Archaeobotanical results from early medieval Radom, Central Poland, with a special emphasis on the oldest finds of bog bilberry (Vaccinium uliginosum)
DOI:
https://doi.org/10.23858/SA/73.2021.2.2305Keywords:
archaeobotany, Vaccinium uliginosum, bog billberry, early medieval Radom, ethnobotanyAbstract
The article presents one of the most interesting results of an archaeobotanical analysis of material from the early medieval settlement complex in Radom. These results provided data on useful plants and the paleoenvironment of the site. In the case of two species, it was possible to designate specific sites of their origin.
The most interesting species mentioned above are Origanum vulgare and Vaccinium uliginosum. The first one could only grow at one site, slightly away from the settlement. Regarding the second species, the closest sites of occurrence of V. uliginosum can presently be found 40 km from the excavated site. This is quite a long distance from the point of view of early medieval man. It is worth emphasising that the finds of bog bilberry are the oldest remains of V. uliginosum that have been discovered at a Polish archaeological site.
Downloads
References
Auch M., Bugaj U. and Trzeciecki M. 2012. Archeologia w Radomiu – Archeologia dla Radomia. Próba podsumowania pierwszych lat projektu „Park kulturowy Stary Radom”. In A. Buko, D. Główka and M. Trzeciecki (eds), Radom: korzenie miasta i regionu. Archeologia w obliczu wyzwań współczesności. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 9-39.
Auch M. and Trzeciecki M. 2011. Relikty umocnień obronnych odkrytych w 2010 roku na stanowisku 1 w Radomiu. In A. Buko, D. Główka and M.Trzeciecki (eds), Radom: korzenie miasta i regionu. Radomski zespół osadniczy w dolinie rzeki Mlecznej. Wyniki badań interdyscyplinarnych. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 35-69.
Badura M. 2011. Rośliny użytkowe w dawnym Gdańsku. Studium archeobotaniczne. Gdańsk: Uniwersytet Gdański.
Baranowski T. and Skrzyńska K. (eds) 2019. Osada na st. 4. Przestrzeń osadnicza wczesnośredniowiecznego Radomia 2. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Baranowski T., Skóra K. and Skrzyńska K. (eds.) 2020. Stanowisko 4. Badania interdyscyplinarne. Przestrzeń osadnicza wczesnośredniowiecznego Radomia 3. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Cappers R. T. J., Bekker R. M and Jans J. E. A. 2006. Digital seed atlas of the Netherlands. Groningen Archaeological Studies 3. Groningen: Groningen University Library.
Gąssowski J. 1951. Wczesnohistoryczne cmentarzysko szkieletowe w Radomiu. Wiadomości Archeologiczne 18/4, 305-326.
Jacomet S. 2006 Identification of cereal remains from archaeological sites. Archaeobotany Lab IPAS. Basel: Basel University.
Jaśkowski B., Jurkiewicz H. and Kowalski B. 2014. Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski. Arkusz Radom (707). In A. Ber (ed.), Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski. Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, 1-42. Jundziłł S. B. 1811. Opisanie roślin litewskich według układu Linneusza. Wilno: Józef Zawadzki Typograf Akademicki.
Kalaga J. and Wajda S. 2011. Badania archeologiczne przeprowadzone w 2010 roku na stanowiskach 1 „Majdan” i 2 „Osada” w Radomiu. In A. Buko, D. Główka and M. Trzeciecki (eds), Radom: korzenie miasta i regionu. Radomski zespół osadniczy w dolinie rzeki Mlecznej. Wyniki badań interdyscyplinarnych. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 71-88.
Kierzkowska E. 1966. Sprawozdanie z prac terenowych prowadzonych w Radomiu w latach 1959-1964. Sprawozdania Archeologiczne 18, 207-217.
Kierzkowska-Kalinowska E. 1970. Dziesięć lat badań Ekspedycji Wykopaliskowej w Radomiu Instytutu Historii Kultury Materialnej PAN. Biuletyn Kwartalny Radomskiego Towarzystwa Naukowego 7, 39-68.
Kierzkowska-Kalinowska E. 1979. Rozwój procesów osadniczych na obszarze Radomia przed lokacją miasta. In W. Kalinowski (ed.), Urbanistyka i architektura Radomia. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 9-44.
Kierzkowska E. and Kierzkowski K. 1961. Wyniki najnowszych badań archeologicznych na grodzisku Piotrówka. In J. Jędrzejewicz (ed.), Radom. Szkice z dziejów miasta. Warszawa: Arkady, 72-80.
Körber-Grohne U. 1964 Bestimmungsschlüssel für subfossile Juncus-Samen und Gramineen-Früchte. Probleme der Küstenforschung im Sulichen Nordseegebiet 7, 1-47.
