Made of flint, bone and boar’s tusks – burial goods from male grave No. 2 in Świerszczów (Kolonia) 28, Hrubieszów District – attributed to the Malice culture – in the light of traceological analysis

Anna Zakościelna; Grzegorz Osipowicz

doi:10.23858/SA/76.2024.1.3603

Published: 2024-10-14

Vol. 76 No. 1 (2024)

Made of flint, bone and boar’s tusks – burial goods from male grave No. 2 in Świerszczów (Kolonia) 28, Hrubieszów District – attributed to the Malice culture – in the light of traceological analysis

Anna Zakościelna , Grzegorz Osipowicz

Sprawozdania Archeologiczne

Section: Field Survey and Materials

https://doi.org/10.23858/SA/76.2024.1.3603

Abstract

The article presents the results of a traceological analysis conducted on artefacts made of bone, boar’s tusks and flint – the only funerary goods discovered in Grave No. 2 at Świerszczów (Kolonia) Site 28, in which an adult male was buried. Despite the lack of pottery vessels that could indicate cultural affiliation, the grave is attributed to the Rzeszów phase of the Malice culture, i.e., the final, Eneolithic, stage of that culture. This attribution is based on 14C dating and on the presence in the grave of artefacts made of boar’s tusks and flint burins. Microscopic analysis conducted on the discovered artefacts revealed traces related to their production, use and repair on their surfaces. Most items bear traces indicating their usage in processing soft materials, like siliceous (wild and domesticated) plants and hide. Interestingly, the artefacts with holes for hanging – traditionally regarded as adornments in archaeological literature – were also employed in different activities.

Keywords:

Eneolithic, Malice culture, Rzeszów phase, male burial goods, artefacts made of bone, boar’s tusks and flint, traceological analysis

Most read articles by the same author(s)

Marcin Szeliga , Anna Zakościelna, Transcarpathian intercultural relationships of the LBK communities from the Sandomierz settlement cluster in the light of new findings , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 71 (2019)
Anna Zakościelna, (Review) Aleksandr Diachenko, Małgorzata Rybicka (eds), Between the East and the West. Dynamic of Social Changes from the Eastern Carpathians to the Dnieper in 4th – beginning of 3th Millennium BC (Preliminary study). Rzeszów 2019: Wydawnictwo UR , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 72 No. 1 (2020): Sprawozdania Archeologiczne
Jerzy Libera , Piotr Mączyński, Beata Polit , Anna Zakościelna , Hoard of long flint blades from the Wodzisław Hummock, Lesser Poland , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 71 (2019)
Anna Zakościelna , (Review) Joanna Pyzel Kultury pamięci, kultury zapomnienia. Osady pierwszych rolników w percepcji młodszych ugrupowań naddunajskich. Studium wybranych przypadków. Gdańsk 2018: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 284 pp. , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 71 (2019)
Sławomir Romuald Kadrow, Anna Zakościelna, The origin of the trough retouch in the Lublin-Volhynian culture , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 74 No. 1 (2022): Sprawozdania Archeologiczne
Marcin Szeliga, Anna Zakościelna, Piotr Włodarczak, Man, flint and rock'n'roll , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 74 No. 1 (2022): Sprawozdania Archeologiczne
Marcin Szeliga, Grzegorz Osipowicz, Mariusz Bosiak, On the issue of functional use of pics during the Early Neolithic: a case study from the LBK site in Wólka Wojnowska (S Poland) , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 76 No. 1 (2024): Sprawozdania Archeologiczne
Emanuela Cristiani, Justyna Orłowska, Grzegorz Osipowicz, Identifying organic residue on ground stone tools from Mesolithic sandy sites: selected examples from Paliwodzizna 29 in Central Poland , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 76 No. 1 (2024): Sprawozdania Archeologiczne
Grzegorz Osipowicz, Gytis Piličiauskas, Giedrė Piličiauskienė, Grzegorz Skrzyński, Use-wear studies of the function of prehistoric wooden products, is it really possible? The example of pestles from sites in Šventoji, Lithuania , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 76 No. 1 (2024): Sprawozdania Archeologiczne
Elena Starkova , Anna Zakościelna, Traditions of ceramics production in the Central and Eastern Europe Eneolithic: Tripolye, late Malice and Lublin-Volhynian cultures , Sprawozdania Archeologiczne: Vol. 70 (2018)

