Świąteczny krajobraz dużego radzieckiego miasta. Miejskie uroczystości w Charkowie w latach 1960-1980

Yevhen Rachkov

doi:10.23858/JUE22.2024.011

Published: 2024-12-17

Vol. 22 (2024)

Świąteczny krajobraz dużego radzieckiego miasta. Miejskie uroczystości w Charkowie w latach 1960-1980

Yevhen Rachkov

Journal of Urban Ethnology

Section: Miscellanea

https://doi.org/10.23858/JUE22.2024.011

Abstract

Artykuł analizuje sposoby, w jakie kultura miejskiego świętowania w Charkowie w latach 1960-1980 przyczyniła się do wykształtowania się heterogenicznego wizerunku Charkowa jako miasta przemysłu, kultury i nauki, pierwszej stolicy radzieckiej Ukrainy, „skrzyżowania kultur”, ucieleśnienia ukraińsko-rosyjskiego pogranicza. Miejskie święta były częścią radzieckiej ideologii i odzwierciedlały radziecki porządek społeczny. Całkowicie poddane „standaryzacji formy” straciły swoje niezależne znaczenie. Jednocześnie radziecka kultura miejskiego święta była jednym z symbolicznych mediatorów łączących mieszkańców miasta z miejskim środowiskiem. Rola miejskich praktyk symbolicznych i rytualnych polegała na akumulacji, reprodukcji i transmisji świątecznego krajobrazu Charkowa jako miasta radzieckiego. Oficjalne uroczystości stanowiły podstawę matrycy pamięci miejskiej w latach 1960-1980.

Keywords:

Kharkiv, the late Soviet period, urban festivity, symbolic practices, ritual practices

Download files

pdf

Citation rules

Rachkov, Y. (2024). Świąteczny krajobraz dużego radzieckiego miasta. Miejskie uroczystości w Charkowie w latach 1960-1980. Journal of Urban Ethnology, 22, 167–184. https://doi.org/10.23858/JUE22.2024.011

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Andreeva G. and Oleinik V. 1972. Khar’kov za odin den’. Dve ėkskursii po gorodu bez ekskursovoda. Putevoditel’. 2-e izd. Khar’kov: Prapor.
Google Scholar

Anonymous. 1969. Dni V’ietnamu na Ukraїni. Voleliubnyi narod peremozhe. Vechirnii Kharkiv 177, 29 lypnia, 1.
Google Scholar

Anonymous. 1970. Tramvai na novii trasi. Vechirnii Kharkiv 230, 1 zhovtnia, 1.
Google Scholar

Anonymous. 1971. Zhurnal “Ukraїna” 36, veresen’. DOI: https://doi.org/10.3928/0048-5713-19710901-09
Google Scholar

Anonymous. 1972. Do pobachennia, universiado! Vechirnii Kharkiv 96, 24 kvitnia, 1.
Google Scholar

Anonymous. 1987a. Buty sontsiu nad nashym mistom! Vechirnii Kharkiv 218, 21 veresnia, 1.
Google Scholar

Anonymous. 1987b. 20 veresnia – Den’ Kharkova. Vechirnii Kharkiv 214, 16 veresnia, 4.
Google Scholar

Anonymous. 1987c. Podorozh kriz’ hlybynu stolit. Vechirnii Kharkiv 218, 21 veresnia, 1.
Google Scholar

Anonymous. 1988. Laskavo prosymo! Dobro pozhalovat’! Vechirnii Kharkiv 109, 12 travnia, 1.
Google Scholar

Barthes, R. 1972. Mythologies. New York: Hill and Wang.
Google Scholar

Brovko T. 1978. Buty Kharkovu zrazkovym mistom! Zaproshuie rada mikraroionu. Vechirnii Kharkiv 227, 30 veresnia, 3. DOI: https://doi.org/10.1515/zpt-1978-frontmatter4
Google Scholar

Brydun L. 1972. Palkyi pryvit uchasnykam universiady! Hory iasno, vohon’ druzhby. Vechirnii Kharkiv 94, 21 kvitnia, 1. DOI: https://doi.org/10.1097/00006199-197201000-00058
Google Scholar

Chekhunov M. (ed.) 2018. Derzhprom: Kroky v istorii. Kharkiv: Rarytety Ukraїny.
Google Scholar

Czepczyński M. 2008. Cultural Landscapes of Post-Socialist Cities: Representation of Powers and Needs. London: Routledge.
Google Scholar

Cherevchenko O. 1970. Dovhozhdani khvylyny. Vechirnii Kharkiv 109, 12 travnia, 1.
Google Scholar

Hobsbawm E. and Ranger T. (eds.) 1983. The Invention of Tradition. Cambridge etc.: Cambridge University Press.
Google Scholar

Ivanova L. 1969. Zdravstvui, iunist’! Universiadu vidkryto. Vechirnii Kharkiv 94, 19 kvitnia, 1-2.
Google Scholar

Kirsanov I. 1988. Zhyve slovo Kobzaria. Vechirnii Kharkiv 110, 13 travnia, 1.
Google Scholar

Kravchenko V. 2010. Khar’kov/Kharkiv: stolitsa Pogranich’ia. Vil’nius: EGU.
Google Scholar

Kravchenko V. 2023. Kharkov/Kharkiv: A Borderland Capital. New York: Berghahn Books. DOI: https://doi.org/10.1515/9781800738997
Google Scholar

Kudelko S. and Tarasova L. 2010. Khar’kov: khronika stoletii. Khar’kov: Izdatel’stvo SAGA.
Google Scholar