Körber-Grohne U. 1991 Bestimmungsschlüssel für subfossile Gramineen-Früchte. Probleme der Küstenforschung im Sulichen Nordseegebiet 18, 169-234.
Kulpa W. 1984. Nasionoznawstwo chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne.
Kurasiński T. and Skóra K. 2016. Cmentarzysko w Radomiu, stanowisko 4. Przestrzeń osadnicza wczesnośredniowiecznego Radomia. Łódź: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Latałowa M. and Badura M. 1996. Szczątki roślinne. In M. Rębkowski (ed.), Archeologia średniowiecznego Kołobrzegu. Kołobrzeg: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 385-416.
Lityńska-Zając M. and Wasylikowa K. 2005. Przewodnik do badań archeobotanicznych. Poznań: Sorus.
Łuczaj Ł. 2004. Dzikie rośliny jadalne Polski. Krosno: Chemigrafia.
Marek S. 1954. Cechy morfologiczne i anatomiczne owoców rodzaju Polygonum L. i Rumex L. oraz klucze do ich oznaczania. Monographiae Botanicae 2, 77-161.
Marek S. 1958. Europejskie rodzaje rodziny Polygonaceae w świetle wyników badań nad morfologią i anatomią owoców i nasion. Monographiae Botanicae 6, 57-96.
Matuszkiewicz J. M. 2008. Potencjalna roślinność naturalna Polski. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.
Matuszkiewicz W. 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Maurizio A. 1926. Pożywienie roślinne i rolnictwo w rozwoju dziejowym. Warszawa: Wydawnictwo Kasy im. Malinowskiego.
Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A. and Zając M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Biodiversity of Poland 1. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN.
Ożarowski A. 1982: Ziołolecznictwo. Poradnik dla lekarzy. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Rudnicka-Sterna W. 1972. Studia systematyczne nad morfologią i anatomią krajowych ziarniaków rodzaju wiechlina Poa L. Monographiae Botanicae 37, 51-136.
Schweingruber F. H. 1978. Microscopic wood anatomy. Birmensdorf: Swiss Federal Institute for Forest, Snow and Landscape Research.
Skrzyński G. 2013. Aspekty wczesnośredniowiecznej gospodarki Radomia w świetle znalezisk makroskopowych szczątków roślinnych. In A. Buko, D. Główka and M. Trzeciecki (eds), Radom: korzenie miasta i regionu. Ziemia niczyja – ziemia nieznana. Schyłek starożytności i średniowiecze miedzy Wisłą a Pilicą. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 107-116.
Skrzyński G. 2018. Człowiek – środowisko w świetle interpretacji paleoekologicznych danych archeo-botanicznych z wybranych stanowisk archeologicznych. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 66/2, 199-205.
Skubicha E. 2010. Archeologia Radomia – dzieje badań. In A. Buko and D. Główka (eds), Radom: korzenie miasta i regionu. Badania 2009. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 105-113.
Solarska K. and Trzeciecki M. 2011. Relikty pomostu drewnianego odkryte w trakcie badań prowadzonych w 2010 roku na stanowisku nr 2 w Radomiu. In A. Buko, D. Główka and M. Trzeciecki (eds), Radom: korzenie miasta i regionu. Radomski zespół osadniczy w dolinie rzeki Mlecznej. Wyniki badań interdyscyplinarnych. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 113-135.
Szubert M. 1827. Opisanie drzew i krzewów leśnych Królestwa Polskiego. Warszawa: Drukarnia N. Glücksberga.
Tomczyńska Z. and Lityńska-Zając M. 2014. unpub. Badania archeobotaniczne na stanowisku archeo-logicznym Lębork-Rynek.
Tomczyńska Z. and Wasylikowa K. 1999. Rośliny odnalezione w 16-wiecznej latrynie w Krakowie. Polish Botanical Studies. Guidebook Series 23, 279-316.
Trzeciecki M. 2010. Stanowisko 6 w Radomiu – wstępne wyniki badań terenowych i analiz materiałów. In A. Buko and D. Główka (eds), Radom: korzenie miasta i regionu. Badania 2009. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 115-141.
Zapłata R. 2011. Wstępne wyniki badań archeologicznych w wykopie 1/2010 na stanowisku 1 „Majdan” i w wykopach 1-2/2010 na stanowisku 2 „Osada” w Radomiu. In A. Buko, D. Główka and M. Trzeciecki (eds), Radom: korzenie miasta i regionu. Radomski zespół osadniczy w dolinie rzeki Mlecznej. Wyniki badań interdyscyplinarnych. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 89-112.
Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J. and Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2020 Sprawozdania Archeologiczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