1 2 3 > >>

Download files

PDF

Citation rules

Zakościelna, A., & Osipowicz, G. (2024). Made of flint, bone and boar’s tusks – burial goods from male grave No. 2 in Świerszczów (Kolonia) 28, Hrubieszów District – attributed to the Malice culture – in the light of traceological analysis. Sprawozdania Archeologiczne, 76(1), 335–358. https://doi.org/10.23858/SA/76.2024.1.3603

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Ahlrichs J. J. 2015. Ocker im Paläolithikum (= Universitätsforschungen zur prähistorischen Archäologie 265). Bonn: Rudolf Habelt GmbH.
Google Scholar

Audouin F. and Plisson H. 1982. Les ochres et leurstémoins au Paléolithiqueen France: Enquéte et expériences sur leur validité archéologique (= Cahiers du Centre de Recherches Préhistoriques 8). Paris: Université de Paris I, Centre de recherches préhistoriques, 33-80.
Google Scholar

Balcer B. 1983. Wytwórczość narzędzi krzemiennych w neolicie ziem polskich. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Bognár-Kutzián I. 1963. The Copper Age Cemetery of Tiszapolgár-Basatanya (= Archaeologica Hungarica Series Nova 42). Budapest: Akadémia Kiadó.
Google Scholar

Buc N. 2011. Experimental series and use-wear in bone tools. Journal of Archaeological Science 38, 546-557. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jas.2010.10.009
Google Scholar

Dębiec M. and Pelisiak A. 2008. The first 14C dates for Malice culture artefacts. Rzeszów, site 31. Analecta Archaeologica Resoviensia 3, 129-144.
Google Scholar

Dubreuil L. and Grosman L. 2009. Ochre and hide-working at a Natufian burial place. Antiquity 83, 935-954. DOI: https://doi.org/10.1017/S0003598X00099269
Google Scholar

Frankiewicz M. 2013. Analiza traseologiczna materiałów kostnych. In M. M. Przybyła, A. Szczepanek, P. Włodarczak (eds), Koszyce, stanowisko 3: przemoc i rytuał u schyłku neolitu / Koszyce, site 3: violence and ritual at the end of the Neolithic (= Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne 4). Kraków, Pękowice: Wydawnictwo i Pracownia Archeologiczna Profil-Archeo Magdalena Dzięgielewska, 201-206.
Google Scholar

Hodgskiss T. and Wadley L. 2017. How people used ochre at Rose Cottage Cave, South Africa: Sixty thousand years of evidence from the Middle Stone Age. PLoS ONE 12/4, e0176317. DOI: https://doi.org/10.1371/journal.pone.0176317
Google Scholar

Jaworski K. 1990. Wyroby z kości i poroża w kulturze wczesnośredniowiecznego Ostrowa Tumskiego we Wrocławiu. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Volumen.
Google Scholar

Juel Jensen H. 1994. Flint tools and plant working: hidden traces of stone age technology: a use wear study of some Danish Mesolithic and TRB implements. Aarhus: Aarhus University Press.
Google Scholar

Kadrow. S. 1996. Faza rzeszowska kultury malickiej. In J. K. Kozłowski (ed.), Kultura malicka. Drugi etap adaptacji naddunajskich wzorców kulturowych w neolicie północnej części środkowej Europy (= Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego 80). Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 51-70.
Google Scholar

