Człowiek – środowisko w świetle interpretacji paleoekologicznych danych archeobotanicznych z wybranych stanowisk archeologicznych

Abstrakt

Szczątki roślin są jednym z podstawowych źródeł informacji o dawnych ekosystemach a ich analizy wnoszą znaczący wkład do badań nad kształtowaniem się i funkcjonowaniem zbiorowisk roślinnych. Badanie te pozwalają także na dokonywanie rekonstrukcji środowiska, w jakim funkcjonowały dawne społeczności ludzkie. Na przykładach z wczesnośredniowiecznych stanowisk archeologicznych w Radomiu i Surażu ukazano podstawowe metody badań paleośrodowiskowych i wnioski płynące z ich interpretacji. Opisano metodę fitosocjologiczną opracowaną przez J. Braun-Blanqueta oraz metodę badania wymagań środowiskowych przygotowaną przez H. Ellenberga, a w Polsce przez K. Zarzyckiego. Przedstawiono również metodę opierającą się na analizie map potencjalnej roślinności naturalnej opracowanych przez zespół W. Matuszkiewicza. Przedstawione przykłady ilustrują możliwości badawcze płynące z paleoekologicznych interpretacji znalezisk makroskopowych szczątków roślinnych. Dzięki nim możliwe jest uchwycenie zależności pomiędzy zjawiskami kulturowymi a lokalnym tłem naturalnych uwarunkowań środowiskowych.