Remains of Copper Alloy Vessels from the Medieval Knightly Residence in Mierzyn, Central Poland

Piotr Strzyż

doi:10.23858/FAH37/2024.002

Published: 2024-12-31

Vol. 37 (2024)

Remains of Copper Alloy Vessels from the Medieval Knightly Residence in Mierzyn, Central Poland

Piotr Strzyż

Fasciculi Archaeologiae Historicae

Section: Articles

https://doi.org/10.23858/FAH37/2024.002

Abstract

During investigations carried out at the site of a late medieval knightly residence in Mierzyn (Piotrków Trybunalski District, Central Poland), archaeologists discovered, among other things, numerous fragments of three-legged vessels cast from copper alloy, known as ‘Grapens.’ They were used for cooking and reheating food. The collection obtained from the above-mentioned site comprises 13 fragments from several different vessels, which distinguishes Mierzyn from other motte type knightly residences in Poland. In the course of research, including specialist analyses, at least four vessels were identified based on the discussed fragments. They varied in appearance – there were both classic forms with bulbous bodies and fitted with characteristic handles and legs, but also a form similar to cauldrons or frying pans – with a sleeve for a wooden handle. The fact that a fairly diverse assortment of metal Grapens was used at the excavated site testifies to the material status of the representatives of the knightly Nagodzice family of Mierzyn.

Keywords:

Grapen, knight’s manor house, motte, Mierzyn, Middle Ages

Most read articles by the same author(s)

Kalina Skóra, Piotr Strzyż, Jan Szymczak, Bull of Antipope John XXIII found in Mierzyn, Central Poland , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 35 (2022)
Piotr Strzyż, Jakub Wrzosek, (Review) Sven Ekdahl, In Search of the Battlefield of Tannenberg (Grunwald) of 1410. New Research with Metal Detectors in 2014–2019, Vilnius 2019, pp. 279. , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 34 (2021)
Piotr Strzyż, Between the Falchion and the Sword: a Side Arms Specimen from the Naval Museum in Gdynia , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 34 (2021)
Piotr Strzyż, Throwing Engines versus Gunpowder Artillery in Siege Activities in the Middle Ages , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 33 (2020)
Piotr Strzyż, Review of Średniowieczne kapaliny z ziem polskich na tle europejskim / Medieval Kettle Hats in Poland as compared to Europe. Muzeum Zamkowe w Malborku, Malbork 2022, pp. 467 , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 35 (2022)
Piotr Strzyż, Kalina Skóra, A New Find of a Falchion from Central Poland , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 33 (2020)
Piotr Strzyż, Characteristics of Medieval Artillery in the Light of Written Sources from Bohemia and Poland , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 25 (2012)
Piotr Strzyż, Recycling and Modifications of Firearms in Central Europe during the Medieval and Post-Medieval Period , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 32 (2019)
Piotr Strzyż, Piotr Czubla, Adam Mackiewicz, Cannonballs from the Olsztyn turret , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 28 (2015)
Piotr Strzyż, A Firearms in Military Activities in the Borderland of Bohemia, Silesia and Lesser Poland in the Times of Matthias Corvinuses , Fasciculi Archaeologiae Historicae: Vol. 30 (2017)

1 2 > >>

Download files

Pdf

Citation rules

Strzyż, P. (2024). Remains of Copper Alloy Vessels from the Medieval Knightly Residence in Mierzyn, Central Poland. Fasciculi Archaeologiae Historicae, 37, 33–46. https://doi.org/10.23858/FAH37/2024.002

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Belényesy K. 2018. Cannon Foundry Workshop in Late Medieval Buda (Hungary) at the Turn of the 15th-16th centuries. In: N. Thomas, P. Dandridge (eds.), Cuivre, bronzes et laitons médiévaux : Histoire, archéologie et archéométrie des productions en laiton, bronze et autres alliages à base de cuivre dans l’Europe médiévale (12e-16e siècles) / Medieval copper, bronze and brass: History, archaeology and archaeometry of the production of brass, bronze and other copper alloy objects in medieval Europe (12th-16th centuries). Actes du colloque de Dinant et Namur, 15-17 mai 2014 / Proceedings of the symposium of Dinant and Namur, 15-17 May 2014. Namur, 155-167.
Google Scholar

