Attempts at spatial analyses of data from the Polish Archaeological Record

Rafał Solecki; Patrycja Smereczyńska

doi:10.23858/SA/75.2023.2.3374

Published: 2023-12-31

Vol. 75 No. 2 (2023)

Attempts at spatial analyses of data from the Polish Archaeological Record

Rafał Solecki , Patrycja Smereczyńska

Sprawozdania Archeologiczne

Section: Articles

https://doi.org/10.23858/SA/75.2023.2.3374

Abstract

Since the mid-1970s, the Polish Archaeological Record has been a national program in Poland with the primary objective of cataloguing archaeological sites, providing detailed descriptions and exact geographical locations. It is in operation to this day. So far, approximately 90% of the area of Poland has been prospected and almost 470,000 archaeological sites catalogued. Currently, work is underway to digitise the entire database. This paper presents our attempts to use the digitised data from this database to study the intensity of settlement processes in the past as well as how to visualise these data on a map. For the purpose of this research, archaeological data from an area in the northeast of Poland were digitised in a GIS environment. Examples of similar spatial analyses were taken from Scottish and Czech research and adapted to this case. The results, a series of maps showing the intensity of traces of human habitation in different time periods, demonstrate the strengths and weaknesses of such visualisations.

Keywords:

GIS, Polish Archaeological Record, archaeological prospection, spatial data, spatial analysis

Download files

pdf

Citation rules

Solecki, R., & Smereczyńska, P. (2023). Attempts at spatial analyses of data from the Polish Archaeological Record. Sprawozdania Archeologiczne, 75(2), 37–50. https://doi.org/10.23858/SA/75.2023.2.3374

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Ahlrichs J., Henkner J. and Schmidt K 2016. A seamless workflow for defining archaeological site densities with contour lines by using the open source (geo-)statistical language R. Technical note 1: Collaborative Research Center 1070 – Geoscientific and archaeological research.
Google Scholar

Al-Ghamdi A. M. 2014. Optimising the Selection of a Number of Choropleth Map Classes. In: T. Bandrova, M. Konecny and S. Zlatanova (eds), Thematic Cartography for the Society. Lecture Notes in Geoinformation and Cartography. Heidelberg, New York, Dordrecht, London: Springer Cham. 61–77. doi.org/10.1007/978-3-319-08180-9_6. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-08180-9_6
Google Scholar

Banaszek Ł., Cowley D.C. and Middleton M. 2018. Towards national archaeological mapping. Assessing source data and methodology – A case study from Scotland. Geosciences 8, 272. doi.org/10.3390/geosciences8080272. DOI: https://doi.org/10.3390/geosciences8080272
Google Scholar

Bryk M. and Chyla J. 2013. Zastosowanie technologii GIS w lokalizacji stanowisk archeologicznych podczas prospekcji terenowej. Roczniki Geomatyki 12/1(63), 19–29.
Google Scholar

Całka B. 2018. Comparing continuity and compactness of choropleth map classes. Geodesy and Cartography 67/1, 21–34. doi.org/10.24425/118704.
Google Scholar

Ebert D. 2004. Applications of archaeological GIS. Canadian Journal of Archaeology 28, 319–341.
Google Scholar

Florek M. 2018. Problem wydzielania i ewidencji stanowisk archeologicznych na terenie miast. Kurier Konserwatorski 15, 59–68.
Google Scholar

Grabowski M. 2012. Od Ośrodka Dokumentacji Zabytków do Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Rewolucyjna zmiana czy procesowa kontynuacja zadań z zakresu archeologii? Ochrona Zabytków 1–2, 73–80.
Google Scholar

Herbei R. C., Herbei M. V., Matei A. and Dunca E. C. 2018. Spatial Analysis Methods of Raster Data Used into the Geographical Information Systems. Inżynieria Mineralna 19/1, 151–158. doi.org/10.29227/IM-2018-01-25.
Google Scholar

Polish National Institute of Cultural Heritage. 2012. Instrukcja sporządzania dokumentacji badań powierzchniowych oraz wypełniania karty Ewidencyjnej Zabytku Archeologicznego. Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Google Scholar

Kaźmierczak R. 2018. Karta Ewidencyjna Podwodnego Stanowiska Archeologicznego w teorii i praktyce. Kurier Konserwatorski 15, 83–89.
Google Scholar

Kołodziej A. 2011. Bazy danych GIS o zabytkach nieruchomych i archeologicznych jako element infrastruktury informacji przestrzennej w Polsce: stan prac, aktualne problemy i wyzwania w procesie wdrażania dyrektywy INSPIE. Roczniki Geomatyki 9(47), 83–94.
Google Scholar

Kozioł K., Czerniec J. and Bęgziak B., Orlikowski R. 2012. Archeologiczne Zdjęcie Polski jako element infrastruktury informacji przestrzennej. Roczniki Geomatyki 10/4(54), 133–143.
Google Scholar

Niedziółka K. 2016. The prospect of digitization of Polish Archaeological Record on an example of materials from the turn of Bronze and Iron Age from the area of Pomeranian Voivodeship (Northern Poland). Sprawozdania Archeologiczne 68, 121–144. doi.org/10.23858/SA68.2016.007 DOI: https://doi.org/10.23858/SA68.2016.007
Google Scholar

