Kulturowe podstawy modyfikowania światła  słonecznego we wnętrzu architektonicznym. Japońska  pochwała światłocienia na podstawie eseju  In’ei – raisan Jun’ichirō Tanizakiego

Barbara Stec

doi:10.23858/JUE21.2023.012

Published: 2023-12-20

Vol. 21 (2023)

Cultural foundations for the modification of sunlight within an architectural interior. Japanese praise of chiaroscuro based on Jun’ichirō Tanizaki’s essay In’ei – raisan

Dr hab. inż. arch. Barbara Stec

Journal of Urban Ethnology

Section: Articles

https://doi.org/10.23858/JUE21.2023.012

Abstract

The article discusses the cultural foundations of modification of sunlight within an architectural interior on the example of the Japanese tradition as compared to the Western tradition. The analysis was based on the considerations of Jun’ichirō Tanizaki, from which the features of cultural patterns of shaping light in the aesthetics of praise of chiaroscuro were identified, consisting not only in strongly limiting light in interiors, but first of all in favoring the diffused, soft, side, but also static light, , filtered many times and strongly separated from its source. These features are discussed in the examples. Consequences of the aesthetics of praising chiaroscuro for the perception and evaluation of architecture are indicated.

Keywords:

sunlight, architecture, Japanese tradition, Western tradition

Most read articles by the same author(s)

Barbara Stec, The Albert Kahn Museum in Paris as a model of a museum rooted in the city , Journal of Urban Ethnology: Vol. 22 (2024): A city in a museum - a museum in a city

Download files

Citation rules

Stec, B. (2023). Cultural foundations for the modification of sunlight within an architectural interior. Japanese praise of chiaroscuro based on Jun’ichirō Tanizaki’s essay In’ei – raisan. Journal of Urban Ethnology, 21, 195–215. https://doi.org/10.23858/JUE21.2023.012

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Alberowa Z. 1983. O sztuce Japonii. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar

Barr J. 2017a. In Search of Japan-ness: Part 2 (We’re All Japanese Now). Strony nienumerowane, https://www.johnbarrarchitect.com/blog-1/categories/japanese-architecture, 02.02.2023.
Google Scholar

Barr J. 2017b. Light and Transparency in Japanese Architecture (In Praise of Fuzziness). (johnbarrarchitect.com). Strony nienumerowane, https://www.johnbarrarchitect.com/blog-1/categories/japanese-architecture, 02.02.2023.
Google Scholar

Barucki T. 1988. Architektura Japonii. Warszawa: Arkady.
Google Scholar

Cabeza-Lainez J.M. 2014. Lighting features in Japanese traditional architecture. [W:] W. Weber, S. Yannas (red.), Lessons from Vernacular Architecture. London – New York: Earthscan from Routledge, 143–154.
Google Scholar

Chang Ch. 2001. Ogólne pojęcie piękna. [W:] Wilkoszewska K. (red.) Estetyka japońska. Wymiary przestrzeni t. 1. Przeł. B. Romanowicz. Kraków: Universitas, 62–70.
Google Scholar

Charciarek M. 2017. Lekcje światła i ciemności architektury / Lessons of Light and Darnkess in Architecture. Środowisko Mieszkaniowe nr 18, 4–10, https://doi.org/1 0.4467/25438700SM.17.001.7591. DOI: https://doi.org/10.4467/25438700SM.17.001.7591
Google Scholar

Duch ukryty w drzewach. Tradycja i kunszt japońskiego ciesielstwa / Spirit Hidden in the Trees. The Tradition and Craftsmanship of Japanese Carpentry. 2022. Katalog wystawy. Kraków: Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha.
Google Scholar

Dziechciaruk-Maj B. 2014. Arcydzieła / Masterpieces. [W:] A. Król (red.) Arcydzieła sztuki japońskiej w kolekcjach polskich / Masterpieces of Japanese Art in Polish Collections. Kraków: Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, 7–10.
Google Scholar

Engel H. 1964. The Japanese House. A Tradition for Contemporary Architecture. Veromont-Tokyo: Charles E. Tuttle Publishers.
Google Scholar

Frampton K. (red.) 2012. Kengo Kuma Complete Works. London: Thames & Hudson.
Google Scholar

Hughes S. 1978. Washi, the world of Japanese paper. Tokio-New York: Kodanska International.
Google Scholar

Jarvis M. 2012. Cellulose crystallinity: perspectives from spectroscopy and diffraction. [W:] S.E. Harding (red.) Stability of Complex Carbohydrate Structures Biofuels, Foods, Vaccines and Shipwrecks. London: Royal Society of Chemistry, s. 125-136. DOI: https://doi.org/10.1039/9781849735643-00125
Google Scholar

