Unique construction of a megalithic tomb from Stryczowice, Świętokrzyskie Voivodship
DOI:
https://doi.org/10.23858/SA/72.2020.1.012Słowa kluczowe:
Neolithic, Funnel Beaker culture, megalithic tombs, grave constructions, Sandomierz UplandAbstrakt
The cemetery of the Funnel Beaker culture at Stryczowice is situated in the Sandomierz Upland region. Three megalithic tombs and a flat cemetery were discovered and examined. The most well-preserved tomb is about 30 m long, and its plan has a trapezoidal shape. Its stone settings formed a kind of dry-stone wall – a phenomenon on a European scale. In the front part of this tomb, a central grave has been examined, consisting of two stone chests – one at ground level and the other built into the ground. In this second feature, fragments of a male skeleton were discovered. Around the central grave, six burials were uncovered. Each of the megalithic tombs were accompanied by a flat cemetery. Six graves and a stone pavement were excavated. The burial pits were constructed of low, stone chests, covered with pavement. Some of the deceased were equipped with burial goods – collared flasks, a battle-axe, retouched flint blades, and some hematite lumps.
Pobrania
Bibliografia
Bargieł B. and Florek M. 2006a. Cmentarzysko ludności kultury pucharów lejkowatych na stanowisku 1 w Malicach Kościelnych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie – Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 361–384.
Bargieł B. and Florek M. 2006b. Cmentarzysko w Pawłowie, pow. Sandomierz na tle innych podobnych stanowisk kultury pucharów lejkowatych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie – Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 385–400.
Bąbel J. T. 2006. Próba rekonstrukcji grobowca megalitycznego ze stanowiska V w Broniszowicach, pow. Ostrowiec Świętokrzyski. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie – Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 271–288.
Bąbel M. 2000. Analiza składu petrograficznego i pochodzenia materiału skalnego ze stanowiska archeologicznego Stryczowice VII koło Ostrowca Świętokrzyskiego. In Badania interdyscyplinarne (archeologiczne, antropologiczne, archeozoologiczne, archeoastronomiczne, petrograficzne, analizy radiowęglowe) związane z pracami wykopaliskowymi ze stanowiska VII w miejscowości Stryczowice, woj. świętokrzyskie, GRANT KBN Nr T-186/267/P-DOT/00. Sprawozdanie. Warszawa. Typescript at State Archaeological Museum in Warsaw.
Florek M. 2008. Cmentarzyska kultury pucharów lejkowatych na Wyżynie sandomierskiej. Historia i stan badań. Wiadomości Archeologiczne 60, 97–123.
Garbacz K. 2006. Dwa grobowce z Grzybowa, pow. Staszów na tle zjawiska rozpowszechniania się idei megalitycznej w grupie południowo-wschodniej kultury pucharów lejkowatych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie – Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 307–333.
Gurba J. 1976. Miłocin – Kolonia, gm. Sadurki, woj. lubelskie. Informator Archeologiczny. Badania. Rok 1975, 39.
Iwaniszewski S. 2000 Wstępne sprawozdanie z badań archeoastronomicznych przeprowadzonych na stanowisku VII w Stryczowicach, gm. Waśniów, woj. kieleckie oraz najbliższej okolicy. In Badania interdyscyplinarne (archeologiczne, antropologiczne, archeozoologiczne, archeoastronomiczne, petrograficzne, analizy radiowęglowe) związane z pracami wykopaliskowymi ze stanowiska VII w miejscowości Stryczowice, woj. świętokrzyskie, GRANT KBN Nr T-186/267/P-DOT/00. Sprawozdanie. Warszawa. Typescript at State Archaeological Museum in Warsaw.
Iwaniszewski S. 2006 Megalityczny obrządek pogrzebowy i neolityczny krajobraz w mikroregionie stryczowickim na Wyżynie Sandomierskiej. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie, Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 259–269.
Iwaniszewski S. 2016. The Power of the dead in Neolithic landscapes: an agricultural-celestial metaphor in the funerary tradition of the Funnel Becker Culture in the Sandomierz Upland. Documenta Praehistorica 43, 429–443.
Kozak-Zychman W. 2014. Charakterystyka antropologiczna przedrolniczych społeczności na ziemiach polskich. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Matraszek B. 2001. Sprawozdanie z trzech sezonów badań na wielokulturowym stanowisku w Stryczowicach, gm. Waśniów, woj. świętokrzyskie. Sprawozdania Archeologiczne 53, 273–288.
Matraszek B. and Sałaciński S. 2003. Stryczowickie wzgórze odsłania swoje tajemnice. Archeologia Żywa 1(24), 26–29.
Matraszek B. and Sałaciński S. 2006. Grobowce megalityczne w Stryczowicach, pow. Ostrowiec Świętokrzyski. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie, Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 235–245.
Szeliga M. and Florek M. 2007. Ratownicze badania wykopaliskowe kopca I w Święcicy, pow. sandomierski. Archeologia Polski Południowo-Wschodniej 9, 37–48.
Rzepecki S. 2011a. U źródeł megalityzmu w kulturze pucharów lejkowatych. Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego.
Rzepecki S. 2011b. The Roots of Megalithism in the TRB Culture. Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Fundacja Uniwersytetu Łódzkiego.
Woźny J. 2011. Eschatologiczne funkcje wyposażania zmarłych w grobowcach późnoneolitycznych z Polski i terytoriów sąsiednich. In H. Kowalewska-Marszałek and P. Włodarczak (eds), Kurhany i obrządek pogrzebowy w IV – II tysiącleciu p.n.e. Kraków, Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii polskiej Akademii Nauk, Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, 65–73.
Wróbel J. 2000. Ekspertyza antropologiczna szczątków kostnych ze stanowiska VII w Stryczowicach, gm. Waśniów, woj. świętokrzyskie. In Badania interdyscyplinarne (archeologiczne, antropologiczne, archeozoologiczne, archeoastronomiczne, petrograficzne, analizy radiowęglowe) związane z pracami wykopaliskowymi ze stanowiska VII w miejscowości Stryczowice, woj. świętokrzyskie, GRANT KBN Nr T-186/267/P-DOT/00. Sprawozdanie. Warszawa. Typescript at State Archaeological Museum in Warsaw.
Wróbel J. 2006. Analiza antropologiczna szkieletów ze Stryczowic, st. nr VII, Kraków. In Opracowanie wyników nieinwestorskich, ratowniczych badań przeprowadzonych na wielokulturowym stanowisku w Stryczowicach, stanowisko VII, AZP 85-69, gm. Waśniów, woj. świętokrzyskie. Typescript at State Archaeological Museum in Warsaw.
Wróblewski T. 2006. Analiza petrograficzna materiałów kamiennych pochodzących z badań wykopaliskowych na stanowisku VII w Stryczowicach, woj. świętokrzyskie. Kielce. In Opracowanie wyników nieinwestorskich, ratowniczych badań przeprowadzonych na wielokulturowym stanowisku w Stryczowicach, stanowisko VII, AZP 85-69, gm. Waśniów, woj. świętokrzyskie. Typescript at State Archaeological Museum in Warsaw.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Sprawozdania Archeologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
