„Witamy na Bobrku!”, czyli zmiana i trwanie bytomskiej kolonii robotniczej : po okresie transformacji ustrojowo-ekonomicznej
Słowa kluczowe:
Bytom, Silesia, restrukturyzacja, osiedla robotnicze, bezrobocie, wykluczenie społeczneAbstrakt
Autorka opisuje przypadek byłej kolonii robotniczej, dzielnicy Bobrek w Bytomiu, jako przykład potransformacyjnego obszaru ubóstwa i bezrobocia. W pracy zostaje przywołana krótka historia dzielnicy i huty „Bobrek”, będącej głównym zakładem pracy dającym zatrudnienie większości mieszkańcom osiedla przed 1994 rokiem. Autorka skupia się na problemie kryzysu lokalnej społeczności spowodowanym gwałtownym wzrostem bezrobocia strukturalnego. W artykule zwraca uwagę na psychologiczne i emocjonalne aspekty szoku wielkiej zmiany, które utrudniły mieszkańcom Bobrka poradzenie sobie w trudnej sytuacji. Eksponowanym zjawiskiem jest gettoizacja dzielnicy i wykluczenie społeczne potęgowane polityką socjalną miasta oraz działalnością mediów. Na podstawie badań terenowych metodą etnograficzną i z przywołaniem wypowiedzi mieszkańców podejmuje próbę ukazania skutków degradacji społecznej, ale też dowodów na wciąż istniejące ślady tradycyjnych wartości śląskiej dzielnicy robotniczej
Pobrania
Download data is not yet available.
Bibliografia
Drabina J. (oprac. i red.) 2002, Bytom powojenny 1945-2002 we wspomnieniach i na fotografiach, Towarzystwo Miłośników Bytomia, Bytom
Drabina J. 2010, Historia Bytomia: od średniowiecza do współczesności 1123-2010, Towarzystwo Miłośników Bytomia, Bytom
Dragan W. 2012, Konsekwencje eksploatacji górniczej na obszarze Bytomia, [w:] Kantor-Pietraga I., Machowski R. (red.), Przemiany przestrzenne oraz społeczne Bytomia i jego centrum: studia i materiały, Sosnowiec, s. 43-60
Dzienniak-Pulina D. 2013, Fotograficzne reprezentacje badanych społeczności, [w:] Wódź K. (red.), Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie: restrukturyzacja ekonomiczna a zmiana kulturowa, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 110-132
Dziewulski W. 1956, Bytom średniowieczny do końca XV wieku, [w:] Ryszka F. (red.), Dziewięć wieków Bytomia. Szkice z dziejów miasta i ziemi bytomskiej, Wydawnictwo ”Śląsk”, Stalinogród [Katowice], s. 13-47
Gnieciak M. 2013, Przestrzeń w narracjach osobistych i eksperckich, [w:] Wódź K. (red.), Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie: restrukturyzacja ekonomiczna a zmiana kulturowa, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 85-109
Golka M. 2005, Przemiany polskiej ulicy, [w:] Jałowiecki B., Andrzej M., Szczepański M. S. (red.), Przemiany miasta: wokół socjologii Aleksandra Wallisa, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa, s. 159-167
Hrebenda A. 1992, Życie codzienne bezrobotnych w regionie Górnego Śląska, [s.n.], Warszawa
Jałowiecki B. 2010, Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa
Kolny B., Maciejewski G. 2006, Zagrożenie ubóstwem i wykluczeniem społecznym w wyniku restrukturyzacji przemysłu węglowego w wojwództwie śląskim – mity i fakty: raport z badań, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa
Krawczyk A. J., Nadolski P. 2010, Dzielnice Bytomia na starych pocztówkach i fotografiach, cz. 1 – Bobrek, Dąbrowa Miejska Górniki, Karb, Łagiewniki. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe „ROCOCO”, Bytom
Palska H. 2009, Badania nad stylami życia. Z przeszłych i obecnych badań terenowych, [w:] Bogunia-Borowska M. (red.), Barwy codzienności : analiza socjologiczna, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa, s. 143-155
Pawlica B. 2011, Funkcjonowanie osób bezrobotnych na terenie Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. Emila Szramka, Tychy
Rakowski T. 2009, Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy: etnografia człowieka zdegradowanego, Wydawnictwo „Słowo/Obraz Terytoria”, Gdańsk
Rybicki P. 1974, Przemiany miejskich społeczności lokalnych w Polsce: wprowadzenie do problemu, [w:] Nowakowski S. (red.), Przemiany miejskich społeczności lokalnych w Polsce. Materiały z II Ogólnopolskiej Konferencji Socjologów Miasta 30 XI–1 XII 1972, Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii, Warszawa
Smarkacze...2014, Smarkacze z zapałkami podpalili kościół, „Życie Bytomskie”, nr 38(2986), 22.09.2014, s. 5
Szołtysek M. 2007, Górny Śląsk. Trzy Epoki/Gorny Ślonsk. Trzi Epoki, Wydawnictwo „Pascal”, Bielsko-Biała
Tyburska M., Wajler J., Miszczuk-Wereszczyńska M. 2009, Wykluczenie społeczne w świetle badań empirycznych, [w:] Miszczuk-Wereszyńska M. (red.), Diagnoza wykluczenia społecznego w województwie śląskim jako pierwszy krok w planowaniu wsparcia dla osób marginalizowanych społecznie: prezentacja kluczowych wyników badań, Krośnieńska Oficyna Wydawnicza, Kraków – Krosno, s. 15-96
