The Early Medieval barrows with kerbstones at the Leśnictwo Postołowo Site 11 in the Białowieża Forest (Szczekotowo range)

Hanna Olczak; Dariusz Krasnodębski; Roman Szlązak; Joanna Wawrzeniuk

doi:10.23858/SA/72.2020.2.1730

Published: 2020-12-16

Vol. 72 No. 2 (2020)

The Early Medieval barrows with kerbstones at the Leśnictwo Postołowo Site 11 in the Białowieża Forest (Szczekotowo range)

Hanna Olczak , Dariusz Krasnodębski , Roman Szlązak , Joanna Wawrzeniuk

Sprawozdania Archeologiczne

Section: Field Survey and Materials

https://doi.org/10.23858/SA/72.2020.2.1730

Abstract

In the western part of the Białowieża Forest, on the grounds of the Szczekotowo Range, one can find one of the largest and most interesting Early Medieval sepulchral complexes in the Middle Bug River basin. One part of it is the cemetery at Leśnictwo Postołowo Site 11, which includes five burial mounds surrounded by settings of kerbstones. In a barrow, which was excavated in 2017, an inhumation burial of a woman dating back to the 12^th century and equipped with a necklace of glass beads was discovered. This site is another excavated cemetery from the Białowieża Forest area, where – in contrast to other regions of the Upper Narew and Middle Bug River basins – the barrow was the most common type of grave in the younger phase of the Early Middle Ages. This article presents various aspects of the investigated burial, which undoubtedly casts new light on our knowledge about the Mazovian-Rus’ cultural borderland during the period of state formation.

Keywords:

Białowieża Forest, Early MIddle Ages, barrow cemeteries, Mazovian-Rus' borderland

Most read articles by the same author(s)

Joanna Wawrzeniuk, (Review) Andrzej Bronisław Pankalla, Konrad Kazimierz Kośnik, Indygeniczna psychologia Słowian. Wprowadzenie do realnej nauki. Kraków 2018: Universitas, 216 pp. , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 72 No. 2 (2020): Sprawozdania Archeologiczne
Hanna Olczak , Dariusz Krasnodębski , The cemetery in Szczyty-Dzięciołowo, Bielsk Podlaski district, as an example of grave form diversity in the middle Bug river basin in the 11th-13th centuries , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 71 (2019)
Dariusz Krasnodębski, Hanna Olczak, Jagoda Mizerka, Kamil Niedziółka, A barrow of the Wielbark culture at Leśnictwo Wilczy Jar Site 2 in the Białowieża Forest – new data on Roman Period settlement in the Upper Narew and Middle Bug interfluve , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 76 No. 2 (2024): Sprawozdania Archeologiczne

Download files

PDF

Citation rules

Olczak, H., Krasnodębski, D., Szlązak, R., & Wawrzeniuk, J. (2020). The Early Medieval barrows with kerbstones at the Leśnictwo Postołowo Site 11 in the Białowieża Forest (Szczekotowo range). Sprawozdania Archeologiczne, 72(2). https://doi.org/10.23858/SA/72.2020.2.1730

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Bieńkowska K. (Chilmon K.). 1974. Badania wykopaliskowe wczesnośredniowiecznych cmentarzysk kurhanowych w Czarnej Wielkiej i Czarnej Cerkiewnej, pow. Siemiatycze. Sprawozdania Archeologiczne 26, 301-316.
Google Scholar

Bieńkowska K. 2005a. Cmentarzysko wczesnośredniowieczne w Surażu, woj. podlaskie. Podlaskie Zeszyty Archeologiczne 1, 121-166.
Google Scholar

Bieńkowska K. 2005b. Przegląd badań archeologicznych prowadzonych na wczesnośredniowiecznych stanowiskach Podlasia w ostatnich 20 latach. In M. Dulinicz (ed.), Problemy przeszłości Mazowsza i Podlasia (= Archeologia Mazowsza i Podlasia. Studia i Materiały 3). Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 241-247.
Google Scholar

Bogomolnikov V. V. 2004. Radimichi (po materialam kurhanov X-XII vv.). Homel: Ministerstvo obrazovaniya Respubliki Belarus.
Google Scholar

Chilmon K. (see Bieńkowska K.)
Google Scholar

Dzik M. 2012. Bi-ritual burials in the central Bug river basin during the Middle Ages. In M. Salamon, M. Wołoszyn, A. Musin, P. Špehar, M. Hardt, M. P. Kruk and A. Sulikowska-Gąska (eds), Rome, Constantinople and Newly-Converted Europe. Archaeological and Historical Evidence 1 (= U źródeł Europy Środkowo-wschodniej/Frühzeit Ostmitteleuropas 1,1). Kraków, Leipzig, Rzeszów, Warszawa: Geisteswissenschaftliches Zentrum Geschichte und Kultur Ostmitteleuropas, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Instytut Archeologii Uniwersytetu Rze-szowskiego, 603-612.
Google Scholar

