Middle Palaeolithic flint materials from Central Poland. Case study of the site Polesie 1,  Łowicz county, Łódź voivodship

Marcin Wąs; Lucyna Domańska; Seweryn Rzepecki

doi:10.23858/SA/72.2020.2.1728

Published: 2020-12-16

Vol. 72 No. 2 (2020)

Middle Palaeolithic flint materials from Central Poland. Case study of the site Polesie 1, Łowicz county, Łódź voivodship

Marcin Wąs , Lucyna Domańska , Seweryn Rzepecki

Sprawozdania Archeologiczne

Section: Field Survey and Materials

https://doi.org/10.23858/SA/72.2020.2.1728

Abstract

This paper deals with the presentation of flint artefacts of Middle Palaeolithic provenience discovered during the excavations at the site of Polesie 1 in the central part of Central Poland. An in-depth analysis of its morphology, taphonomy and readable technological features helped uncover some elements of the products of the Micoquian tradition. This article discusses these extraordinary findings in the context of their importance as the northern-most such finds on the map of Middle Palaeolithic sites in Poland. Selected elements of research on paleoenvironmental conditions of the studied area are also presented as key points in the discussion on the possibilities of researching the Neanderthal settlement ecumene within the Polish Lowland.

Keywords:

Middle Palaeolithic, lithic analysis, Neanderthals settlement, Micoquian, Pleistocene in Central Poland

Most read articles by the same author(s)

Sławomir Kadrow, Martin Posselt, Thomas Saile, Marcin Wąs, Joanna Abramów, Adam Golański, Culture transformation in the Targowisko microregion. Trends of changes among Danubian farmers , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 73 No. 1 (2021): Sprawozdania Archeologiczne
Lucyna Domańska, Micro-regional variants of the flint knapping traditions in the Late Neolithic from the perspective of Prokopiak's Mount , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 74 No. 1 (2022): Sprawozdania Archeologiczne
Pierre Pétrequin , Seweryn Rzepecki, The adze-heads from Plemięta, Grudziądz district (Poland): Alpine jades, Armorican products and very long-distance exchanges , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 68 (2016)
Lech Czerniak , Joanna Pyzel , Marcin Wąs , The beginnings of the Neolithic in Eastern Pomerania: a Linear Pottery culture settlement at site 13, Kościelna Jania, Smętowo Graniczne Commune , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 68 (2016)
Seweryn Rzepecki, Neighbours. The tanathology of the Middle Neolithic societies in Kuyavia (ca 4400–3650 BC) , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 67 (2015)
Seweryn Rzepecki, Palimpsest, time perspectivism and megaliths = Palimpsest, perspektywizm i megality , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 66 (2014)
Seweryn Rzepecki , From potatoes to barrows, or there and back again , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 68 (2016)
Seweryn Rzepecki, Monika Rzepecka, Beside the mainstream. Some reflections on the LBK in Kujavia = Poza głównym nurtem. Atypowe osadnictwo kultury ceramiki wstęgowej rytej na Kujawach , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 65 (2013)
Seweryn Rzepecki, Juliusz Twardy, Jacek Forysiak, LiDAR, barrows and aeolian hillocks. Between theory and practice , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 67 (2015)

Download files

PDF

Citation rules

Wąs, M., Domańska, L., & Rzepecki, S. (2020). Middle Palaeolithic flint materials from Central Poland. Case study of the site Polesie 1, Łowicz county, Łódź voivodship. Sprawozdania Archeologiczne, 72(2). https://doi.org/10.23858/SA/72.2020.2.1728

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Balwierz Z. 2011. Wyniki analizy pyłkowej osadu za stanowiska Polesie-Zwierzynka i Polesie-Ruczaj. In J. Górski, P. Makarowicz and A. Wawrusiewicz (eds), Osady i cmentarzyska społeczności trzcinieckiego kręgu kulturowego w Polesiu stanowisko 1, woj. łódzkie. 1 (= Spatium Archaeologicum 2). Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, 251-267.
Google Scholar

