Wrocławski Marsz Równości jako przykład karnawalizacji protestu w przestrzeni miejskiej. Perspektywa antropologiczna
Słowa kluczowe:
Marsz Równości, protest miejski, sprawczość, karnawalizacja, performatywna teoria zgromadzeń, Judith Butler, Margaret ArcherAbstrakt
Tekst stanowi próbę pokazania wrocławskiego Marszu Równości jako przykładu karnawalizacji współczesnego protestu miejskiego, którego głównym celem jest manifestacja obecności społeczności LGBT+ w przestrzeni miejskiej i szerzej w przestrzeni publicznej. Podjęta tu refleksja została zainspirowana teorią performatywnego charakteru zgromadzeń publicznych Judith Butler oraz wypracowaną przez Margaret Archer koncepcją sprawstwa podmiotów politycznych w publicznych sferach życia społeczno-kulturowego. Autorka pokazuje karnawalizację jako wyrazistą konwencję, która pozwala na podkreślenie zanegowanych relacji władzy, tworząc tymczasową przestrzeń oczekiwanej normalności, równości i inkluzji społecznej
Pobrania
Download data is not yet available.
Bibliografia
Archer M. 2013, Człowieczeństwo. Problem sprawstwa, tłum. A. Dziuban, Nomos, Kraków
Arendt H. 2000, Kondycja ludzka, tłum. A. Łagodzka, Fundacja Aletheia, Warszawa
Bachtin M. 1975, Twórczość Franciszka Rabelais’ego a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, tłum. A. i A. Goreniowie, Wydawnictwo Literackie, Kraków
Braun K. 2005, Karnawał? Karnawalizacja!, [w:] Chałupnik A. i in. (red.), Antropologia widowisk, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 415–423
Butler J. 2016, Zapiski o performatywnej teorii zgromadzeń, tłum. J. Bednarek, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa
Cresswell T. 1994, Putting women in their place: The carnival at Greenham Common, „Antipode”, nr 1(26), s. 35–58
Della Porta D., Diani M. 2009, Ruchy społeczne. Wprowadzenie, tłum. A. Sadza, WUJ, Kraków
Drozdowski R. 2017, Jak i po co badać wizualność procesów społecznych, „Czas Kultury”, nr 4 (195), s. 21–26
Dudzik W. 2005, Karnawały w kulturze, Sic!, Warszawa
Grad J. 2004, Problem karnawalizacji kultury współczesnej, [w:] Grad J., Mamzer H. (red.), Ludyczny wymiar kultury, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 9–20
Harvey D. 2012, Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa
Juris J.S. 2015, Embodyimg protest: culture and performance within social movements, [w:] Flynn A., Tinius J. (red.), Anthropology, theatre, and development. The Transformative potential of performance, Polgrave, London, s. 82–106
Kowalewski M. 2016, Protest miejski. Przestrzenie, tożsamości i praktyki niezadowolonych obywateli miast, Nomos, Kraków
Kowalewski M. 2017, Architektura przestrzeni politycznej: plac Solidarności w Szczecinie, „Czas Kultury” 4 (195), s. 42–50
Krajewski M. 2010, Dyskretna niezgoda. Opór i kultura materialna, „Kultura Współczesna”, nr 2 (64), s. 35–51
Kubica G. 2006, Tęczowa flaga przeciwko wawelskiemu smokowi. Kulturowa interpretacja konfliktu wokół krakowskiego Marszu dla Tolerancji, „Studia Socjologiczne”, nr 4 (183), s. 69–106
Langman L. 2014, The carnavalization of public sphere, [w:] Boros D., Glass J. (red.), Re- Imagining Public Space, Palgrave Macmillan US, s. 191–214
Mamzer H. 2004, Obraz a karnawalizacja cywilizacji, [w:] Grad J., Mamzer H. (red.), Ludyczny wymiar kultury, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 21–32
Marcus G., Fischer M. 1988, Anthropology as Cultural Critique: An Experimental Moment In the Human Sciences, University of Chicago Press, Chicago
