Neolithic Plant Exploitation at Bronocice
Keywords:
Lublin-Volhynian culture, Funnel Beaker culture, Funnel Beaker-Baden culture, domestic plants, wild plants, usage of plantsAbstract
The purpose of this article is to present the recovered plant remains and their subsistence and ecological analysis from Lublin-Volhynian, Funnel Beaker, and Funnel-Beaker-Baden culture occupations at Bronocice, dating from approximately 3800 to 2700 BC. Domesticated plants were significant in all time periods, but gathered plants supplemented the diet throughout the 1100 years under review. Some were trees and shrubs used for fodder, consumption and technological items but most were ruderals found growing in agricultural land, old fields, and pastures
Downloads
Download data is not yet available.
References
Alexandrowicz S. W., Śnieszko Z. and Zajączkowska E. 1984. Stratigraphy and Malacofauna of Holocene Deposits in the Sancygniówka Valley near Działoszyce. Quaternary Studies in Poland 5, 5–25
Baczyńska B., Lityńska-Zając M. 2005. Application of Lithospermum officinale L. in early Bronze Age medicine. Vegetation History and Archaeobotany 14, 77–80
Bakker J. A., Kruk J., Lanting A. E. and Milisauskas S., 1999. Bronocice, Flintbek, Uruk, and Jebel Aruda: the earliest evidence of wheeled vehicles in Europe and the Near East. Antiquity 73, 778–790
Behre K.-E. 1991. Zum Brotfund aus dem Ipweger Moor, Ldkr. Wesermarsch. Berichte zur Denkmalpflege in Niedersachsen 1, 1–9
Behre K.-E. 1992. The history of rye cultivation in Europe. Vegetation History and Archaeobotany 1, 141–156
Bogaard A. 2004. Neolithic Farming in Central Europe: An archaeobotanical study of crop husbandry practices. London and New York: Routledge
Borojević K. 2006. Terra and Silva in the Pannonian Plain (= British Archaeological Reports. International Series 1563). Oxford
Burchard B. and Lityńska-Zając M. 2002. Plant remains from a Funnel Beaker Culture site at Niedźwiedź, Słomniki commune, Małopolska province. Acta Paleobotanica 42(2),171–176
Craig O. E., Chapman J., Heron C., Willis H. L., Bartosiewicz L., Taylor G., Whittle A. and Collins M. 2005. Dairy food production in Europe. Antiquity 79, 882–894
Domańska H., Droese H., Gawrońska-Kulesza A., Kowalski S., Roszak S., Śmierzchalski L., and Trzecki S. 1982. Ogólna uprawa roli i roślin. Warszawa: PWN
Ebersbach R. 2003. Paleoecological reconstruction and calculation of calorie requirements at Lake Zűrich. In J. Kunow and J. Műller (eds.), Forschungen zur Archäologie im Land Branderburg 8
Ellenberg H. 1950. Landwirtschaftliche Pflanzensociologie I: Unkrautgemeinschaften als Zeiger fűr Klima und Boden. Stuttgart: Eugen Ulmer
Ellenberg H. 1979. Zeigerwerte der Gefässpflanzen Mitteleuropas (= Scripta Geobotanica 9). Göttingen
Gilewska S. 1958. Rozwój geomorfologiczny wschodniej Wyżyny Miechowskiej (= Prace Geograficzne 13). Warszawa: Instytut Geografii PAN
Kadrow S. 1994. From nomadism to the sedentary way of life. A case of the evolution of the late Neolithic and the early bronze communities in south-eastern Poland: 2900–1650 BC. Baltic- Pontic Studies 2, 71–85
Knörzer K.-H. 1971. Urgeschichtliche Unkräuter im Rheinland. Ein Beitrag zur Entstehung der Segetalgesellschaften. Vegetatio 23, 89–111
Kornaś J., Medwecka-Kornaś A. 2002. Geografia roślin. Warszawa: PWN
Kreuz A., Marinova E., Schäfer E. and Wiethold J. 2005. A comparison of early Neolithic crop and weed assemblages from the Linearbandkeramik and the Bulgarian Neolithic cultures: differences and similarities. Vegetation History and Archaeobotany 143, 237–258
Kruk J. 1973. Studia osadnicze nad neolitem wyżyn lessowycyh. Wrocław: Ossolineum
