Relikty pomostu średniowiecznego młyna w Nasielsku
DOI:
https://doi.org/10.23858/KHKM67.2019.3.007Słowa kluczowe:
Nasielsk, Mazowsze, archeologia średniowiecza, młyn, młynarstwoAbstrakt
W trakcie prac ziemnych prowadzonych na terenie dawnej mleczarni w Nasielsku w 2004 r. odkryto szereg zagłębionych pionowo w torfie drewnianych pali o długości do 3,5 m. Podczas podjętych tu badań archeologicznych zadokumentowano in situ kilkadziesiąt pali, a część z nich także po wydobyciu, i przekazano do datowania dendrochronologicznego. Na odsłoniętych palach opierały się belki tworzące pomost. W trakcie prac pozyskano również wykonany z czerwonego granitu kamień młyński. Ustalone na pierwszą połowę XV w. datowanie reliktów pomostu pozwala przypuszczać, że są to pozostałości młyna wzniesionego w tym miejscu przez Jakuszę z Radzanowa, właściciela Nasielska i rozległych włości w okolicy, od 1402 r. kasztelana liwskiego, a w latach 1409-1427 ciechanowskiego. Być może inwestycję kontynuował jego syn Piotr, który po zmarłym w 1427 r. ojcu odziedziczył miasto.
Pobrania
Bibliografia
Baranowski Bohdan. 1977. Polskie młynarstwo, Wrocław.
Bagniewski Zbigniew, Kubów Piotr. 1977. Średniowieczny młyn wodny z Ptakowic na Dolnym Śląsku, ,,Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. XXV, nr 1, s. 3–30.
Błoński Mariusz. 2018. Nasielsk we wczesnym średniowieczu, Warszawa.
Błoński Mariusz, Szwarczewski Piotr. 2008. Antropogeniczne przekształcenia doliny Nasielnej w sąsiedztwie wczesnośredniowiecznego grodziska w Nasielsku, „Archeologia Polski”, t. LIII, z. 2, s. 291–317.
Dokumenty. 1887. Dokumenty kujawskie i mazowieckie przeważnie z XIII wieku, wyd. B. Ulanowski, Kraków.
Iwaszczuk Urszula. 2015. „Szczątki zwierzęce z Nasielska, st. «Mleczarnia»”(maszynopis ekspertyzy w archiwum Ośrodka Interdyscyplinarnych Badań Archeologicznych IAE PAN w Warszawie).
Kazimierski Józef. 1970. Rozwój przestrzenny miasta Nasielska,[w:] Szkice z dziejów Nasielska i dawnej ziemi zakroczymskiej, red. S. Pazyra, Warszawa, s. 29–38.
Księga ziemska. 1920. Księga ziemska zakroczymska pierwsza 1423–1427, wyd. A. Rybarski, Warszawa, k. 165.
Kuncewicz Adam. 1929. Plany przeglądowe miast polskich, Warszawa.Mosty. 1920. Mosty wojenne, I: Mosty polowe, Warszawa, biblioteka cyfrowa Politechniki Krakowskiej.
Nowy Kodeks. 1989. Nowy Kodeks Dyplomatyczny Mazowsza, cz. II: dokumenty z lat 1248–1355, wyd. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, przy współudziale K. Pacuskiego i H. Wajsa, Wrocław.
Pacuski Kazimierz. 2017. „Nasielsk. Kasztelania nasielska, nadania książęce 1386 r. oraz pierwsi właściciele Nasielska z rodu Prawdziców”, Warszawa (maszynopis w archiwum Ośrodka Interdyscyplinarnych Badań Archeologicznych IAE PAN w Warszawie).
Słownik Geograficzny. 1885. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 6, Warszawa, s. 925–926.
Sadowska-Topór Jolanta. 1999. Starożytne drogi w rejonie rzeki Dzierzgoń w świetle badań archeologicznych, Warszawa.
Szulta Wojciech. 2008. Przeprawy mostowe na ziemiach polskich w średniowieczu, Toruń.
Trawkowski Stanisław. 1959. Młyny wodne w Polsce w XII wieku, ,,Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. VII, nr 1, s. 62–86.