Balwierz Z., Domańska L., Forysiak J., Rzepecki S. and Twardy J. 2009. Archeologiczne i paleośrodowiskowe badania wielokulturowego stanowiska Polesie 1, gmina Łyszkowice (centralna Polska). In L. Domańska, P. Kittel and J. Forysiak (eds), Środowiskowe uwarunkowania lokalizacji osadnictwa. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 281-300.
Google Scholar

Behre K. E., Hölzer A. and Lefdahl G. 2005. Botanical macro-remains and insects from the Eemian and Weichselian site of Oerel (northwest Germany) and their evidence for the history of climate. Vegetation History and Archaeobotany 14, 31-53.
Google Scholar

Bosinski G. 2006. The Keilmesser Groups (Micoquian) in Germany. In S. K. Kozłowski (ed.), Wylotne and Zwierzyniec: paleolithic sites in Southern Poland. Warszawa, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 383-400.
Google Scholar

Burroni D., Donahue R., Pollard A. M. and Mussi M. 2002.The Surface Alteration Features of Flint Artefacts as a Record of Environmental Processes. Journal of Archaeological Science 29, 1277-1287.
Google Scholar

Caux S., Galland A., Queffelec A. and Bordes J. G. 2018. Aspects and characterization of chert alteration in an archaeological context: A qualitative to quantitative pilot study. Journal of Archaeological Science: Reports 20, 210-219.
Google Scholar

Chambers J.C. 2003. Like a rolling stone? The identification of fluvial transportation damage signatures on secondary context bifaces. Lithics 24, 66-77.
Google Scholar

Chmielewska M. and Chmielewski W. 1975. Paleolit w Polsce Środkowej. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 22, 9-25.
Google Scholar

Chmielewski W. 1964. Dzieje grup ludzkich zamieszkujących ziemie Polski w plejstocenie. In W. Hensel (ed.), Materiały do prahistorii ziem polskich. 1. Paleolit i mezolit. Warszawa: Instytut Historii Kultury Materialnej Polskiej Akademii Nauk, 1-128.
Google Scholar

Chmielewski W. 1970. Wpływ środowiska peryglacjalnego na osadnictwo ludzkie w górnym plejstocenie Polski. Światowit 31, 5-18.
Google Scholar

Chmielewski W. 1975. Paleolit środkowy i górny. In W. Hensel and W. Chmielewski (eds), Prahistoria Ziem Polskich. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Ossolineum, 9-158.
Google Scholar

Chmielewski W. and Kubiak H. 1962. The find mammoth bonnes at Skaratki in the Łowicz District. Folia Quaternaria 9, 1-9.
Google Scholar

Chu W. and Hosfield R. 2020. Lithic artifact assemblage transport and micro-wear modification in a fluvial setting: a radio frequency identification tag experiment. Geoarchaeology 35(4), 591-608.
Google Scholar

Conard N. J. and Prindiville T. J. 2000. Middle Palaeolithic hunting economies in the Rhineland. International Journal of Osteoarchaeology 10, 286-309.
Google Scholar

Cyrek K. (ed.) 2002. Jaskinia Biśnik. Rekonstrukcja zasiedlenia jaskini na tle zmian środowiska przyrodniczego. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Cyrek K. 2010. The Biśnik Cave in Southern Poland: reconstruction of the Palaeolithic cave habitation in relation to the environmental changes. In M. Burdukiewicz and A. Wiśniewski (eds), Middle Palaeolithic Human Activity and Palaeoecology: New Discoveries and Ideas (= Studia Archeologiczne 41). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 69-94.
Google Scholar

Domańska L. and Wąs M. 2011. Materiały krzemienne trzcinieckiego kręgu kulturowego ze stanowiska Polesie 1, gm. Łyszkowice, woj. łódzkie. In J. Górski, P. Makarowicz and A. Wawrusiewicz (eds), Osady i cmentarzyska społeczności trzcinieckiego kręgu kulturowego w Polesiu stanowisko 1, woj. łódzkie. 1 (= Spatium Archaeologicum 2). Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódz-kiego, 276-283.
Google Scholar