Wódź K., Klimczak-Ziółek J. 2013, Wyzwania restrukturyzacji, [w:] Wódź K. (red.), Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie: restrukturyzacja ekonomiczna a zmiana kulturowa, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 23-48
Wódź K. 2013, Wprowadzenie, [w:] Wódź K. (red.) Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie: restrukturyzacja ekonomiczna a zmiana kulturowa, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 7-10
Ziomek A. 2000, Przeciwdziałanie bezrobociu w gminach regionu Górnego Śląska, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice
Drabina J. 2010, Historia Bytomia: od średniowiecza do współczesności 1123-2010, Towarzystwo Miłośników Bytomia, Bytom
Dragan W. 2012, Konsekwencje eksploatacji górniczej na obszarze Bytomia, [w:] Kantor-Pietraga I., Machowski R. (red.), Przemiany przestrzenne oraz społeczne Bytomia i jego centrum: studia i materiały, Sosnowiec, s. 43-60
Dzienniak-Pulina D. 2013, Fotograficzne reprezentacje badanych społeczności, [w:] Wódź K. (red.), Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie: restrukturyzacja ekonomiczna a zmiana kulturowa, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 110-132
Dziewulski W. 1956, Bytom średniowieczny do końca XV wieku, [w:] Ryszka F. (red.), Dziewięć wieków Bytomia. Szkice z dziejów miasta i ziemi bytomskiej, Wydawnictwo ”Śląsk”, Stalinogród [Katowice], s. 13-47
Gnieciak M. 2013, Przestrzeń w narracjach osobistych i eksperckich, [w:] Wódź K. (red.), Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie: restrukturyzacja ekonomiczna a zmiana kulturowa, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 85-109
Golka M. 2005, Przemiany polskiej ulicy, [w:] Jałowiecki B., Andrzej M., Szczepański M. S. (red.), Przemiany miasta: wokół socjologii Aleksandra Wallisa, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa, s. 159-167
Hrebenda A. 1992, Życie codzienne bezrobotnych w regionie Górnego Śląska, [s.n.], Warszawa
Jałowiecki B. 2010, Społeczne wytwarzanie przestrzeni, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa
Kolny B., Maciejewski G. 2006, Zagrożenie ubóstwem i wykluczeniem społecznym w wyniku restrukturyzacji przemysłu węglowego w wojwództwie śląskim – mity i fakty: raport z badań, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa
Krawczyk A. J., Nadolski P. 2010, Dzielnice Bytomia na starych pocztówkach i fotografiach, cz. 1 – Bobrek, Dąbrowa Miejska Górniki, Karb, Łagiewniki. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe „ROCOCO”, Bytom
Palska H. 2009, Badania nad stylami życia. Z przeszłych i obecnych badań terenowych, [w:] Bogunia-Borowska M. (red.), Barwy codzienności : analiza socjologiczna, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa, s. 143-155
Pawlica B. 2011, Funkcjonowanie osób bezrobotnych na terenie Górnośląskiego Związku Metropolitalnego, Wyższa Szkoła Zarządzania i Nauk Społecznych im. ks. Emila Szramka, Tychy
Rakowski T. 2009, Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy: etnografia człowieka zdegradowanego, Wydawnictwo „Słowo/Obraz Terytoria”, Gdańsk
Rybicki P. 1974, Przemiany miejskich społeczności lokalnych w Polsce: wprowadzenie do problemu, [w:] Nowakowski S. (red.), Przemiany miejskich społeczności lokalnych w Polsce. Materiały z II Ogólnopolskiej Konferencji Socjologów Miasta 30 XI–1 XII 1972, Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii, Warszawa
Smarkacze...2014, Smarkacze z zapałkami podpalili kościół, „Życie Bytomskie”, nr 38(2986), 22.09.2014, s. 5
Szołtysek M. 2007, Górny Śląsk. Trzy Epoki/Gorny Ślonsk. Trzi Epoki, Wydawnictwo „Pascal”, Bielsko-Biała
Tyburska M., Wajler J., Miszczuk-Wereszczyńska M. 2009, Wykluczenie społeczne w świetle badań empirycznych, [w:] Miszczuk-Wereszyńska M. (red.), Diagnoza wykluczenia społecznego w województwie śląskim jako pierwszy krok w planowaniu wsparcia dla osób marginalizowanych społecznie: prezentacja kluczowych wyników badań, Krośnieńska Oficyna Wydawnicza, Kraków – Krosno, s. 15-96
Wódź K., Klimczak-Ziółek J. 2013, Wyzwania restrukturyzacji, [w:] Wódź K. (red.), Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie: restrukturyzacja ekonomiczna a zmiana kulturowa, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 23-48
Wódź K. 2013, Wprowadzenie, [w:] Wódź K. (red.) Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie: restrukturyzacja ekonomiczna a zmiana kulturowa, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice, s. 7-10
Ziomek A. 2000, Przeciwdziałanie bezrobociu w gminach regionu Górnego Śląska, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice
Pobrania
Opublikowane
01.01.2015
Jak cytować
Przybyła, C. M. (2015). „Witamy na Bobrku!”, czyli zmiana i trwanie bytomskiej kolonii robotniczej : po okresie transformacji ustrojowo-ekonomicznej. Journal of Urban Ethnology, 13, 99–115. Pobrano z https://journals.iaepan.pl/jue/article/view/676
Numer
Dział
Artykuły
