„Świat rzeczy” biskupa sufragana łuckiego Adama Rostkowskiego (1660–1738) w świetle rejestru jego ruchomości

Autor

DOI:

https://doi.org/10.23858/KHKM72.2024.3.004

Słowa kluczowe:

rachunki, nowożytna Polska, inwentarz, kultura materialna, rejestr rzeczy

Abstrakt

W tekście przedstawiono spis mobiliów sufragana łuckiego Adama Rostkowskiego, powstały przed jego śmiercią (zm. 5 marca 1738 r.). Biskup pochodził ze szlacheckiego rodu z Mazowsza, spokrewniony był między innymi z rodziną Szczuków. Publikowany rejestr znany jest wyłącznie z kopii przechowywanej wraz z innymi dokumentami sporządzonymi w związku ze śmiercią księdza. Wartość tego źródła wynika z bogactwa informacji na temat materialnego świata katolickiego hierarchy, jak i wiadomości o jego
najbliższym otoczeniu. Rejestr składa się ze spisu przedmiotów i koni oraz zawiera adnotacje, co do ich rozdysponowania po zgonie duchownego. Pozwala to wskazać najbliższą biskupowi grupę ludzi oraz określić materialne zasoby, jakie zgromadził.

Pobrania

Download data is not yet available.

Bibliografia

Achremczyk Stanisław. 1984. Testament kanclerza wielkiego koronnego i biskupa warmińskiego Andrzeja Chryzostoma Załuskiego, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 4, s. 375–397.

Achremczyk Stanisław. 1986. Inwentarz ruchomości pozostałych po śmierci biskupa warmińskiego Andrzeja Chryzostoma Załuskiego, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 3–4, s. 147–165.

Andrzejewska Ewa. 2018. Skarby z dawnej zakrystii: zabytkowe szaty liturgiczne z Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu, Kalisz.

Bieda Justyna. 2015. Cele i organizacja zakładów karnych w I Rzeczypospolitej, „Acta Universitatis Lodziensis Folia Historica”, 94, s. 77–90. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6050.94.07

Burda Ewa. 1989–1991. Rostkowski Adam Stanisław, [w:] Polski słownik biograficzny, 32, Warszawa–Kraków, s. 161–163.

Danowska Ewa. 2008. O rzeczach doczesnych księdza kanonika. Inwentarz pośmiertny Michała hrabiego Ankwicza z 1786 r., „Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce”, 110, s. 107–128. DOI: https://doi.org/10.52204/np.2008.110.107-128

Danowska Ewa. 2019. Jana Miłoszewskiego dobytek doczesny. Inwentarz pośmiertny małopolskiego szlachcica z 1725 r. , „Krakowski Rocznik Archiwalny”, 25, s. 131–154. DOI: https://doi.org/10.4467/12332135KRA.19.004.13820

Dygdała Jerzy. 1998. U początków katolickiego oświecenia w Polsce? Z działalności kościelnej biskupów Andrzeja Stanisława Załuskiego i Adama Stanisława Grabowskiego, [w:] Między barokiem a oświeceniem. Nowe spojrzenie na czasy saskie, red. K. Stasiewicz, S. Achremczyk, Olsztyn, s. 181–188.

Dygdała Jerzy. 2011. Z doświadczeń edytora osiemnastowiecznych lustracji inwentarzy — czy instrukcja wydawnicza w ogóle jest potrzebna?, [w:] Teoria i praktyka edycji nowożytnych źródeł w Polsce (XVI–XVIII w.), red. A. Perłakowski, Kraków, s. 143–158.

Gloger Zygmunt. 1903. Encyklopedia staropolska ilustrowana, 4, Warszawa.

Główka Dariusz. 1997. Podstawy prawne testamentów i inwentarzy pośmiertnych duchowieństwa katolickiego w Polsce w epoce potrydenckiej, [w:] Studia z archeologii i historii dedykowane Jerzemu Kruppému, red. J. Olczak, „Archaeologia Historica Polona”, 5, Toruń, s. 203–210.

Główka Dariusz. 2004a. Majątek osobisty duchowieństwa katolickiego w Koronie w XVII i XVIII wieku, Warszawa.

Główka Dariusz. 2004b. Testamenty i inwentarze pośmiertne mienia duchownych katolickich w Rzeczypospolitej w XVII i XVIII wieku jako wstęp i źródło do badań pobożności indywidualnej, „Barok: historia, literatura, sztuka”, 11, 2, s. 89–96.

