XVIII w.). Raport NID 11: 171–188.
Trzeciecki, M. and Affelski, J. 2017. Osadnictwo wczesnośredniowieczne i z okresu nowożytnego na stanowisku nr 4 w Zambrzycach Starych, gm. Rutki, woj. podlaskie. Raport NID 12: 169–198.
Trzeciecki, M. and Rudnicki, M. 2021. Sprawozdanie z archeologicznych badań wykopaliskowych przeprowadzonych w 2019 r. na posesji przy ul. Dobrej 55 w Warszawie. Unpublished typescript, Mazovian Voivodeship Heritage Office.
Więcek, E. 2012. Kuchnia i jadalnia zamożnych mieszkańców XVIII-wiecznej Warszawy. Warszawskie Materiały Archeologiczne 10: 88–109.
Więcek, E. 2017. Ceramika szlachetna. In Z. Polak and K. Meyza (eds), Między miastem i dworem. Badania archeologiczne placu Zamkowego w Warszawie w latach 1977–1983. Część 2, 25–44.Warszawa, Archeologia Dawnej Warszawy 4.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2021 Archaeologia Polona
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
I declare that the manuscript sent is original, has not been published before and is not currently being considered for publication elsewhere.
I confirm that the manuscript has been read and approved by all the authors mentioned and that there are no other persons who would meet the criteria for authorship but were not mentioned. In addition, I confirm that the order of the authors listed in the manuscript has been approved by all the authors.
I confirm that the correspondent author is the only contact with the Editorial Board in the editorial process, and is responsible for communicating with other authors and informing them about the progress, corrections and final approval of the article.
