Textile-impressed pottery from the Bronze Age settlement in Szczepidło, Poland
DOI:
https://doi.org/10.23858/SA/74.2022.2.2732Słowa kluczowe:
Middle and Late Bronze Age, textile-impressed pottery, Szczepidło, microscopic analysis, textile productionAbstrakt
The practice of using textiles during the process of pottery manufacturing provides a unique insight into the technological aspect of prehistoric craft, the actual products of which are very rarely preserved to our times. In this study, microscopic analysis of ceramics fragments with textile or textile-like imprints was carried out in order to determine the type and structural features of textile products that were used by the inhabitants of the Bronze Age settlement in Szczepidło, Central Poland. In addition, issues related to the function of textile patterns on ceramics were discussed. Measurements made during the research were used to prepare a dataset of technical parameters of identified impressions, which, apart from being itself a valuable source of information, could be implemented in future comparative studies.
Pobrania
Download data is not yet available.
Bibliografia
Bartkowski T. 1978. Środowisko przyrodnicze grodu wczesnośredniowiecznego w Lądzie nad Wartą Środkową. In W. Błaszczyk (red.) Gród wczesnośredniowieczny w Lądzie nad środkową Wartą, Poznań, 13–31.
Belanová-Štolcová, T. 2012: Slovak and Czech Republics. In M. Gleba, U. Mannering (eds), Textiles and Textile Productionin Europe from Prehistory to AD 400 (= Ancient Textiles Series 11). Oxford: OxbowBooks, 306–331.
Bender Jørgensen L. 1992. North European Textile until AD 1000. Aarhus: Aarhus University Press.
Bender Jørgensen L., and Rast-Eicher A. Fibres for Bronze Age Textiles. In L. Bender Jørgensen, J. Sofaer and M. L. Stig Sørensen, (eds), Creativity in the Bronze Age. Understanding Innovation in Pottery, Textile, and Metalwork Production, Cambridge University Press.
Dąbrowski J. 1972. Powiązanie ziem polskich z terenami wschodnimi w epoce brązu, Wrocław–Warszawa–Kraków– Gdańsk.
Dąbrowski J. 2004. Ältere Bronzezeit in Polen, Warszawa.
Doumani P. N. and Frachetti M. D. 2012. Bronze Age textile evidence in ceramic impressions: weaving and pottery technology among mobile pastoralists of central Eurasia. Antiquity 86, 368–382.
Drooker P. 2000. Approaching Fabrics Through Impressions on Pottery. Textile Society of America Symposium Proceedings 773, 59–68.
Dumpe B. 2006. Agrās Tekstilās Keramikas Faktūru Veidošanas Īpatnības. Arheologija un Etnografija 23, 71–84.
Gedl M. 1975. Kultura przedłużycka, Ossolineum, Kraków.
Gleba M. and Mannering U. 2012. Textiles and Textile Production in Europe from Prehistory to AD 400(= Ancient Textiles Series 11). Oxford: Oxbow Books.
Gleba, M. 2017. Tracing textile cultures of Italy and Greece in the early first millennium BC. Antiquity, 91(359), 1205-1222. doi:10.15184/aqy.2017.144
Grömer K. 2012. Austria. In M. Gleba and U. Mannering (eds), Textiles and Textile Productionin Europe from Prehistory to AD 400 (= Ancient Textiles Series 11). Oxford: OxbowBooks, 27–64.
Grömer K. 2016. The Art of Prehistoric Textile making. Vienna: Natural History Museum.
Grömer K. and Kern D. 2010. Technical data and experiments on corded ware. Journal of Archaeological Science 37, 3136–3145.
Grömer K., Mihelić S., Sofaer J., and Coxon S. Creating Effects in Litzenkeramik. In L. Bender Jørgensen, J. Sofaer and M. L. Stig Sørensen, (eds), Creativity in the Bronze Age. Understanding Innovation in Pottery, Textile, and Metalwork Production, Cambridge University Press.
Kadrow S., Machnik J. 1997. Kultura mierzanowicka. Chronologia, taksonomia i rozwój przestrzenny, Kraków.
Kondracki J. 1994. Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne, Warszawa.
Kopacz J. 2001. Początki epoki brązu w strefie karpackiej w świetle materiałów kamiennych, Kraków.
Kostrzewski J. 1926. Materiały do pradziejów Górnego Śląska. Przegląd Archeologiczny 3, 209–213.
Kowiańska-Piaszykowa A. 1966. Cmentarzysko z II okresu epoki brązu w Pudliszkach w pow. gostyńskim. Przegląd Archeologiczny 18, 86–119.