Domańska L., Rzepecki S., Makarowicz P., Górski J., Wawrusiewicz A., Solecki Ł., Kot K., Piotrowska M., Ficyk M. and Wąs M. 2012. Wyniki ratowniczych badań wykopaliskowych przeprowadzonych w latach 2005-2008 na stanowisku Polesie 1, gm. Łyszkowice, woj. Łódzkie. In S. Kadrow (ed.), Raport 2007-2008. Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 183-216.
Google Scholar

Domańska L., Rzepecki S. and Wąs M. 2013. The Polesie site: from Neanderthal Man to the Motorway Builders. In Yung-jo Lee, Gao Xing and Xie Fei (eds), Suyanggae and her neighbours: 16th International Symposium in Nihewan (China). Beijing: Oceanpress, 123-130.
Google Scholar

Fajer M., Foltyn E. M., Foltyn E., Pawełczyk W. and Waga J. M. 2008. Site of older phase of the Middle Paleolithic at Samborowice (Upper Silesia). Analecta Archaeologica Ressoviensia 3, 9-47.
Google Scholar

Fernandes P. and Raynal J. P. 2006. Pétroarchéologie du silex: un retour aux sources. Comptes Rendus Palevol 5, 829-837.
Google Scholar

Fernandes P., Le Bourdonnec F. X., Raynal J. P., Poupeau G., Piboule M. and Moncel M. H. 2007. Origins of prehistoric flints: The neocortex memory revealed by scanning electron microscopy. Comptes Rendus Palevol 6, 557-568.
Google Scholar

Frick J. A. 2020. Reflections on the term Micoquian in Western and Central Europe. Change in criteria, changed deductions, change in meaning, and its significance for current research. Archaeological and Anthropological Sciences 12(2), 1-39. DOI: 10.1007/s12520-019-00967-5.
Google Scholar

Frick J. A., Herkert K., Hoyer C. T. and Floss H. 2017. The performance of tranchet blows at the Late Middle Paleolithic site of Grotte de la Verpillière I (Saône-et-Loire, France). PLoS ONE 12 (11), 1-44. e0188990 https://doi.org/10.1371/journal.pone.0188990.
Google Scholar

Ginter B. and Kozłowski J. K. 1975 (1990). Technika obróbki i typologia wyrobów kamiennych paleo-litu i mezolitu. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Glauberman P. J. and Thorson R. M. 2012. Flint Patina as an Aspect of “Flaked Stone Taphonomy”: A Case Study from the Loess Terrain of the Netherlands and Belgium. Journal of Taphonomy 10(1), 21-43.
Google Scholar

Górski J., Makarowicz P. and Wawrusiewicz A. (eds) 2011. Osady i cmentarzyska społeczności trzcinieckiego kręgu kulturowego w Polesiu stanowisko 1, woj. łódzkie. 1 (= Spatium Archaeologicum 2). Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Hartz S., Beuker J. R. and Niekus M. J. L. Th. 2012. Neanderthal finds in Schleswig Holstein? – Middle Palaeolithic flint scatters in Northern Germany. In M. J. L. Th. Niekus, R. N. E. Barton, M. Street and Th. Terberger (eds), A mind set on flint. Studies in honour of Dick Stapert. Groningen: Barkhuis, Groningen University Library, 93-105.
Google Scholar

Hosfield R. T. 2011. Rolling stones: understanding river-rolled Paleolithic artifact assemblages. In A. G. Brown, L. S. Basell and K. W. Butzer (eds), Geoarchaeology, Climate Change, and Sustainability (= GSA Special Paper 476). Boulder, Colorado: Geological Society of America, 37-52.
Google Scholar

Hosfield R. T. and Chambers J. C. 2003. Flake Modifications during Fluvial Transportation: Three Cautionary Tales. Lithics 24, 57-65.
Google Scholar

Howard A. J., Bridgland D., Knight D., McNabb J., Rose J., Schreve D., Westaway R., White M. J. and White T. S. 2007. The British Pleistocene fluvial archive: East Midlands drainage evolution and human occupation in the context of the British and NW European record. Quaternary Science Reviews 26, 2724-2737.
Google Scholar

Jöris O. 1992. Pradniktechnik im Micoquien der Balver Höhle. Archäologisches Korrespondenzblatt 22, 1-12.
Google Scholar

