Słowa kluczowe
przygranicze
migracje krótkodystansowe
migracje dzieci
granica
dwujęzyczność
Jak cytować
Abstrakt
The article is devoted to the migration of Poles from the vicinity of Szczecin to the German villages located close to the German-Polish border. The empirical material was collected during five field trips, each lasting two weeks, to a Polish-German border area. I present a specific type of migration – short-distance cross-border migration – from the perspective of parents and children. I conducted research among Polish families who decided to move to one of the villages on the German side of the border, most often from Szczecin or the surrounding area. My research questions focused on the motivations for and experiences of short-distance migration. I present the perspective of parents in light of the phenomenon of future-oriented migration and the experience of children and youth “generation 1.5”, outlining at the same time the specific context of the border area. I include the voice of children to contribute to the development of research on migration of families and to better understand social processes taking place around the Polish-German border.
Bibliografia
Angelelli Claudia 2010, A professional ideology in the making: Bilingual youngsters interpreting for their communities and the notion of (no) choice, TIS Translation and Interpreting Studies, American Translation and Interpreting Studies Association, t. 5, s. 94–108.
Bakhtin, M.M. (1986), Speech genres and other late essays, red. C. Emerson, M. Holquist, Austin: University of Texas Press.
Balogh Péter 2013, Sleeping abroad but working at home: Cross-border residential mobility between transnationalism and (re)bordering, Human Geography, vol. 95, nr 2, s. 189–204.
Bucholtz, Mary. i Hall, Kira. 2005. Language and identity. [w]: A. Duranti (ed.) A companion to linguistic anthropology. Oxford: Blackwell Publishing.
Buchowski Michał 2004, Granica a uprawianie antropologii – uwagi wstępne, [w:] M. Buchowski, A. Brencz (red.), Polska – Niemcy. Pogranicze kulturowe i etniczne, Wydawnictwo Poznańskie, Wrocław–Poznań, s. 7–11.
Buchowski Michał 2011, Peryferie wynalezione, Kultura Liberalna, vol. 152, nr 49, http://kulturaliberalna.pl/2011/12/06/zarycki-lunden-buchowski-iwasiow-wymyslanie-granic/#3, dostęp 2.10.2017.
De Lima Philomena, Whitehead Ann, Punch Samantha 2012, Exploring children’s experiences of migration: movement and family relationships, CRFR Research Briefing, 61,https://www.era.lib.ed.ac.uk/bitstream/1842/6555/1/briefing%2061.pdf, dostęp 2.10.2017.
Dobson Madeleine E. 2009, Unpacking children in migration research, Children’s Geographies, vol. 7, nr 3, https://doi.org/10.1080/14733280903024514, dostęp 2.10.2017.
Ensor Marisa, Goździak Elżbieta M. 2010, Children and migration: At the crossroads of resiliency and vulnerability, Palgrave Macmillan, New York.
Glick Schiller, N., L. Basch and C. Blanc-Szanton 1995, From immigrant to transmigrant: Theorizing transnational migration, Anthropology Quarterly, 68(1), s. 48-63.
Green Sarah 2017, Lines, traces and tidemarks: Further reflections on forms of borders, [w:] O. Demetriou, R. Dimova (red.), The political materialities of borders: New theoretical direction, Manchester University Press, Manchester, s. 67-83.
Griffiths Melanie, Rogers Ali, Anderson Bridget 2013, Migration, time and temporalities. Review and prospect, COMPAS Research Resources Paper, https://www.compas.ox.ac.uk/media/RR-2013-Migration_Time_Temporalities.pdf, dostęp 2.10.2017.
Halemba Agnieszka 2017, Tworzenie pogranicza a życie przy granicy. Refleksje terminologiczne w świetle badań terenowych przy granicy polsko-niemieckiej, Etnografia Polska, t. 61, s. 5–18.