Kadrow S. 2009. Obrządek pogrzebowy kultury malickiej. In A. Czekaj-Zastawny (ed.), Obrządek pogrzebowy kultur pochodzenia naddunajskiego w neolicie Polski południowo-wschodniej (5600/5500-2900 BC) / The funerary rite of the Danubian cultures in the Neolithic of southeastern Poland (5600/5500-2900 BC). Kraków: Polska Akademia Nauk Instytut Archeologii i Etnologii, 53-65.
Google Scholar

Kadrow S. 2023. Radiocarbon Chronology of the post-LBK Malice Culture in Lesser Poland. Sprawozdania Archeologiczne 75/2, 49-61. DOI: https://doi.org/10.23858/SA/75.2023.2.3481
Google Scholar

Kadrow S. and Zakościelna A. 2000. An Outline of the Evolution of Danubian Cultures in Małopolska and Western Ukraine. In A. Kośko (ed.) The western Border Area of the Tripolye Culture (= Baltic-Pontic Studies 9). Poznań: Adam Mickiewicz University, Institute of Eastern Studies, Institute of Prehistory, 187-255
Google Scholar

Kadrow S. and Zakościelna A. 2009. Świerszczów Kolonia, stan. 28. In A. Czekaj-Zastawny (ed.), Obrządek pogrzebowy kultur pochodzenia naddunajskiego w neolicie Polski południowowschodniej (5600/5500 – 2900 BC) / The funerary rite of the Danubian cultures in the Neolithic of southeastern Poland (5600/5500 – 2900 BC). Kraków: Polska Akademia Nauk Instytut Archeologii i Etnologii, 224-225.
Google Scholar

Keeley L. 1980. Experimental Determination of Stone Tool Uses: A microwear Analysis (= Prehistoric Archeology and Ecology series). Chicago: University of Chicago Press.
Google Scholar

Korobkowa G. F. 1999. Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Kościuk J. 2017. Użytkowe znaczenie ochry w społecznościach z okresu kultur Natufijskiej oraz PPNA na terenach bliskowschodnich. Acta Archaeologica Lodziensia 63, 79-84.
Google Scholar

Legrand A. 2007. Fabrication et utilisation de l’outillage en mati`eres osseuses du Néolithique de Chypre: Khirokitia et Cap Andreas-Kastros (= BAR International Series 1678). Oxford: Archaeopress. DOI: https://doi.org/10.30861/9781407301167
Google Scholar

Lisowski M., Pyżewicz K. and Frankiewicz M. 2015. Analiza funkcjonalno-technologiczna artefaktów wykonanych z kości, poroża i zębów. In A. Marciniak, I. Sobkowiak-Tabaka, M. Bartkowiak and M. Lisowski (eds), Kopydłowo, stanowisko 6. Osady neolityczne z pogranicza Kujaw i Wielkopolski (= Ocalone Dziedzictwo Archeologiczne 6). Poznań, Pękowice: Wydawnictwo i Pracownia Archeologiczna Profil-Archeo Magdalena Dzięgielewska, 245-264.
Google Scholar

Lisowski M., Pyżewicz K. and Frankiewicz M. 2017. Multi-Aspect Analysis of Neolithic Bone Tools Made of flint, bone and boar’s tusks – burial goods from male Grave No. 2 from Kopydłowo, Site 6, Poland. Cuadernos de Prehistoria y Arqueologia de la Universidad De Granada 27, 245-267.
Google Scholar

Makowiecki D. 2010. Wczesnośredniowieczna gospodarka zwierzętami i socjotopografia in Culmine na Pomorzu Nadwiślańskim. Studium archeozoologiczne (= Mons Sancti Laurentii 6). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Google Scholar

Małecka-Kukawka J. 1999. Sierpy, sierpaki, sierpce… – analiza funkcjonalna wczesnorolniczych wkładek żniwnych z ziemi chełmińskiej. In S. Kukawka (ed.), Szkice Prahistoryczne. Źródła – metody– interpretacje. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 139-157.
Google Scholar

