Kamienica przy ul. Polnej 26 (32) w Warszawie — nieznana realizacja Ludwika Panczakiewicza

Piotr Kilanowski

doi:10.23858/KHKM73.2025.3.004

Opublikowane: 2025-12-28

Tom 73 Nr 3 (2025)

Kamienica przy ul. Polnej 26 (32) w Warszawie — nieznana realizacja Ludwika Panczakiewicza

Piotr Kilanowski

Kwartalnik Historii Kultury Materialnej

Dział: Studia i materiały

https://doi.org/10.23858/KHKM73.2025.3.004

Abstrakt

Cel artykułu stanowiło przybliżenie i omówienie architektury kamienicy przy ul. Polnej 26 (32) w Warszawie w kontekście jej dotąd nieznanego, odnalezionego w prywatnych zbiorach projektu architektonicznego. Analiza jego zawartości pozwoliła wskazać wcześniej niezidentyfikowanego projektanta budynku — architekta Ludwika Panczakiewicza — jak również rozpoznać rozwiązania zakładane na etapie projektu, pośrednio umożliwiając ich porównanie z tymi, które ostatecznie zrealizowano. Przyczyniło się to zarówno do poszerzenia wiedzy o dorobku i warsztacie projektowym znaczącego warszawskiego twórcy przed rokiem 1914, a także o architekturze i późniejszych dziejach kamienicy, widocznie wyróżniającej się w skali pejzażu architektonicznego miasta przed wybuchem pierwszej wojny światowej.

Słowa kluczowe:

architektura, Warszawa, kamienica, dom czynszowy, Ludwik Panczakiewicz, Jan Fruziński, Jan Siudecki

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Kilanowski, P. (2025). Kamienica przy ul. Polnej 26 (32) w Warszawie — nieznana realizacja Ludwika Panczakiewicza. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 73(3), 389–408. https://doi.org/10.23858/KHKM73.2025.3.004

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Eile Henryk. 1936. Warszawa z drewnianej murowana, Warszawa.
Google Scholar

Getter Marek. 2004. Straty ludzkie i materialne w powstaniu warszawskim, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, 8–9, s. 62–74.
Google Scholar

Hale. 1901. Hale targowe w Warszawie, „Przegląd Techniczny”, 46, s. 461–462, tabl. LXII–LXV.
Google Scholar

Herbst Stanisław. 1998. Ulica Marszałkowska, Warszawa.
Google Scholar

Kilanowski Piotr. 2017. Kamienica przy ul. Marszałkowskiej 81 w Warszawie, „Ochrona Zabytków”, 1, s. 49–75.
Google Scholar

Kilanowski Piotr. 2018. „Charakterystyczne rozwiązania i motywy w architekturze kamienic warszawskich od około 1900 do 1914 r. na przykładzie twórczości Ludwika Panczakiewicza oraz spółek autorskich Wacław Heppen — Józef N. Czerwiński i Henryk Stifelman — Stanisław Weiss”, Warszawa (maszynopis dysertacji doktorskiej opracowanej pod opieką prof. nzw. dr hab. inż. arch. Małgorzaty Rozbickiej w Zakładzie Architektury Polskiej na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej).
Google Scholar

Kilanowski Piotr. 2019. Wpływ nowoczesnej infrastruktury technicznej na rozwiązania planu warszawskich domów dochodowych pod koniec XIX wieku oraz po roku 1900, [w:] Przyszłość rzeczy minionych, Studia do dziejów architektury i urbanistyki w Polsce, 2, red. M. Rozbicka, Warszawa, s. 78–129.
Google Scholar

Kilanowski Piotr. 2021. Utracone kamienice warszawskie doby wczesnego modernizmu (1909–1914), Warszawa.
Google Scholar

Olszewski Andrzej. 2004. Na Polnej, Mokotowskiej i Jaworzyńskiej, [w:] Moje Powstanie. 63 dni we wspomnieniach czytelników, red. J. Tomczak, Szczecinek, s. 73–88.
Google Scholar

Orłowicz Mieczysław. 1922. Krótki ilustrowany przewodnik po Warszawie z 96 ilustracjami w tekście, planem miasta i mapą okolicy, Warszawa.
Google Scholar

Pawlas Jerzy. 1992. Nieznany adres — Polna 32, „Nowy Świat”, 266, s. 12.
Google Scholar

Projekty. 1901. Projekty nagrodzone kościoła pod wezwaniem Zbawiciela w Warszawie, „Przegląd Techniczny”, 19–20, s. 169, tabl. XXX–XXXV.
Google Scholar

Pruss Witold. 1977. Rozwój przemysłu warszawskiego w latach 1864–1914, Warszawa.
Google Scholar

Roguska Jadwiga. 1974. Środowisko Architektoniczne Warszawy na przełomie XIX i XX w. (1890–1914), „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 3, s. 219–230.
Google Scholar

Roguska Jadwiga. 1980. Wpływ przepisów na kształtowanie zabudowy Warszawy w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 3, s. 275–298.
Google Scholar

Stefański Krzysztof, Szymański Marcin, Kusiński Jacek. 2021. Łódź. Kamienice, 2021.
Google Scholar

Taryfa. 1911. Taryfa posesyj (domów i placów) miasta Warszawy i przedmieścia Pragi z podziałem na ucząstki policyjne (cyrkuły) i rewiry sądowe, sprawdzona na zasadzie najnowszych źródeł, [w:] Kalendarz Handlowy na rok 1911, Warszawa.
Google Scholar

Taryfa. 1915. Taryfa posesyj (domów i placów) miasta Warszawy i przedmieścia Pragi (sprawdzona na zasadzie najnowszych źródeł), Warszawa.
Google Scholar

Z.K. 1895. Nowe trybuny na polu wyścigowem w Warszawie, „Przegląd Techniczny”, 8, s. 184, tabl. IX.
Google Scholar