Główka Dariusz, Klonder Andrzej. 2003. Inwentarze mienia w badaniach kultury Europy od średniowiecza po nowożytność, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 51, 2, s. 157–176.

Góralski Wojciech. 1973. Powstanie kapituły kolegiackiej w Pułtusku, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 26, s. 287–306. DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.7005

Góralski Wojciech. 1976. Skład osobowy oraz obsadzanie prałatur i kanonii w kapitule kolegiackiej w Pułtusku, „Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny”, 19, 1–2, s. 241–269.

Góralski Wojciech. 1987. Andrzej Chryzostom Załuski bp płocki (1692–1698), Warszawa.

Góralski Wojciech. 2014. Organizacja sieci dekanalnej w diecezji płockiej, „Studia Płockie”, 42, s. 147–178.

Historia. 1974. Historia Kościoła w Polsce, 1, 2, Poznań–Warszawa.

Instrukcja. 1953. Instrukcja wydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku, red. K. Lepszy, Wrocław.

Kawecki Roman. 2010–2011. Szczuka Kazimierz Jan, [w:] Polski słownik biograficzny, 47, Warszawa–Kraków, s. 458–462.

Kicińska Urszula. 2013. „Długu żadnego po sobie nie zostawuję” — legaty duchownych małopolskich w testamentach z XVII wieku, „Krakowskie Studia Małopolskie”, 18, s. 411–422. DOI: https://doi.org/10.15804/ksm201327

Kicińska Urszula. 2017. Splendory domowe w staropolskich inwentarzach ruchomości, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 65, 4, s. 461–470.

Klonder Andrzej. 2019. Nalewka srebrna z miednicą — atrybut elitarnej kultury stołu we wczesnonowożytnej Europie Środkowej. Uwagi wstępne, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 67, 1, 41–53. DOI: https://doi.org/10.23858/KHKM67.2019.1.003

Konieczka-Śliwińska Danuta. 1997. Życie codzienne opactwa benedyktynów w Mogilnie. Zarys problematyki, „Nasza Przeszłość”, 88, s. 5–31. DOI: https://doi.org/10.52204/np.1997.88.5-31

Kozłowski Jan. 1989–1991. Rostkowski Adam Franciszek, [w:] Polski słownik biograficzny, 32, Warszawa–Kraków, s. 160–161.

Krawczuk Wojciech. 2011. Aspekt historii języka w edytorstwie nowożytnych źródeł historycznych, [w:] Teoria i praktyka edycji nowożytnych źródeł w Polsce (XVI–XVIII w.), red. A. Perłakowski, Kraków, s. 205–210.

Królik Ludwik. 1986. Majątek kapituły kolegiackiej w Warszawie, „Studia Theologica Varsaviensia”, 24, s. 171–200.

Lewandowska Izabela. 2001. Biskup Jan Stefan Wydżga i Kapituła Warmińska w drugiej połowie XVII wieku, „Studia Warmińskie”, 38, s. 139–153.

Mączyński Ryszard. 2008. Kościół św. Benona w Warszawie. Nieznane karty z dziejów Bractwa Niemieckiego, zakonu redemptorystów i początków stołecznego przemysłu, Toruń.

Michałowska-Mycielska Anna. 1995. Stanisław Antoni Szczuka — początki kariery patrona, „Kwartalnik Historyczny”, 102, 3–4, s. 61–90.

Obłąk Jan. 1964. Stosunek do nauki i sztuki biskupa warmińskiego Adama Stanisława Grabowskiego, „Studia Warmińskie”, 1, s. 1–60.

Palkij Henryk. 2011. Stanisław Antoni Szczuka, [w:] Polski słownik biograficzny, 47, Warszawa–Kraków, s. 469–480.

Penkała-Jastrzębska Anna. 2020. Mit srebrnej łyżeczki? Przedmioty prestiżowe w szlacheckich inwentarzach majątkowych z ksiąg grodzkich województwa krakowskiego w czasach saskich, „Kwartalnik Historyczny”, 127, 1, s. 33–62. DOI: https://doi.org/10.12775/KH.2020.127.1.02

Piela Agnieszka. 2015. Zwyczaj picia kawy i herbaty odzwierciedlony w polskim słownictwie i frazeologii, „LingVaria”, 1, s. 141–152. DOI: https://doi.org/10.12797/LV.10.2015.19.09

Pielas Jacek. 2015. Inwentarze pośmiertne ruchomości szlachty sandomierskiej z XVII–XVIII wieku — perspektywy i problemy metodologiczne przygotowywanej edycji źródłowej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, 63, 4, s. 629–635.