Małecka-Kukawka J. 2001. Między formą a funkcją. Traseologia neolitycznych zabytków krzemiennych z ziemi chełmińskiej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Małecka-Kukawka J. 2005. Z historii badań traseologicznych w polskiej archeologii epoki kamienia. Folia Praeistorica Posnaniensia 13/14, 59-70. DOI: https://doi.org/10.14746/fpp.2005.13.06
Google Scholar

Małecka-Kukawka J. 2017. Traseologia w studiach nad pradziejowym krzemieniarstwem. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Mandl I. 1961. Collagenases and elastases. Advances in Enzymology 23, 164-264. DOI: https://doi.org/10.1002/9780470122686.ch5
Google Scholar

Nevizánsky G. 1984. Sozialökonomische Verhältnisse in der Polgár-Kultur Aufgrund der Gräberfelderanalyse. Slovenská Archeológia 32/2, 263-310.
Google Scholar

Osipowicz G. 2010. Narzędzia krzemienne w epoce kamienia na ziemi chełmińskiej. Studium traseologiczne. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Google Scholar

Osipowicz G. 2022. Wyniki analizy traseologicznej wytworów krzemiennych kultury ceramiki sznurowej ze stanowisk kurhanowych zlokalizowanych na Grzędzie Sokalskiej i Roztoczu. In. A. Szczepanek, P. Jarosz, J. Libera and P. Włodarczak (eds), Społeczności schyłkowego eneolitu w południowowschodniej Polsce w świetle badań archeologicznych i analiz interdyscyplinarnych. Pękowice, Kraków: Wydawnictwo i Pracownia Archeologiczna Profil-Archeo Magdalena Dzięgielewska, 213-262.
Google Scholar

Osipowicz G., Pomianowska H. and Makowiecki D. 2014. Wytwory krzemienne, kamienne, z kości, poroża i zębów zwierzęcych. In G. Osipowicz (ed.), Kowal 14: Miejsce sepulkralno-obrzędowe ludności kultury amfor kulistych / Kowal 14: Sepulchral and Ritual place of people Representing the Globular Amphora Culture. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 91-117.
Google Scholar

Osipowicz G., Kalinowska M., Weckwerth P. and Jankowski M. 2015. Osada kultury ceramiki wstęgowej rytej ze stanowiska Trzciano 40, gm. Wąbrzeźno. Fontes Archaeologici Posnanienses 51, 201-243.
Google Scholar

Osipowicz G., Piličiauskas G., Piličiauskienë G. and Bosiak M. 2019. Seal scrapers from Šventoji: in search of their possible function. Journal of Archaeological Science: Reports 27, 1-12. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jasrep.2019.101928
Google Scholar

Osipowicz G., Piličiauskienë G., Orůowska J. and Piličiauskas G. 2020. An occasional ornament, part of clothes or just a gift for ancestors? The results of traceological studies of teeth pendants from the Subneolithic sites in Đventoji, Lithuania. Journal of Archaeological Science: Reports 29, 1-14. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jasrep.2019.102130
Google Scholar

Rašková Zelinková M. 2011. Spatula-Like Tools: Hide Processing in the Pavlovian. In J. Svoboda (ed.), Pavlov excavations 2007-2011 (= Dolnověstonické studie 18). Brno: Academy of Sciences of the Czech Republic, Institute of Archaeology at Brno, 180-199.
Google Scholar

Rifkin R. F. 2011. Assessing the efficacy of red ochre as a prehistoric hide tanning ingredient. Journal of African Archaeology 9/2, 131-158. DOI: https://doi.org/10.3213/2191-5784-10199
Google Scholar

Richter M. and Dettloff D. 1995. Experiments in hide rain-tanning with a comparative analysis of stone and bone tools, 301-317. https://www.uwlax.edu/globalassets/offices-services/urc/jur-online/pdf/2002/richter_and_dettloff.pdf
Google Scholar

Sidera I. 1993. Les assemblages osseux en bassins parisien et rheìnan du VIe au IVe milleìnaire B.C. Histoire, techno-economie et culture. Thesis for: PhD. Paris: Universiteì de Paris I.
Google Scholar