Brych V. 1998. Hmotná kultura středovĕké trvzí v Čechách. In: L. Svoboda, J. Úlovec, P. Chotĕbor, Z. Procházka, Z. Fišera, J. Anderle, J. Slavík, M. Rykl, T. Durdík, V. Brych (eds.), Encyklopedie českých trvzí, vol. 1: A-J. Praha, XLVII-LXXXIII.
Google Scholar

Cejpová M. 2003. Kovová trojnožka z hradu Troský a nĕkteré její analogie. “Archaeologia historica” 28, 539-546.
Google Scholar

Ceynowa B. (ed.) 2021. Spichlerz Błękitny Baranek. Katalog wystawy. Gdańsk.
Google Scholar

Drescher H. 1982. Zu den bronzenen Grapen des 12.-16. Jahrhunderts aus Nordwestdeutschland. In: J. Wittstock (ed.), Aus dem Alltag mittelalterlichen Stadt. Handbuch zur Sonderausstellung vom 5. Dezember 1982 bis 24. April 1983 in Bremer Landesmuseum für Kunst- und Kulturgeschichte (Focke-Museum). Hefte des Focke Museums 62. Bremen, 157-174.
Google Scholar

Drescher H. 2017. Eine Grapengiesserwerkstatt des. 13. Jahrhunderts in Lübeck, Breite Stasse 26, und Vergleichsmaterial aus Rostock, Magdeburg, Odense, Visby und Upsalla. In: H. Drescher, U. Drenkhahn (eds.), Studien zum Bronzeguss und zur Keramik im mittelalterlichen Lübeck. Lübecker Schriften zu Archäologie und Kulturgeschichte 31. Rahden, 9-170.
Google Scholar

Durdík T. 1978. Archeologie k počátkům a podobĕ přemyslovského Křivoklátu. “Archeologické rozhledy” 30, 304-320.
Google Scholar

Fonferek J., Marcinkowski M., Sieńkowska U. 2012. Elbląg – życie codzienne w porcie hanzeatyckim. Elbląg.
Google Scholar

Gan P. 2016. Charakterystyka materiałoznawcza wybranych zabytków metalowych. In. M. Majewski (ed.), Archeologia Stargardu. Badania na obszarze dawnego kościoła augustiańskiego. Archeologia Stargardu 2(2). Stargard, 357-363.
Google Scholar

Gan P. 2017. Charakterystyka materiałoznawcza wybranych zabytków metalowych. In. M. Majewski, K. Stań (eds.), Archeologia Stargardu. Badania na Rynku Staromiejskim. Archeologia Stargardu 3. Stargard, 159-164.
Google Scholar

Gieysztor A. 1963. Owies w daninach łowieckich w Polsce średniowiecznej. “Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 11(2), 213-234.
Google Scholar

Grygiel R., Jurek T. 1996. Doliwowie z Nowego Miasta nad Wartą, Dębna i Biechowa. Dzieje rezydencji i ich właścicieli. Łódź.
Google Scholar

Heinze F., Tegethoff U. 2018. Ein Adelssitz in Soest und ein aussergewöhnlicher Bronzegrapen. “Archäologie in Westfalen-Lippe”, 159-163.
Google Scholar

Janowski A. 2016. Zabytki metalowe. In: M. Majewski (ed.), Archeologia Stargardu. Badania na obszarze dawnego kościoła augustiańskiego. Archeologia Stargardu 2(2). Stargard, 293-363.
Google Scholar

Janowski A. 2017. Przedmioty metalowe. In: M. Majewski, K. Stań (eds.), Archeologia Stargardu. Badania na Rynku Staromiejskim. Archeologia Stargardu 3. Stargard, 127-157.
Google Scholar

