Polish how-to books for servants in the second half of the 19th c. and early 20th c. : between a model and the realities

Authors

  • Monika Opioła-Cegiełka Institute of History and International Relations, Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, J. Poniatowskiego Street 12, 85-671 Bydgoszcz https://orcid.org/0000-0002-3825-6162

Keywords:

19th-20th c. -- Poland, how-to books for servants, domestic service

Abstract

In the second half of the 19th c. and early 20th c. guides and how-to books were an important part of the publishing market. Among how-to books there was a signifi cant proportion of publications addressed, actually or only formally, to servants. Their authors were well-educated and well-off representatives of the elites, belonging to the upper class of servants’ employers. Servants were unlikely to read such texts; young people who immigrated to cities to find employment were usually illiterate. Poland was not unlike Western Europe in this respect. How-to books usually conveyed postulates rather than described reality. Most of them combined elements of appeal with moralising. The most significant publications from that time were Dwór wiejski [The country manor] by Karolina Nakwaska, Rady dla służących [Advice for servants] by Rev. C.J. Busson, Praktyczne wskazówki dla dziewcząt służących [Practical tips for serv-ant girls] by Adela Dziewicka and Pamiątka dla dziewcząt służących osobliwie po miastach [A reminder for girls being in service, especially in cities] by Father Kazimierz Riedl SJ.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Hoff J. 2005. Wzorce i poradniki dobrego gospodarowania adresowane do elit społecznych oraz mieszczan i chłopów w XIX wieku. In: J.Tazbir and A.K.Banach (eds.), Rozrzutność i skąpstwo w tradycji kulturowej i rzeczywistości. Kraków.

Kopczyński M. 2000. Służba domowa jako grupa zawodowa w Europie XV-XX wieku. In: A. Żarnowska and A. Szwarc (eds.), Kobieta i praca: wiek XIX i XX. Warszawa, 53-59.

Nawrot-Borowska M. 2012. Postulowana i rzeczywista rola mamek i nianiek w opiece nad dzieckiem w rodzinach polskich w latach 1850-1914. In: E. Kula and M. Pękowska (eds.), Virginibus puerisque. Kielce, 267-285

Poniat R. 2014. Służba domowa w miastach polskich od połowy XVIII do końca XIX wieku. Warszawa.

Stawiak-Ososińska M. 2009. Ponętna, uległa, akuratna… Ideał i wizerunek kobiety polskiej pierwszej połowy XIX wieku (w świetle ówczesnych poradników). Kraków.

Szymczak-Hoff J. 1982. Drukowane kodeksy obyczajowe na ziemiach polskich w XIX wieku (studium źródłoznawcze). Rzeszów.

Żarnowska A. 1995. Kierunki aktywności zawodowej kobiet w Polsce XX wieku (do 1939 r.). In: A. Żarnowska and A. Szwarc (eds.), Kobieta i praca: wiek XIX i XX. Warszawa.

Published

2014-01-01

How to Cite

Opioła-Cegiełka, M. (2014). Polish how-to books for servants in the second half of the 19th c. and early 20th c. : between a model and the realities . Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 62(4), 587–594. Retrieved from https://journals.iaepan.pl/khkm/article/view/811

Issue

Section

Studies and Materials

Most read articles by the same author(s)