Kruk J. 1980. Gospodarka w Polsce południowo-wschodniej w V–III tysiącleciu p.n.e. Wrocław: Osolineum
Kruk J. 1993. Rozwój społeczno-gospodarczy i zmiany środowiska przyrodniczego wyżyn lessowych w neolicie (4800–1800 bc). Sprawozdania Archeologiczne 45, 7–17
Kruk J. and Milisauskas S. 1981. Wyżynne osiedle neolityczne w Bronocicach, woj. kieleckie. Archeologia Polski 26(1), 65–113
Kruk J. and Milisauskas S. 1985. Bronocice, Osiedle obronne ludności kultury lubelsko-wołyńskiej (2800–2700 lat p.n.e.). Wrocław: Ossolineum
Kruk J., Milisauskas S. Alexandrowicz S. W. and Śnieszko Z., 1996. Osadnictwo i zmiany środowiska naturalnego wyżyn lessowych. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Kruk J. and Przywara L. 1983. Roślinność potencjalna jako metoda rekonstrukcji naturalnych warunków rozwoju społeczności pradziejowych. Archeologia Polski 28, 19–50
Kulpa W. 1974. Nasionoznawstwo chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne
Küster H. 2000. Northern Europe — Germany and Surrounding Regions. In K. F. Kiple and K. C. Ornelas (eds.), The Cambridge World History of Food. Cambridge: Cambridge University Press, 1226–1231
Kuźniewski E. and Augustyn-Puziewicz J. 1986. Przewodnik ziołolecznictwa ludowego. Warszawa: PWN
Lityńska-Zając M. 1997. Środowisko i uprawa roślin w czasach pra-i wczesnohistorycznych. In K. Tunia (ed.), Z archeologii Małopolski. Historia i stan badań zachodniomałopolskiej wyżyny lessowej. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Oddział w Krakowie, 459–481
Lityńska-Zając M. 1997. Roślinność i gospodarka rolna w okresie rzymskim. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Lityńska-Zając M. 2002. Odciski roślinne na polepie z osady kultury pucharów lejkowatych w Zawarży. In A. Kulczycka-Leciejewiczowa, Zawarża osiedle neolityczne w południowopolskiej strefie lessowej. Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, 129–134
Lityńska-Zając M. 2005. Chwasty w uprawach roślinnych w pradziejach i wczesnym średniowieczu. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Lityńska-Zając M. 2007. Early Neolithic agriculture in south Poland reconstructed from archaeobotanical plant remains. In S. Collegde and J. Conolly (eds.), The Origins and Spread of Domestic Plants in Southwest Asia and Europe. London: University College London, Institute of Archaeology Publications, 315–326
Lityńska-Zając M. 2010. Botanical analysis of the multicultural site in Smroków, Słomniki commune. Sprawozdania Archeologiczne 62, 335–352
Lityńska-Zając M. and Wasylikowa K. 2005. Przewodnik do badań archeobotanicznych (= Vademecum Geobotanicum). Poznań: Sorus
Matuszkiewicz W. 1991. Szata roślinna. In L. Starkel (ed.), Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze. Warszawa: PWN, 445–494
Matuszkiewicz W. 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski (= Vademecum Geobotanicum 3). Warszawa: PWN
Milisauskas S. and Kruk J. 1984. Settlement Organization and the Appearance of Low Level Hierarchical Societies during the Neolithic in the Bronocice Microregion, Southeastern Poland. Germania 62(1), 1–30
Milisauskas S. and Kruk J. 1984. Grób niszowy kultury ceramiki sznurowej z Bronocic, woj. kieleckie. Sprawozdania Archeologiczne 36, 29–38
Milisauskas S. and Kruk J. 1989. Economy, Migration, Settlement Organization, and Warfare During the Late Neolithic in Southeastern Poland. Germania 67(1), 77–96
Milisauskas S., Kruk J., Ford R., Lityńska-Zając M. and Tomczyńska Z. 2004. Neolithic Forest Composition as Reflected by Charcoal Analysis from Bronocice Poland. Sprawozdania Archeologiczne 56, 271–288
Milisauskas S., Kruk J., Pipes M.-L. and Makowicz-Poliszot D. 2012. Butchering and meat consumption in the Neolithic: The exploitatian of animals at Bronocice. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii
Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A. and Zając M. 2002. Flowering Plants and Pteridophytes of Poland, A checklist. In Z. Mirek (ed.), Biodiversity of Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences,1–442
Podbielkowski Z. 1985. Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL
Rook E. and Nowak M. 1993. Sprawozdanie z badań wielokulturowego stanowiska w Krakowie —Prądniku Czerwonym, w latach 1990 i 1991. Sprawozdania Archeologiczne 45, 35–71
Reynolds P. J. 1976. Farming in the Iron Age. Cambridge: Cambridge University Press
Schweingruber F. 1973. Holzarten. In J.-P. Farruggia, R. Kuper, J. Lüning and P. Stehli (eds.), Der bandkeramische Siedlungsplatz Langweiler 2. Bonn: Rudolf Habelt, 152–156
Smart T. L. and Hoffman E. S. 1988. Environmental Interpretation of Archaeological Charcoal. In C. A. Hastorf and V. A. Popper (eds.), Current Paleoethnobotany. Chicago: The University of Chicago Press, 167–205
Twarowska E. 1983. Zdobywanie pożywienia (zbioractwo wczesnośredniowiecze w Polsce). In J. K. Kozłowski and S. K. Kozłowski (eds.), Człowiek i środowisko w pradziejach. Warszawa: PWN, 218–231
Wasylikowa K. 1981. The role of fossil weeds for the study of former agriculture. Zeitschfrift für Archäologie 15, 11–23
Wasylikowa K. 1983. Antropogeniczne zmiany roślinności w holocenie. In J. K. Kozłowski and S. Kozłowski (eds.), Człowiek i środowisko w pradziejach. Warszawa: PWN, 53–71
Währen M. 1995. Die Urgeschichte des Brotes un Gebäcks der Schweiz. Helvetia Archaeologica 25:75–89
Willerding U. 1980. Zum Ackerbau der Bandkeramiker. Materialhefte zur Ur –und Frűhgeschichte Niedersachsen 16, 421–456
Zarzycki K. 1984. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki. Polska Akademia Nauk
Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szela Z., Wołek J. and Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. In Z. Mirek (ed.), Biodiversity of Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 183
Zeist W. van, Buitenhuis H. 1983. A palaeobotanical study of the Neolithic Erbaba, Turkey. Anatolica 10, 47–89
Baczyńska B., Lityńska-Zając M. 2005. Application of Lithospermum officinale L. in early Bronze Age medicine. Vegetation History and Archaeobotany 14, 77–80
Bakker J. A., Kruk J., Lanting A. E. and Milisauskas S., 1999. Bronocice, Flintbek, Uruk, and Jebel Aruda: the earliest evidence of wheeled vehicles in Europe and the Near East. Antiquity 73, 778–790
Behre K.-E. 1991. Zum Brotfund aus dem Ipweger Moor, Ldkr. Wesermarsch. Berichte zur Denkmalpflege in Niedersachsen 1, 1–9
Behre K.-E. 1992. The history of rye cultivation in Europe. Vegetation History and Archaeobotany 1, 141–156
Bogaard A. 2004. Neolithic Farming in Central Europe: An archaeobotanical study of crop husbandry practices. London and New York: Routledge
Borojević K. 2006. Terra and Silva in the Pannonian Plain (= British Archaeological Reports. International Series 1563). Oxford
Burchard B. and Lityńska-Zając M. 2002. Plant remains from a Funnel Beaker Culture site at Niedźwiedź, Słomniki commune, Małopolska province. Acta Paleobotanica 42(2),171–176
Craig O. E., Chapman J., Heron C., Willis H. L., Bartosiewicz L., Taylor G., Whittle A. and Collins M. 2005. Dairy food production in Europe. Antiquity 79, 882–894
Domańska H., Droese H., Gawrońska-Kulesza A., Kowalski S., Roszak S., Śmierzchalski L., and Trzecki S. 1982. Ogólna uprawa roli i roślin. Warszawa: PWN
Ebersbach R. 2003. Paleoecological reconstruction and calculation of calorie requirements at Lake Zűrich. In J. Kunow and J. Műller (eds.), Forschungen zur Archäologie im Land Branderburg 8