Jöris O. 2001. Der spätmittelpaläolithische Fundplatz Buhlen (Grabungen 1966-69): Stratigraphie, Steinartefakte und Fauna des oberen Fundplatzes (= Universitätsforschungen zur prähis-torischen Archäologie 73). Bonn: Verlag Dr. Rudolf Habelt GmbH.
Google Scholar

Kondracki J. 1994. Geografia fizyczna Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Kowalski S. 1967. Ciekawsze zabytki paleolityczne z najnowszych badań archeologicznych (1963-1965) w Jaskini Ciemnej w Ojcowie, pow. Olkusz. Materiały Archeologiczne 8, 39-46.
Google Scholar

Kozłowski J. K. 2004. Świat przed „rewolucją” neolityczną (= Wielka Historia Świata 1). Kraków: Wydawnictwo Świat Książki.
Google Scholar

Kozłowski J. K. 2006. The Moustero-Levalloisian and/or the Levallois-Mousterian: their place in the evolution and differentiation of the Mousterian techokomplex. In S. K. Kozłowski (ed.), Wylotne and Zwierzyniec: paleolithic sites in Southern Poland. Warszawa, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 401-416.
Google Scholar

Kozłowski J. K. and Kozłowski S. K. 1977. Epoka kamienia na ziemiach polskich. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Krukowski S. 1939-1948. Paleolit. In Prehistoria ziem polskich, z. 1 (= Encyklopedia Polska P.A.U. 4/1). Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Google Scholar

Mańka D., Milewski M. and Targosz M. 2004. Neanderthal economy: recycling stone tools at Poland’s Wylotne Shelter. Antiquity 78 (301), http://antiquity.ac.uk/projGall/manka/index.html.
Google Scholar

Mańka D., Milewski M. and Targosz M. 2006. Homo neanderthalensis economicus – an example of reusing of the raw material in Middle Palaeolithic site Wylotne, Poland. In A. Wiśniewski, T. Płonka and J. M. Burdukiewicz (eds), The stone: technique and technology. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, Instytut Archeologii, SKAM Stowarzyszenie Krzemieniarskie, 91-96.
Google Scholar

Migal W. and Urbanowski M. 2006. Pradnik knives reused. Experimental approach. In A. Wiśniewski, T. Płonka and J. M. Burdukiewicz (eds), The stone: technique and technology. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, Instytut Archeologii, SKAM Stowarzyszenie Krzemieniarskie, 73-89.
Google Scholar

Ocherednoi A. K., Vishnyatsky L. B., Voskresenskaya E. V. and Nehoroshev P. 2014. News from the north-east fringe of Neanderthal Europe: recent work at Khotylevo 1 (Bryansk Oblast, Russia). Antiquity Project Gallery 88 (341), http://journal.antiquity.ac.uk/projgall/ocherednoi341.
Google Scholar

Ocherednoi A. K., Salnaya N. V., Voskresenskaya E. V. and Vishnyatsky L. B. 2014a. New geoarcheological studies at the Middle Palaeolithic sites of Khotylevo 1 and Betovo (Bryansk Oblast, Russia): some preliminary results. Quaternary International 326-327, 250-260.
Google Scholar

Picin A. 2016. Short-term occupations at the lakeshore: a technological reassessment of the open-air site Königsaue (Germany). Quartär 63, 7-32.
Google Scholar

Richter J. 2016. Leave at the height of the party: A critical review of the Middle Palaeolithic in Western Central Europe from its beginnings to its rapid decline. Quaternary International 411, 107-128.
Google Scholar

Rolland N. 2010. The early human occupation of high latitudes, boreal, continental and periglacial habitats: Middle Palaeolithic milestones in Northern Eurasia. In J. M. Burdukiewicz and A. Wiśniewski (eds), Middle Palaeolithic Human Activity and Palaeoecology: New Discove-ries and Ideas (= Studia Archeologiczne 41). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 15-46.
Google Scholar

Schild R. (ed.) 2005. The Killing Fields of Zwoleń. A Middle Paleolithic Kill-Butchering-Site in Central Poland. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Google Scholar

Shackley M. 1974. Stream abrasion of flint implements. Nature 248, 501-502.
Google Scholar