Hess Julia M, Shandy Dianna 2008, Kids at the crossroads: Global childhood and the state, Anthropological Quarterly, vol. 81, nr 4, s. 765–776.
Houtum Henk van 2011, The mask of the border, [w:] D. Wastl-Walter (red.), Research companion to border studies, Ashgate, Farnham, s. 49–62.
Junxi Qian, Hong Zhu, Yi Liu 2011, Investigating urban migrants’ sense of place through a multi-scalar perspective, Journal of Enviromental Psychology, vol. 31, nr 2, s. 170–183.
Kaczmarczyk Paweł, Tyrowicz Joanna 2007, Migracje niepełne, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, biuletyn nr 2.
Kaczmarek Łukasz, Ładykowski Paweł 2015, Ethnographic training in borderland: Students fieldwork, serendipities, and tight limits of Polish university system, Cargo Journal, vol. 10, nr 1–2, s. 99–118.
Levitt Peggy 2001, Transnational migration: taking stock and future directions, Global Networks, vol. 1, nr 3, s. 195–216.
Levitt Peggy, Glick Schiller Nina 2004, Conceptualizing simultuneity: A transnational social field perspective on society, International Migration Review, vol. 3(38), s. 1002–1039.
Łada Agnieszka, Segeš Frelak Justyna (red.) 2012, Znikająca granica. Nowa polska migracja do Niemiec – perspektywa lokalna, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Ładykowska Agata, Ładykowski Paweł 2013, Anthropology of borders and frontiers, [w:] A. Lechevalier Arnaud, J. Wielgohs (red.), Borders and border regions in Europe. Changes, challenges and chances, Transcript, Bielefeld, s. 159–182.
Ładykowski Paweł 2011, The emerging Polish-German borderland: The past and the present, Baltic Journal of European Studies, vol. 1, nr 2, s. 167–191.
Ładykowski Paweł 2012, Zagadnienie węzłowe: czy Szczecin jest miastem pogranicznym, czy tylko leżącym przy granicy?, Przegląd Uniwersytecki, nr 230–232, s. 9–15.
Ładykowski Paweł 2013, Współczesny Szczecin – Ahistoryczna Aglomeracja Transgraniczna, Zeszyty Etnologii Wrocławskiej, t. 2, nr 19, s. 43–58.
McKinney, C., Norton, B. (2008), Identity in language and literacy education, [w:] B. Spolsky, F.M. Hult (red.), The handbook of educational linguistics, Malden, MA: Blackwell, s. 192–205.
Ní Laoire, Caitríona, Carpena-Méndez, Fina, Tyrrell, Naomi and White Allen. Childhood and migration in Europe: Portraits of mobility, identity and belonging in contemporary Ireland. UK: Ashgate, 2011, s. 161.
Orellana Marjorie F., Thorne Barrie, Chee Anna, Lam Wan Shun Eva 2001, Transnational childhoods: The participation of children in processes of family migration, Social Problems, vol. 48, nr 4, s. 572–591.
Pasieka Agnieszka 2016, Jak uratować pogranicze? O teoretycznych modach i metodologicznych pułapkach, Wielogłos, nr 2(28), s. 125–144.
Popyk Anzhela, Pustułka Paula, Trąbka Agnieszka 2019, Theorizing belonging of migrant children and youth at a meso-level, Migration Studies – Review of Polish Diaspora, nr 1 (171), http://www.ejournals.eu/Studia-Migracyjne/, dostęp 2.10.2017.
Portes Alejandro, Lingxin Hao 2004, The schooling of children of immigrants: Contextual effects on the educational attainment of the second generation, [w:] Proceedings of The National Academy of Sciences, 101(33), red. M. Berenbaum, National Academy of Sciences, United States, s. 11920-11927 ; DOI: 10.1073/pnas.0403418101.
Powell Mary Ann, Taylor Nicola, Fitzgerald Robyn, Graham Ann, Anderson Donnah 2013, Ethical research involving children, Innocenti Publications UNICEF Office of Research – Innocenti, Florence.
