Humans and the environment in the light of paleoecological interpretations of archaeobotanical data from selected archaeological sites
Keywords:
archeobotany, paleoecology, botanical sources, environmentAbstract
Plant remains are one of the basic sources of data about past ecosystems; their analysis contributes signifi cantly to research on the emergence and functioning of plant communities. This kind of research also helps in reconstructing the life environment of human communities in the past. Based on examples from early-mediaeval sites in Radom and Suraż, the article presents the major methods of paleoecology and conclusions following from their interpretation: the phytosociological method by J. Braun-Blanquet, the habitat preference indictor values worked out by H. Ellenberg and in Poland by K. Zarzycki, and the method based on analyzing maps of potential natural vegetation prepared by W. Matuszkiewicz’s team. The examples illustrate the potential of paleoecological interpretation of macroscopic plant remains, which makes it possible to capture relationships between cultural phenomena and the local background of natural environmental conditions.
Downloads
References
Auch Michał, Bugaj Urszula, Trzeciecki Maciej. 2012. Archeologia w Radomiu – Archeologia dla Radomia. Próba podsumowania pierwszych lat projektu „Park kulturowy Stary Radom”, [w:] Radom: korzenie miasta i regionu. Archeologia w obliczu wyzwań współczesności, t. 3, red. A. Buko, D. Główka, M. Trzeciecki, Warszawa, s. 9-39
Behre Karl-Ernst. 1976. Die Pflanzenreste aus der frügeschichtlichen Wurt Elisenhof, Studien zur Küstenarchäologie Schleswig-Holsteins, Ser. A. Elisenhof, 2, Bern
Braun-Blanquet Josias. 1928. Pflanzensoziologie. Grundzüge der Vegetationskunde, Biologische Studienbücher 7, Berlin
Braun-Blanquet Josias. 1964. Pflanzensoziologie. Grundzüge der Vegetationskunde, Wien-New York
Dzwonko Zbigniew, Loster Stefania. 2000. Testing Ellenberg and Zarzycki indicator values as predicators of soil and light conditions in woodlands, „Fragmenta Floristica et Geobotanica”, t. 45, nr 1-2, s. 2-49
Ellenberg Heinz. 1950. Unkrautgemeinschaften als Zeiger für Klima und Boden, „Landwirtschaftliche Pflanzensoziologie”, t. 1, s. 1-141
Ellenberg Heinz, Weber Heinrich E., Düll Ruprecht, Wirth Volkmar, Werner Willy, Paulißen Dirk. 1992. Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa, Scripta Geobotanica, t. 18, s. 1-257
Falińska Krystyna. 2004. Ekologia roślin, Warszawa
Faliński Janusz Bogdan. 1986. Sukcesja roślinności na terenach porolnych jako przejaw dynamiki ekosystemu wyzwolonego spod długotrwałej presji antropogenicznej, cz. 1-2, „Wiadomości Botaniczne”, t. 30, nr 1, s. 12-50, t. 30, nr 2, s. 115-126
Faliński Janusz Bogdan. 2001. Przewodnik do długoterminowych badań ekologicznych, Warszawa
Krasnodębski Dariusz. 2016. Suraż i Liškiava – średniowieczne ośrodki władzy na pograniczu Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego – wyniki badań archeologicznych (maszynopis w archiwum Instytutu Archeologii i Etnologii PAN)
Latałowa Małgorzata, Rączkowski Włodzimierz. 1999. Szczątki lnu (Linum usitatissimum L.) z wczesnośredniowiecznego stanowiska we Wrześnicy (Polska północna) w interpretacji botanicznej i archeologicznej, [w:] Rośliny w dawnej gospodarce człowieka, red. K. Wasylikowa, Polish Botanical Studies, Guidebook Series, t. 23, s. 263-278
Lityńska-Zając Maria. 1997. Środowisko i uprawa roślin w czasach pra- i wczesnohistorycznych, [w:] Z archeologii Małopolski. Historia i stan badań zachodniomałopolskiej wyżyny lessowej, red. K. Tunia, Kraków
Lityńska-Zając Maria, Wasylikowa Krystyna. 2005. Przewodnik do badań archeobotanicznych, Kraków
Matuszkiewicz Władysław. 2007. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa
Matuszkiewicz Władysław, Faliński Janusz Bogdan, Kostrowicki Andrzej S., Matuszkiewicz Jan M., Olaczek Romuald, Wojterski Teofil. 1995. Potencjalna roślinność naturalna Polski. Mapa przeglądowa 1:300 000, Arkusze 1-12,Warszawa
Medwecka-Kornaś Anna. 1986. Landscape analysis with the use of large-scale, [w:] Végétation et Géomorphologie, red. J.M. Géhu, Berlin, s. 591-602
Piątkowska-Małecka Joanna. 2016. Suraż i Liškiava – średniowieczne ośrodki władzy na pograniczu Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego – wyniki badań archeozoologicznych (maszynopis w archiwum Instytutu Archeologii i Etnologii PAN)
Trzcińska-Tacik Helena. 1979. Flora synantropijna Krakowa, Rozprawy habilitacyjne UJ, t. 22, Kraków
Trzcińska-Tacik Helena, Lityńska-Zając Maria. 1999. Różnorodność flory niewielkiego obszaru – od okresu rzymskiego do współczesności w południowej Polsce, [w:] Rośliny w dawnej gospodarce człowieka, red. K. Wasylikowa, Polish Botanical Studies, Guidebook Series 23, s. 197-209
Trzcińska-Tacik Helena, Wasylikowa Krystyna. 1982. History of the synathropic changes of flora and vegetation of Poland, „Memorabilia Zoologica”, t. 37, s. 47-69
Trzcińska-Tacik Helena, Wieserowa Aleksandra. 1976. Flora of Cracow in the Early Medieval and Medieval periods, „Folia Quaternaria”, t. 47, 67-81
Wasylikowa Krystyna. 1993. Pierwotność przyrody, [w:] J.B. Faliński, Pierwotność przyrody. Zapis dyskusji na XXXVII Seminarium Geobotanicznym, Warszawa, 29.2.1992, Phytocenosis, t. 5
Zarzycki Kazimierz. 1984. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski, Kraków
Zarzycki Kazimierz, Trzcińska-Tacik Helena, Różański Wojciech, Szeląg Zbigniew, Wołek Jerzy, Korzeniak Urszula. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski, Kraków
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.