U progu niepodległości ... Zamek prezydencki w Wiśle – zmienne znaczenia

Ewa Baniowska-Kopacz

Opublikowane: 01.01.2014

Tom 12 (2014)

U progu niepodległości ... Zamek prezydencki w Wiśle – zmienne znaczenia

Ewa Baniowska-Kopacz

Abstrakt

Artykuł jest poświęcony Zamkowi Prezydenta w Wiśle, na który autorka spojrzy jako na miejsce antropologiczne. Zamek jako obiekt architektoniczny, wkomponowany w określoną przestrzeń, jest swoistym tekstem wypełnionym znaczeniami nadanymi przez architektów-budowniczych, jego właścicieli, użytkowników. Jest opowieścią, na którą składają się jego dzieje, historie zamieszkujących go ludzi, a także ludzi żyjących w jego otoczeniu. Stosunkowo krótka historia tego obiektu obfituje w zdarzenia i następujące po nich zmiany właściciela, które zmuszały do refleksji, czym Zamek w istocie jest i jaką funkcję ma spełniać. Te przełomowe momenty są wyznaczane I i II wojną światową, oraz narodzinami III RP. W artykule zostanie zwrócona uwaga na okres po zakończeniu I wojny światowej

Słowa kluczowe:

Wisła, Zamek Prezydencki, symbolika obiektów historycznych, miejsce antropologiczne

Inne teksty tego samego autora

Ewa Baniowska-Kopacz, „Nowohuckie podwórka” – od podwórka. Spojrzenie etnologa , Journal of Urban Ethnology: Tom 17 (2019): Journal of Urban Ethnology
Ewa Baniowska-Kopacz , „Czy tu mieszkają komuniści?” Trudne dziedzictwo krakowskiej Nowej Huty , Journal of Urban Ethnology: Tom 23 Nr - (2025): Miasto osobiste / Dziedzictwo kulturowe

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Baniowska-Kopacz, E. (2014). U progu niepodległości . Zamek prezydencki w Wiśle – zmienne znaczenia. Journal of Urban Ethnology, 12, 53–67. Pobrano z https://journals.iaepan.pl/jue/article/view/660

Cited by / Share

Bibliografia

Augé M. 2010, Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Assman J. 2008, Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, (seria Communicare. Historia i Kultura, A. Mencwel (red.), Warszawa
Chlebowczyk J. 1971, Nad Olzą. Śląsk Cieszyński w wiekach XVIII, XIX i XX, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice
Gwiazdka Cieszyńska 1927, Z Wisły, R. 80, nr 101 (30.12.1927.), s. 4
Halbwachs M. 2008, Społeczne ramy pamięci (tłumaczył i wstępem opatrzył Marcin Król), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Kantor R. 2000, Kulturowe aspekty sporo o przestrzeń ideową, (red.) I. Bukowska-Floreńska, Studia Etnologiczne i Antropologiczne, T. 4 „Przestrzeń kulturowego współistnienia”, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 37-48
Kiereś M. 1993, Osobliwości etniczne Wisły ukształtowane na przestrzeni 400 lat istnienia miejscowości. Uwagi i refleksje, [w:] Wisła [1593]-1993. W czterechsetlecie powstania miejscowości, (red.) W. Gojniczek, L. Panic, polskie Towarzystwo Historyczne Oddział Cieszyn, Wisła, s. 16-40
Konarzewski D. 2009, Od wsi Wisła do międzywojennej stacji klimatycznej. Zarys historii architektury wiślańskiej do 1939 roku, [w:] Konarzewski D., Kawulok M., Od wsi do uzdrowiska. Dziedzictwo architektoniczne Wisły, Materiały do Monografii Wisły, Urząd Miasta w Wiśle i Galeria „Na Gojach”,, Wisła, s. 10-185
Krop J. 2007, Od Zameczku Habsburgów w Wiśle do Zamku – Rezydencji Prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej, Urząd Miasta w Wiśle i Galeria „Na Gojach”, Wisła
Łączewski J. 2000, Michał Grażyński (1890-1965). Sylwetka polityka, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, Częstochowa
Nowak K. 2000, Wojewoda Śląski Michał Grażyński wobec Zaolzia i pogranicza polsko-słowackiego [w:] K. Nowak (red.) Michał Grażyński. Wojewoda na pograniczu, Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział Cieszyn, Cieszyn, s. 9-32
Nowak K. (red.) 2000, Michał Grażyński. Wojewoda na pograniczu, Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział Cieszyn, Cieszyn
Pierwszy krok w kierunku uwspółcześnienia wnętrz oficjalnych 1931, Architektura i Budownictwo, R VII (1931), nr 5-6, s. 172-179 – http://bcpw.bg.pw.edu.pl/Content/1348/05arbud31_nr_5_6.pdf, 05.08.2014
Pilch M. 1973, Pierwsze polskie wille w Wiśle, Głos Ziemi Cieszyńskiej, R. XIX, nr 30 (24-30.07.1973), s. 4
Popiołek K. 1976, Śląskie dzieje, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków
Rewers E. 2001, Tożsamość kulturowa miast: Między strategiami pamięci a pokusą zapomnienia, [w:] Kierunki transformacji polskich miast u progu wstąpienia do Unii Europejskiej. Konferencja naukowa Szczecin 27-28 listopada 2001, Politechnika Szczecińska Instytut Architektury i Planowania Przestrzennego, Szczecin, s. 190-202
Sprawozdanie stenograficzne ze 184. posiedzenia Sejmu Śląskiego z dnia 10. listopada 1928r. – http://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/432?tab=1, 03.08.2014
Sprawozdanie stenograficzne z 7. posiedzenia Sejmu Śląskiego z dnia 23. czerwca 1930r. – http://www.sbc.org.pl/dlibra/applet?mimetype=image/x.djvu&sec=false&handler=djvu&content_url=/Content/588/!SLM%20III%204238%20(II,%20pos.%207).djvu, 12.08.2014
Sprawozdanie stenograficzne z 10. posiedzenia Sejmu Śląskiego z dnia 17. września 1930r. – http://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/635?tab=1, 12.08.2014
Sosna W. 1993, O początkach turystyki u źródeł Wisły w Beskidzie Śląskim, [w:] Wisła [1593]-1993. W czterechsetlecie powstania miejscowości, (red.) W. Gojniczek, L. Panic, polskie Towarzystwo Historyczne Oddział Cieszyn, Wisła, s. 62-70
Spyra J. 2007, Wisła. Dzieje beskidzkiej wsi do 1918 roku, Monografia Wisły, T. 2, Urząd Miasta w Wiśle i Galeria „Na Gojach”, Wisła
Świerz-Zalewski S. 1931, Zameczek w Wiśle, Architektura i Budownictwo, R VII (1931), nr 5-6, s. 165-171 – http://bcpw.bg.pw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=1348, 04.08.2014
Wallis A. 1979, Informacja i Gwar, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa
Wantuła A. ks. 1937, Od starej ku współczesnej Wiśle. Jej teraźniejszość, Zaranie Śląskie R. XIII (1937), z 3, s. 155-162 Google Scholar