Miasto w nocy – noc w muzeum: między spontanicznością a tradycją. Rekonesans badawczy

Abstrakt

Artykuł jest próbą charakterystyki odbywającej się w Łodzi od 2005 roku „Nocy Muzeów” i odpowiada na pytania: czym jest to wydarzenie dla łodzian? Czy jego formuła zmieniała się w ciągu dekady, czy też odznaczała się stałością elementów składowych? Jak jest recepcja „Nocy Muzeów” wśród jej uczestników (widzów)? Wykorzystane zostały materiały informacyjne różnej proweniencji, zarówno drukowane, jak i udostępnianie on-line, opracowania charakteryzujące placówki uczestniczące w „Nocy Muzeów”, materiały z autorskiej ankiety przeprowadzonej w 2015 roku oraz spostrzeżenia z obserwacji uczestniczących autora ; „Noc Muzeów” w Łodzi już w 2008 roku stała się imprezą masową o charakterze festynu, „spektaklu miejskiego”. Systematycznie rosła liczba biorących w nim udział muzeów i innych placówek kulturalnych, edukacyjnych, także kościołów. Bardziej szczegółowo przedstawiona została oferta trzech muzeów, gromadzących zbiory charakterystyczne dla miasta – niegdyś wielokulturowej metropolii przemysłowej (Muzeum Miasta Łodzi, Centralne Muzeum Włókiennictwa, Muzeum Uniwersytetu Łódzkiego). Opisane zostały także inne formy uczestnictwa widzów w wydarzeniach nocy: od zajęć i warsztatów dla dzieci po przejażdżki zabytkowymi tramwajami, a nawet kolejką wąskotorową już poza granicami miasta. Zwrócono uwagę na przewagę informacji cyfrowej w upowszechnianiu programu „Nocy Muzeów” i przewagę osób młodych wśród jej uczestników. Zasygnalizowano, jako wyraźnie widoczne zjawisko, małą znajomość wartości łódzkich zbiorów muzealnych i ich codziennej dostępności. Najsilniejszymi bodźcami do uczestnictwa w „Nocy Muzeów” są: nocna sceneria, atmosfera święta – festynu, liczne atrakcje okołomuzealne, możliwość zbiorowego przeżywania podobnych emocji. Ekspozycje muzealne pozostają na razie „wartością dodaną”