Shackley M. 1978. The behaviour of artefacts as sedimentary particles in a fluviatile environment. Archaeometry 20, 55-61.
Google Scholar

Skrzypek G., Wiśniewski A. and Grierson P. 2011. How cold was it for Neanderthals moving to Central Europe during warm phases of the last glaciation? Quaternary Science Reviews 30, 481-487.
Google Scholar

Sobczyk K. 1975. Problem prądnika w świetle taksonomii numerycznej. Sprawozdania Archeologiczne 27, 255-268.
Google Scholar

Solon J., Borzyszkowski J., Bidłasik M., Richling A., Badora K., Balon J., Brzezińska-Wójcik T., Chabudziński Ł., Dobrowolski R., Grzegorczyk I., Jodłowski M., Kistowski M., Kot R., Krąż P., Lechnio J., Macias A., Majchrowska A., Malinowska E., Migoń P., Myga-Piątek U., Nita J., Papińska E., Rodzik J., Strzyż M., Terpiłowski S. and Ziaja W. 2018. Physicogeographical mesoregions of Poland: verification and adjustment of boundaries on the basis of contemporary spatial data. Geographia Polonica 91(2), 143-170. DOI 10.7163/GPol.0115.
Google Scholar

Stapert D. 1976. Some natural surface modifications on flint in the Netherlands. Paleohistoria 18, 7-41.
Google Scholar

Sudoł M. 2013. Kultura mikocka na ziemiach polskich. Manuscript of PhD thesis, Toruń: Instytut Archeologii UMK.
Google Scholar

Sudoł M. and Cyrek K. 2013. Modyfikacje środkowopaleolitycznych wyrobów kamiennych na wybranych przykładach. In M. Nowak, D. Stefański, and M. Zając (eds), Retusz – jak i dlaczego? „Wieloperspektywiczność elementu twardzowego” (= Prace Archeologiczne 66). Kraków: Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, 29-46.
Google Scholar

Targosz M. 2006. Analysis of the flint material of Micoquian-Pradnikian culture from layer 6 at Wylotne Rockshelter in Ojców. In S. K. Kozłowski (ed.), Wylotne and Zwierzyniec: paleolithic sites in Southern Poland. Warszawa, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 161-177.
Google Scholar

Thiry M., Fernandes P., Milnes A. and Raynal J. P. 2014. Driving forces for the weathering and alteration of silica in the regolith: Implications for studies of prehistoric flint tools. Earth-Science Reviews 136: 141-154.
Google Scholar

Tomaszewski A. J. 2005. Lithic Artifacts. In R. Schild (ed.), The Killing Fields of Zwoleń. A Middle Paleolithic Kill-Butchery-Site in Central Poland. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 139-190.
Google Scholar

Twardy J. 2008. Transformacja rzeźby centralnej części Polski Środkowej w warunkach antropopresji. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Google Scholar

Twardy J. and Forysiak J. 2011. Charakterystyka środowiska geograficznego okolic stanowiska archeologicznego Polesie 1 oraz neoholoceńskie zmiany jego budowy geologicznej i rzeźby. In J. Górski, P. Makarowicz and A. Wawrusiewicz (eds), Osady i cmentarzyska społeczności trzcinieckiego kręgu kulturowego w Polesiu stanowisko 1, woj. łódzkie 1 (= Spatium Archaeologicum 2). Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, 227-250.
Google Scholar

Urbanowski M. 2003. Noże prądnickie jako element specyfiki techno-stylistycznej zespołów mikockich. Manuscript of PhD thesis. Warszawa: Instytut Archeologii UW.
Google Scholar

Valde-Nowak P., Alex B., Ginter B., Krajcarz M., Madeyska T., Miękina B., Sobczyk K., Stefański D., Wojtal P., Zając M. and Zarzecka-Szubińska K. 2014. Middle Paleolithic sequences of the Ciemna Cave (Prądnik valley, Poland): The problem of synchronization. Quaternary International 326-327, 125-145.
Google Scholar

Valde-Nowak P., Alex B., Ginter B., Krajcarz M., Madeyska T., Miękina B., Sobczyk K., Stefański D., Wojtal P., Zając M. and Zarzecka-Szubińska K. 2016. Late Middle Palaeolithic occupations in Ciemna Cave, southern Poland. Journal of Field Archaeology 41(2), 1-18. DOI: 10.1080/00934690.2015.1101942
Google Scholar

