Krzeszowicki pałac Potockich. (Nie)pamięć wojny
Słowa kluczowe:
miejsce antropologiczne, pamięć zbiorowa, miasto, pałac, Krzeszowice, PotoccyAbstrakt
Artykuł stanowi analizę zmian w obrębie semantyki miejsca antropologicznego, jakim jest pałac Potockich w Krzeszowicach, powstały w II połowie XIX wieku. W wymiarze fizycznym istnieje on jako ruina lecz symbolicznie obecny jest w przestrzeni miasta. Dla jego społeczności stanowi punkt historyczny, relacyjny, tożsamościowy dzięki pozytywnym konotacjom z rodziną Potockich. Na tle historii jego istnienia można dostrzec jednak wyraźny moment rozerwania owej treści z opisywanym obiektem architektonicznym. Jednoznaczną cezurą i punktem zwrotnym jest okres II wojny światowej i przybycie do Krzeszowic Hansa Franka, objęty przez ich społeczność wiedzą milczącą. Generalny Gubernator osiedlił się w rezydencji Potockich na czas trwania wojny, ustanawiając ją swoją letnią rezydencją. Obecnie znaczenie miejsca odżywa w przestrzeni miejskiej uniezależniając się od formy, czyni z pałacu postmiejsce
Pobrania
Bibliografia
Augé M. 2010, Nie-miejsca. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
Baraniewski W. 1981, Zespół rezydencjonalny w Krzeszowicach w XIX w. [w:] Grabowska Elżbieta, Lewandowski Tadeusz (red.) Dzieła czy kicze, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa
Bartczakowa A. 1954, Franciszek Maria Lancii 1799-1875, Budownictwo i Architektura, Warszawa
Connerton P. 1989, How societies remember, Cambridge University Press, Cambridge
Czaja D. 2013, Rovigo – Venezia. Tektonika nie-miejsca, „Konteksty Polska Sztuka Ludowa” t. LXVII nr. 2 , s. 113–130
Dynowski J. 1969, Klimat i hydrografia [w:] Lewandowska Janina (red.) 1969, Ziemia Chrzanowska i Jaworzno, Wydawnictwo Literackie, Kraków
Golka M. 2009, Pamięć społeczna i jej implanty, Warszawa
Gaweł T., Świecimski T. ps. „Karmin” (red.) 2004, Armia Krajowa i Szare Szeregi obwodu Krzeszowice, Wydawnictwo Czuwajmy, Kraków
Godyń M. 2013 The journeys of the Krzeszowice Gladiator. A case study, „Ethnologia Polona”, t. 33-34, s. 155–164
Gyurkovich J. 2007, Miejskość miasta, „Czasopismo techniczne”, z. 2–A/2007, s. 105–118
Hirsch M. 2008, The Generation of Postmemory, „Poetics Today”, t. 29 nr. 1, s. 103–128 http://www.columbia.edu/~mh2349/papers/generation.pdf – 14.04.2014
Holewiński M. 1982, Uzdrowisko w Krzeszowicach. Przekształcenia układu urbanistycznego 1860–1980 oraz współczesne możliwości rozwoju, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury” Oddział PAN w Krakowie, t. 15, cz. 1
Korusiewicz W. 2005, Panowie na Krzeszowicach, Wydawnictwo Towarzystwo Słowaków w Polsce, Kraków
Kubera J. 2012, Przemoc symboliczna w XIX–wiecznym Poznaniu, [w:] Derejski Krzysztof, Kubera Jacek, Lisiecki Stanisław, Macyra Roman, Deklinacja odnowy miast. Z dyskusji nad rewitalizacją w Polsce, Poznań, s. 187–197
Kwiatkowski K. 2012, W stronę permanentnej rewitalizacji [w:] Derejski Krzysztof, Kubera Jacek, Lisiecki Stanisław, Macyra Roman, Deklinacja odnowy miast. Z dyskusji nad rewitalizacją w Polsce, Poznań, s. 57–67
Schenk D. 2009, Hans Frank. Biografia generalnego gubernatora, tłum. K. Jachimczak, Kraków
Sennet R. 2007, Elastyczne miasto obcych sobie osób, „Le monde diplomatique”, nr. 5(15), www.monde–diplomatique.pl – 14.04.2014
Sennet R. 2009, Upadek człowieka publicznego, Warszawa
Skalny Ł. 2004, Historia Krzeszowic. Okres międzywojenny, Kraków
Szacka B. 1995, O pamięci społecznej, „Znak”, nr 5(480), s. 68–76
Szacka B. 2003, Historia i pamięć zbiorowa, „Kultura i Społeczeństwo”, t. 47, nr 4, s. 3–15
Szpociński A. 2008, Miejsca pamięci (lieux de memoire), „Teksty Drugie”, nr 4
Urbańczyk M. 1969, Ukształtowanie terenu [w:] Lewandowska Janina (red.) 1969, Ziemia Chrzanowska i Jaworzno, Wydawnictwo Literackie, Kraków
Wernichowska B. 2009, Kardy i kokardy. Opowieść o hrabinach Potockich, Wydawnictwo Krakowskie, Kraków
Zinkow J. 1988, Krzeszowice i okolice, Wydawnictwo PTTK Kraj, Warszawa– Kraków
