Autoidentyfikacja cieszyńskich Ślązaków we współczesnym dyskursie publicznym. Echa pierwszej wojny światowej

Katarzyna Marcol

Published: 2014-01-01

Vol. 12 (2014)

Autoidentyfikacja cieszyńskich Ślązaków we współczesnym dyskursie publicznym. Echa pierwszej wojny światowej

Katarzyna Marcol

Abstract

The emergence of national states and establishing the Polish-Czech border on the Olza River was a consequence of World War I which concerned the inhabitants of Cieszyn Silesia. As a result, the region known as Zaolzie, which lies on the west bank of the Olza and is inhabited by Polish autochthons, was incorporated into Czechoslovakia. Currently this region is witnessing a symbolic „self-identification war” concerning the meanings ascribed by various communities to certain spaces, and thus also to history, historical figures and artefacts. This social process is apparent in the public discourse, in which negotiations of identity (e.g during the preparations for the national census) and outright conflicts concerning symbolic domination between the Polish autochthon minority and the Czech majority (e.g. raising memorials, publishing maps) are evident

Keywords:

Cieszyn, Český Těšín, Cieszyn Silesia, borderland, identity, self-identification, public discourse, World War I

Most read articles by the same author(s)

Katarzyna Marcol, Karnawał na granicy – widowisko a obraz świata współczesnych mieszkańców pogranicza śląskocieszyńskiego , Journal of Urban Ethnology: Vol. 16 (2018)

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Marcol, K. (2014). Autoidentyfikacja cieszyńskich Ślązaków we współczesnym dyskursie publicznym. Echa pierwszej wojny światowej. Journal of Urban Ethnology, 12, 69–84. Retrieved from https://journals.iaepan.pl/jue/article/view/661

Cited by / Share

References

Anderson B. 1997, Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Fundacja im. Stefana Batorego, Kraków
Cichá I. 2014, Když se řekne Zaolzie. Materiały z konferencji pt. Zaolzie. Genius loci, genius populi, organizowanej w dn. 1-2 sierpnia 2014 w Czeskim Cieszynie i Jabłonkowie. http://politologia.uksw.edu.pl/wp-content/uploads/Irena-Cicha.pdf, 5.08.2014
Chlebowczyk J. 1971, Nad Olzą. Śląsk Cieszyński w wiekach XVIII, XIX i XX, Śląski Instytut Naukowy, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice
Chlup D. 2012, Dla jednych bohater, dla innych zbrodniarz, „Głos Ludu” 2012, nr 129, s.1
Chlup D. 2013, Stop dla wspólnej historii? „Głos Ludu” 2013, nr 50, s. 1
Chlup D. 2013, Jeden Euroregion, dwa odmienne zdania, „Głos Ludu” 2013, nr 50, s. 7
Co będzie z nami?, „Gwiazdka Cieszyńska. Pismo poświęcone wiadomościom politycznym, nauce, przemysłowi i zabawie” 1918, nr 83, s.1-2
Czapliński M. i in. 2002, Historia Śląska, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław
Dąbrowski W. (red.) 1923, Kwestja cieszyńska. Zbiór dokumentów z okresu walki o Śląsk Cieszyński 1918-1920, [b.w.] Katowice 1923
Dijk van Teun A. (red.) 2001, Dyskurs jako struktura i proces, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Do moich ludów! Manifest cesarski, „Gwiazdka Cieszyńska. Pismo poświęcone wiadomościom politycznym, nauce, przemysłowi i zabawie” 1914, nr 61, s. 1
Drobik A. (red.) 2014, Rozmowy o Śląsku Cieszyńskim, wydanie własne, Ustroń
Drost J. 2012, Pomnik gen. Šnejdárka w Bystrzycy: Polacy mówią o czeskiej prowokacji, „Dziennik Zachodni”, http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/729967,pomnik-gen-snejdarka-w--bystrzycy-polacy-mowia-o-czeskiej-prowokacji,id,t.html, 21.03.2014
Edensor T. 2004, Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
Hannan K. 1996, Borders of Language and Identity in Teschen Silesia, „Berkeley Insights in Linguistics and Semiotics”, vol. 28, New York
Kadłubiec K. D. 1995, Górniczy śmiech. Komizm ludowy pogranicza polsko-czeskiego, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław
Kajfosz J. 2011, Tradycja jako przedmiot rywalizacji, negocjacji i władzy, [w:] Styka J., Dziekanowska M. (red.), Tradycja w kontekstach społecznych, t. 3, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 47-61
Kajfosz J. 2013, Magic in the Social Construction of the Past. The Case of Teschen Silesia, „Polish Sociological Review“ 2013, nr 3 (183), s. 351-367
Kantor R. 1996, Pogranicze jako narodowy obszar kulturowy, [w:] Jasiński Z. (red.), Społeczno-cywilizacyjny wymiar edukacji, Instytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 111-129
Kościński P. 2013, Polacy na Zaolziu szykanowani, „Rzeczpospolita”, http://www.rp.pl/artykul/153228,976765-Polacy-na-Zaolziu-szykanowani.html, 21.03.2104
Lewowicki T. 1995, Problemy tożsamości narodowej – w poszukiwaniu sposobów uogólnionych ujęć kwestii poczucia tożsamości i zachowań z tym związanych, [w:] Urlińska M. M. (red.) Edukacja a tożsamość etniczna. Materiały z konferencji naukowej w Rabce, Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń, s. 51-63
Mapa Zaolzia w roli głównej, „Głos Ludu” 2013, nr 22, s. 2
Marcol K. 2003, „My” i „oni” w dziecięcej twórczości ustnej na pograniczu śląskocieszyńskim, [w:] Pogranicza kulturowe i etniczne w Polsce, Archiwum Etnograficzne, t. 41, Kłodnicki Z. i Rusek H. (red.), Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław, s. 93-101
Nowak K. 2001, Dzieje Śląska Cieszyńskiego po 1918 roku [w:] Śląsk Cieszyński. Środowisko naturalne, zarys dziejów, zarys kultury materialnej, Macierz Ziemi Cieszyńskiej, Cieszyn, s. 203-227
Nowak K. 2008, Pierwsza niepodległość. Polacy na Śląsku Cieszyńskim w 1918 roku, Urząd Miejski, Cieszyn, http://www.cieszyn.pl/Historia i tradycja/Dzieje miasta/Powołanie Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego, 28.03.2014
Ong W. J. 1992, Oralność i piśmienność. Słowo poddane technologii, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin
Pamięć o Janie Kubiszu, „Głos Ludu” 2012, nr 115, s. 2
Sadowski A. 1997,Pogranicze i tożsamość narodowa mieszkańców pograniczy[w:] Jasiński Zenon, Kozłowska Anna (red.) Tożsamość narodowa młodzieży na pograniczach, Instytut Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego, Opolska Oficyna Wydawnicza, Opole, s. 41-50
Sikora J. 2012, Popłynęli z Kubiszem, „Głos Ludu” 2012, nr 126, s. 1
Straczuk J. 1999, Język a tożsamość człowieka w warunkach społecznej wielojęzyczności. Pogranicze polsko-litewsko-białoruskie, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1999
Szymeczek J. 2012, Buciorami w polską duszę?, „Głos Ludu” 2012, nr 129, s. 3
Valenta J. 2002, Zaolzie w XX wieku: historia, legenda, stereotyp [w:] Szymeczek J. (red.), Polacy na Zaolziu 1920-2000. Poláci na Tĕšínsku, Kongres Polaków w Republice Czeskiej, Czeski Cieszyn, s. 61-62
Wolff T. 2012, Wróciła sprawa pomnika, „Głos Ludu” 2012, nr 149, s. 2 Google Scholar