Unique construction of a megalithic tomb from Stryczowice, Świętokrzyskie Voivodship

Autor

  • Barbara Sałacińska State Archaeological Museum in Warsaw
  • Sławomir Sałaciński State Archaeological Museum in Warsaw

DOI:

https://doi.org/10.23858/SA/72.2020.1.012

Słowa kluczowe:

Neolithic, Funnel Beaker culture, megalithic tombs, grave constructions, Sandomierz Upland

Abstrakt

The cemetery of the Funnel Beaker culture at Stryczowice is situated in the Sandomierz Upland region. Three megalithic tombs and a flat cemetery were discovered and examined. The most well-preserved tomb is about 30 m long, and its plan has a trapezoidal shape. Its stone settings formed a kind of dry-stone wall – a phenomenon on a European scale. In the front part of this tomb, a central grave has been examined, consisting of two stone chests – one at ground level and the other built into the ground. In this second feature, fragments of a male skeleton were discovered. Around the central grave, six burials were uncovered. Each of the megalithic tombs were accompanied by a flat cemetery. Six graves and a stone pavement were excavated. The burial pits were constructed of low, stone chests, covered with pavement. Some of the deceased were equipped with burial goods – collared flasks, a battle-axe, retouched flint blades, and some hematite lumps.

Pobrania

Download data is not yet available.

Bibliografia

Bargieł B. and Florek M. 2006a. Cmentarzysko ludności kultury pucharów lejkowatych na stanowisku 1 w Malicach Kościelnych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie – Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 361–384.

Bargieł B. and Florek M. 2006b. Cmentarzysko w Pawłowie, pow. Sandomierz na tle innych podobnych stanowisk kultury pucharów lejkowatych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie – Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 385–400.

Bąbel J. T. 2006. Próba rekonstrukcji grobowca megalitycznego ze stanowiska V w Broniszowicach, pow. Ostrowiec Świętokrzyski. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie – Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 271–288.

Bąbel M. 2000. Analiza składu petrograficznego i pochodzenia materiału skalnego ze stanowiska archeologicznego Stryczowice VII koło Ostrowca Świętokrzyskiego. In Badania interdyscyplinarne (archeologiczne, antropologiczne, archeozoologiczne, archeoastronomiczne, petrograficzne, analizy radiowęglowe) związane z pracami wykopaliskowymi ze stanowiska VII w miejscowości Stryczowice, woj. świętokrzyskie, GRANT KBN Nr T-186/267/P-DOT/00. Sprawozdanie. Warszawa. Typescript at State Archaeological Museum in Warsaw.

Florek M. 2008. Cmentarzyska kultury pucharów lejkowatych na Wyżynie sandomierskiej. Historia i stan badań. Wiadomości Archeologiczne 60, 97–123.

Garbacz K. 2006. Dwa grobowce z Grzybowa, pow. Staszów na tle zjawiska rozpowszechniania się idei megalitycznej w grupie południowo-wschodniej kultury pucharów lejkowatych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie – Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 307–333.

Gurba J. 1976. Miłocin – Kolonia, gm. Sadurki, woj. lubelskie. Informator Archeologiczny. Badania. Rok 1975, 39.

Iwaniszewski S. 2000 Wstępne sprawozdanie z badań archeoastronomicznych przeprowadzonych na stanowisku VII w Stryczowicach, gm. Waśniów, woj. kieleckie oraz najbliższej okolicy. In Badania interdyscyplinarne (archeologiczne, antropologiczne, archeozoologiczne, archeoastronomiczne, petrograficzne, analizy radiowęglowe) związane z pracami wykopaliskowymi ze stanowiska VII w miejscowości Stryczowice, woj. świętokrzyskie, GRANT KBN Nr T-186/267/P-DOT/00. Sprawozdanie. Warszawa. Typescript at State Archaeological Museum in Warsaw.