Pustułka Paula, Trąbka Agnieszka 2019, New directions in researching migration of children and youth, Migration Studies – Review of Polish Diaspora, nr 1 (171), http://www.ejournals.eu/Studia-Migracyjne/, dostęp 2.10.2017.
Pustułka Paula, Ślusarczyk Magdalena, Strzemecka Stella 2016, Polish children in Norway: between national discourses of belonging and everyday experiences of life abroad, [w:] Z. Millei, R. Imre (red.), Childhood and nation. Critical cultural studies of childhood, Palgrave Macmillan, New York.
Slany Krystyna, Ślusarczyk Magdalena, Pustułka Paula 2016, Polskie rodziny transnarodowe: dzieci, rodzice, instytucje i więzi z krajem, PAN, Kraków–Warszawa.
Reynolds Tracey 2008, Ties that bind: Families, social capital and Caribbean second generation return migration, Sussex Centre for Migration Research Working Paper No. 46.
Sadowski Andrzej 2004, Pogranicze jako przedmiot badań socjologicznych w warunkach integracji europejskiej, [w:] K. Krzysztofek, A. Sadowski (red.), Pogranicza i multikulturalizm w warunkach Unii Europejskiej. Implikacje dla wschodniego pogranicza Polski, t. 1, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Sørensen N. Nyberg 2000, Notes on transnationalism to the panel of devil’s advocates: transnational migration – useful approach or trendy rubbish? Referat na konferencji:
‘Transnational Migration: Comparative Theory and Research Perspectives’, ESRC Transnational Communities Programme, Oxford, UK.
Strzemecka Stella 2014, The experience of growing up in a transnational context. Participatory research with Polish children in Norway, International Conference: Investing in Children. In Search for Innovative Solutions to Improve Children’s Well-Being, Neglected Childhood, Łodź.
Strzemecka Stella 2015, Childhood and nation. Interdisciplinary engagements, Przegląd Socjologiczny, nr 64, s. 81–101.
Strzemecka Stella, Krystyna Slany 2016, Children’s experience of growing up transnationally [w:] K. Slany, J. Struzik (red.), Research Report. TRANSFAM. Doing family in a transnational context. Demographic choices, welfare adaptations, school integration and every-day life of Polish families living in Polish-Norwegian transnationality, Wydawnictwo UJ, Kraków, s. 31–39.
Ślusarczyk Magdalena, Pustułka Paula 2017, Transnarodowość w przestrzeni domowej polskich rodzin migracyjnych w Norwegii, Studia Humanistyczne AGH, nr 01(16), http://dx.doi.org/10.7494/human.2017.16.1.23, dostęp 2.10.2017.
Trąbka Agnieszka 2014, Being chameleon: The influence of multiple migration in childhood on identity construction, Studia Migracyjne – Przegląd Polonijny, vol. 3(153), s. 87–106.
Young Sara 2019, ‘I want to stay here forever’: Narratives of resistance amongst Polish-born Adolescents in the UK, Migration Studies – Review of Polish Diaspora, nr (171), http://www.ejournals.eu/Studia-Migracyjne/, dostęp 2.10.2017.
Vertovec Steven 2007, Super-diversity and its implications, Ethnic and Racial Studies, vol. 30, z. 6, s. 1024–1054.
Zarycki Tomasz 2011a, Peryferie czy pogranicza? Krytyczne spojrzenie na współczesne sposoby posługiwania się pojęciem „pogranicza”, [w:] B. Jałowiecki, S. Kapralski (red.), Peryferie i pogranicza. O potrzebie różnorodności, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 33–54.
Zarycki Tomasz 2011b, Czy warto być pograniczem?, blog Kultura Liberalna, nr 152(49), http://kulturaliberalna.pl/2011/12/06/zarycki-lunden-buchowskiiwasiowwymyslaniegranic/#3, dostęp 2.10.2017.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.