Dzik M. 2015a. Early medieval stone barrows in the area in the Bug and the Upper Narew Rivers. Archaeologia Polona 48(2010), 121-138.
Google Scholar

Dzik M. 2015b. Przemiany zwyczajów pogrzebowych w międzyrzeczu Bugu i górnej Narwi (XI-XV w.) 1. Rzeszów: Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Muzeum Podlaskie w Białymstoku.
Google Scholar

Dzik M. 2015c. Przemiany zwyczajów pogrzebowych w międzyrzeczu Bugu i górnej Narwi (XI-XV w.) 2. Rzeszów: Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Muzeum Podlaskie w Białymstoku.
Google Scholar

Dzik M. 2016. Średniowieczne cmentarzysko w Rogawce w pow. siemiatyckim w świetle badań Siergieja Dubinskiego w 1910 roku. Światowit 10(51) (2012), fasc. B, 205-236.
Google Scholar

Faliński J. B. 1980. Rozmieszczenie kurhanów na tle zróżnicowania środowisk leśnych w Puszczy Białowieskiej i problem ich ochrony. In D. Jaskanis (ed.), Zabytek archeologiczny i środowisko. Problemy zagospodarowania obiektów archeologicznych w aglomeracjach miejskich i kompleksach leśnych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 97-140.
Google Scholar

Ginter A. 2020. Opracowanie wyników analiz laboratoryjnych paciorków szklanych pozyskanych w trakcie badań archeologicznych na st. Leśnictwo Postołowo 11 (AZP 45-91/17), gm. Hajnówka. Unpublished typewritten manuscript in Institute of Archaeology of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw.
Google Scholar

Górska I. 1976. Badania archeologiczne w Puszczy Białowieskiej. Archeologia Polski 21(1), 109-134.
Google Scholar

Götze A. 1929. Archäologische Untersuchungen im Urwalde von Bialowies. In E. Stechow (ed.), Beiträge zur Natur- und Kulturgeschichte Lithauens und angrenzender Gebiete (= Abhandlungen d. math.-naturw. Abteilung der Bayer 14. Supplement). München: Verlag der Bayerischen Akademie der Wissenschaften in Kommission des Verlags R. Oldenburg München, 511-550.
Google Scholar

Jaskanis D. 1962. Materiały z badań wczesnośredniowiecznego cmentarzyska w miejscowości Podroś koło Wołkowyska w BSRR. Rocznik Białostocki 3, 337-363.
Google Scholar

Jaskanis D. 1966. Materiały z badań wczesnośredniowiecznego cmentarzyska z grobami ciałopalnymi w okolicy Kuraszewa w pow. Hajnówka. Rocznik Białostocki 6, 241-265.
Google Scholar

Jaskanis D. 2008. Święck. Wczesnośredniowieczny zespół osadniczy na północno-wschodnim Mazowszu. Warszawa: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich – Oddział w Warszawie, Muzeum Podlaskie w Białymstoku.
Google Scholar

Koperkiewicz A. 2003. Związek płci z orientacją grobu we wczesnym średniowieczu na przykładzie cmentarzyska w Daniłowie Małym, w woj. podlaskim. In W. Dzieduszycki and J. Wrzesiński (ed.), Kobieta – śmierć – mężczyzna (= Funeralia Lednickie 5). Poznań: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich, Oddział w Poznaniu, 307–324.
Google Scholar

Korobushkina T. N. 1993. Kurgany belorusskogo Pobuzhia X–XIII vv. Minsk: Akademiia Nauk Belarusi, Institut Istorii.
Google Scholar

Krasnodębski D. and Olczak H. 2006a. Badania archeologiczne przeprowadzone na uroczysku Stara Białowieża w oddz. 367A Puszczy Białowieskiej (AZP 45-92). Podlaskie Zeszyty Archeologiczne 2, 74-79.
Google Scholar

Krasnodębski D. and Olczak H. 2006b. Badania archeologiczne w Puszczy Białowieskiej na stano-wisku Teremiski-Dąbrowa, oddz. 338 A i B (AZP 45-92). Podlaskie Zeszyty Archeologiczne 2, 80-83.
Google Scholar