Lang V. 2007. The Bronze and Early Iron Ages in Estonia. Estonian Archaeology 3, 126–136.
Lasak. I. 2014. Materiał ruchomy z osady kultury łużyckiej. In: M. Masojć (ed.), Obozowiska, osady, wsie: Wrocław – Widawa 17. Wrocław: Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, 89–158.
Lasak I. and Lemańska-Czarniak K. 2013. Tak zwana ceramika tekstylna i pseudotekstylna jako wyznacznik chronologiczno-kulturowy. In J. Kolenda, A. Mierzwiński, S. Moździoc and L. Żygadło, (eds), Z badań nad kulturą społeczeństw pradziejowych i wczesnośredniowiecznych. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogusławowi Gedidze, w osiemdziesiątą rocznicę urodzin przez przyjaciół, kolegów i uczniów. Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Ośrodek Badań nad Kulturą Późnego Antyku i Wczesnego Średniowiecza.
Lavento M. 2001. Textile Ceramics in Finland and on the Karelian Isthmus, Suomen Muinaismuistoyhdistyksen Aikakauskirja 109, Helsinki.
Lavento M. and Patrushev V.S. 2015. Appearance and chronology of textile ceramics in the middle and upper Volga region. Critical comparison of conventional 14C-, AMS- and typological chronologies. Поволжская археология 2/12, 160–188.
Lopatina O.А. 2017. Relyefnoye prokatyvaniye poverkhnosti kak priyemsozdaniya tak nazyvayemykh « tekstilnykh» optechatkovna drevney keramike (The Typology of Textile Prints and the Chronological Distribution of the Individual Types of Textile Patterns. Supplemented with Drafts). Materialy III mezhdunarodnoy nauchnoy konferentsii «Ananinskiymir: kulturnoye prostranstvo, svyazi, traditsii i novatsii», Archaeology of the Eurasian steppes (Arkheologiya Evraziyskikh stepey) 4. Kazan, 287–296.
Maik J. 2012. Poland. In M. Gleba and U. Mannering (eds), Textiles and Textile Productionin Europe from Prehistory to AD 400 (= Ancient Textiles Series 11). Oxford: OxbowBooks, 293–305.
Makarowicz P. 2016. Szczepidło. Osada metalurgów kultury mogiłowej nad Wartą. Archaeologia Bimaris. Monografie, tom 9, Poznań.
Makarowicz P. 2017. The birth of a new world. Barrows, warriors, and metallurgists (1600-1200/1100 BC). In: P. Urbańczyk and U. Bugaj (eds.), The Past Societies. Polish Lands from the first Evidence of Human Presence to the Early Middle Ages 3 2000-500 BC, chapter 5, Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences, 128–186.
Mazăre P. 2011. Textile Structures and Techniques Identified in Neolithic and Copper Age Sites from Romania. Marisia 31, 27–48.
Podkańska M. 2012. Odciski tekstylne na ceramice. In P. Silska (ed.), Wczesnobrązowa osada obronna w Bruszczewie. Badania w latach 1964-1968. Poznań: Muzeum Archeologiczne, 207–213.
Rammo R. 2017. Textile-impressed Pottery Revisited: Its Usefulness for Studying Bronze Age Textile Craft in Estonia. Światowit LVI, 111–119.
Sagona C. 2018. Two‐needle knitting and cross‐knit looping: Early Bronze Age pottery imprints from Anatolia and the Caucasus. Oxford Journal of Archaeology 37/3, 1–15.
Schaefer, S. 2016. „Textilkeramik“ – Textileindrücke auf bronzezeitlicher Keramik vom Fundplatz Bruszczewo. Światowit LVI, 22–42.
Schaefer-Di Maida S. and Kneisel J. 2019. Textile ceramics as complement to textile research. In: S. Sabatini and S. Bergerbrandt (eds), Weaving the Patterns. Textile Production and Specialization in Europe and the Mediterranean during the Bronze Age. Textile Conference Göteborg 12–13 March 2015.
Schlabow K. 1960. Abdrücke von Textilien an Tongefäßen der Jungsteinzeit. Jahresschrift für mitteldeutsche Vorgeschichte 44, 51–56.
Sikorski A. 2016. Odciski tekstylne na ceramice z epoki brązu ze Szczepidła, gm. Krzymów, woj. wielkopolskie, stan. 17. In P. Makarowicz (ed.), Szczepidło. Osada metalurgów kultury mogiłowej nad Wartą. Archaeologia Bimaris. Monografie, tom 9, Poznań: 503–519.
Skrzyniecka W. 2020. Textile impressions on Trypillia culture pottery from Ogród and Verteba Cave sites in Bilcze Złote. Sprawozdania Archeologiczne 72/2, Kraków, 231–258.