Niedziółka K. 2018. Próba oceny przydatności danych AZP do badań osadniczych. Przykład Pomorza Wschodniego na przełomie epok brązu i żelaza. Śląskie Sprawozdania Archeologiczne 60/1, 113–138. doi.org/10.23734/ssa.2018.60.1.113.138.
Google Scholar

Nowacki T. 2019. Choropleth map – which data type should I use? Abstracts of the International Cartographic Association 1, 274. doi.org/10.5194/ica-abs-1-274-2019. DOI: https://doi.org/10.5194/ica-abs-1-274-2019
Google Scholar

Oniszczuk A. and Makowska A. 2017. Archaeological data in the GIS portal of the National Heritage Board of Poland. Internet Archaeology 43. doi.org/10.11141/ia.43.5. DOI: https://doi.org/10.11141/ia.43.5
Google Scholar

Oniszczuk A. and Makowska A. 2021. Belated measures – the reality of digital archaeological archiving in Poland. Internet Archaeology 58. doi.org/10.11141/ia.58.12. DOI: https://doi.org/10.11141/ia.58.12
Google Scholar

Openshaw S. and Clarke G. 1996. Developing spatial analysis functions relevant to GIS environments. In M. Fisher, H. Scholten and D. J. Unwin (eds), Spatial analytic perspectives in GIS. Londyn: Taylor and Francis, 21–37. DOI: https://doi.org/10.1201/9780203739051-2
Google Scholar

Pieniążek M. and Zych M. 2017. Mapy statystyczne. Opracowanie i prezentacja danych. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar

Pieniążek M., Szejgiec B., Zych M., Ajdyn A. and Nowakowska G. 2014. Graficzna prezentacja danych statystycznych: wykresy, mapy, GIS. GUS. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Google Scholar

Romaniuk Z. 1994. Pradzieje Brańska i okolic. Białostocczyzna 4/36, 3–18.
Google Scholar

Siemaszko J. 2018. Ewolucja i rozwój metody AZP z punktu widzenia praktyka. Kurier Konserwatorski 15, 7–14.
Google Scholar

Šmejda L. 2004. Potential of GIS for analysis of funerary areas: prehistoric cemetery at Holešov, distr. Kroměříž, Czech Republic. In L. Šmejda and J. Turek (eds), Spatial analysis of funerary areas. Pilzno: University of West Bohemia, Department of Archaeology, 57–68.
Google Scholar

Sousa L.M. and Leitão J.P. 2018. HexASCII: A file format for cartographical hexagonal rasters. Transactions in GIS 22, 217–232. doi.org/10.1111/tgis.12304. DOI: https://doi.org/10.1111/tgis.12304
Google Scholar

Sousa L.M., Néry F., Sousa R. and Matos J. 2006. Assessing the accuracy of hexagonal versus square tilled grids in preserving DEM surface flow directions. In M. Caetano and M. Paínho (eds), Proceedings of Accuracy 2006. 7th International Symposium on Spatial Accuracy Assessment in Natural Resources and Environmental Sciences. Lisboa: Instituto Geográfico Português, 191–200.
Google Scholar

Stereńczak K., Zapłata R., Wójcik J., Kraszewski B., Mielcarek M., Mitelsztedt K., Białczak M., Krok G., Kuberski Ł., Markiewicz A., Modzelewska A., Parkitna K., Piasecka Ż., Pilch K., Rzeczycki K., Sadkowski R., Wietecha M., Rysiak P., von Gadow K. and Cieszewski C. J. 2020. ALS-Based Detection of Past Human Activities in the Białowieża Forest – New Evidence of Unknown Remains of Past Agricultural Systems. Remote Sensing 12(16), 2657. doi.org/10.3390/rs12162657. DOI: https://doi.org/10.3390/rs12162657
Google Scholar

Szubski M., Budziszewski J., Jakubczak M. and Iwański M. 2017. The Neolithic chocolate flint mine “Oszybka” in Pakosław, Mazowieckie voivodeship, in the light of the survey of Marcin Bednarz – new approach to old fieldwalk materials. Acta Archaeologica Lodziensia 63, 113–120. doi.org/10.26485/AAL/2017/63/9.
Google Scholar

Unwin D. J. 1996. GIS, spatial analysis and spatial statistics. Progress in Human Geography 20/4, 540–551. DOI: https://doi.org/10.1177/030913259602000408
Google Scholar

Woyda S. 1981. Archeologiczne Zdjęcie Terenu – ogólne założenia metody w oparciu o doświadczenia mazowieckie. In M. Konopka (ed.), Zdjęcie Archeologiczne Polski (= Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków Serie B, 46). Warszawa: Ministerstwo Kultury i Sztuki. Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków, 11–21.
Google Scholar

Zapłata R., Bakuła K., Stereńczak K., Kurczyński Z., Kraszewski B. and Ostrowski W. 2018. Zalecenia odnośnie do pozyskiwania, przetwarzania, analizy i wykorzystania danych LiDAR w celu rozpoznania zasobów dziedzictwa archeologicznego w ramach programu AZP – między teorią a praktyką. Kurier Konserwatorski 15, 95–103.
Google Scholar