Kajzer L. 1995. Błędy metody czy „kłopoty prenatalne”? Uwagi o archeologicznych badaniach małych założeń obronnych. “Archaeologia Historica Polona” 1, 185-193.
Google Scholar

Korbelářová I., Zezula M. (eds.) 2018. S knižaty u stolu. Kuchynĕ a kultura stolování na středovĕkých vévodských dvorech w Opavĕ a Ratiboři. Opava, Ratiboř.
Google Scholar

Kowalczyk M. 1976. Średniowieczna pracownia kowalska na grodzie w Raciążu, pow. Tuchola. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archeologica 1(11), 59-74.
Google Scholar

Kowalczyk M. 1986. Raciąż – średniowieczny gród i kasztelania na Pomorzu w świetle źródeł archeologicznych i pisanych. Archaeologia Baltica 6. Łódź.
Google Scholar

Majewski M. (ed.) 2003. Ludwisarstwo stargardzkie i pomorskie XIV-XVII wieku. W 350. rocznicę odlania ostatniego dzwonu w Stargardzie. Katalog wystawy, M. Majewski (ed.). Stargard.
Google Scholar

Majewski M. 2006. Późnośredniowieczne odlewnictwo brązowe na Pomorzu w świetle źródeł historycznych i archeologicznych. Wstęp do badań. In: W. E. Cnotliwy, A. Janowski, K. Kowalski, S. Sowiński (eds.), Nie tylko archeologia. Księga poświęcona pamięci Eugeniusza „Gwidona” Wilgockiego. Szczecin, 279-292.
Google Scholar

Metzen F., Schirren C. M. 2014. Kessel, Töpfe und Grapen. Ergebnisse der Archäologischen Begleitung von Sanierungsarbeiten an der Swinow bei Gützkow, Lkr. Vorpommern-Greifswald. “Archäologische Berichte aus Mecklenburg-Vorpommern” 21, 81-90.
Google Scholar

Krabath S. 2001. Die hoch- und spätmittelalterlichen Buntmetallfunde nördlich der Alpen. Eine archäologische-kunsthistorische Untersuchung zu ihrer Herstellungstechnik, funktionalen und zeitlichen Bestimmung, Band 1 – Text. Band 2 – Katalog und Tafeln. Rahden.
Google Scholar

Majewski M. 2021. Grapen luttick und grodt. Production and Use of Bronze Three-Legged Cauldrons, or Grapens, in the Baltic Sea Region in the Late Middle Ages and Early Modern Times – Example of Western Pomerania. “Światowit” 60, 171-192. DOI: https://doi.org/10.31338/0082-044X.swiatowit.60.10
Google Scholar

Marciniak-Kajzer A. 2011. Średniowieczny dwór rycerski w Polsce. Wizerunek archeologiczny. Łódź. DOI: https://doi.org/10.18778/7525-543-0
Google Scholar

Marciniak-Kajzer A. 2020. Rzeczy ludzi średniowiecza. W domu. Łódź.
Google Scholar

Michalak A. 2022. Przedmioty związane z zajęciami mieszkańców. In: A. Michalak (ed.), Castrum Lubenov. Tragiczne dzieje średniowiecznej wieży w Lubrzy. Pękowice, Świdnica, 151-170. DOI: https://doi.org/10.33547/Lubenov2022.09
Google Scholar

Mroczek R. 2007. Późnośredniowieczne zabytki ruchome z badań na dziedzińcu głównym Pałacu pod Blachą. “Kronika Zamkowa”1-2, 39-90.
Google Scholar

Nawrolska G. 2014. Powracająca przeszłość Starego Miasta w Elblągu. Toruń.
Google Scholar

Nowak T., Szymczak J. 1993. Obiekty obronne w Sieradzkiem i Wieluńskiem w świetle źródeł pisanych (do końca XVI w.). In: T. Horbacz, L. Kajzer (eds.), Między Północą a Południem. Sieradzkie i Wieluńskie w późnym średniowieczu i czasach nowożytnych. Materiały z sesji naukowej w Kościerzynie koło Sieradza (4-6 grudnia 1991 r.). Sieradz, 81-95.
Google Scholar