Sørensen M. L. S., Soafer J. and Bender Jørgensen L. 2017. Introduction. In L. Bender Jørgensen, J. Sofaer and M. L. Stig Sørensen, (eds), Creativity in the Bronze Age. Understanding Innovation in Pottery, Textile, and Metalwork Production, Cambridge University Press, 1–17.
Belanová-Štolcová, T. 2012: Slovak and Czech Republics. In M. Gleba, U. Mannering (eds), Textiles and Textile Productionin Europe from Prehistory to AD 400 (= Ancient Textiles Series 11). Oxford: OxbowBooks, 306–331.
Bender Jørgensen L. 1992. North European Textile until AD 1000. Aarhus: Aarhus University Press.
Bender Jørgensen L., and Rast-Eicher A. Fibres for Bronze Age Textiles. In L. Bender Jørgensen, J. Sofaer and M. L. Stig Sørensen, (eds), Creativity in the Bronze Age. Understanding Innovation in Pottery, Textile, and Metalwork Production, Cambridge University Press.
Dąbrowski J. 1972. Powiązanie ziem polskich z terenami wschodnimi w epoce brązu, Wrocław–Warszawa–Kraków– Gdańsk.
Dąbrowski J. 2004. Ältere Bronzezeit in Polen, Warszawa.
Doumani P. N. and Frachetti M. D. 2012. Bronze Age textile evidence in ceramic impressions: weaving and pottery technology among mobile pastoralists of central Eurasia. Antiquity 86, 368–382.
Drooker P. 2000. Approaching Fabrics Through Impressions on Pottery. Textile Society of America Symposium Proceedings 773, 59–68.
Dumpe B. 2006. Agrās Tekstilās Keramikas Faktūru Veidošanas Īpatnības. Arheologija un Etnografija 23, 71–84.
Gedl M. 1975. Kultura przedłużycka, Ossolineum, Kraków.
Gleba M. and Mannering U. 2012. Textiles and Textile Production in Europe from Prehistory to AD 400(= Ancient Textiles Series 11). Oxford: Oxbow Books.
Gleba, M. 2017. Tracing textile cultures of Italy and Greece in the early first millennium BC. Antiquity, 91(359), 1205-1222. doi:10.15184/aqy.2017.144
Grömer K. 2012. Austria. In M. Gleba and U. Mannering (eds), Textiles and Textile Productionin Europe from Prehistory to AD 400 (= Ancient Textiles Series 11). Oxford: OxbowBooks, 27–64.
Grömer K. 2016. The Art of Prehistoric Textile making. Vienna: Natural History Museum.
Grömer K. and Kern D. 2010. Technical data and experiments on corded ware. Journal of Archaeological Science 37, 3136–3145.
Grömer K., Mihelić S., Sofaer J., and Coxon S. Creating Effects in Litzenkeramik. In L. Bender Jørgensen, J. Sofaer and M. L. Stig Sørensen, (eds), Creativity in the Bronze Age. Understanding Innovation in Pottery, Textile, and Metalwork Production, Cambridge University Press.
Kadrow S., Machnik J. 1997. Kultura mierzanowicka. Chronologia, taksonomia i rozwój przestrzenny, Kraków.
Kondracki J. 1994. Geografia Polski. Mezoregiony fizyczno-geograficzne, Warszawa.
Kopacz J. 2001. Początki epoki brązu w strefie karpackiej w świetle materiałów kamiennych, Kraków.
Kostrzewski J. 1926. Materiały do pradziejów Górnego Śląska. Przegląd Archeologiczny 3, 209–213.
Kowiańska-Piaszykowa A. 1966. Cmentarzysko z II okresu epoki brązu w Pudliszkach w pow. gostyńskim. Przegląd Archeologiczny 18, 86–119.
Lang V. 2007. The Bronze and Early Iron Ages in Estonia. Estonian Archaeology 3, 126–136.
Lasak. I. 2014. Materiał ruchomy z osady kultury łużyckiej. In: M. Masojć (ed.), Obozowiska, osady, wsie: Wrocław – Widawa 17. Wrocław: Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, 89–158.
Lasak I. and Lemańska-Czarniak K. 2013. Tak zwana ceramika tekstylna i pseudotekstylna jako wyznacznik chronologiczno-kulturowy. In J. Kolenda, A. Mierzwiński, S. Moździoc and L. Żygadło, (eds), Z badań nad kulturą społeczeństw pradziejowych i wczesnośredniowiecznych. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogusławowi Gedidze, w osiemdziesiątą rocznicę urodzin przez przyjaciół, kolegów i uczniów. Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Ośrodek Badań nad Kulturą Późnego Antyku i Wczesnego Średniowiecza.