Lane C. 1981. The Rites of Rulers: Rituals in Industrial Society: The Soviet Case. Cambridge etc.: Cambridge University Press.
Google Scholar

Leibfreid A. et al. 1985. Khar’kov: Arkhitektura, pamiatniki, novostroiki. Putevodytel’. Khar'kov: Prapor.
Google Scholar

Mikhailik A. 1958. Khar’kovu 300 let. 1656–1956. Khar’kov: Oblastnoe izdatel’stvo.
Google Scholar

Mykhailov H. 1991. Prazdnik kak prazdnik. Vechirnii Kharkiv 84, 5 maia, 1.
Google Scholar

Nezhel’ska L. 1991. Al’ternativnyi miting. Vechirnii Kharkiv. 84, 5 maia, 1.
Google Scholar

Niemchenok B. and Sarana O. 1967. Kharkiv. Pam’iatni istorychni mistsia. Korotkyi putivnyk = Kharkov. Memorable and Historical Places. A Short Guide. Kharkiv: Prapor.
Google Scholar

Plaggenborg S. 2000. Revoliutsiia i kul’tura: Kul’turnye orientiry v period mezhdu Oktiabr’skoi revoliutsiei i ėpokhoi stalinizma. Translated by I. Kartasheva. Sankt-Peterburg: Zhurnal «Neva».
Google Scholar

Posokhov S. and Rachkov Ye. 2020. Kharkiv as a University City: The Evolution of Symbolic Space. East/West: Journal of Ukrainian Studies VII 1, 129-167. DOI: https://doi.org/10.21226/ewjus571
Google Scholar

Rachkov Ye. 2020. Mitologia trzeciego semestru pracy. Symbole i obrzędy studenckich brygad budowlanych w ZSRS od początku lat sześćdziesiątych do końca lat osiemdziesiątych”. [W:] K. Dworaczek and K. Łagojda (red.), Środowisko studenckie w krajach bloku sowieckiego 1945–1990. Wrocław–Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 477-493.
Google Scholar

Rachkov Ye. 2021. Symbolic and Ritual Practices in the Post-Soviet Urban World: Symbolic Space and Festivity in the Cities of Eastern and Southern Ukraine, 1990s – 2010s. Colloquia Humanistica 10, Article 2521. DOI: https://doi.org/10.11649/ch.2521
Google Scholar

Reshenie Ispolnitel’nogo komiteta Khar’kovskogo gorodskogo soveta narodnykh deputatov “O provedenii Dnia goroda Khar’kova” ot 08.07.1987 no. 200. Arkhivnyi viddil Kharkivs’koi mis’koi rady [AVKhMR], f. R-1, op. 8, d. 355, 267-275.
Google Scholar

Rol’f M. 2009. Sovetskie massovye prazdniki. Translated by V. Altukhov. Moskva: ROSSPEN.
Google Scholar

Rudnev V. 1974. Sovetskie obychai i obriady. Leningrad: Lenizdat.
Google Scholar

Saratov I. 2008. Istoriia khar’kovskikh gerbov. Khar’kov: Maidan.
Google Scholar

Shevel’ov Yu. 1978. Chetvertyi Kharkiv. [In:] Yu. Shevel’ov (uporiadk.), Druha cherha: Literatura. Teatr. Ideolohiia. N’iu-York: Suchasnist’, 204-220.
Google Scholar

Shirley R. 2017. Festive Landscapes: The Contemporary Practice of Well-Dressing in Tissington. Landscape Research, 42 (6), 650-662. DOI: https://doi.org/10.1080/01426397.2017.1317725
Google Scholar

Slavec Gradisnik I. 2015. A Festive Bricolage: The Holiday Calendar in Slovenia Over the Last Century. Folklore (Tartu, Estonia), 60 (60), 29-50. DOI: https://doi.org/10.7592/FEJF2015.60.slavec
Google Scholar

Soldatenko A. 1988. Vyperedzhaiuchy podiiu. Na vykhodi … sviato. Vechirnii Kharkiv 202, 31 serpnia, 1.
Google Scholar

Sovietov I. 1988. Sviato, iake nazavzhdy zalyshyt’sia z namy. Vechirnii Kharkiv 112, 16 travnia, 1. DOI: https://doi.org/10.1353/aph.1988.0096
Google Scholar

Sysoiev H. 1988. Sribni dzvony tysiacholittia. Urochystosti z nahody tysiacholittia vvedennia khrystyianstva na Rusi vidbulysia v nashomu misti. Vechirnii Kharkiv 163, 15 lypnia, 4.
Google Scholar

Tul’tseva L. 1985. Sovremennye prazdniki i obriady narodov SSSR. Moskva: Nauka.
Google Scholar

Tychyna P. 1977. Poeziї. Kyїv: Radians’kyi pys’mennyk.
Google Scholar

Volovyk V. et al. 1986. Sovetskie traditsii, prazdniki i obriady: Opyt, problemy, rekomendatsii. Moskva: Profizdat.
Google Scholar

Yekelchyk S. 2018. Povsiakdennyi stalinizm: Kyїv i kyiany pislia Velykoї viiny. Kyїv: Laurus.
Google Scholar

Yurchak A. 2006. Everything Was Forever, Until It Was No More: The Last Soviet Generation. Princeton, N.J.: Princeton University Press.
Google Scholar

Zaiachkivs’kyi M. 1970. Kliatva Illichu. Vechirnii Kharkiv 87, 14 kvitnia, 3.
Google Scholar