A clay figurine of Christ Crucified from the second half of the 15th. c - the 16th. c. from the excavations in the Old Town in Stargard
Keywords:
Stargard, devotional clay figurines, late Middle Ages, early modern periodAbstract
The article is devoted to a ceramic image of Christ Crucified revealed during excavations in the former district IX of the Old Town in Stargard. The clay figurine, dated to the second half of the 15th c.–the 16th c., was found in an early-modern-period latrine on one of building plots. Revealing a religious artefact in an area quite far from any sacred place indicates that the figurine was used by the inhabitants of the town in everyday individual religious practice. This kind of piety, based on a human being’s yearning for a direct contact with the sacred, involved owning devotional items. The find from Stargard belongs to one of the most numerous groups of devotional images in figural ceramics. Figurines of this type were usually parts of home altars. The style and craftsmanship of this representation of the Passion suggests that it was produced by a specializeworkshop in the Netherlands. Similar luxury imports had earlier been found in Stargard and should be linked to the fact that the town was a member of the Hanseatic League.
Downloads
References
Archeologia Stargardu. 2012. Archeologia Stargardu. Badania ogólne części kwartału V, Archeologia Stargardu, t. 1, czerwony. K. Kwiatkowski, Stargard
Archeologia Stargardu. 2016. Archeologia Stargardu. Badania na potrzeby dawnego kościoła augustiańskiego, Archeologia Stargardu, t. 2, czerwony. M. Majewski, Stargard
Archeologia Stargardu. 2017. Archeologia Stargardu. Badania na Rynku Staromiejskim, Archeologia Stargardu, t. 3, czerwony. M. Majewski, Stargard
Arts Nico. 1998. Jeden z domów w Eindhoven. Zapis archeologiczny centrum miasta, „Brabants Heem: driemaandelijks tijdschrift voor archeologie, gescshiedenis en folkskunde”, t. 50, np. 1, s. 1 12–21
Borkowski Tomasz. 1998. Materiał przejawy codziennej religijności w średniowiecznych miastach śląskich. Drobna gliniana plastyka dewocyjna, "Archaeologia Historica Polona", t. 7, p. 47-69
Borkowski Tomasz. 1999. Rozrywka - zabawki i drobna plastyka figuralna, Wratislavia Antiqua, t. 1, czerwony. C. Buśko, J. Piekalski, Wrocław, s. 187-201
Borkowski Tomasz. 2004. Produkcja figurek ceramicznych w późnośredniowiecznym Wrocławiu, Wratislavia Antiqua, t. 6, czerwony. J. Piekalski, K. Wachowski, Wrocław, s. 207-244
Curtius Andreas. 2000. Krucyfiks, [f:] lustro szczęścia. Prywatny wizerunek i pobożność w późnym średniowieczu, czerwony. GU Großmann, Norymberga, s. 363–364
Dorpel Adriaan van den. 2013. Middeleeuwse pijpaarden en terracotta heiligenbeeldjes in Zeeland Een analiza van de middeleeuwse religieuze beleving in Zeeland in funkie van heiligenbeeldjes, Ghent, http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/060/016/RUG0100pd000 15 kwietnia 2016 r.)
Eliade Mircea. 2008. Sacrum a profanum. O istocie sfery religijnej, tłum. B. Baran, Warszawa
Gaimster David. 2007. O „idolach i diabłach”: Figurki oddania z południowej Wielkiej Brytanii w ich europejskim kontekście, [f:] Archeology of the Reformation, prace nad historią kościoła, t. 104, czerwony. C. Jäggi, J. Staecker, Berlin, s. 259–283
Giertz Wolfram, Grimm Gerald Volker, Kaszab-Olschewski Tünde, Mommsen Hans, Schaub Andreas. 2013. Późnośredniowieczne warsztaty piekarskie na Prinzenhofstrasse w Akwizgranie, „Bonn Yearbooks”, t. 213, s. 1 199–278
brutto Uwe. 2001. Modele i formy figur, [w:] późne średniowiecze na Górnym Renie. Życie codzienne, rzemiosło i handel 1350–1525. Objętość katalogu, czerwony. L. Sönke, T. Zotz, Stuttgart
Hoffmann Verena. 1996. Allerlay kurtzweil - Znalezione w Saksonii przedmioty z okresu średniowiecza i wczesnej nowożytności, „Sprawozdania z prac i badań nad saksońską konserwacją zabytków”, t. 38, s. 1 127-200
Højmark Søvsø Mette. 2012. Bagte helgener og nipsgenstande - postać postaci z Middelalder i nowego roku, [f:] Nationalmuseets Arbejdsmark, czerwony. K. Madsen, I. Wass, Kopenhaga, s. 116-127
Kamrowski Jerzy. 2013. Figura Madonny z Dzieciątkiem, [w:] Archeologiczne świadectwa kultury maryjnego w średniowiecznym Gdańsku. Katalog skrócony wystawy, czerwony. E. Trawicka, B. Ceynowa, Gdańsk
Małe arcydzieła. 2011. Małe arcydzieła drukowania obrazów. Dzieci niekochane w historii sztuki Podręcznik i katalog figurek z gliny fajczanej, modele i grafiki reliefowe, czerwony. VG Grimm, Büchenbach
Kowalczyk Ewelina. 2012. Produkcja figurek glinianych na późnym średniowieczu Śląska. Międzynarodowe interdyscyplinarne średniowieczne spotkania, Wrocław, 20-21 kwietnia 2012 r., Http://www.academia.edu/3786983/Production_of_clay_figurines_in_late_medieval_Silesia_International_Interdisciplinary_Medieval_ Meetings_Wroc% C5% 82aw_20-21.04.04 (dost.
