Złota culture grave from Kleczanów, Sandomierz district, Świętokrzyskie Voivodeship
DOI:
https://doi.org/10.23858/SA/72.2020.2.1846Słowa kluczowe:
Złota culture, grave, Eneolithic, Sandomierz Upland, Lesser PolandAbstrakt
In 2014, a niche grave linked with the Złota culture was accidentally discovered in Kleczanów (Sandomierz district, Świętokrzyskie Voivodeship). An approximately 25-year-old man was inhumed inside. He was crippled: one of his legs was shorter as a result of an improperly healed fracture. His body was subjected to magical rituals. For example, his skull was separated from the rest of the body and placed in a stone-lined cache. The grave inventory was composed of at least three vessels (a mug with a handle and two amphorae), two bone plaques (belt elements), a bone awl, and a flint arrowhead, as well as animal bones (a pig mandible, limb bones of the following animals: roe deer, medium-sized bird, and sheep or goat). A 14C date obtained from a bone fragment allows us to date the grave to the beginning of the 3rd millennium BC.
Pobrania
Bibliografia
Bajka M. and Sieradzka E. 2019. The Złota culture grave from Święcica, site 30, Sandomierz district. Sprawozdania Archeologiczne 71, 243-271.
Bajka M., Florek M., Kozak-Zychman W., Makowiecki D., Szmyt M. and Trzaska A. 2018. Grób ludności kultury złockiej z Sandomierza, stan. 1 (Mały Rynek), woj. świętokrzyskie. Fontes Archaeologici Posnanienses 52, 137-172.
Barga-Więcławska J. A. and Jedynak A. 2014. The contribution of mollusc shells in the reconstruction of the natural environment and the human economy of the northern part of the Sandomierz Upland in the third millennium BC – the case study of site 63 in Krzczonowice (south-eastern Poland). Sprawozdania Archeologiczne 66, 285-314.
Bargieł B. 1990. Badania wykopaliskowe na terenie Iwaniska w województwie tarnobrzeskim. In J. Gurba (ed.), Sprawozdania z badań terenowych Katedry Archeologii UMCS w 1990 roku. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 18-24.
Bargieł B. and Florek M. 1990. Grób kultury złockiej w Starym Garbowie na stan. 3, woj. Tarnobrzeg. Sprawozdania Archeologiczne 41, 77-83.
Bargieł B., Florek M. and Libera J. 2001. Groby ludności kultury ceramiki sznurowej i mierzanowickiej ze stanowiska 1 w Malicach Kościelnych, woj. świętokrzyskie. Sprawozdania Archeologiczne 53, 231-258.
Borkowski W. 1987. Neolithic and Early Bronze Age heart-shaped arrow heads from the Little Poland Upland. In J. K. Kozłowski and S. K. Kozłowski (eds), New in Stone Age archaeology (= Archaeologia Interregionalis 8). Warszawa, Kraków: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 147-181.
Boroń T. 2019. Wyroby krzemienne. In P. Włodarczak (ed.), Wilczyce, stanowisko 10. Norma i precedens w rytuale pogrzebowym małopolskiej kultury ceramiki sznurowej. Kraków, Niepołomice, Pękowice: Wydawnictwo i Pracownia Archeologiczna Profil-Archeo, 59-64.
Bronk Ramsey C. 2013. OxCal. Version4.2.3 Oxford Radiocarbon Accelerator Unit Research Laboratory for Archeology. Oxford (http://c14.arch.ox.ac.uk/oxcal).
Buko A. 1993. Wzgórze Salve Regina. In S. Tabaczyński (ed.), Sandomierz. Badania 1969-1973. 1. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 311-318.
Buko A. and Ścibior J. 1991. Zespół grobowy starszej fazy kultury ceramiki sznurowej z Kleczanowa koło Sandomierza. Sprawozdania Archeologiczne 43, 115-126.
Dzieduszycki W. 2000. Wiara w świat demonów. Potencjalne możliwości jej oddziaływania na zwyczaje funeralne w przeszłości. In J. Wrzesiński (ed.), Czarownice. Funeralia Lednickie. Spotkanie 2. Wrocław, Sobótka: Muzeum Ślężańskie im. S. Dunajewskiego w Sobótce, 9-23.
Florek M. 2012. Badania archeologiczne w Złotej koło Sandomierza w latach 2002-2004 i 2012. Zeszyty Sandomierskie 33, 66-68.
Gąssowska E. 1962. Odkrycia grobów kultury ceramiki sznurowej w pow. Sandomierz. Wiadomości Archeologiczne 28, 88.
Kośko A. 1992. Z badań nad tzw. horyzontem starosznurowym w rozwoju późnoneolitycznej kultury społeczeństw Kujaw. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica 16, 85-95.
Kozak-Zychman W. and Szarlip A. 2014. Szczątki kostne z pochówku kultury złockiej w miejscowości Kleczanów, gm. Obrazów, pow. sandomierski, woj. świętokrzyskie. Unpublished manuscript. Lublin: Institute of Archaeology, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin.
Krzak Z. 1961. Materiały do znajomości kultury złockiej. Wrocław, Warszawa, Kraków: Instytut Historii Kultury Materialnej PAN.
Krzak Z. 1970. Cmentarzysko kultury złockiej „Nad Wawrem” w Złotej. Wrocław, Warszawa, Kraków: Instytut Historii Kultury Materialnej PAN.
Krzak Z. 1973. Zagadnienie kultury złockiej. In J. Kowalczyk (ed.), Z badań nad neolitem i wczesną epoką brązu w Małopolsce. Wrocław: Instytut Historii Kultur Materialnej Polskiej Akademii Nauk, 121-139.
Krzak Z. 1976. The Złota Culture, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Instytut Historii Kultury Materialnej PAN.
Kurzawska A. 2019. Muszle ślimaków. In P. Włodarczak (ed.), Wilczyce, stanowisko 10. Norma i precedens w rytuale pogrzebowym małopolskiej kultury ceramiki sznurowej. Kraków, Niepołomice, Pękowice: Wydawnictwo i Pracownia Archeologiczna Profil-Archeo, 141-143.
Machnik J. 1979. Krąg kulturowy ceramiki sznurowej. In W. Hensel and T. Wiślański (eds), Prahistoria ziem polskich. 2. Neolit. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 337-411.
Makowiecki D. and Makowiecka M. 2008. Depozyt szczątków zwierzęcych z grobu ludności kultury amfor kulistych z Chodzieży, stan. 3. Nowe informacje. In J. Bednarczyk, J. Czebreszuk, P. Makarowicz and M. Szmyt (eds), Na pograniczu światów. Studia z pradziejów międzymorza bałtycko-pontyjskiego ofiarowane Profesorowi Aleksandrowi Kośko w 60. Rocznicę urodzin. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 371-379.
Moucha V. 1958. Příspĕvek k časovému zařazení eneoliticeských pasových zápon. Archeologické Rozhledy 10, 62-77.
Nosek S. 1967. Kultura amfor kulistych w Polsce (= Prace Komisji Archeologicznej 8). Wrocław, Warszawa, Kraków: Polska Akademia Nauk. Oddział w Krakowie.
Pasterkiewicz W. 2017. Sprawozdanie z archeologicznych badań wykopaliskowych przeprowadzonych w 2016 roku na stanowisku nr 23 w Sadowiu, pow. opatowski,. Unpublished manuscript: Sandomierz Delegation of the Regional Monuments Protection Office in Kielce. Kielce.
Reimer P. J. et al. 2013. IntCal13 and marine13 radiocarbon age calibration curves 0-50,000 years cal BP. Radiocarbon 55, 1869-1887.
Ścibior J. 1990. Badania na Wzgórzu Salve Regina w 1988 roku. In S. Tabaczyński (ed.), Sandomierz. Badania 1969-1973. 1. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 318-322.
Wilk S. 2006. Grób niszowy (nr 2) kultury złockiej ze stan. 2 w Książnicach, pow. Busko Zdrój. Śląskie Sprawozdania Archeologiczne 48, 109-134.
Wilk S. 2014. Comments on the origins of niche graves in the Złota cultura. Baltic-Pontic Studies 19, 157-188.
Wiślański T. 1966. Kultura amfor kulistych w Polsce północno-wschodniej. Wrocław, Warszawa, Kraków: Zakład Narodowy Ossolińskich, Instytut Historii Kultury Materialnej PAN.
Wiślański T. 1979. Dalszy rozwój ludów neolitycznych. Plemiona kultury amfor kulistych. In W. Hensel and T. Wiślański (eds), Prahistoria ziem polskich. 2. Neolit. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy Ossolińskich. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 260-299.
Włodarczak P. 2008. Kultura złocka i problem genezy kultury ceramiki sznurowej w Małopolsce. In J. Bednarczyk, J. Czebreszuk, P. Makarowicz and M. Szmyt (eds), Na pograniczu światów. Studia z pradziejów międzymorza bałtycko-pontyjskiego ofiarowane Profesorowi Aleksandrowi Kośko w 60. Rocznicę urodzin. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 555-576.
Włodarczak P. 2014. The traits of Early-Bronze Pontic cultures in the development of old upland Corded Ware (Małopolska groups) and Złota culture communities. Baltic-Pontic Studies 19, 7-52.
Włodarczak P. 2019. Grób 15 z Wilczyc na tle środkowoeuropejskim: odmienność i reguła w rytuale pogrzebowym małopolskiej kultury ceramiki sznurowej/Grave 15 from Wilczyce against the Central European background: distinctness and rules in burial rites of the Corded Ware Culture in Lesser Poland. In P. Włodarczak (ed.), Wilczyce, stanowisko 10. Norma i precedens w rytuale pogrzebowym małopolskiej kultury ceramiki sznurowej. Kraków, Niepołomice, Pękowice: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Stowarzyszenie Archeologów Terenowych STATER, Wydawnictwo i Pracownia Archeologiczna Profil-Archeo, 169-208.
Żydok P. 2004. Wczesnośredniowieczne pochówki antywampiryczne. In Z. Kobyliński (ed.), Hereditatem cognoscere. Studia i szkice dedykowane Profesor Marii Miśkiewicz. Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 38-66.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Sprawozdania Archeologiczne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
