Project of a house-commune for Anzhero-Sudzhensk as a part of the Soviet utopian discourse of the late 1920s and early 1930s
DOI:
https://doi.org/10.23858/JUE18.2020.005Słowa kluczowe:
Nikołaj Kuźmin, dom komuna, radziecka awangarda, utopia, dyskursAbstrakt
Budownictwo mieszkaniowe stanowiło ważny front toczonej przez bolszewików wojny ideologicznej, stając się miejscem materialnego zamanifestowania ówczesnego dyskursu. W niniejszym artykule omówiono przykład dosłownego zinterpretowania radykalnej ideologii tego okresu: projekt syberyjskiego domu komuny autorstwa Nikołaja Kuźmina. Propozycja ta była próbą przeszczepienia utopijnej (językowej) idei bezpośred-nio do przestrzeni kompleksu architektonicznego. Mimo przekonania Kuźmina o realności zaproponowane-go projektu, w rzeczywistości był on niewykonalny i nigdy nie zaczął funkcjonować poza sferą dyskursu.
Pobrania
Download data is not yet available.
Bibliografia
Bakhrakh N. etc. 1966, Aleksey Kapitonovich Gastev i yego “posledneye khudozhestvennoye pro-izvedeniye” [in:] A. Gastev, Kak nado rabotat’. Prakticheskoye vvedeniye v nauku organizatsii truda, Izdatel’stvo “Ekonomika”, Moskva, pp. 5–16.Barshch M. 1928, Vliyaniye zritel ’nykh vpechatleniy na trudovyye protsessy, “Sovremennaya arkhitektura”, No 2, p. 72.Bogdanov A. 1924, O tendentsiyakh proletarskoy kul ’tury (otvet t. Gastevu), 1919 [in:] A. Bogdanov,O proletarskoy kul ’ture. 1904–1924, Izdatel’skoye tovarishchestvo “Kniga”, Moskva—Lenin-grad, pp. 315–327.Freydin Ye. 2005, Kommunal ’naya utopiya dlya anzhero-sudzhenskikh shakhterov, “Proyekt Sibir’”, No 23, pp. 49–51.Gastev A. 1964a, Pachka orderov, 1921 [in:] A. Gastev, Poeziya rabochego udara, Sovetskiy pisatel’, Moskva, pp. 190–196.Gastev A. 1964b, Poeziya rabochego udara, Sovetskiy pisatel’, Moskva.Gastev A. 1964c, Snaryazhaytes’, montery!, 1923 [in:] A. Gastev, Poeziya rabochego udara, Sovetskiy pisatel’, Moskva, pp. 201–232.
Gastev A. 1966a, Kak nado rabotat’, 1921 [in:] A. Gastev, Kak nado rabotat’. Prakticheskoye vvedeniye v nauku organizatsii truda, Izdatel’stvo “Ekonomika”, Moskva, pp. 111–162.
Gastev A. 1966b, Vosstaniye kul ’tury, 1923 [in:] A. Gastev, Kak nado rabotat’. Prakticheskoye vvedeniye v nauku organizatsii truda, Izdatel’stvo “Ekonomika”, Moskva, pp. 33–61.
Ginzburg M. 1934, Zhilishche, Gosstroyizdat, Moskva.
Khan-Magomedov S. 2001, Arkhitektura sovetskogo avangarda, vol. 2, Sotsial ’nyye problemy, Stroyizdat, Moskva.
Khazanova V. 1970, Sovetskaya arkhitektura pervykh let Oktyabrya. 1917–1925 gg., Izdatel’stvo “Nauka”, Moskva.
Khazanova V. 1980, Sovetskaya arkhitektura pervoy pyatiletki. Problemy goroda budushchego, Izdatel’stvo “Nauka”, Moskva.
Kuz’min N. 1928a, Konstruktivizm i konstruktivisty na mestakh, “Sovremennaya arkhitektura”, No 3, p. 103–104. Signed as V. K.
Kuz’min N. 1928b, O rabochem zhilishchnom stroitel ’stve, “Sovremennaya arkhitektura”, No 3, p. 82–83. Signed as V. Kuz’min.
Kuz’min N. 1930, Problema Nauchnoy organizatsii byta, “Sovremennaya arkhitektura”, No 3, sheets 14–16. Signed as Kuz’min.
Kuz’mina N., Taranin S. (eds.) 2005, Opyt posmertnoy avtobiografii [in:] S. Taranin (ed.), Nikolay Kuz’min. K 100-letiyu so dnya rozhdeniya. Sbornik statey i materialov, OOO “NIKA”, Moskva, pp. 4–34.
Lenin V. 1969, Ocherednyye zadachi Sovetskoy vlasti [in:] V. Lenin, Polnoye sobraniye sochineniy, vol. 36, Izdatel’stvo politicheskoy literatury, Moskva, pp. 165–208.
Lenin V. 1973a, “Nauchnaya” sistema vyzhimaniya pota [in:] V. Lenin, Polnoye sobraniye sochineniy, vol. 23, Izdatel’stvo politicheskoy literatury, Moskva, pp. 18–19.