Ellenberg H. 1950. Landwirtschaftliche Pflanzensociologie I: Unkrautgemeinschaften als Zeiger fűr Klima und Boden. Stuttgart: Eugen Ulmer
Ellenberg H. 1979. Zeigerwerte der Gefässpflanzen Mitteleuropas (= Scripta Geobotanica 9). Göttingen
Gilewska S. 1958. Rozwój geomorfologiczny wschodniej Wyżyny Miechowskiej (= Prace Geograficzne 13). Warszawa: Instytut Geografii PAN
Kadrow S. 1994. From nomadism to the sedentary way of life. A case of the evolution of the late Neolithic and the early bronze communities in south-eastern Poland: 2900–1650 BC. Baltic- Pontic Studies 2, 71–85
Knörzer K.-H. 1971. Urgeschichtliche Unkräuter im Rheinland. Ein Beitrag zur Entstehung der Segetalgesellschaften. Vegetatio 23, 89–111
Kornaś J., Medwecka-Kornaś A. 2002. Geografia roślin. Warszawa: PWN
Kreuz A., Marinova E., Schäfer E. and Wiethold J. 2005. A comparison of early Neolithic crop and weed assemblages from the Linearbandkeramik and the Bulgarian Neolithic cultures: differences and similarities. Vegetation History and Archaeobotany 143, 237–258
Kruk J. 1973. Studia osadnicze nad neolitem wyżyn lessowycyh. Wrocław: Ossolineum
Kruk J. 1980. Gospodarka w Polsce południowo-wschodniej w V–III tysiącleciu p.n.e. Wrocław: Osolineum
Kruk J. 1993. Rozwój społeczno-gospodarczy i zmiany środowiska przyrodniczego wyżyn lessowych w neolicie (4800–1800 bc). Sprawozdania Archeologiczne 45, 7–17
Kruk J. and Milisauskas S. 1981. Wyżynne osiedle neolityczne w Bronocicach, woj. kieleckie. Archeologia Polski 26(1), 65–113
Kruk J. and Milisauskas S. 1985. Bronocice, Osiedle obronne ludności kultury lubelsko-wołyńskiej (2800–2700 lat p.n.e.). Wrocław: Ossolineum
Kruk J., Milisauskas S. Alexandrowicz S. W. and Śnieszko Z., 1996. Osadnictwo i zmiany środowiska naturalnego wyżyn lessowych. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Kruk J. and Przywara L. 1983. Roślinność potencjalna jako metoda rekonstrukcji naturalnych warunków rozwoju społeczności pradziejowych. Archeologia Polski 28, 19–50
Kulpa W. 1974. Nasionoznawstwo chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne
Küster H. 2000. Northern Europe — Germany and Surrounding Regions. In K. F. Kiple and K. C. Ornelas (eds.), The Cambridge World History of Food. Cambridge: Cambridge University Press, 1226–1231
Kuźniewski E. and Augustyn-Puziewicz J. 1986. Przewodnik ziołolecznictwa ludowego. Warszawa: PWN
Lityńska-Zając M. 1997. Środowisko i uprawa roślin w czasach pra-i wczesnohistorycznych. In K. Tunia (ed.), Z archeologii Małopolski. Historia i stan badań zachodniomałopolskiej wyżyny lessowej. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Oddział w Krakowie, 459–481
Lityńska-Zając M. 1997. Roślinność i gospodarka rolna w okresie rzymskim. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Lityńska-Zając M. 2002. Odciski roślinne na polepie z osady kultury pucharów lejkowatych w Zawarży. In A. Kulczycka-Leciejewiczowa, Zawarża osiedle neolityczne w południowopolskiej strefie lessowej. Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, 129–134
Lityńska-Zając M. 2005. Chwasty w uprawach roślinnych w pradziejach i wczesnym średniowieczu. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Lityńska-Zając M. 2007. Early Neolithic agriculture in south Poland reconstructed from archaeobotanical plant remains. In S. Collegde and J. Conolly (eds.), The Origins and Spread of Domestic Plants in Southwest Asia and Europe. London: University College London, Institute of Archaeology Publications, 315–326
Lityńska-Zając M. 2010. Botanical analysis of the multicultural site in Smroków, Słomniki commune. Sprawozdania Archeologiczne 62, 335–352
