Wielokulturowość w dziełach Kolberga. Obecność wielu kultur i ideologia

Autor

  • Prof. dr hab. Zbigniew Jasiewicz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Etnologii i Antropologii, Instytut im. Oskara Kolberga w Poznaniu

DOI:

https://doi.org/10.23858/JUE19.2021.013

Słowa kluczowe:

Oskar Kolberg, wielokulturowość, współistnienie kultur, multikulturalizm, ideologia multikulturalizmu, etnologia polska, stosunki międzynarodowe, tożsamość kulturowa, folklor

Abstrakt

Oskar Kolberg (1814–1890) dokumentował folklor na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Opublikował zaswego życia 33 tomy „Ludu” i „Obrazów  etnograficznych”; kilkadziesiąt kolejnych tomów monografii regionalnych opublikowano po jego śmierci z jego archiwum. Zawarte w nich zapisy terenowe, artykuły i korespondencja potwierdzają wielokulturowość badanego przez niego terenu. Potwierdzają także stosunek badacza do multikulturalizmu. Akceptował on zróżnicowanie kulturowe i traktował je jako cechę wielokulturowego i wieloetnicznego politycznego narodu polskiego. Materiały zarejestrowane przez Kolberga cenione są i wykorzystywane nie tylko przez badaczy polskich, lecz także ukraińskich. białoruskich i litewskich.

Pobrania

Download data is not yet available.

