Abstrakt
The article discusses the effects of immigration policy of the German government in 1945–2013. In that period the state policy on the influx of foreigners was changing gradually from restrictive to liberal, unlike to the most European countries. In the beginning the government wanted to stop the influx of rapidly increasing number of foreigners, which involved number of problems, including the provision of labour or social security. By the end of the twentieth century the authorities did not develop a comprehensive framework for integration of immigrants. It was assumed that migrants were residing in Germany only temporarily, and the German state was not a country of permanent immigration. This official assumption had serious consequences, for example: foreigners had problems with the legalization of residence and work, and obtaining citizenship. The situation has begun to change in the beginning of the XXI century.
Bibliografia
Bade J. Klaus 1992, Deutsche im ausland-fremde in Deustchland. Migration in geschichte und gegenwart, Verlag C. H. Beck, München
Bade J. Klaus, Oltmer Jochen 2004, Normalfall migration, Bundeszentralle für Politische Bildung, Bonn
Banaś Monika 2011, Szwedzka polityka integracyjna wobec imigrantów, Wyd. UJ, Kraków
Blumberg-Stankiewicz Katharina 2007, Migranten aus Polen. Die folgen der aussiedlerkategorisierung im schatten der deutsche einwanderungs- und integrationspolitik, VDM Verlag Dr. Müller, Saarbrücken
Castles Steven, Miller Mark J. 2011, Migracje we współczesnym świecie, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa
Franzke Joachim 2001, Przyjaźń narodów, czy przyjaźń zalecona? Stosunki między NRD i PRL, Wydawnictwo Instytut Zachodni, Poznań
Gerdes Jürgen, Faist Thomas 2006, Von ethnischer zu republikanischer integration. Der diskurs um die reform des deutschen staatsangehörigkeitsrechts, Berliner Journal für Soziologie, H. 3, s. 313–335
Gibki Barbara 2008, Zmiany w polityce integracyjnej Niemiec na przełomie XX i XXI wieku i ich znaczenia dla sytuacji migrantów, Prace Geograficzne, z. 120, s. 125–134
Granato Nadia, Kalter Frank 2001, Die persistenz ethnischer ungleichheit auf dem deutschen arbeitsmarkt: Diskriminierung oder unterinvestition in humankapital?, Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie, H. 53, s. 497–520
Herbert Ulrich 2003, Geschichte der ausländerpolitik in Deutschland. Saisonarbeiter, zwangszrbeiter, gastarbeiter, flüchlinge, Bundeszentralle für Politische Bildung, Bonn
Kaczmarczyk Paweł 2001, Polski Berlin? Uwagi na temat najnowszych migracji Polaków do stolicy Niemiec, [w:] Ludzie na huśtawce. Migracje pomiędzy peryferiami Polski i Zachodu, red. E. Jadźwińska, M. Okólski, Scholar, Warszawa, s. 241–271
Kaczmarek Urszula 1991, Aktywność kulturalno-oświatowa Polonii w Bułgarii, Niemieckiej Republice Demokratycznej, Rumunii i na Węgrzech w latach 1945–1989, Wyd. Naukowe UAM, Poznań
Kotzian Ortfried 2010, Sonderfall Bundesrepublik Deutschland: Deutscher – und doch migrant-aussiedler zwischen identitätsfindung und gesellschaftlicher akzeptanz, Europäisches Journal für Minderheitenfragen, N. 3–4, s. 212–228
Krüger-Potraz Marianne 2005, Migration als herausforderung für bildungspolitik, [w:] Schule in der einwanderungsgesellschaft. Ein handbuch, red. R. Leiprecht, A. Kerber, Wochenschau, Schwalbach, s. 56–83
Lesińska Magdalena 2007, Polityka Niemiec wobec imigrantów – od systemu Gastarbeiter do kraju imigracji, [w:] Europa – ziemia obiecana. Doświadczenia krajów europejskich w integracji imigrantów, red. P. Matusz-Protasiewicz, U. Stadtmüller, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Wrocław, s. 37–58
Mazur-Cieślik Ewa 2011, Polityka migracyjna państw europejskich a wyzwania migracyjne dla Polski, Bezpieczeństwo Narodowe, nr 20, s. 127–147
Oltmer Jochen 2010, Migration im 19. und 20 jahrhundert. Enzyklopädie deutsche geschichte, Bd. 86, Oldenburg Verlag, München
Ptak Ewa 2011, Od liberalizmu do restrykcji. Polityka imigracyjna Niemiec na przestrzeni XX i XXI w., [w:] Granice wewnętrzne i zewnętrzne Unii Europejskiej. Między otwartością i izolacją, red. J. Jańczak, M. Musiał-Karg, Wyd. Naukowe WNPiD UAM, Poznań, s. 167–176
Salentin Kurt, Wilkening Frank 2003, Ausländer, enigebürgerte und das problem einer realistischen zuwanderer-integrationsbilanz, Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie, N. 55. H. 2, s. 278–298
Siegert Manuel 2008, Schulische bildung von migranten in Deutschland, Working Paper 13 die Forschungsgruppe des Bundesamtes (aus der Reihe Integrationsreport cz. 1), Bundesamt für Migration und Flüchtlinge, Nürnberg
Szaniawska-Schwabe Magdalena 2009, Polityka imigracyjna Republiki Federalnej Niemiec, Przegląd Zachodni, nr 4, s. 3–29
Szczepaniak-Kroll Agnieszka 2013, Polacy w Berlinie – granice i pogranicza, Etnografia Polska, t. 56, z. 1–2, s. 79–102