Lenin V. 1973b, Sistema Teylora – poraboshcheniye cheloveka mashinoy [in:] V. Lenin, Polnoye sobraniye sochineniy, vol. 24, Izdatel’stvo politicheskoy literatury, Moskva, pp. 369–371.
Mannheim K. 1954, Ideology and Utopia. An Introduction to the Sociology of Knowledge, transl. by Wirth L. and Shils E., New York: Harcourt, Brace & Co., London: Routledge & Kegan Paul.
Nendza-Shchikoniovska K. [Nędza-Sikoniowska K.] 2017, Prostranstvo novogo nachala: sibir-skaya utopiya Nikolaya Kuz’mina, “Proyekt Baykal / Project Baikal” No 52, Nestolichnyye praktiki / Non-metropolitan practices, pp. 128–131.
Nevzgodin I. 2005, Muzyka budushchego – diplomnyy proyekt doma-kommuny N. S. Kuz’mina, “Proyekt Sibir’”, No 23, pp. 52–56.
Nędza-Sikoniowska K. 2019, “Czasie, naprzód!” Chronometraż w zakładzie pracy, w radzieckim społeczeństwie, w nowej rodzinie, [in:] A. Dudek (ed.), Czas w kulturze rosyjskiej. Vremya v russkoy kul’ture, Księgarnia Akademicka, Kraków, pp. 331–346.
Pańków I. 1990, Filozofia utopii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.Papernyy V. 2001, Kul ’tura dva, Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva.
Papernyy V. 2001, Kul ’tura dva, Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva.
Postanovleniye... 1984, Postanovleniye TSK VKP(b) “O rabote po perestroyke byta”, 16.05.1930 [in:] A. Yegorov, K. Bogolyubov (eds.), KPSS v rezolyutsiyakh i resheniyakh s»yezdov, konferentsiy i plenumov TSK (1898–1986), vol. 5, 1929–1932, Politizdat, Moskva, pp. 118–119.
Sadowski J. 2005, Rewolucja i kontrrewolucja obyczajów. Rodzina, prokreacja i przestrzeń życia w rosyjskim dyskursie utopijnym lat 20. i 30. XX w., Wydawnictwo Naukowe Ibidem, Łódź.Stalin I. 1947, Ob osnovakh Leninizma: Lektsii, chitannyye v Sverdlovskom universitete [in:] I. Stalin, Cochineniya, vol. 6, OGIZ, Gosudarstvennoye izdatel’stvo politicheskoy literatury, Moskva, pp. 69–188, 405–407.
Stites R. 1989, Revolutionary dreams: utopian vision and experimental life in the Russian Revolution, Oxford University Press, New York–Oxford.Szacki J. 2000, Spotkania z utopią, Sic!, Warszawa.
Taranin S. (ed.) 2005, Nikolay Kuz’min. K 100-letiyu so dnya rozhdeniya. Sbornik statey i materialov, OOO “NIKA”, Moskva.
Yakobson L. [ Jacobsohn L.] 1928, Frankfurtskaya kukhnya, “Sovremennaya arkhitektura”, No 5, pp. 166–167.
Archive material
Kuz’min N. 1928–1929, Diplomnyy proyekt “Dom-kommuna dlya Anzhero-Sudzhenskikh gornyakov”, supervised by K. Lygin and M. Ginzburg, Tomsk [further: Kuz’min 1928–1929], a copy of the document, No 2201, the archives of the Balandin’s Museum of History of Siberian Architecture in Novosibirsk [further: BMHSA].
Letter from Kseniya Kuzmina, 18 April 2016 [further Letter 2016], author’s private collection.
Gastev A. 1966a, Kak nado rabotat’, 1921 [in:] A. Gastev, Kak nado rabotat’. Prakticheskoye vvedeniye v nauku organizatsii truda, Izdatel’stvo “Ekonomika”, Moskva, pp. 111–162.
Gastev A. 1966b, Vosstaniye kul ’tury, 1923 [in:] A. Gastev, Kak nado rabotat’. Prakticheskoye vvedeniye v nauku organizatsii truda, Izdatel’stvo “Ekonomika”, Moskva, pp. 33–61.
Ginzburg M. 1934, Zhilishche, Gosstroyizdat, Moskva.
Khan-Magomedov S. 2001, Arkhitektura sovetskogo avangarda, vol. 2, Sotsial ’nyye problemy, Stroyizdat, Moskva.
Khazanova V. 1970, Sovetskaya arkhitektura pervykh let Oktyabrya. 1917–1925 gg., Izdatel’stvo “Nauka”, Moskva.
Khazanova V. 1980, Sovetskaya arkhitektura pervoy pyatiletki. Problemy goroda budushchego, Izdatel’stvo “Nauka”, Moskva.
Kuz’min N. 1928a, Konstruktivizm i konstruktivisty na mestakh, “Sovremennaya arkhitektura”, No 3, p. 103–104. Signed as V. K.
Kuz’min N. 1928b, O rabochem zhilishchnom stroitel ’stve, “Sovremennaya arkhitektura”, No 3, p. 82–83. Signed as V. Kuz’min.