Lityńska-Zając M. and Wasylikowa K. 2005. Przewodnik do badań archeobotanicznych (= Vademecum Geobotanicum). Poznań: Sorus
Matuszkiewicz W. 1991. Szata roślinna. In L. Starkel (ed.), Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze. Warszawa: PWN, 445–494
Matuszkiewicz W. 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski (= Vademecum Geobotanicum 3). Warszawa: PWN
Milisauskas S. and Kruk J. 1984. Settlement Organization and the Appearance of Low Level Hierarchical Societies during the Neolithic in the Bronocice Microregion, Southeastern Poland. Germania 62(1), 1–30
Milisauskas S. and Kruk J. 1984. Grób niszowy kultury ceramiki sznurowej z Bronocic, woj. kieleckie. Sprawozdania Archeologiczne 36, 29–38
Milisauskas S. and Kruk J. 1989. Economy, Migration, Settlement Organization, and Warfare During the Late Neolithic in Southeastern Poland. Germania 67(1), 77–96
Milisauskas S., Kruk J., Ford R., Lityńska-Zając M. and Tomczyńska Z. 2004. Neolithic Forest Composition as Reflected by Charcoal Analysis from Bronocice Poland. Sprawozdania Archeologiczne 56, 271–288
Milisauskas S., Kruk J., Pipes M.-L. and Makowicz-Poliszot D. 2012. Butchering and meat consumption in the Neolithic: The exploitatian of animals at Bronocice. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii
Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A. and Zając M. 2002. Flowering Plants and Pteridophytes of Poland, A checklist. In Z. Mirek (ed.), Biodiversity of Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences,1–442
Podbielkowski Z. 1985. Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL
Rook E. and Nowak M. 1993. Sprawozdanie z badań wielokulturowego stanowiska w Krakowie —Prądniku Czerwonym, w latach 1990 i 1991. Sprawozdania Archeologiczne 45, 35–71
Reynolds P. J. 1976. Farming in the Iron Age. Cambridge: Cambridge University Press
Schweingruber F. 1973. Holzarten. In J.-P. Farruggia, R. Kuper, J. Lüning and P. Stehli (eds.), Der bandkeramische Siedlungsplatz Langweiler 2. Bonn: Rudolf Habelt, 152–156
Smart T. L. and Hoffman E. S. 1988. Environmental Interpretation of Archaeological Charcoal. In C. A. Hastorf and V. A. Popper (eds.), Current Paleoethnobotany. Chicago: The University of Chicago Press, 167–205
Twarowska E. 1983. Zdobywanie pożywienia (zbioractwo wczesnośredniowiecze w Polsce). In J. K. Kozłowski and S. K. Kozłowski (eds.), Człowiek i środowisko w pradziejach. Warszawa: PWN, 218–231
Wasylikowa K. 1981. The role of fossil weeds for the study of former agriculture. Zeitschfrift für Archäologie 15, 11–23
Wasylikowa K. 1983. Antropogeniczne zmiany roślinności w holocenie. In J. K. Kozłowski and S. Kozłowski (eds.), Człowiek i środowisko w pradziejach. Warszawa: PWN, 53–71
Währen M. 1995. Die Urgeschichte des Brotes un Gebäcks der Schweiz. Helvetia Archaeologica 25:75–89
Willerding U. 1980. Zum Ackerbau der Bandkeramiker. Materialhefte zur Ur –und Frűhgeschichte Niedersachsen 16, 421–456
Zarzycki K. 1984. Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki. Polska Akademia Nauk
Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szela Z., Wołek J. and Korzeniak U. 2002. Ecological indicator values of vascular plants of Poland. In Z. Mirek (ed.), Biodiversity of Poland. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 183
Zeist W. van, Buitenhuis H. 1983. A palaeobotanical study of the Neolithic Erbaba, Turkey. Anatolica 10, 47–89
Downloads
Published
2012-01-01
How to Cite
Milisauskas, S., Kruk, J., Ford, R., & Lityńska-Zając, M. (2012). Neolithic Plant Exploitation at Bronocice. Sprawozdania Archeologiczne, 64, 77–112. Retrieved from https://journals.iaepan.pl/sa/article/view/1153
Issue
Section
Articles
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