Solecki R. S., Solecki R. L. and Agelarakis A. P. 2004. The proto-neolithic cemetery in Shanidar Cave. College Station: Texas A & M University Anthropology Series.
Google Scholar

Szmyt M. 1996. Społeczności kultury amfor kulistych na Kujawach. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Google Scholar

Todorova H. 2002. Grandeln, Hirschgeweih, Eberhauer aus den Gräberfeldern von Durankulak. In H. Todorova (ed.), Durankulak, Band II. Die Prähistorischen Gräberfelder von Durankulak, Teil 1. Sofia: Deutsches Archäologisches Institut, 177-186.
Google Scholar

Trąbska J., Winiarska-Kabacińska M. and Trybalska B. 2007. Experimental Skin Processing with Ferruginous Material. Macro- and Microproperties. Preliminary Results. Analecta Archaeologica Ressoviensia 2, 191-210.
Google Scholar

van Gijn A. L. 1989. The wear and tear of flint. Principles of functional analysis applied to Dutch Neolithic assemblages (= Analecta Praehistorica Leidensia 22). Leiden: Universiteit Leiden.
Google Scholar

Vaughan P. C. 1985. Use-wear analysis of flaked stone tools. Tucson: University of Arizona Press.
Google Scholar

Wadley L. 2005. Putting ochre to the test: replication studies of adhesives that may have been used for hafting tools in the Middle Stone Age. Journal of Human Evolution 49, 587-601. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jhevol.2005.06.007
Google Scholar

Wiślański T. 1966. Kultura amfor kulistych w Polsce północno-zachodniej. Wrocław: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Google Scholar

Włodarczak P. 2017. Datowanie bezwzględne faz osadniczych ze stanowiska Wzgórze Zawichojskie w Sandomierzu. In H. Kowalewska-Marszałek (ed.), Sandomierz – Wzgórze Zawichojskie – Neolityczna osada obronna. Badania 1981-1989. Część 1. Studia i Materiały. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 91-103.
Google Scholar

Zakościelna A. 1981. Materiały krzemienne tzw. kultur południowych z Lubelszczyzny. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska sec. F, 35/36, 3-23.
Google Scholar

Zakościelna A. 1988. Wielokulturowe stan. 28 w Świerszczowie Kolonii, gm. Hrubieszów. In J. Gurba (ed.), Sprawozdania z badań terenowych Katedry Archeologii UMCS w 1988 roku. Lublin: Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Katedra Archeologii, 6-11.
Google Scholar

Zakościelna A. 1996. Krzemieniarstwo kultury wołyńsko-lubelskiej ceramiki malowanej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Zakościelna A. and Gurba J. 1993. Obiekt mieszkalny z początków wczesnego średniowiecza na stanowisku 28 w Świerszczowie Kolonii, woj. zamojskie. Archeoslavica 2, 7-24.
Google Scholar

Zakościelna A. and Gurba J. 1997. Z problematyki kultury malickiej na Wyżynie Lubelsko-Wołyńskiej. Archeologia Polski Środkowowschodniej 2, 201-209.
Google Scholar

Zastawny A. 2022. New radiocarbon dates for the Malice culture in western Lesser Poland. In. M. Dębiec, J. Górski, J. Müller, M. Nowak, A. Pelisiak, T. Saile and P. Włodarczak (eds), From Farmers to Heroes? Archaeological Studies in Honor of Sławomir Kadrow. Bonn: Verlag Dr. Rudolf Habelt GmBH, 151-171.
Google Scholar

Anna Zakościelna

anna.zakoscielna@interia.pl

Affiliation:

Institute of Archaeology, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin, Poland Poland

Grzegorz Osipowicz

https://orcid.org/0000-0002-4393-655X

Affiliation:

Institute of Archaeology, Nicolaus Copernicus University, Toruń, Poland Poland