Van Peer P. 1992. The Levallois Reduction Strategy (= Monographs in World Archaeology 13). Madison: Prehistory Press.
Google Scholar

Waga J. M., Foltyn E. and Sady A. 2009. Stanowisko w Gardawicach na Górnym Śląsku – potwierdzenie modelu migracji ludzi na przedpolu lądolodu odrzańskiego. In L. Domańska, P. Kittel and J. Forysiak (eds), Środowiskowe uwarunkowania lokalizacji osadnictwa. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 29-38.
Google Scholar

Wąs M. 2009. Problemy badawcze środkowopaleolitycznych materiałów krzemiennych z Mazowsza. Przypadek Polesia 1, pow. Łowicz. Abstract book 6th SKAM Flint Technology Workshop, Małkocin 27-30.X.2009. Szczecin, Małkocin, 14.
Google Scholar

Wąs M. and Migal W. 2017. Środkowopaleolityczne ostrze znalezione nad Wisłą w okolicach Warszawy. In A. Marciniak-Kajzer, A. Andrzejewski, A.Golański, S. Rzepecki and M. Wąs (eds), Nie tylko krzemienie – not only flints. Studia ofiarowane prof. Lucynie Domańskiej w 45-lecie pracy naukowo-dydaktycznej i w 70. rocznicę urodzin. Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Łódzka Fundacja Badań Naukowych, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Oddział w Łodzi, 21-32.
Google Scholar

Weiss M., Lauer T., Wimmer R. and Pop C. M. 2018. The Variability of the Keilmesser-Concept: a Case Study from Central Germany. Journal of Paleolithic Archaeology 1, 202–246.
Google Scholar

White M. J. and Pettitt P. B. 2011. The British Late Middle Palaeolithic : an interpretative synthesis of Neanderthal occupation at the northwestern edge of the pleistocene world. Journal of World Prehistory 24(1), 25-97.
Google Scholar

Wiśniewski A. 2006. Środkowy paleolit w dolinie Odry. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Wiśniewski A. 2012. Przejawy zachowań technologicznych ludzi u schyłku plejstocenu środkowego. Przykłady z Europy Środkowej (= Studia Archeologiczne 44). Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Google Scholar

Wiśniewski A. 2016. The First humans. Societies of the Lower and Middle Palaeolithic. In J. Kabaciński (ed.), The Past Societies. Polish Lands from the First Evidence of Human Presence to the Early Middle Ages, vol. 1: 500,000 – 5,500 BC. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, 46-96.
Google Scholar

Wiśniewski A., Adamiec G., Badura J., Bluszcz A., Kowalska A., Kufel-Diakowska B., Mikołajczyk A., Murczkiewicz M., Musil R., Przybylski B., Skrzypek G., Stefaniak K. and Zych J. 2013. Occupation dynamics north of the Carpathians and Sudetes during the Weichselian (MIS5d-3): The Lower Silesia (SW Poland) case study. Quaternary International 294, 20-40.
Google Scholar

Wiśniewski A., Lauerb T., Chłoń M., Pyżewicz K., Weiss M., Badura J., Kalicki T. and Zarzecka-Szubińska K. 2019. Looking for provisioning places of shaped tools of the late Neanderthals: a study of a Micoquian open-air site Pietraszyn 49a (southwestern Poland). Palevol 18(3), 367-389.
Google Scholar

Wojtal P. 2007. Zooarchaeological studies of the Late Pleistocene sites in Poland. Kraków: Institute of Systematics and Evolution of Animals Polish Academy of Sciences.
Google Scholar

Żarski M., Winter H., Nadachowski A., Urbanowski M., Socha P., Kenig K., Marcinkowski B., Krzemińska E., Stefaniak K., Nowaczewska W. and Marciszak A. 2017. Stratigraphy and palaeoenvironment of Stajna Cave (southern Poland) with regard to habitation of the site by Neanderthals. Geological Quarterly, 61(2), 350–369. DOI: 10.7306/gq.1355.
Google Scholar