Mayer M. 2009, The „Right to the City” in the context of shifting mottos of urban social movements, „City” 13 (2–3), s. 362–374
Rancew-Sikora D., Steciąg M. 2017, „Niech się bawią”? O związkach radykalności z karnawałem na demonstracjach publicznych kobiet, „Czas Kultury”, nr 4 (195), s. 27–34
Rybicka E. 2012, O możliwościach performatyki miasta, „Didaskalia. Gazeta Teatralna”, nr 109/110, s. 28–35
Schindler N. 2010, Aspekty historyczno-antropologicznej teorii karnawału, [w:] Chałupnik A. i In (red.), Antropologia widowisk, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 419–429
Skórzyńska A. 2004, Od karnawalizacji do teatralizacji miejskiego święta. Parada lokacyjna, [w:] Grad J., Mamzer H. (red.), Ludyczny wymiar kultury, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 71–84
Sontag s. 2012, Przeciw interpretacji i inne eseje, przeł. M. Pasicka, A. Skucińska, D. Żukowski, Wydawnictwo Karakter, Kraków
Spivak G. Ch. 2011, Czy podporządkowani inni mogą przemówić? tłum. E. Majewska, „Krytyka Polityczna” nr 24–25, s. 196–239
Ślosarski B. 2017, Czarne skrzynki i Czarny Protest. O roli artefaktów w mobilizacjach społecznych, „Czas Kultury”, nr 4 (195), s.35–41
Winiewski M., Hansen K., Bilewicz M. i in., 2017, Mowa nienawiści, mowa pogardy. Raport z badania przemocy werbalnej wobec grup mniejszościowych, Warszawa, http://www.batory.org.pl/upload/files/pdf/MOWA_NIENAWISCI_MOWA_POGARDY_INTERNET.pdf, 15.06.2018
Winiewski M., Świder M. 2017, Sytuacja społeczna osób LGBTA w Polsce, Raport za lata 2015–2016
15.06.2018
Strona Stowarzyszenia Kampania Przeciw Homofobii: https://kph.org.pl/, 17.06.2017
Strona Stowarzyszenia Kultura Równości z informacją o Marszu Równości: http://kulturarownosci.org/wydarzenie/8-wroclawski-marsz-rownosci/, 14.01.2018
6 Manifest Marszu Równości (2014): https://www.facebook.com/events/456260111180403/, 20.01.2017
Informacja o 6 Marszu Równości na stronie Wrocławskiej Sekcji Alternatywnej: http://wsa.org.pl/news-wroclawski_marsz_rownosci_2014-5113.html, 20.01.2017
Strona Projektu Diversity: Preventing and combating Homo- and Transphobia in Small and Medium cities across Europe: http://divercity.ub.edu/, 18.11.2017
Arendt H. 2000, Kondycja ludzka, tłum. A. Łagodzka, Fundacja Aletheia, Warszawa
Bachtin M. 1975, Twórczość Franciszka Rabelais’ego a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, tłum. A. i A. Goreniowie, Wydawnictwo Literackie, Kraków
Braun K. 2005, Karnawał? Karnawalizacja!, [w:] Chałupnik A. i in. (red.), Antropologia widowisk, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 415–423
Butler J. 2016, Zapiski o performatywnej teorii zgromadzeń, tłum. J. Bednarek, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa
Cresswell T. 1994, Putting women in their place: The carnival at Greenham Common, „Antipode”, nr 1(26), s. 35–58
Della Porta D., Diani M. 2009, Ruchy społeczne. Wprowadzenie, tłum. A. Sadza, WUJ, Kraków
Drozdowski R. 2017, Jak i po co badać wizualność procesów społecznych, „Czas Kultury”, nr 4 (195), s. 21–26
Dudzik W. 2005, Karnawały w kulturze, Sic!, Warszawa
Grad J. 2004, Problem karnawalizacji kultury współczesnej, [w:] Grad J., Mamzer H. (red.), Ludyczny wymiar kultury, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 9–20
Harvey D. 2012, Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa
Juris J.S. 2015, Embodyimg protest: culture and performance within social movements, [w:] Flynn A., Tinius J. (red.), Anthropology, theatre, and development. The Transformative potential of performance, Polgrave, London, s. 82–106