Szymańska Katarzyna 2004, Migracja jako problem polityki społecznej (na przykładzie Polski), [w:] Socjologia i polityka społeczna a aktualne problemy pracy socjalnej. Dylematy teorii i praktyki społecznej, red. K. Wódz, K. Piątek, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń, s. 337–344
Wojtan Mariusz 2004, Proces akcesji Polski do Unii Europejskiej w zakresie przepływu osób, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław
Statistisches Bundesamt, www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/GesellschaftStaat/Bevoelkerung/Wanderungen/Aktuell.html, dostęp18.09.2014
Bade J. Klaus, Oltmer Jochen 2004, Normalfall migration, Bundeszentralle für Politische Bildung, Bonn
Banaś Monika 2011, Szwedzka polityka integracyjna wobec imigrantów, Wyd. UJ, Kraków
Blumberg-Stankiewicz Katharina 2007, Migranten aus Polen. Die folgen der aussiedlerkategorisierung im schatten der deutsche einwanderungs- und integrationspolitik, VDM Verlag Dr. Müller, Saarbrücken
Castles Steven, Miller Mark J. 2011, Migracje we współczesnym świecie, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa
Franzke Joachim 2001, Przyjaźń narodów, czy przyjaźń zalecona? Stosunki między NRD i PRL, Wydawnictwo Instytut Zachodni, Poznań
Gerdes Jürgen, Faist Thomas 2006, Von ethnischer zu republikanischer integration. Der diskurs um die reform des deutschen staatsangehörigkeitsrechts, Berliner Journal für Soziologie, H. 3, s. 313–335
Gibki Barbara 2008, Zmiany w polityce integracyjnej Niemiec na przełomie XX i XXI wieku i ich znaczenia dla sytuacji migrantów, Prace Geograficzne, z. 120, s. 125–134
Granato Nadia, Kalter Frank 2001, Die persistenz ethnischer ungleichheit auf dem deutschen arbeitsmarkt: Diskriminierung oder unterinvestition in humankapital?, Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie, H. 53, s. 497–520
Herbert Ulrich 2003, Geschichte der ausländerpolitik in Deutschland. Saisonarbeiter, zwangszrbeiter, gastarbeiter, flüchlinge, Bundeszentralle für Politische Bildung, Bonn
Kaczmarczyk Paweł 2001, Polski Berlin? Uwagi na temat najnowszych migracji Polaków do stolicy Niemiec, [w:] Ludzie na huśtawce. Migracje pomiędzy peryferiami Polski i Zachodu, red. E. Jadźwińska, M. Okólski, Scholar, Warszawa, s. 241–271
Kaczmarek Urszula 1991, Aktywność kulturalno-oświatowa Polonii w Bułgarii, Niemieckiej Republice Demokratycznej, Rumunii i na Węgrzech w latach 1945–1989, Wyd. Naukowe UAM, Poznań
Kotzian Ortfried 2010, Sonderfall Bundesrepublik Deutschland: Deutscher – und doch migrant-aussiedler zwischen identitätsfindung und gesellschaftlicher akzeptanz, Europäisches Journal für Minderheitenfragen, N. 3–4, s. 212–228
Krüger-Potraz Marianne 2005, Migration als herausforderung für bildungspolitik, [w:] Schule in der einwanderungsgesellschaft. Ein handbuch, red. R. Leiprecht, A. Kerber, Wochenschau, Schwalbach, s. 56–83
Lesińska Magdalena 2007, Polityka Niemiec wobec imigrantów – od systemu Gastarbeiter do kraju imigracji, [w:] Europa – ziemia obiecana. Doświadczenia krajów europejskich w integracji imigrantów, red. P. Matusz-Protasiewicz, U. Stadtmüller, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Wrocław, s. 37–58
Mazur-Cieślik Ewa 2011, Polityka migracyjna państw europejskich a wyzwania migracyjne dla Polski, Bezpieczeństwo Narodowe, nr 20, s. 127–147
Oltmer Jochen 2010, Migration im 19. und 20 jahrhundert. Enzyklopädie deutsche geschichte, Bd. 86, Oldenburg Verlag, München
Ptak Ewa 2011, Od liberalizmu do restrykcji. Polityka imigracyjna Niemiec na przestrzeni XX i XXI w., [w:] Granice wewnętrzne i zewnętrzne Unii Europejskiej. Między otwartością i izolacją, red. J. Jańczak, M. Musiał-Karg, Wyd. Naukowe WNPiD UAM, Poznań, s. 167–176
Salentin Kurt, Wilkening Frank 2003, Ausländer, enigebürgerte und das problem einer realistischen zuwanderer-integrationsbilanz, Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie, N. 55. H. 2, s. 278–298
Siegert Manuel 2008, Schulische bildung von migranten in Deutschland, Working Paper 13 die Forschungsgruppe des Bundesamtes (aus der Reihe Integrationsreport cz. 1), Bundesamt für Migration und Flüchtlinge, Nürnberg
Szaniawska-Schwabe Magdalena 2009, Polityka imigracyjna Republiki Federalnej Niemiec, Przegląd Zachodni, nr 4, s. 3–29
Szczepaniak-Kroll Agnieszka 2013, Polacy w Berlinie – granice i pogranicza, Etnografia Polska, t. 56, z. 1–2, s. 79–102
Szymańska Katarzyna 2004, Migracja jako problem polityki społecznej (na przykładzie Polski), [w:] Socjologia i polityka społeczna a aktualne problemy pracy socjalnej. Dylematy teorii i praktyki społecznej, red. K. Wódz, K. Piątek, Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń, s. 337–344
Wojtan Mariusz 2004, Proces akcesji Polski do Unii Europejskiej w zakresie przepływu osób, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław
Statistisches Bundesamt, www.destatis.de/DE/ZahlenFakten/GesellschaftStaat/Bevoelkerung/Wanderungen/Aktuell.html, dostęp18.09.2014