Architektura na ekranie a nowa tożsamość miasta – filmowy Gdańsk przełomu lat 50. i 60.

Ilona Copik

doi:10.23858/JUE20.2022.011

Opublikowane: 14.12.2022

Tom 20 (2022)

Architektura na ekranie a nowa tożsamość miasta – filmowy Gdańsk przełomu lat 50. i 60.

dr hab. Ilona Copik, prof. UŚ

Journal of Urban Ethnology

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.23858/JUE20.2022.011

Abstrakt

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na relację pomiędzy architekturą i przestrzenią miejską a jej filmową reprezentacją na przykładzie powojennego Gdańska. Odwołanie się do filmów z przełomu lat 50. i 60. jako jednego z istotnych źródeł wiedzy o kulturze miejskiej stanowi pretekst do rozważań szerszych, dotyczących praktyk semiotycznych i społeczno-kulturowych. Ponadto celem badawczym jest analiza zmierzająca do zrozumienia uwarunkowań społecznych rządzących realizacją i recepcją filmu oraz mediatyzowaną produkcją miejskiej przestrzeni i tożsamości kulturowej w warunkach politycznych i ideologicznych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Słowa kluczowe:

kino polskie, PRL, film i architektura, film i miasto, tożsamość kulturowa

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Copik, I. (2022). Architektura na ekranie a nowa tożsamość miasta – filmowy Gdańsk przełomu lat 50. i 60. Journal of Urban Ethnology, 20, 181–193. https://doi.org/10.23858/JUE20.2022.011

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Berełkowski R. 2019. Mroczna strona architektury. Władza nad przestrzenią a kontrola społeczeństwa. Przestrzeń i Forma 40, 33-74. DOI: https://doi.org/10.21005/pif.2019.40.A-03
Google Scholar

Eberhardt K., Gazda J. 1984. XX lat Polski Ludowej w filmie. Warszawa: Polska Federacja Dyskusyjnych Klubów Filmowych.
Google Scholar

Eisler J. 2013. Małżeństwo z rozsądku. Pamięć.pl 1, 53-55.
Google Scholar

Friedrich J. 2015. Odbudowa głównego miasta w Gdańsku w latach 1945-1960. Gdańsk: Słowo/obraz/terytoria.
Google Scholar

Gawlak A., Matuszewska M. 2020. Wnętrza w polskim filmie fabularnym lat 60-tych jako źródło wiedzy i punkt odniesienia dla współczesnych projektów architektonicznych. Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych 4, 52-58. DOI: https://doi.org/10.35784/teka.1508
Google Scholar

Hendrykowski M. 2014. Dwaj ludzie z szafą w perspektywie genologicznej. Images 15/24, 171-180. DOI: https://doi.org/10.14746/i.2014.24.19
Google Scholar

Klejsa K. 2007. Stanisław Bareja - nadrealizm socjalistyczny. [W:] G. Stachówna, B. Żmudziński (red.), Autorzy kina polskiego. T. 2. Kraków: Wydawnictwo UJ, 79-128.
Google Scholar

Kochanowski J. 2017. Jak w PRL wyjeżdżano w wielki świat. Polityka 15.08. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/historia/1715932,1,jak-w-prl-u-wyjezdzano-w-wielki-swiat.read (dostępność: 30.11.2021).
Google Scholar

Kornacki K. 2019. Gdańskie wątki filmowe. https://www.youtube.com/watch?v=6fgrNryGfFQ (dostępność: 30.11.2021).
Google Scholar

Koschany R. 2020. Architektura jako fabuła. O Parasite Bong Joon-ho. Kwartalnik Filmowy 109, 23-34. DOI: https://doi.org/10.36744/kf.266
Google Scholar

Loew P. O. 2006. Gdańsk między mitami. Olsztyn: Borussia.
Google Scholar

Loew P. O. 2013. Gdańsk. Biografia miasta. Gdańsk: Instytut Kultury Miejskiej.
Google Scholar

Lubelski T. 2009. Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty. Katowice: Videograf II.
Google Scholar

Perkowski P. 2013. Gdańsk – miasto od nowa. Gdańsk: Słowo/obraz /terytoria.
Google Scholar

Rewers E. 2005, Kino-polis. [W:] M. Jakubowska, T. Kłys, B. Stolarska (red.). Między słowem a obrazem: księga pamiątkowa dla uczczenia jubileuszu profesor Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej. Kraków: Rabid, 31-42.
Google Scholar

Sawicki A. 2014. City placement jako forma promocji miasta. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej Zarządzanie 16, 21-28.
Google Scholar

Skotarczak D. 2004. Obraz społeczeństwa PRL w komedii filmowej. Poznań: Wydawnictwo UAM.
Google Scholar

Skowera, M. 2012. „Idealizm”, „iluzje”, „idioci”. Romantyczny mit miłosny w filmie Janusza Morgensterna Do widzenia, do jutra. Maska 14, 75-86.
Google Scholar

Syska R. 2004. Janusz Morgenstern – w pułapce teraźniejszości. [W:] G. Stachówna i J. Wojnicka (red.). Autorzy kina polskiego. Kraków: Wydawnictwo UJ, 27-45.
Google Scholar

Szczurowski J. 2015. Rejs 1938. Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej 43, 61-67.
Google Scholar

Ustawa z dn. 21.07.1950 o 6-letnim planie rozwoju gospodarczego i budowy podstaw socjalizmu na lata1950-1955. https://www.prawo.pl/akty/dz-u-1950-37-344,16781164.html (dostępność: 30.11.2021).
Google Scholar

Wenders W. 2002. Pejzaż miejski. [W:] A. Gwóźdź (red.). Europejskie manifesty kina. Od Matuszewskiego do Dogmy. Antologia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 349-363.
Google Scholar