Kowalczyk Ewelina. 2013. Związki późnośredniowiecznych figurek ceramicznych ze Śląska ze sztuką gotycką. W poszukiwaniu wzorców ikonograficznych i stylistycznych. II Interdyscyplinarne Spotkania Mediewistyczne, Wrocław, 16–17 maja 2013 r., Http://www.academia.edu/3787084/Zwi%C4%85zki_p%C3%B3%C5%BAno%C5%9Bred średniowiecznych_figurek_ceramicznych_ze_%C5%85Al % C4% 85_gotyck% C4% 85._W_poszukiwania_wzorc% C3% B3w_ikonograficznych_i_stylistycznych_II_Interdyscyplinarne_Spotkania_Mediewistyczne_ Wrocław% C5% 82aw_16-17.05.2013:
dństęp. 1969. Zarys dziejów Stargardu od XIII do końca XVIII w., [W:] Z dziejów Ziemi Stargardzkiej, czerwony. B. Dopierała, Poznań, s. 99-124
Ludowici Babette. 1992. Model z gliny z XIV wieku z Calw-Stammheim, „Ochrona zabytków w Badenii-Wirtembergii: Biuletyn informacyjny o ochronie zabytków”, t. 21, nr 2, s. 1 61-63
Mariańska Danuta. 1997. Początki Reformacji na Pomorzu Zachodnim, [w:] Protestantyzm i protestanci na Pomorzu, czerwony. J. Iluka, D. Mariańska, Gdańsk - Koszalin, s. 51–62
Majewski Marcin. 2007. „Stargard Stare Miasto. Kwartał Bolesława Chrobrego - Kazimierza Wielkiego - (Władysława Łokietka) - Grodzka. Studied historyczne ”, Stargard, maszynopisw archiwum Działu Archeologii Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Stargardzie
Majewski Marcin, Kwiatkowski Karol. 2009. "Archeologiczne badania ratunkowe na terenie przeznaczonym pod inwestycję, , w ograniczonych ulicami: Bolesława Chrobrego, Kazimierza Wielkiegołołowłkieło, Grodzłowiez, Grodzłowiezie, Grodzłowiezie 11, nr 61/1, 120/1, 121/1, 122/1, 122/2 i 211/1 ”, Stargard, maszynyopisane w archiwum Działu Archeologii MAH w Stargardzie
Nagel Brigitta. 1996. Saints in serial - badanie technologiczno-naukowe, [w:] wiara, sztuka i zabawa, czerwony. R. Röber, Stuttgart, s. 59-118
Neu-Kock Roswitha. 1993. Warsztaty „piekarza obrazu” późnego średniowiecza na Goldgasse w Kolonii, „Journal of Archaeology of the Middle Ages”, t. 21, s. 1 3-70
Ostamp Sebastiaan. 2012. Van Utrechtse bodem? Utrecht en de productievan pijpaardendevotionalia, [f:] Middeleeuwse beelden uit Utrecht 1430-1530, czerwony. M. Leeflang, K. van Schooten, Utrecht, s. 108-127
Ostrowski Katharina. 2015. Po Mess 'die Maß - Na przedmiotach nabożnych i religijnych w gospodzie w średniowieczu i we wczesnym okresie nowożytnym domy wypoczynkowe - zajazdy - domy biznesowe. Archeologia historyczna tawern. Badania uniwersyteckie archeologia prehistoryczna, t. 271, czerwony. D. Wehner, A. Wesse, Bonn, s. 99-120
Piekalski Jerzy, Wachowski Krzysztof. 2006. Mieszczański Wrocław w późnym średniowieczu, „Archeologia Żywa”, nr 2 (36), s. 1 76–82
Piekalski Jerzy, Wachowski Krzysztof. 2013. „Rodzime i obce” w krajobrazie kulturowym średniowiecznych ziem polskich, „Archaeologia Historica Polona”, t. 21, s. 1 127-169
Reis Alexander. 2009. Koloński kompleks figur glinianych w Bonn. Obrazy religijne późnego średniowiecza w małym formacie, „Roczniki z Bonn”, t. 209, s. 1 239-254
Rothkegel Rüdiger. 2006. Średniowieczne i nowoczesne gliniane statuetki z kantonu Zug, „Journal for Swiss Archaeology and Art History”, t. 63, np. 2, s. 141-198
Samsonowicz Henryk. 1968. Późne średniowiecze miast nadbałtyckich. Warszawa
Seewaldt Peter. 2003. „Bilderbäcker” i ich towary. Małe dzieła z gliny i tonów z okresu średniowiecza i współczesności w Rheinisches Landesmuseum Trier, „Znaleziska i wykopaliska w dzielnicy Trewir. Z prac Rheinisches Landesmuseum Trier ”, t. 35, s. 1 86-93
Wachowski Krzysztof. 2011. Blisko i daleko od morza. Kultura materialna miast hanzeatyckich, [f:] Polska i Europa w średniowieczu. Przemiany strukturalne, czerwone. M. Adamczewski, Warszawa, s. 125-159
Wisłocki Marcin. 2005. Sztuka protestancka na Pomorzu 1535-1648, Szczecin
Witkowska Aleksandra. 1978. Funkcje Praktyk wotywnych w religijności ludowej późnego średniowiecza, [f:] Sztuka i ideologia XV wieku, czerwony. P. Skubiszewski, Warszawa 1978, s. 1 97–110
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.