Kowalewski M. 2016, Protest miejski. Przestrzenie, tożsamości i praktyki niezadowolonych obywateli miast, Nomos, Kraków
Kowalewski M. 2017, Architektura przestrzeni politycznej: plac Solidarności w Szczecinie, „Czas Kultury” 4 (195), s. 42–50
Krajewski M. 2010, Dyskretna niezgoda. Opór i kultura materialna, „Kultura Współczesna”, nr 2 (64), s. 35–51
Kubica G. 2006, Tęczowa flaga przeciwko wawelskiemu smokowi. Kulturowa interpretacja konfliktu wokół krakowskiego Marszu dla Tolerancji, „Studia Socjologiczne”, nr 4 (183), s. 69–106
Langman L. 2014, The carnavalization of public sphere, [w:] Boros D., Glass J. (red.), Re- Imagining Public Space, Palgrave Macmillan US, s. 191–214
Mamzer H. 2004, Obraz a karnawalizacja cywilizacji, [w:] Grad J., Mamzer H. (red.), Ludyczny wymiar kultury, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 21–32
Marcus G., Fischer M. 1988, Anthropology as Cultural Critique: An Experimental Moment In the Human Sciences, University of Chicago Press, Chicago
Mayer M. 2009, The „Right to the City” in the context of shifting mottos of urban social movements, „City” 13 (2–3), s. 362–374
Rancew-Sikora D., Steciąg M. 2017, „Niech się bawią”? O związkach radykalności z karnawałem na demonstracjach publicznych kobiet, „Czas Kultury”, nr 4 (195), s. 27–34
Rybicka E. 2012, O możliwościach performatyki miasta, „Didaskalia. Gazeta Teatralna”, nr 109/110, s. 28–35
Schindler N. 2010, Aspekty historyczno-antropologicznej teorii karnawału, [w:] Chałupnik A. i In (red.), Antropologia widowisk, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 419–429
Skórzyńska A. 2004, Od karnawalizacji do teatralizacji miejskiego święta. Parada lokacyjna, [w:] Grad J., Mamzer H. (red.), Ludyczny wymiar kultury, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 71–84
Sontag s. 2012, Przeciw interpretacji i inne eseje, przeł. M. Pasicka, A. Skucińska, D. Żukowski, Wydawnictwo Karakter, Kraków
Spivak G. Ch. 2011, Czy podporządkowani inni mogą przemówić? tłum. E. Majewska, „Krytyka Polityczna” nr 24–25, s. 196–239
Ślosarski B. 2017, Czarne skrzynki i Czarny Protest. O roli artefaktów w mobilizacjach społecznych, „Czas Kultury”, nr 4 (195), s.35–41
Winiewski M., Hansen K., Bilewicz M. i in., 2017, Mowa nienawiści, mowa pogardy. Raport z badania przemocy werbalnej wobec grup mniejszościowych, Warszawa, http://www.batory.org.pl/upload/files/pdf/MOWA_NIENAWISCI_MOWA_POGARDY_INTERNET.pdf, 15.06.2018
Winiewski M., Świder M. 2017, Sytuacja społeczna osób LGBTA w Polsce, Raport za lata 2015–2016
15.06.2018
Strona Stowarzyszenia Kampania Przeciw Homofobii: https://kph.org.pl/, 17.06.2017
Strona Stowarzyszenia Kultura Równości z informacją o Marszu Równości: http://kulturarownosci.org/wydarzenie/8-wroclawski-marsz-rownosci/, 14.01.2018
6 Manifest Marszu Równości (2014): https://www.facebook.com/events/456260111180403/, 20.01.2017
Informacja o 6 Marszu Równości na stronie Wrocławskiej Sekcji Alternatywnej: http://wsa.org.pl/news-wroclawski_marsz_rownosci_2014-5113.html, 20.01.2017
Strona Projektu Diversity: Preventing and combating Homo- and Transphobia in Small and Medium cities across Europe: http://divercity.ub.edu/, 18.11.2017
Pobrania
Opublikowane
01.01.2018
Jak cytować
Majbroda, K. (2018). Wrocławski Marsz Równości jako przykład karnawalizacji protestu w przestrzeni miejskiej. Perspektywa antropologiczna. Journal of Urban Ethnology, 16, 63–80. Pobrano z https://journals.iaepan.pl/jue/article/view/719
Numer
Dział
Artykuły