Krasnodębski D. and Olczak H. 2016. Nekropole Puszczy Białowieskiej: dwa cmentarzyska kurhanowe na terenie Uroczyska Szczekotowo. In A. Buko (ed.), Sprawozdanie z realizacji grantu MNiSW Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim (11H 12 0330 81, kierownik projektu prof. dr hab. Andrzej Buko). Unpublished typewritten manuscript in Institute of Archaeology and Ethnology PAS in Warsaw.
Google Scholar

Krasnodębski D. and Olczak H. 2018. Puszcza Białowieska jako przykład badań archeologicznych na obszarach leśnych – wyniki i problemy przeprowadzonej w 2016 r. inwentaryzacji dziedzictwa kulturowego. Podlaskie Zeszyty Archeologiczne 3 (2017), 5-61.
Google Scholar

Krasnodębski D., Olczak H. and Samojlik T. 2011. Wczesnośredniowieczne cmentarzyska Puszczy Białowieskiej. In S. Cygan, M. Glinianowicz and P. N. Kotowicz (eds), „In silvis, campis… et urbe”. Średniowieczny obrządek pogrzebowy na pograniczu polsko-ruskim (= Collectio Archaeologica Ressoviensis 14). Rzeszów, Sanok: Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Muzeum Historyczne w Sanoku, Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, 145-174.
Google Scholar

Krasnodębski D., Samojlik T., Olczak H. and Jędrzejewska B. 2005. Early Mediaeval cemetery in the Zamczysko Range, Białowieża Primeval Forest. Sprawozdania Archeologiczne 57, 555-583.
Google Scholar

Kuzina I. 2016. Glass beads in the northern regions of Rus’: issues of trade routes and chronology. Archeologia Polski 61, 219-240.
Google Scholar

Lysenko P. F. 1985. Bereste. Minsk: Akademiia Nauk Belorusskoi SSR, Institut Istorii.
Google Scholar

Malevskaia-Malevich M. V. 2005. Keramika zapadnorusskikh gorodov X-XIII vv. (= Institut Istorii Materialnoy Kultury. Trudy 17). Sankt-Peterburg: Rossiyskaya Akademiya Nauk, Institut Istorii Materialnoy Kultury.
Google Scholar

Musianowicz K. 1955. Przyczynki do osadnictwa mazowieckiego na Podlasiu w XII-XIII wieku. Światowit 21, 247-275.
Google Scholar

Musianowicz K. 1960. Granica mazowiecko-drehowicka na Podlasiu we wczesnym średniowieczu. Materiały Wczesnośredniowieczne 5, 187-230.
Google Scholar

Olczak H. 2016a. Wstępne sprawozdanie z badań wykopaliskowych prowadzonych na stanowisku Leśnictwo Teremiski st. 5 (AZP 45-92/5), Puszcza Białowieska, Nadleśnictwo Białowieża, oddz. 339A, woj. podlaskie (nr pozwolenia 26/A/2016). Unpublished typewritten manuscript in Regional Office for the Protection of Monuments in Białystok.
Google Scholar

Olczak H. 2016b. Wstępne sprawozdanie z badań wykopaliskowych prowadzonych w oddz. 123C Puszczy Białowieskiej, Leśnictwo Przechody, Nadleśnictwo Browsk, woj. podlaskie (nr pozwolenia 27/A/2016). Unpublished typewritten manuscript in Regional Office for the Protection of Monuments in Białystok.
Google Scholar

Olczak H. 2018. Ceramika naczyniowa ze stanowiska Leśnictwo Postołowo 11, Puszcza Białowieska, oddz. 213D/214C. Unpublished typewritten manuscript in Institute of Archaeology of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw.
Google Scholar

Olczak H. and Krasnodębski D. 2019. The cemetery in Szczyty-Dzięciołowo, Bielsk Podlaski district, as an example of grave form diversity in the middle Bug river basin in the 11th-13th centuries. Sprawozdania Archeologiczne 71, 407-455.
Google Scholar

Olczak H., Krasnodębski D. and Bieńkowska K. 2019. Elementy wczesnośredniowiecznych rytuałów funeralnych i kultowych w dorzeczu górnej Narwi w IX-XIII w.: nowe badania i analizy wcześniej pozyskanych źródeł. In A. Buko (ed.), Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim w świetle wyników badań wybranych cmentarzysk. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 55-99.
Google Scholar

Olczak H. and Wójcik A. 2019. Ceramika naczyniowa z wczesnośredniowiecznych cmentarzysk dorzecza środkowego Bugu jako wskaźnik tradycji regionalnych i przemian kulturowych. In A. Buko (ed.), Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim w świetle wyników badań wybranych cmentarzysk. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 153-168.
Google Scholar

Oszmiański M. 1996. Inwentaryzacja kurhanów na terenie Puszczy Białowieskiej. Unpublished typewritten manuscript in Regional Office for the Protection of Monuments in Białystok.
Google Scholar

Pankiewicz A., Siemianowska S. and Sadowski K. 2017. Wczesnośredniowieczna biżuteria szklana z głównych ośrodków grodowych Śląska (Wrocław, Opole, Niemcza) (= In pago Silensi. Wrocławskie Studia Wczesnośredniowieczne 3). Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, Instytut Archeologii.
Google Scholar

Rauhut L. and Długopolska L. 1975. Cmentarzysko z XII – XIII w. w obudowie kamiennej w Rybałtach, pow. Siemiatycze. Wiadomości Archeologiczne 39(3), 339-372.
Google Scholar

Salewicz K. 1937. Nowe stanowiska przedhistoryczne w pow. brzeskim. (Z badań Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie). Z Otchłani Wieków 12(11-12), 166-170.
Google Scholar

Sedov V. V. 1961. Sledy vostochnobaltiyskogo pogrebalnogo obriada v kurganakh drevnei Rusi. Sovetskaya Arkheologiya 1961(2), 103-121.
Google Scholar

Sedov V. V. 1982. Vostochnye slaviane v VI-XIII vv. In B. A. Rybakov (ed.), Arheologiya SSSR c drevneyshikh vremien do srednevekovia v 20 tomakh. Moskva: Nauka.
Google Scholar

Soloveva G. F. 1963. K voprosu o vostochnoy orientirovke pogrebennykh v slavianskikh kurganakh XI-XIII vv. Sovetskaya Arkheologiya 1963(2), 95-106.
Google Scholar

Tomczyk J. 2018. Raport analiz materiałów szkieletowych. Unpublished typewritten manuscript in Institute of Archaeology of the Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw.
Google Scholar

Wajda S. 2014. Wyroby szklane. In H. Karwowska (ed.), Średniowieczne cmentarzysko w Czarnej Wielkiej stan. 1, woj. podlaskie (badania 1951-1978) 2. Białystok: Muzeum Podlaskie w Białym-stoku, 57-103.
Google Scholar

Wajda S. 2016. Paciorki szklane z cmentarzyska w Uroczysku Jelonka, z badań 2014 r. In A. Buko (ed.), Sprawozdanie z realizacji grantu MNiSW Początki chrześcijaństwa na pograniczu mazowiecko-ruskim (11H 12 0330 81, kierownik projektu prof. dr hab. Andrzej Buko), Aneks 5.3.I. Unpublished typewritten manuscript in Institute of Archaeology and Ethnology PAS in Warsaw.
Google Scholar

Walicka E. 1958. Wczesnośredniowieczne kurhany w Puszczy Lackiej pow. Bielsk Podlaski. Wiadomości Archeologiczne 25, 157-158.
Google Scholar

Wawrzeniuk J. 2017. Kurhany Puszczy Ladzkiej w perspektywie dotychczasowych badań archeologicznych. In J. Wysocki (ed.), Konserwacja zapobiegawcza środowiska 4. Dziedzictwo kulturowe w lasach. (= Archaeologica Hereditas 8). Warszawa-Zielona Góra: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Wydawnictwo Fundacji Archeologicznej, 201-213.
Google Scholar

Yurkavets Y. 2006. Pakhavalnyia pomniki w vakolitsakh h. Hrodna. In H. Karwowska and A. Andrzejewski (eds), Stan badań archeologicznych na pograniczu polsko-białoruskim od wczesnego średniowiecza po czasy nowożytne. Białystok: Muzeum Podlaskie w Białymstoku, 127-138.
Google Scholar

Zawadzka-Antosik B. 1982. Z problematyki pochówków dziecięcych odkrytych na cmentarzysku w Czekanowie, woj. siedleckie. Wiadomości Archeologiczne 47(1), 25-57.
Google Scholar

Zoll-Adamikowa H. 1975. Wczesnośredniowieczne cmentarzyska ciałopalne Słowian na terenie Polski. Cz. I. Źródła. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Zvyaruga Y. G. 2000. Naselnitstva Panyamonnya. In P. F. Lysenka (ed.), Arkhealogiya Belarusi 3. Syarednevyakovy peryad (IX-XIII stst.). Minsk: Natsyanalnaya Akademiya Navuk Belarusi. Instytut Gistoryi, Belaruskaya Navuka, 84-108.
Google Scholar