Kahn L.I. 1996. Silence et Lumière, choix de conferences et d’entretiens 1955-1974. Paris: Édition du Linteau.
Google Scholar

Kerr A. 2019. Japonia utracona. Przeł. M. Kwiecieńska-Decker. Kraków: Karakter.
Google Scholar

Kojiki, czyli księga dawnych wydarzeń. 1986. Przeł. W. Kotański. Warszawa: PIW
Google Scholar

Kubiak Ho-Chi B. 2009. Estetyka i sztuka japońska. Kraków: Universitas.
Google Scholar

Kuma K. 2002. Anti-Object. London: Architectural Association.
Google Scholar

Kuma K. 2005. Architektura w charakterze miejsca stanie się normą XXI wieku / Architecture Making Maximum Use of the Character of the Land will be the Norm in the Twenty-first Century. [W:] M. Poprawska, M.A. Urbańska (red.), Kierunki. Nowa architektura w Japonii i Polsce /New Architecture in Japan and Poland. Kraków: Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, 148–171.
Google Scholar

Kuma K. 2013. Kengo Kuma and Associates. [W:] A. Dubet (red.), Qu’est-ce que la lumiére pour les architectes?. Paris: Archibooks, 119.
Google Scholar

Kuma K. 2020. L’architecture naturelle. Paryż: Arléa.
Google Scholar

Le Corbusier. 2012. W stronę architektury. Przeł. T. Swoboda. Warszawa: Fundacja Centrum Architektury.
Google Scholar

Nishi K. i Hozumi K. What is japanese architecture? A survey of traditional Japanese architecture. 1996. New York: Kodansha USA.
Google Scholar

Norberg-Schulz Ch. 1999. Znaczenie w architekturze Zachodu. Przeł. B. Gadomska. Warszawa: Wydawnictwo Murator.
Google Scholar

Petri M 2022. Półprzezroczystość jako forma tworzenia przestrzeni we współczesnej architekturze Japonii. [W:] K. Banasik-Petri (red.) Państwo i Społeczeństwo 2022, zeszyt: Architektura Dalekiego Wschodu, 131–158. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.
Google Scholar

Plummer H. 1995. Light in Japanese Architecture, Architecture and Urbanism. Tokyo.
Google Scholar

Ponciroli V. (red.) 2004. Katsura. Imperial villa. Milan: Electa.
Google Scholar

Rapoport A. 1969. House Form and Culture. Hoboken New Jersey: Prentice-Hall.
Google Scholar

Rendchen S. 2009. Tradycyjna wiejska zabudowa Japonii – dom „minka”. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria: Architektura, z. 49, 173–180.
Google Scholar

Scamozzi V. 1615, Idea dell Architettura Universale. Venezia: Giorgio Valentino.
Google Scholar

Schelling J.W. 1983. Filozofia sztuki. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Sendyka R. 2011. Antropologia zmysłów. Autoportret 3, 20-27.
Google Scholar

Stec B. 2017. Światło we wnętrzu. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM.
Google Scholar

Stec B. 2020. Sunlight, Atmosphere and Architecture. Kraków: AFM Publishing House.
Google Scholar

Stec B. 2021. Architektura jak czarka dobrej herbaty. Architecture Like a Bowl of Good Tea. [W:] K. Ingarden (red.) Kengo Kuma. Eksperyment. Materiał. Architektura. Experimenting with Materials. Kraków: Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, 47–74.
Google Scholar

Szacki J. 1971. Tradycja. Przegląd problematyki. Warszawa: PWN.
Google Scholar

Tanizaki J. 2016. Pochwała cienia. Przeł. H. Lipszyc. Kraków: Karakter.
Google Scholar

Tendera P. 2014. Od filozofii światła do sztuki światła. Kraków: UJ.
Google Scholar

The Kojiki. Old Chronicles of Japan, 1992. Tokyo: Tuttle Books.
Google Scholar

Tubielewicz J. 1984. Historia Japonii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Google Scholar

Tubielewicz J. 1996. Kultura Japonii. Słownik. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.
Google Scholar

Wilkoszewska K. 2001. [W:] Wilkoszewska K. (red.) Estetyka japońska. Wymiary przestrzeni t. 1. Kraków: Universitas, 7–12.
Google Scholar

Wilkoszewska K. 2005. Rozważania o pojęciu przestrzeni / Some Reflections upon the Notion of Space. [W:] M. Poprawska, M.A. Urbańska (red.), Kierunki. Nowa architektura w Japonii i Polsce /New Architecture in Japan and Poland. Kraków: Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, 100–109.
Google Scholar

Witruwiusz 1956. O architekturze ksiąg dziesięć. Przeł. K. Kumaniecki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar