Abstrakt
Raymond Murray Schafer, a pioneer in research on the soundscape, distinguished between hi-fi and lo-fi soundscapes. The hi-fi soundscape is characterized by natural sounds, recognizable as acoustic signals. Such a soundscape has room for quiet. The lo-fi soundscape is dominated by artificial, mechanical, aggressive, irritating sounds, or noise. The emergence of this type of soundscape has been facilitated by the development of industry, by urbanization, by the realization of succeeding investments in transportation, trade, and entertainment, and by the universality of various kinds of “loud” equipment in households and the public sphere.
As an example of passage from a hi-fi to a lo-fi soundscape, the author explains the causes for the degradation of the Czerniakowskie Lake nature reserve. The causes include, above all, the construction of succeeding housing settlements near the body of water, the nearness of busy communications arteries, and the pressure to increase the reserve’s use for entertainment and recreation. These activities not only have a disadvantageous impact on the natural environment, but they also contribute to the production of noise, which drives out the quiet.
The author notes the varying attitudes to changes to the reserve and various visions and expectations for its future. Whether the reserve will be changed entirely into a lo-fi soundscape will depend on the aims and plans that are implemented. Will the traits of a hi-fi soundscape become a phenomenon entirely of the past, of memories and reflections on the changes undergone by a place with which our fates are connected?
Bibliografia
Bernat Sebastian 2011, “Krajobraz dźwiękowy jutra,” [in:] Niematerialne wartości krajobrazów kulturowych, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego [work of the Cultural Landscape Committee], no. 15, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, pp. 193-205.
Bernat Sebastian 2015, “Wokół pojęcia soundscape. Dyskusja terminologiczna,” Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, no. 30, pp. 45-57.
Bronowicz Janusz 2001, “Dzieje warszawskiej Sadyby,” Rocznik Warszawski, vol. XXX, pp. 221-286.
Caillot Dubus Barbara, Karkowska Aleksandra 2015, Banany z cukru pudru, Oficyna Wydawnicza Oryginały, Warsaw.
Chełmiński Jakub 2016, “Nowy rezerwat w Warszawie,” Gazeta Wyborcza (supplement: Gazeta Stołeczna. Wydarzenia), July 16-17, 2016, p. 3.
Dziekanowska Małgorzata 2015, “Przemiany audiosfery życia codziennego wsi,” Przestrzeń społeczna, no. 2 (10), pp. 43-60.
Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego, Warsaw, May 18, 2012.
Faryna-Paszkiewicz Hanna, Piotr Paszkiewicz 1985, “Początki zabudowy Sadyby,” Kronika Warszawy, vol. 16, no. 1-2 (61-62), pp. 153-163.
Gumiński Romuald, Jasińska Maria, Kobendza Roman 1925, Jeziorko Czerniakowskie. Studjum geograficzne, Nakładem Koła Geografów S. U. W., Warsaw.
Habrat Hubert 2018, Osiedle „Pod czachą”, M6. Pismo „MSM” Energetyka, no. 5 (117) September–October 2018, p. 12.
Harbanowicz Justyna, Janiak Agnieszka (eds.), 2012, Przestrzeń zgiełku, Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław.
Ilnicki Mariusz 2017, “Zagłębie biurowców na Czerniakowie?,” M6. Pismo MSM Energetyka, no. 3 (109), May–June 2017, p. 9.
Ilnicki Mariusz 2018, Na łąkach czerniakowskich może powstać centrum biurowo-handlowe, M6. Pismo MSM Energetyka, no. 3 (115), May–June 2018, p. 12.
Kabzińska Iwona 2005, O codziennym niedostatku ciszy i nadobfitości hałasu, Literatura ludowa, no. 2, pp. 3-14.
Kabzińska Iwona 2007, Sąsiedztwo ciszy i hałasu, Tematy z Szewskiej, no. 1, pp. 117-124.
Kabzińska Iwona 2009, Jak pogodzić wodę z ogniem? Miłośnicy ciszy kontra wielbiciele hałasu, Zabawy i zabawki, nos. 1-4, pp. 75-99.
Kabzińska Iwona 2012, Nadwrażliwi—marginalizowana mniejszość kulturowa, [in:] Ciekawość świata, ludzi, kultur…Księga Jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Ryszardowi Kantorowi z okazji czterdziestolecia pracy naukowej, Renata Hołda, Tadeusz Paleczny (eds.), Księgarnia Akademicka, Kraków, pp. 121-139.
Kabzińska Iwona 2018, O ciszy i hałasie, ich doświadczaniu, definiowaniu i sposobach opisywania, Etnografia Polska, vol. 62, z. 1-2, pp. 5-23.
Kagge Erling 2017, Cisza, transl. I. Zimnicka, Muza, Warsaw.
Kasprzycki Jerzy, Stępień Marian 1982, Warszawskie pożegnania, Zakład Wydawniczo-Propagandowy PTTK, Warsaw.
Kołacki Rafał 2012, Hałas cywilizacyjny wobec estetycznych problemów słyszenia. Uwagi na temat socjologii słuchu, [in:] Przestrzeń zgiełku. Przestrzenie wizualne i akustyczne człowieka. Antropologia audiowizualna jako przedmiot i metoda badań, 3, Justyna Harbanowicz, Agnieszka Janiak (eds.), Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław, pp. 57-67.
Konsultacje… 2018, Konsultacje na Mokotowie, Zmieniamy naszą okolicę. Nowy pomysł na Jeziorko Czerniakowskie i ulicę Narbutta, Mokotów, co słychać?, June 21, 2018, p. 4.
Losiak Robert 2008, Muzyka w przestrzeni publicznej miasta. Z badań nad pejzażem dźwiękowym Wrocławia, [in:] Dźwięk w krajobrazie jako przedmiot badań interdyscyplinarnych, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, vol. XI, Instytut Nauk o Ziemi UMCS, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Lublin, pp. 253-264.
Losiak Robert 2012a, Pejzaż dźwiękowy lo-fi w przestrzeni fonicznej miasta, [in:] Przestrzeń zgiełku. Przestrzenie wizualne i akustyczne człowieka. Antropologia audiowizualna jako przedmiot i metoda badań, 3, Justyna Harbanowicz, Agnieszka Janiak (eds.), Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław, pp. 11-21.
Losiak Robert 2012b, Słuchanie miasta? Wokół koncepcji badań miejskiej audiosfery, Prace kulturoznawcze, vol. 13, Acta Universitatis Wratislaviensis, no. 3366, pp. 11-15.
Losiak Robert, Tańczuk Renata (eds.), 2012, Audiosfera miasta, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Malec Magdalena, Klatka Sławomir, Kruk Edyta, Ryczek Marek 2017, Porównanie krajobrazów dźwiękowych wsi tradycyjnej i podmiejskiej, Woda—Środowisko—Obszary Wiejskie, vol. 17, z. 3 (59), pp. 71-84 (pdf: www. itp.edu.pl/wydawnictwo/woda; Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach).
Para Piotr 2012, Przestrzeń zgiełku a społeczne interakcje, [in:] Przestrzeń zgiełku. Przestrzenie wizualne i akustyczne człowieka. Antropologia audiowizualna jako przedmiot i metoda badań, 3, Justyna Harbanowicz, Agnieszka Janiak (eds.), Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, Wrocław, pp. 23-32.
Piasek Przemek 2015, Jeziorko Czerniakowskie. Mapa ścieżki edukacyjnej, drawings: Tratwa Artystów, Fundacja Ja Wisła, Warsaw.
Sarah Robert. Diat Nicolas 2017, Moc milczenia. Przeciw dyktaturze hałasu, transl. A. Kuryś, Wydawnictwo Sióstr Loretanek, Warsaw.
Schafer Murray Raymond 1970, The book of noise, Wellington, New Zealand, Price Milburn.
Schafer Murray Raymond 1973, The music of the environment, Vienna, Universal Edition.
Schaffer Murray Raymond 1977, The tuning of the world, New York, Knopf; Toronto, McClelland and Steward Ltd.
Schaffer Murray Raymond 1982, Muzyka środowiska, tłum. Danuta Gwizdalanka, Res Facta, no. 9, pp. 288-315.
Stanisz Agata 2017, Field recording jako metoda etnografii poprzez dźwięk, Przegląd Kulturoznawczy, no. 1 (31), pp. 1-19.
Szwankowski Eugeniusz 1970, Ulice i place Warszawy, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warsaw, 2nd edition, corrected and supplemented.
Trepka Stanisław Tadeusz, Fosa Forteczna vel Woda Bernardyńska, M6. Pismo MSM Energetyka, no. 2 (114), March–April 2018, p. 8 (first printing: Nasza Gazeta Sadyba, October 1998).
Trepka Tomasz 2018, Dlaczego nie ma wody w Bernardyńskiej Wodzie?, M6. Pismo MSM Energetyka, no. 3 (115), May–June 2018, p. 8.
Warszawa naszych pradziadków… 1893 (reprint, s.n), Warszawa naszych pradziadków. Ilustrowany przewodnik w podróżach. Ilustrowany przewodnik po Warszawie wraz z treściwym opisem okolic miasta [reprint], Nakład Redakcyi „Wędrowca”, Warsaw, RePrint Drukarnia, Warsaw.
Wrzeszcz Maciej 2000, Trudne półwiecze, [in:] W służbie Bogu i ludziom. 50 lat parafii p.w. św. Tadeusza Apostoła na warszawskiej Sadybie, Maciej Wrzeszcz (ed.), Parafia Rzymsko-Katolicka św. Tadeusza Apostoła, Warsaw, pp. 31-110.
Yi-Fu Tuan 2001, Space and Place: The Perspective of Experience, University of Minnesota Press, Minneapolis.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.