Kuz’min N. 1930, Problema Nauchnoy organizatsii byta, “Sovremennaya arkhitektura”, No 3, sheets 14–16. Signed as Kuz’min.
Kuz’mina N., Taranin S. (eds.) 2005, Opyt posmertnoy avtobiografii [in:] S. Taranin (ed.), Nikolay Kuz’min. K 100-letiyu so dnya rozhdeniya. Sbornik statey i materialov, OOO “NIKA”, Moskva, pp. 4–34.
Lenin V. 1969, Ocherednyye zadachi Sovetskoy vlasti [in:] V. Lenin, Polnoye sobraniye sochineniy, vol. 36, Izdatel’stvo politicheskoy literatury, Moskva, pp. 165–208.
Lenin V. 1973a, “Nauchnaya” sistema vyzhimaniya pota [in:] V. Lenin, Polnoye sobraniye sochineniy, vol. 23, Izdatel’stvo politicheskoy literatury, Moskva, pp. 18–19.
Lenin V. 1973b, Sistema Teylora – poraboshcheniye cheloveka mashinoy [in:] V. Lenin, Polnoye sobraniye sochineniy, vol. 24, Izdatel’stvo politicheskoy literatury, Moskva, pp. 369–371.
Mannheim K. 1954, Ideology and Utopia. An Introduction to the Sociology of Knowledge, transl. by Wirth L. and Shils E., New York: Harcourt, Brace & Co., London: Routledge & Kegan Paul.
Nendza-Shchikoniovska K. [Nędza-Sikoniowska K.] 2017, Prostranstvo novogo nachala: sibir-skaya utopiya Nikolaya Kuz’mina, “Proyekt Baykal / Project Baikal” No 52, Nestolichnyye praktiki / Non-metropolitan practices, pp. 128–131.
Nevzgodin I. 2005, Muzyka budushchego – diplomnyy proyekt doma-kommuny N. S. Kuz’mina, “Proyekt Sibir’”, No 23, pp. 52–56.
Nędza-Sikoniowska K. 2019, “Czasie, naprzód!” Chronometraż w zakładzie pracy, w radzieckim społeczeństwie, w nowej rodzinie, [in:] A. Dudek (ed.), Czas w kulturze rosyjskiej. Vremya v russkoy kul’ture, Księgarnia Akademicka, Kraków, pp. 331–346.
Pańków I. 1990, Filozofia utopii, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.Papernyy V. 2001, Kul ’tura dva, Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva.
Papernyy V. 2001, Kul ’tura dva, Novoye literaturnoye obozreniye, Moskva.
Postanovleniye... 1984, Postanovleniye TSK VKP(b) “O rabote po perestroyke byta”, 16.05.1930 [in:] A. Yegorov, K. Bogolyubov (eds.), KPSS v rezolyutsiyakh i resheniyakh s»yezdov, konferentsiy i plenumov TSK (1898–1986), vol. 5, 1929–1932, Politizdat, Moskva, pp. 118–119.
Sadowski J. 2005, Rewolucja i kontrrewolucja obyczajów. Rodzina, prokreacja i przestrzeń życia w rosyjskim dyskursie utopijnym lat 20. i 30. XX w., Wydawnictwo Naukowe Ibidem, Łódź.Stalin I. 1947, Ob osnovakh Leninizma: Lektsii, chitannyye v Sverdlovskom universitete [in:] I. Stalin, Cochineniya, vol. 6, OGIZ, Gosudarstvennoye izdatel’stvo politicheskoy literatury, Moskva, pp. 69–188, 405–407.
Stites R. 1989, Revolutionary dreams: utopian vision and experimental life in the Russian Revolution, Oxford University Press, New York–Oxford.Szacki J. 2000, Spotkania z utopią, Sic!, Warszawa.
Taranin S. (ed.) 2005, Nikolay Kuz’min. K 100-letiyu so dnya rozhdeniya. Sbornik statey i materialov, OOO “NIKA”, Moskva.
Yakobson L. [ Jacobsohn L.] 1928, Frankfurtskaya kukhnya, “Sovremennaya arkhitektura”, No 5, pp. 166–167.
Archive material
Kuz’min N. 1928–1929, Diplomnyy proyekt “Dom-kommuna dlya Anzhero-Sudzhenskikh gornyakov”, supervised by K. Lygin and M. Ginzburg, Tomsk [further: Kuz’min 1928–1929], a copy of the document, No 2201, the archives of the Balandin’s Museum of History of Siberian Architecture in Novosibirsk [further: BMHSA].
Letter from Kseniya Kuzmina, 18 April 2016 [further Letter 2016], author’s private collection.
Pobrania
Opublikowane
31.12.2020
Jak cytować
Nędza-Sikoniowska, K. (2020). Project of a house-commune for Anzhero-Sudzhensk as a part of the Soviet utopian discourse of the late 1920s and early 1930s. Journal of Urban Ethnology, 18, 87–103. https://doi.org/10.23858/JUE18.2020.005
Numer
Dział
Artykuły
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Journal of Urban Ethnology
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
