The commemorative and emotional value of the Biržai Radziwiłłs’ kunstkammer objects in the seventeenth century
DOI:
https://doi.org/10.23858/KHKM73.2025.2.002Keywords:
Radziwiłł’s, commemoration, emotions, treasure chambers, KunstkammerAbstract
The main aim of this article is to reconstruct the motivations for which certain categories of objects entered the Radziwiłł treasure chambers and were preserved for several generations. The assumption adopted is that this was due not only to their material value, but also to the need to commemorate the persons and events associated with
them, as well as to the emotional value of certain ‘donatives’ for both donors and recipients. The source basis of the analysis consists of the registers of movable property
from the Radziwiłł treasuries, preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw (the Warsaw Radziwiłł Archive), and in particular the Lubecz Kunstkammer during the times of Krzysztof II Radziwiłł, his son Janusz, his nephew Bogusław, and Bogusław’s daughter, Ludwika Karolina.
Downloads
References
Anusik Zbigniew. 2010. Kasztelan krakowski Jerzy ks. Zbaraski (1574–1631). Szkic do portretu antyregalisty, „Przegląd Nauk Historycznych”, 9, 1, s. 55–145.
Augustyniak Urszula. 2001. Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła (1585–1640). Mechanizmy patronatu, Warszawa.
Augustyniak Urszula. 2003. Inwentarze mienia radziwiłłowskiego z XVI-XVII wieku jako źródło do historii mentalności i życia codziennego — możliwości badań, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 51, 2, s. 231–248.
Augustyniak Urszula. 2004. W służbie hetmana i Rzeczypospolitej, Warszawa.
Augustyniak Urszula. 2014. „Wolę mieć religionem frigidam niż nullam”. Jerzy i Krzysztof Zbarascy wobec rekatolicyzacji i zmiany systemu rządów w Rzeczypospolitej za Zygmunta III, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 58, s. 73–104.
Augustyniak Urszula. 2022. Kultura „staropolska” czy „kultura dawnej Rzeczypospolitej?”, [w:] Długie trwanie kultury staropolskiej. Ustanowienia, praktyki, rekonstrukcje. Szkice ofiarowane Profesorowi Markowi Prejsowi, red. A. Arendt, A. Jakóbczyk-Gola, P. Morawski, I. Piotrowski, Warszawa, s. 35–53.
Baranowski Jerzy. 1990. Kunstkamera w zamku Radziwiłłów w Lubczu, „Materiały Muzeum Wnętrz Zabytkowych w Pszczynie”, 6, s. 43–54.
Barański Janusz. 2007. Świat rzeczy. Zarys antropologiczny, Kraków.
Börner Lorne. 1981. Deutsche Medaillen Kleinode des 16. und 17. Jahrhunderts, Leipzig.
Chachaj Marian. 1995. Zagraniczna edukacja Radziwiłłów od początku XVI do połowy XVII wieku, Lublin.
Ciechanowiecki Andrzej. 1959. Z dziejów budowy zamku w Birżach, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, 4, 1–2, s. 43–66.
Chrościcki Juliusz. 1983. Sztuka i polityka 1587–1668, Warszawa.
Classen Constance. 2021. Podstawy antropologii zmysłów, „Konteksty”, 4, s. 67–74.
Gustaw. 2007. Gustaw Adolf, König von Schweden: die Kraft der Einnerzug 1632–2007, red. M. Reichel, I. Schuberth, Lützen.
Jankowski Rafał. 2008. Kunstkamera Ludwiki Karoliny Radziwiłlówny w Królewcu (1683), „Barok. Historia — Literatura — Sztuka”, 15, 1, s. 203–220.
Klonder Andrzej. 2021. Drogi równoległe. Refleksja historyka na marginesie pierwszego polskiego antropologicznego zarysu świata rzeczy, „Etnografia Polska”, 52, 1/2, s. 159–165.
Kriegseisen Wojciech. 2023. Dwa „pogrzeby” wojewody wileńskiego Janusza Radziwiłła. Przyczynek do stosunków politycznych i wyznaniowych w Wielkim Księstwie Litewskim w drugiej połowie XVII wieku, „Rocznik Lituanistyczny”, 9, s. 97–109.