Iwaniszewski S. 2006 Megalityczny obrządek pogrzebowy i neolityczny krajobraz w mikroregionie stryczowickim na Wyżynie Sandomierskiej. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie, Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 259–269.

Iwaniszewski S. 2016. The Power of the dead in Neolithic landscapes: an agricultural-celestial metaphor in the funerary tradition of the Funnel Becker Culture in the Sandomierz Upland. Documenta Praehistorica 43, 429–443.

Kozak-Zychman W. 2014. Charakterystyka antropologiczna przedrolniczych społeczności na ziemiach polskich. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Matraszek B. 2001. Sprawozdanie z trzech sezonów badań na wielokulturowym stanowisku w Stryczowicach, gm. Waśniów, woj. świętokrzyskie. Sprawozdania Archeologiczne 53, 273–288.

Matraszek B. and Sałaciński S. 2003. Stryczowickie wzgórze odsłania swoje tajemnice. Archeologia Żywa 1(24), 26–29.

Matraszek B. and Sałaciński S. 2006. Grobowce megalityczne w Stryczowicach, pow. Ostrowiec Świętokrzyski. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk Oddział w Krakowie, Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, 235–245.

Szeliga M. and Florek M. 2007. Ratownicze badania wykopaliskowe kopca I w Święcicy, pow. sandomierski. Archeologia Polski Południowo-Wschodniej 9, 37–48.

Rzepecki S. 2011a. U źródeł megalityzmu w kulturze pucharów lejkowatych. Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego.

Rzepecki S. 2011b. The Roots of Megalithism in the TRB Culture. Łódź: Instytut Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, Fundacja Uniwersytetu Łódzkiego.

Woźny J. 2011. Eschatologiczne funkcje wyposażania zmarłych w grobowcach późnoneolitycznych z Polski i terytoriów sąsiednich. In H. Kowalewska-Marszałek and P. Włodarczak (eds), Kurhany i obrządek pogrzebowy w IV – II tysiącleciu p.n.e. Kraków, Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii polskiej Akademii Nauk, Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, 65–73.

Wróbel J. 2000. Ekspertyza antropologiczna szczątków kostnych ze stanowiska VII w Stryczowicach, gm. Waśniów, woj. świętokrzyskie. In Badania interdyscyplinarne (archeologiczne, antropologiczne, archeozoologiczne, archeoastronomiczne, petrograficzne, analizy radiowęglowe) związane z pracami wykopaliskowymi ze stanowiska VII w miejscowości Stryczowice, woj. świętokrzyskie, GRANT KBN Nr T-186/267/P-DOT/00. Sprawozdanie. Warszawa. Typescript at State Archaeological Museum in Warsaw.

Wróbel J. 2006. Analiza antropologiczna szkieletów ze Stryczowic, st. nr VII, Kraków. In Opracowanie wyników nieinwestorskich, ratowniczych badań przeprowadzonych na wielokulturowym stanowisku w Stryczowicach, stanowisko VII, AZP 85-69, gm. Waśniów, woj. świętokrzyskie. Typescript at State Archaeological Museum in Warsaw.

Wróblewski T. 2006. Analiza petrograficzna materiałów kamiennych pochodzących z badań wykopaliskowych na stanowisku VII w Stryczowicach, woj. świętokrzyskie. Kielce. In Opracowanie wyników nieinwestorskich, ratowniczych badań przeprowadzonych na wielokulturowym stanowisku w Stryczowicach, stanowisko VII, AZP 85-69, gm. Waśniów, woj. świętokrzyskie. Typescript at State Archaeological Museum in Warsaw.

Opublikowane

2020-04-18

Jak cytować

Sałacińska, B., & Sałaciński, S. (2020). Unique construction of a megalithic tomb from Stryczowice, Świętokrzyskie Voivodship. Sprawozdania Archeologiczne, 72(1), 259–276. https://doi.org/10.23858/SA/72.2020.1.012

Numer

Dział

Badania terenowe i materiały