Bibliografia

Antyborzec E. 2015. Monografie regionalne Oskara Kolberga. Założenia i realizacja. Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga.
Burszta W. 1998. Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Cała A. 2014. Portrety obcego, „Tygodnik Powszechny” z 19 lutego, http://tygodnik.onet.pl, dostęp 10. 06. 2014.
Cerkowniak I. 2015. Dziedzictwo folklorystyczne Oskara Kolberga w pracach ukraińskich badaczy [W:] E. Antyborzec (red.) Ja daję materiał właśnie… O dziele Oskara Kolberga w dwusetną rocznicę Jego urodzin. Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga, 447–452.
Čubinskij P. 1872. Polâki ûgo-zapadnago kraâ. [W:] Trudy étnografičesko-statičeskoj ékspedicii v zapadno-russkij kraj. Materialy i izsl’edovaniâ sobr. P. P. Čubinskim, t. 7. Sankt-Peterburg, 215–330.
Jasiewicz Z. 2004. Wschód a polska etnologia i antropologia społeczno-kulturowa. Doświadczenia i perspektywy. [W:]: Z. Jasiewicz (red.) Wschód w polskich badaniach etnologicznych i antropologicznych. Poznań: Biblioteka Telgte, 9–30.
Kolberg O, 1962, Sandomierskie, Warszawa 1865. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 2.
Kolberg O. 1962. Kujawy, cz. I, Warszawa 1867. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 3.
Kolberg O. 1962. Krakowskie, cz. I, Kraków 1871. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 5.
Kolberg O. 1962. Krakowskie, cz. III, Kraków 1874. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 7.
Kolberg O. 1962. Lubelskie, cz. I, Kraków 1883. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 16.
Kolberg O.1962. Lubelskie, cz. II, Kraków 1884. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 17.
Kolberg O. 1962. Pokucie, cz. I, Kraków 1882. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 29.
Kolberg O. 1962. Pokucie, cz. IV, Kraków1889. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 32.
Kolberg O. 1963. Krakowskie, cz. II, Kraków 1873. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 6.
Kolberg O. 1963. Wielkie Księstwo Poznańskie, cz. I, Kraków 1875. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 9.
Kolberg O. 1963. Wielkie Księstwo Poznańskie, cz. II, Kraków, 1876, Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 10.
Kolberg O. 1963. Wielkie Księstwo Poznańskie, cz. III, Kraków 1877. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 11.
Kolberg O. 1963. Wielkie Księstwo Poznańskie, cz. IV, Kraków 1879. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 12.
Kolberg O. 1963, Mazowsze, cz. III, Kraków 1887. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 26.
Kolberg O. 1963. Pokucie, cz. II, Kraków 1883. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 30.
Kolberg O. 1963 Pokucie, cz. III, Kraków 1888. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 31,
Kolberg O. 1964. Radomskie, cz. I, Kraków 1887. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, ”Dzieła wszystkie” 20.
Kolberg O. 1964. Mazowsze, cz. V, Kraków 1890. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 28.
Kolberg O. 1964. Chełmskie, cz. I, Kraków1890. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 33.
Kolberg O. 1964. Chełmskie, cz. II, z materiałów pośmiertnych wydał dr I. Kopernicki,Kraków 1891. Reedycja fotooffsetowa: PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 34.
Kolberg O. 1965. Korespondencja, cz. I, zebrała i opracowała M. Turczynowiczowa, red. A. Skrukwa i E. Krzyżaniak, PTL, Wrocław-Poznań. „Dzieła wszystkie” 64.
Kolberg O. 1966. Korespondencja, cz. II, zebrała i opracowała M. Turczynowiczowa, red. A. Skrukwa i E. Krzyżaniak-Millerowa, PTL, Wrocław-Poznań „Dzieła wszystkie” 65.
Kolberg O. 1966. Litwa, z rękopisów opracowali Cz. Kudzinowski i D. Pawlak, wstęp W. Armon, red. M. Tarko, PTL, Wrocław-Poznań „Dzieła wszystkie” 53.
Kolberg O. 1968. Góry i Podgórze, cz. I., z rękopisów opracowali Z. Jasiewicz i D. Pawlak, red. E. Miller, PTL, Wrocław-Poznań „Dzieła wszystkie” 44.
Kolberg O. 1971. Rzecz o obchodach weselnych ludu w Polsce i na Rusi, ze szczegółowym zwrotem do dzieła „Obchody weselne” przez Pruskiego (Zygmunta Glogera), 1872, w: Studia, rozprawy, artykuły, opracowały i zredagowały E. Miller i A. Skrukwa, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 63, 259–306.
Kolberg O. 1971. Głos w dyskusji nad referatem P. Chmielowskiego, W: Studia, rozprawy, artykuły, opracowały i zredagowały E. Miller i A. Skrukwa, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 63, 416-418.
Kolberg O. 1971. Ruś Czerwona, cz. I, z rękopisów oprac. W. Kuraszkiewicz, B. Linette, M. Tarko, red. M. Tarko, PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 56.
Kolberg O. 1978. Ruś Czerwona, cz. II, z. 1, z rękopisów oprac. W. Kuraszkiewicz, B. Linette, M. Tarko, red. M. Tarko, PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” 57.
Kolberg O. 1979. Ruś Czerwona, cz. II, z. 2, z rękopisów oprac. W. Kuraszkiewicz, B. Linette, M. Tarko, red. M. Tarko, PTL, Wrocław-Poznań, „Dzieła wszystkie” t. 57.
Kopernicki I. 1885. O etnografii i etnologii, ich przedmiot, rozwój i znaczenie naukowe dla encyklopedii wychowawczej, nadbitka z Encyklopedii wychowawczej, t. 3. Warszawa: Wydawnictwo J. Jaworski.
Krzyżanowski J. 1956. Oskar Kolberg i jego dorobek w dziedzinie literatury ludowej. Lud 42, 9–34.
Kuper A. 2005, Kultura. Model antropologiczny, tłum. I. Kołbon. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Oskar Kolberg, 1815–1890. Autobiografia 2014. [W:] Album, opracowanie tekstu i ilustracjiK. Markiewicz. Radom-Warszawa: Muzeum Wsi Radomskiej, Instytut Muzyki i Tańca.
Pietraszek E. 2007. Mazury i Lachy na Ukrainie i w południowo-zachodniej Małopolsce. [W]: I. Kotowicz-Borowy (red.), Dziedzictwo kulturowe pograniczy. Drobna szlachta. Warszawa: Wydawnictwo SGGW, 49–61.
Rolle A. 1857. Podole. Wycieczka w naddniestrzańską okolice. Do Antoniego B. Gazeta Codzienna 14, 3–4.
Skrukwa A. 2014. Oskar Kolberg, 1814–1890. Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga, Instytut Muzyki i Tańca.
Tokarska-Bakir J. 2004. Żydzi u Kolberga. [W:]: tejże, Rzeczy mgliste. Eseje i studia, Sejny: Wydawnictwo „Pogranicze”, 49–72.
Vahnina L. 2015. Ukraïns’ka škola v pol’s’koj literaturi XIX stolittâ âk fenomen ukraïns’ko – pol’s’kogo kul’turnogo pograniča. [W:] L. Vahnina (red.) Ukraïns’ko – pol’ski kul’turni vzaamini. Kiïv: Widawnictwo IMFE, 241–250.
Walicki A. 1993. Koncepcja tożsamości narodowej i terytorium narodowego w myśli polskiej czasów porozbiorowych. Archiwum Filozofii i Myśli Społecznej 38, 215–231.
Walicki A. 2002. Rosja, katolicyzm i sprawa polska. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Waszczyńska K. 2014. Metody pracy, zasady i praktyka podziału regionalnego w monografiach Oskara Kolberga. Lud 98, 17–39.
Zbyr I. 2014. Oskar Kolberg i joho zbirnik „Pokuttâ”. Lviv: LNU.
Zbyr I. 2015. Wkład Oskara Kolberga w rozwój ukraińskiej folklorystyki końca XIX i początku XX wieku. [W:] E. Antyborzec (red) Ja daję właśnie materiał… O dziele Oskara Kolberga w dwusetną rocznicę Jego urodzin. Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga, 433–445.

Pobrania

Opublikowane

20.12.2021

Jak cytować

Jasiewicz, Z. (2021). Wielokulturowość w dziełach Kolberga. Obecność wielu kultur i ideologia. Journal of Urban Ethnology, 19, 209–226. https://doi.org/10.23858/JUE19.2021.013