Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa – ideowy eksperyment i socjologia w działaniu
Słowa kluczowe:
życie codzienne, miejski styl życia, przestrzeń osiedla, społeczność lokalna, socjalizmAbstrakt
Warszawską Spółdzielnię Mieszkaniową, a zwłaszcza osiedle Żoliborz, potraktuję jako empiryczny przykład osiedlowej strategii miejskiej, rozwijanej przez okres dwudziestolecia międzywojennego aż do okupacji. Spółdzielnia stała się niezwykłym „środowiskiem” dla kulturowych, antykapitalistycznych oraz okupacyjnych działań oraz miejscem, w którym ukształtował się wzór osobowy żoliborzanina. Codzienne życie mieszkańców spółdzielni jest dziś zapomniane oraz straciło swój oryginalny, niepowtarzalny charakter, sens i kulturowe znaczenie w wyniku historycznych perturbacji i powojennych, komunistycznych wypaczeń. Wątków, które wymagałyby opisu jest wiele: architektoniczne, urbanistyczne, edukacyjne, społeczne, ideologiczne, polityczne, socjologiczne oraz te związane z perspektywą kulturoznawczą (skoncentrowane wokół kulturotwórczej roli Żoliborza), z badaniami stylów życia i wzorów osobowych, z wartościami. Nie lekceważąc żadnego z nich, uwagę swoją skoncentruję na aspekcie ostatnim
Pobrania
Download data is not yet available.
Bibliografia
Brandys M. 1999, Listy do Pani Z. Wspomnienia z teraźniejszości 1957-1961, Prószyński i S-ka, Warszawa
Brukalska B. 1948, Zasady społeczne projektowania osiedli mieszkaniowych, Opracowano w Instytucie Gospodarstwa Społecznego. Wydawnictwo Ministerstwa Odbudowy, Nr 22, Warszawa
Czubaj M. 2007, W stronę miejskiej utopii. Szkice o wyobraźni społecznej, Wyd. Academica, Warszawa
Demel M. 1982, Aleksander Landy. Życie i dzieło, PWN, Warszawa
Geertz C. 2003, Opis gęsty – w stronę interpretatywnej teorii kultury, przeł. S. Sikora, [w:] M. Kempny, E. Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, PWN, Warszawa, s. 35-58
Hochfeld J. 1946, O istotną treść spółdzielczości, „Przegląd Socjalistyczny”, 1945, nr XI, przedruk [w:] tegoż My socjaliści, Spółdzielnia Wydawnicza „Wiedza”, Warszawa, s. 259-260
Landy A. 1934, Czy szkoła nasza jest eksperymentalna? Wywiad z Aleksandrem Landym, „Życie WSM” listopad, s. 5-6
Leśniakowska M. 2004, Modernistka w kuchni, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, nr 1-2, s. 189-202
Madajczyk C. 1999, Klerk czy intelektualista zaangażowany, Wyd. Poznańskie, Poznań
Mazur E. 1993, Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa 1921-1939. Materialne warunki bytu robotników i inteligencji, IAiE PAN, Warszawa
Mencwel A. 1990, Etos lewicy. Esej o narodzinach kulturalizmu polskiego, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa
Mencwel A. 1997, Przedwiośnie czy potop. Studium postaw polskich w XX wieku, Czytelnik, Warszawa
Neyman E. 2002, Słowo wstępne, [w:] Intymny portret uczonych: korespondencja Marii i Stanisław Ossowskich, wybór i opracowanie E. Neyman, PWN, Warszawa, s. 5-82
Nowak S. 1970, Posłowie, [w:] s. Ossowski, Dzieła. Tom VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s. 433-465
Orsetti M. 1926, Robert Owen, wielki przyjaciel ludzkości (1771-1858), Warszawa
Ossowski S. 1967, Organizacja przestrzeni i życie społeczne w przyszłych osiedlach, [w:] tegoż, Dzieła. Tom III. Z zagadnień psychologii społecznej, PWN, Warszawa, s. 351-370
Ossowski S. 1967, Z nastrojów manichejskich, [w:] tegoż, Dzieła. Tom III. Z zagadnień psychologii społecznej, PWN, Warszawa, s. 189-197
Ossowski S. 1970, Kultura robotnicza, [w:] tegoż Dzieła. Tom. VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s. 139-143
Ossowski S. 1970, O drogach upowszechniania kultury umysłowej na wyższym poziomie, [w:] tegoż Dzieła. Tom. VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s. 144-157
Ossowski S. 1970, O świecką szkołę „Lewy Tor”, 1936, nr 9/10. Przedruk [w:] tegoż, Dzieła. Tom VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s.110-114
Ossowski S. 1970, Socjologia w świecie powojennym, [w:] tegoż Dzieła. Tom. VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s.164-174
Ossowski S. 1970, Z zagadnień przyszłej polityki stypendialnej, [w:] tegoż Dzieła. Tom. VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s. 158-163
Ossowski S. 1970, Zagadnienie domu społecznego w osiedlu „Życie WSM”1947, nr. 7-8, przedruk [w:] tegoż Dzieła. Tom VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s. 184-188
Pomian K., Walenciak R. 2009, Kto zaprowadził lewicę do Kościoła, „Przegląd” nr 49 http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/kto-zaprowadzil-lewice-do-kosciola (02.12.2013)
Próchnik A. 1934, Spółdzielnia czy spółdzielczość, „Życie WSM” nr 5, s. 6-7
Syrkus H. 1976, Ku idei osiedla społecznego 1925-1975, PWN, Warszaw
Szymański J. A. 1989, Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa 1921-1970, Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa
Toeplitz T. 1935, 12.XII 1925-12.XII. 1935. Na dziesięciolecie WSM, „Życie WSM” nr 12, s. 1-2
Tołwiński S. 1946, Zagadnienia samorządu w świetle doświadczeń demokracji ludowej, Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, Warszawa
Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa 1930, Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa Statut i regulaminy, Warszawa
Ziemny A. 1970, Żyć aby świadczyć, „Ty i Ja”, wrzesień, s. 2-3
„Życie WSM”, 1936 nr 7
Brukalska B. 1948, Zasady społeczne projektowania osiedli mieszkaniowych, Opracowano w Instytucie Gospodarstwa Społecznego. Wydawnictwo Ministerstwa Odbudowy, Nr 22, Warszawa
Czubaj M. 2007, W stronę miejskiej utopii. Szkice o wyobraźni społecznej, Wyd. Academica, Warszawa
Demel M. 1982, Aleksander Landy. Życie i dzieło, PWN, Warszawa
Geertz C. 2003, Opis gęsty – w stronę interpretatywnej teorii kultury, przeł. S. Sikora, [w:] M. Kempny, E. Nowicka (red.), Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, PWN, Warszawa, s. 35-58
Hochfeld J. 1946, O istotną treść spółdzielczości, „Przegląd Socjalistyczny”, 1945, nr XI, przedruk [w:] tegoż My socjaliści, Spółdzielnia Wydawnicza „Wiedza”, Warszawa, s. 259-260
Landy A. 1934, Czy szkoła nasza jest eksperymentalna? Wywiad z Aleksandrem Landym, „Życie WSM” listopad, s. 5-6
Leśniakowska M. 2004, Modernistka w kuchni, „Konteksty. Polska Sztuka Ludowa, nr 1-2, s. 189-202
Madajczyk C. 1999, Klerk czy intelektualista zaangażowany, Wyd. Poznańskie, Poznań
Mazur E. 1993, Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa 1921-1939. Materialne warunki bytu robotników i inteligencji, IAiE PAN, Warszawa
Mencwel A. 1990, Etos lewicy. Esej o narodzinach kulturalizmu polskiego, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa
Mencwel A. 1997, Przedwiośnie czy potop. Studium postaw polskich w XX wieku, Czytelnik, Warszawa
Neyman E. 2002, Słowo wstępne, [w:] Intymny portret uczonych: korespondencja Marii i Stanisław Ossowskich, wybór i opracowanie E. Neyman, PWN, Warszawa, s. 5-82
Nowak S. 1970, Posłowie, [w:] s. Ossowski, Dzieła. Tom VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s. 433-465
Orsetti M. 1926, Robert Owen, wielki przyjaciel ludzkości (1771-1858), Warszawa
Ossowski S. 1967, Organizacja przestrzeni i życie społeczne w przyszłych osiedlach, [w:] tegoż, Dzieła. Tom III. Z zagadnień psychologii społecznej, PWN, Warszawa, s. 351-370
Ossowski S. 1967, Z nastrojów manichejskich, [w:] tegoż, Dzieła. Tom III. Z zagadnień psychologii społecznej, PWN, Warszawa, s. 189-197
Ossowski S. 1970, Kultura robotnicza, [w:] tegoż Dzieła. Tom. VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s. 139-143
Ossowski S. 1970, O drogach upowszechniania kultury umysłowej na wyższym poziomie, [w:] tegoż Dzieła. Tom. VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s. 144-157
Ossowski S. 1970, O świecką szkołę „Lewy Tor”, 1936, nr 9/10. Przedruk [w:] tegoż, Dzieła. Tom VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s.110-114
Ossowski S. 1970, Socjologia w świecie powojennym, [w:] tegoż Dzieła. Tom. VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s.164-174
Ossowski S. 1970, Z zagadnień przyszłej polityki stypendialnej, [w:] tegoż Dzieła. Tom. VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s. 158-163
Ossowski S. 1970, Zagadnienie domu społecznego w osiedlu „Życie WSM”1947, nr. 7-8, przedruk [w:] tegoż Dzieła. Tom VI. Publicystyka. Recenzje. Posłowie. Wspomnienia, PWN, Warszawa, s. 184-188
Pomian K., Walenciak R. 2009, Kto zaprowadził lewicę do Kościoła, „Przegląd” nr 49 http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/kto-zaprowadzil-lewice-do-kosciola (02.12.2013)
Próchnik A. 1934, Spółdzielnia czy spółdzielczość, „Życie WSM” nr 5, s. 6-7
Syrkus H. 1976, Ku idei osiedla społecznego 1925-1975, PWN, Warszaw
Szymański J. A. 1989, Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa 1921-1970, Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa
Toeplitz T. 1935, 12.XII 1925-12.XII. 1935. Na dziesięciolecie WSM, „Życie WSM” nr 12, s. 1-2
Tołwiński S. 1946, Zagadnienia samorządu w świetle doświadczeń demokracji ludowej, Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, Warszawa
Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa 1930, Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa Statut i regulaminy, Warszawa
Ziemny A. 1970, Żyć aby świadczyć, „Ty i Ja”, wrzesień, s. 2-3
„Życie WSM”, 1936 nr 7
Pobrania
Opublikowane
01.01.2014
Jak cytować
Matysek-Imielińska, M. (2014). Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa – ideowy eksperyment i socjologia w działaniu. Journal of Urban Ethnology, 12, 149–171. Pobrano z https://journals.iaepan.pl/jue/article/view/666
Numer
Dział
Artykuły