Popiołek Bożena. 2024. Z poczucia piękna, z potrzeby posiadania. Kobiecy świat rzeczy w osiemnastowiecznej Rzeczypospolitej, Warszawa.

Pośpiech Andrzej. 1992. Pułapka oczywistości. Pośmiertne spisy ruchomości szlachty wielkopolskiej z XVII wieku, Warszawa.

Prokop Krzysztof Rafał. 2006a. Sakry i sukcesja święceń biskupich pasterzy diecezji płockiej w XVIII wieku, „Studia Płockie”, 34, s. 207–246.

Prokop Krzysztof Rafał. 2006b. Wiadomości do biografii biskupów oraz opatów i ksień z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów z osiemnastowiecznej prasy warszawskiej doby saskiej i stanisławowskiej (1729–1795), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 86, s. 287–329. DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.10078

Prokop Krzysztof Rafał. 2012. Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI–XIX w.) (cz. X), „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 97, s. 217–332. DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.11716

Prokop Krzysztof Rafał. 2013. Między ascezą a przepychem. Dwa studia o rzeczach codziennego użytku i przedmiotach zbytku w regułach zakonnych oraz kościelnych ceremoniach w średniowieczu i czasach nowożytnych, Warszawa.

Prokop Krzysztof Rafał. 2014. Wypisy źródłowe do biografii polskich biskupów i opatów z czasów Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz niewoli narodowej doby zaborów (XVI–XIX w.) (cz. XII), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 101, s. 141–215. DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.11983

Przy boku. 2019. Przy boku króla Stanisława Leszczyńskiego (1706–1709), 2, W wędrówkach po Polsce między Gdańskiem a Lwowem w latach 1708–1709, oprac. J. Dygdała, Warszawa.

Radzimiński Andrzej. 1996. W sprawie genezy kolegiaty i kapituły w Pułtusku, [w:] Studia nad dziejami miast i mieszczaństwa w średniowieczu: studia ofiarowane Profesorowi Antoniemu Czacharowskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, red. R. Czaja, J. Tandecki, Toruń, s. 143–154.

Rafałowiczówna Jadwiga. 2000. „A z Warszawy nowiny te...” Listy do Elżbiety Sieniawskiej z lat 1710–1720, oprac. B. Popiołek, Kraków.

Rostkowski Adam Franciszek. 1711. Litera fidae relationis obitus celsissimi principis illustrissimi et reverendissimi Domini D. Andreae Chrysostomi in Załuskie Załuski, Episcopi Varmiensis et Sambien. S. R. J. Principis, terrarum Prussiae Praesidis, Supremi Cancellarij regni, ad amicum confidentem scripta, Brunsberg.

Szajt Jakub 2014. Znaczenie kulturowe naczyń cynowych w rozwoju historycznym — zastawa stołu dawniej i dziś, [w:] Kultura jedzenia, jedzenie w kulturze, Kraków, s. 91–101.

Turnau Irena. 1999. Słownik ubiorów: tkaniny, wyroby pozatkackie, skóry, broń i klejnoty oraz barwy znane w Polsce od średniowiecza do początku XIX w., Warszawa.

Urzędnicy. 1992. Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV–XVIII wieku. Spisy, oprac. K. Chłapowski in., Kórnik.

Wagner Marek. 2011. Wacław Szczuka, [w:] Polski słownik biograficzny, 46, Warszawa–Kraków, s. 481–482.

Wieruch-Jankowska Ewa. 2015. Herbata na warszawskim stole XIX wieku. Zwyczaje i akcesoria, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska”, 13, 1, s. 23–47. DOI: https://doi.org/10.17951/l.2015.13.1.23

Zawadzki Wojciech. 2009. Duchowieństwo katolickie oficjalatu pomezańskiego w latach 1525–1821, 1: Studium prozopograficzne, Elbląg.

Pobrania

Opublikowane

2024-11-30

Jak cytować

Laszczak-Słaby, A. (2024). „Świat rzeczy” biskupa sufragana łuckiego Adama Rostkowskiego (1660–1738) w świetle rejestru jego ruchomości. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 72(3), 353–368. https://doi.org/10.23858/KHKM72.2024.3.004

Numer

Dział

Komunikaty naukowe