Polgár B. 2010. Két háromlábú bronzedény töredék a Mátyás Király Múzeum gyűjteményéből. “Folia archaeologica” 54, 257-265.
Google Scholar

Proházková P., Kalábek M. 2000. Jílová (okr. Olomouc), Trat’ „Tepenec”. Hradisko KLPP a předhradí středovĕkého hradu. “Přehled výzkumů” 41(1999), 167-168.
Google Scholar

Pyzik Z. W. 1970. Grodzisko stożkowate w Kiełbowie Starym, pow. Białobrzegi. “Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego” 6, 461-468.
Google Scholar

Pyzik Z. W. 1998. Grodzisko średniowieczne we Włoszczowie. “Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach” 19, 157-175.
Google Scholar

Rech M. 2004. Gefundene Vergangenheit – Archäologie des Mittelalters in Bremen. Mit besonderer Berücksichtigung von Riga. Bremen.
Google Scholar

Sikora J., Trzciński Ł. 2013. Castrum Raczans – przyczynek do obcych wpływów na XIII-wiecznym Pomorzu Wschodnim. “Archaeologia Historica Polona” 21, 101-126. DOI: https://doi.org/10.12775/AHP.2013.006
Google Scholar

Skóra K., Strzyż P., Szymczak J. 2022. Bull of Antipope John XXIII found in Mierzyn, Central Poland. “Fasciculi Archaeologiae Historicae” 35, 131-145. DOI: https://doi.org/10.23858/FAH35.2022.009
Google Scholar

Strzyż P. 2014. Broń palna w Europie Środkowej w XIV-XV w. Łódź.
Google Scholar

Stuchlík S. 2001. Rajhradice (okr. Brno-venkov). Okraj obce. Středovĕk. Náhodny nález. “Přehled výzkumů” 42(2000), 243-244.
Google Scholar

Szymański W. 1968. Przyczynek do badań nad problematyką grodzisk stożkowatych (Orszymowo i Wilkanowo w pow. płockim). “Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 16(1), 55-72.
Google Scholar

Szymczak J. 2024. Rycerz w podróży, na kwaterze i ze spyżą. Warszawa.
Google Scholar

Szymczakowa A. 1988. Szlachta sieradzka w XV wieku. ‘Magnifici i generosi’. Łódź.
Google Scholar

Szyszka J. 2007a. Gród w Rozprzy i najdawniejsza struktura opola rozpierskiego. “Roczniki Historyczne” 73, 57-81.
Google Scholar

Szyszka J. 2007b. Osadnictwo opola rozpierskiego do połowy XIII wieku. In: S. K. Kuczyński (ed.), Społeczeństwo Polski Średniowiecznej. Zbiór studiów 11. Warszawa, 21-57.
Google Scholar

Varga M. 2013. Medieval Firearm Mouldings from Visegrád (Hungary). “Fasciculi Archaeologiae Historicae” 26, 75-82.
Google Scholar

Wollschläger B. 2022. Lohmen, Lkr. Rostock. “Bodendenkmalpflege in Mecklenburg-Vorpommern” 68, 408-409.
Google Scholar

Wywrot-Wyszowska B. 2019. Die Wiederverwertung von Rohstoffen und die Verwaltung von Produktionsabfällen in spätmittelalterlichen Ostseestädten im Spiegel archäologischer Quellen. Einige Bemerkungen am Beispiel ausgewählter Gewerbe. “Fasciculi Archaeologiae Historicae” 32, 101-116. DOI: https://doi.org/10.23858/FAH32.2019.007
Google Scholar

Zajączkowski S., Zajączkowski S. M. 1966. Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej, do 1400 roku, vol. 1: Abramowice-Mzurki. Łódź.
Google Scholar

Zdaniewicz R., Abłamowicz R. 2024. Evidence of Food Preparation, Consumption and Storage in a Late Medieval Manor in Czechowice, Upper Silesia. “Fasciculi Archaeologiae Historicae” 37, 47-65. DOI: https://doi.org/10.23858/FAH37/2024.003
Google Scholar