Lavento M. 2001. Textile Ceramics in Finland and on the Karelian Isthmus, Suomen Muinaismuistoyhdistyksen Aikakauskirja 109, Helsinki.
Lavento M. and Patrushev V.S. 2015. Appearance and chronology of textile ceramics in the middle and upper Volga region. Critical comparison of conventional 14C-, AMS- and typological chronologies. Поволжская археология 2/12, 160–188.
Lopatina O.А. 2017. Relyefnoye prokatyvaniye poverkhnosti kak priyemsozdaniya tak nazyvayemykh « tekstilnykh» optechatkovna drevney keramike (The Typology of Textile Prints and the Chronological Distribution of the Individual Types of Textile Patterns. Supplemented with Drafts). Materialy III mezhdunarodnoy nauchnoy konferentsii «Ananinskiymir: kulturnoye prostranstvo, svyazi, traditsii i novatsii», Archaeology of the Eurasian steppes (Arkheologiya Evraziyskikh stepey) 4. Kazan, 287–296.
Maik J. 2012. Poland. In M. Gleba and U. Mannering (eds), Textiles and Textile Productionin Europe from Prehistory to AD 400 (= Ancient Textiles Series 11). Oxford: OxbowBooks, 293–305.
Makarowicz P. 2016. Szczepidło. Osada metalurgów kultury mogiłowej nad Wartą. Archaeologia Bimaris. Monografie, tom 9, Poznań.
Makarowicz P. 2017. The birth of a new world. Barrows, warriors, and metallurgists (1600-1200/1100 BC). In: P. Urbańczyk and U. Bugaj (eds.), The Past Societies. Polish Lands from the first Evidence of Human Presence to the Early Middle Ages 3 2000-500 BC, chapter 5, Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences, 128–186.
Mazăre P. 2011. Textile Structures and Techniques Identified in Neolithic and Copper Age Sites from Romania. Marisia 31, 27–48.
Podkańska M. 2012. Odciski tekstylne na ceramice. In P. Silska (ed.), Wczesnobrązowa osada obronna w Bruszczewie. Badania w latach 1964-1968. Poznań: Muzeum Archeologiczne, 207–213.
Rammo R. 2017. Textile-impressed Pottery Revisited: Its Usefulness for Studying Bronze Age Textile Craft in Estonia. Światowit LVI, 111–119.
Sagona C. 2018. Two‐needle knitting and cross‐knit looping: Early Bronze Age pottery imprints from Anatolia and the Caucasus. Oxford Journal of Archaeology 37/3, 1–15.
Schaefer, S. 2016. „Textilkeramik“ – Textileindrücke auf bronzezeitlicher Keramik vom Fundplatz Bruszczewo. Światowit LVI, 22–42.
Schaefer-Di Maida S. and Kneisel J. 2019. Textile ceramics as complement to textile research. In: S. Sabatini and S. Bergerbrandt (eds), Weaving the Patterns. Textile Production and Specialization in Europe and the Mediterranean during the Bronze Age. Textile Conference Göteborg 12–13 March 2015.
Schlabow K. 1960. Abdrücke von Textilien an Tongefäßen der Jungsteinzeit. Jahresschrift für mitteldeutsche Vorgeschichte 44, 51–56.
Sikorski A. 2016. Odciski tekstylne na ceramice z epoki brązu ze Szczepidła, gm. Krzymów, woj. wielkopolskie, stan. 17. In P. Makarowicz (ed.), Szczepidło. Osada metalurgów kultury mogiłowej nad Wartą. Archaeologia Bimaris. Monografie, tom 9, Poznań: 503–519.
Skrzyniecka W. 2020. Textile impressions on Trypillia culture pottery from Ogród and Verteba Cave sites in Bilcze Złote. Sprawozdania Archeologiczne 72/2, Kraków, 231–258.
Sørensen M. L. S., Soafer J. and Bender Jørgensen L. 2017. Introduction. In L. Bender Jørgensen, J. Sofaer and M. L. Stig Sørensen, (eds), Creativity in the Bronze Age. Understanding Innovation in Pottery, Textile, and Metalwork Production, Cambridge University Press, 1–17.
Pobrania
Opublikowane
2022-12-30
Jak cytować
Skrzyniecka, W., Makarowicz, P., & Silska, P. (2022). Textile-impressed pottery from the Bronze Age settlement in Szczepidło, Poland. Sprawozdania Archeologiczne, 74(2), 227–248. https://doi.org/10.23858/SA/74.2022.2.2732
Numer
Dział
Badania terenowe i materiały
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Sprawozdania Archeologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
