Był piękny i słoneczny dzień... O „wyciszanych” narracjach mieszkańców Sarajewa
Słowa kluczowe:
Sarajewo, 2 maja 1992, polityczność, teatr, dokument, Miletić-OručevićAbstrakt
Premiera spektaklu Bio je lijep i sunčan dan... w reżyserii Tanji Miletić-Oručević w Sarajewskim Teatrze Wojennym (Sarajevski Ratni Teatar – SARTR) odbyła się w maju 2012 roku. Data ta została celowo wybrana: zarówno miesiąc, jak i rok nawiązywały do dramatycznej historii oblężenia miasta oraz do rocznicy założenia samego teatru. Przedstawienie powstało na podstawie książki, którą tworzą wspomnienia mieszkańców Sarajewa tylko z jednego dnia – 2 maja 1992 roku. Ich autorzy reprezentują różne grupy wiekowe, społeczne i zawodowe, i każdy z nich pisze o osobistych doświadczeniach składających się jednakże na zbiorową pamięć o pierwszym dniu oblężenia. Artykuł jest próbą wyjaśnienia strategii projektu teatralnego, jego istotnych kontekstów oraz dalszych konsekwencji. Przedmiotem refleksji nie jest tym samym krytyka teatralna i recenzja samego spektaklu, a raczej refleksja nad jego dokumentalnym wymiarem – także w oparciu o rozmowy z jego reżyserką. Spektakl teatralny jest w tym przypadku ramą, która może służyć rozważaniom o kulturowych praktykach ekspresji pewnych doświadczeń, polityki pamięci i konstruowania znaczących strategii opowiadania i narracji
Pobrania
Bibliografia
Hastrup K. 1997, Przedstawianie przeszłości. Uwagi na temat mitu i historii, „Polska Sztuka Ludowa. Konteksty”, nr 1-2, s. 22-28
Kaminsky M. 1992, Myerhoff ’s „Third Voice”: Ideology and Genre in Ethnographic Narrative, “Social Text”, t. 33, s. 124-144
Kosiński D. 2010, Teatra polskie. Historie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Lehmann H.-T. 2004, Teatr postradmatyczny, tłum. D. Sajewska, M. Sugiera, Księgarnia Akademicka, Kraków
Lewellen Ted C. 2010, Antropologia polityczna, tłum. A. Dąbrowska, T. Sieczkowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
Markovitz F. 2010, Sarajevo: A Bosnian Kaleidoscope, Urbana, Chicago and Springfield: University of Illinois Press
Mościcki P. 2008, Polityka teatru. Eseje o sztuce angażującej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa
Rancière J. 2007, Estetyka jako polityka, tłum. J. Kutyła, P. Mościcki, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa
Rewers E. 2008, Od miejskiego genius loci do miejskich oligopticonów, „Polska Sztuka Ludowa. Konteksty”, nr 3-4, s. 21-30
Olewicz R. 2008, Miasto w wojnie. Raport z oblężonego Sarajewa, „Polska Sztuka Ludowa. Konteksty”, nr 3-4, s. 149-19
Sikora S. 2009, Odwrócone spojrzenie albo antropologizacja antropologii, [w:] Pomieciński A., Sikora S. (red.), Zanikające granice. Antropologizacja nauki i jej dyskursów, Biblioteka Telgte, Poznań, s. 59-86
Simmel G. 1975, Socjologia, tłum. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Vujanović A. 2002, Javni nastup i društvena uloga, „Kultura” t. 102, s. 54-62
2. maj 1992.: bio je lijep i sunčan dan..., predgovor N. M. Krešvljaković, MES, Medźunarodni teatarski i film festival Sarajevo; U.G. Videoarhiv, Sarajevo 2010