Kryski Szczęsny. 1918. Pasya pana naszego, Zygmunta Trzeciego, [w:] Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego, oprac. J. Czubek, 2, Kraków, s. 51–56.
Laimer Karl Elmar. 2012. Der „Löwe von Mitternacht“ Gustav II. Adolf von Schweden und seine Darstellung in der proschwedischen Bildpublizistik des Dreißigjährigen Krieges, „historia.scribere”, 4, s. 299–320.
Łebkowska Anna. 2015. Zdarzenie — afekt — twórczość, [w:] Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. R. Nycz, A. Łebkowska, A. Daugsza, Warszawa.
Mencfel Michał. 2008. Rariora naturae et artis. Gabinety osobliwości uczonych śląskich pierwszej połowy XVIII w., „Barok. Historia — Literatura — Sztuka”, 15, 1, s. 89–109.
Paliušytė Aistė. 1995. Jonušo Radvilos mecenatystė, mps. rozprawy doktorskiej, Vilniaus dailės akademijos leidykla.
Pomian Krzysztof. 1987. Zbieracze i osobliwości. Paryż–Wenecja XVI–XVIII wiek, Warszawa.
Pudlis Agnieszka. 2020. Kunstkamera. Gabinet osobliwości królewicza Władysława Zygmunta Wazy i jej antwerpskie konotacje, „Kronika Zamkowa”, 7, 3, s. 35–58.
Rottermund Andrzej. 2011. Kolekcjonerstwo w Polsce. Od średniowiecza do dzisiaj, [w:] Polonia. Tesoros y colecciones artísticas, red. B. Biedrońska-Słota, Madrid, s. 37–57.
Salwa Mateusz. 2008. „Trompe-l’oeil”. Usprawiedliwienie złudzenia, „Barok. Historia — Literatura — Sztuka”, 15, 1, s. 37–61.
Scheicher Eisabeth. 2008. ‘Kunstkammern’, [w:] Dictionary of art, 18, London–New York, s. 520.
Smirnov Âkov Ivanovič. 1908. Risunki Kieva 1651 goda po kopiâm ih konca XVIII veka, [w:] Trudy XIII Arheologičeskogo sʺezda v Ekaterinoslave, 2, Moskwa, s. 195–512.
Stoch Magdalena. 2016. Ekonomia wrażliwości a duch posthumanistyki, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura”, 8, 2, s. 130–140.
Sulerzyska Teresa. 1961a. Galerie obrazów i „gabinety sztuki” Radziwiłłów w XVII w., „Biuletyn Historii Sztuki”, 23, 2, s. 87–98.
Sulerzyska Teresa. 1961b. Inwentarz galerii obrazów Radziwiłłów z XVII w., „Biuletyn Historii Sztuki”, 23, 3, s. 267–284.
Tomkiewicz, Władysław. 1950. Malarstwo dworskie w dobie Władysława IV, „Biuletyn Historii Sztuki”, 12, 1–4, s. 145–200.
Topolska Maria Barbara. 1984. Czytelnik i książka w Wielkim Księstwie Litewskim w dobie Renesansu i Baroku, Wrocław.
Tyszkiewicz Eustachy. 1869. Birże: rzut oka na przeszłość, miasta, zamku i ordynacyi, Petersburg.
Wasilewski T. 1987a. Radziwiłł Bogusław, [w:] Polski słownik biograficzny, 30, s. 161–172.
Wasilewski Tadeusz. 1987b. Radziwiłł Janusz, [w:] Polski słownik biograficzny, 30, s. 208–215.
Wasilewski Tadeusz. 1988. Budowa zamku i rezydencji Radziwiłłów w Birżach w latach 1586–1654, [w:] Podług nieba i zwyczaju polskiego. Studia z historii architektury, sztuki i kultury ofiarowane Adamowi Miłobędzkiemu, red. Z. Bania, Warszawa, s. 263–272.
Widacka Hanna. 2005. Zamach na Zygmunta III Wazę, „Spotkania z Zabytkami”, 29, 2, s. 17.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Kwartalnik Historii Kultury Materialnej
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Publication co-financed by the Ministry of Science and Higher Education under the program "Support for scientific journals 2019-2020"
