Kiedy i przez kogo został wzniesiony pałac w Igołomi?

Krzysztof Prokop

doi:10.23858/KHKM73.2025.3.006

Published: 2025-12-28

Vol. 73 No. 3 (2025)

When and by whom was the palace in Igołomia built?

Krzysztof Prokop

Kwartalnik Historii Kultury Materialnej

Section: Communiques

https://doi.org/10.23858/KHKM73.2025.3.006

Abstract

The time and circumstances of the build of the palace in Igołomia remain undetermined. This also applies to the individuals who should be associated with its origin. Linking the design of the residence with Chrystian Piotr Aigner constitutes an undocumented hypothesis, as does attributing the stuccowork to Fryderyk Bauman. The text points to
a source (Bauman’s autobiographical sketch) confirming the active role of this stuccoworker, who collaborated with Aigner, in creating the palace’s décor. It has also been made plausible that the initiator of the residence’s build was Zofia Wodzicka (the owner between 1787 and 1815), and that the main building works most likely took place between 1804 and 1815. Attention is drawn as well to the possibility of further source research, potentially in materials preserved in Italy, related to an unrealized
publication describing Aigner’s architectural works.

Keywords:

Igołomia, aristocratic residences, post-partition era, the Wodzicki family, Chrystian Piotr Aigner, Fryderyk Bauman

Most read articles by the same author(s)

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Prokop, K. (2025). When and by whom was the palace in Igołomia built?. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 73(3), 419–431. https://doi.org/10.23858/KHKM73.2025.3.006

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Chłędowski Kazimierz. 1957. Pamiętniki, 1, Galicja (1843–1880), Kraków.
Google Scholar

Chrzanowski Tadeusz, Kornecki Marian. 1982. Sztuka Ziemi Krakowskiej, Kraków.
Google Scholar

Dobrowolski Tadeusz. 1974. Sztuka polska od czasów najdawniejszych do ostatnich, Kraków.
Google Scholar

Encyklopedia. 2004. Encyklopedia Kresów, red. M. Karolczuk-Kędzierska, A. Górska, Kraków.
Google Scholar

Fabijanowska Katarzyna, Myczkowski Zbigniew. 1988. Studium historyczno-kompozycyjne i projekt rekompozycji parku pałacowego w Igołomi, „Teki Komisji Urbanistyki i Architektury”, 22, s. 189–198.
Google Scholar

Felcenloben Dorota. 2020. Wodziccy z Kościelnik. Dzieje rodziny, Warszawa.
Google Scholar

Gerhardt Artur. 2001. Rodzina Wodzickich w Krakowie w XVIII i XIX wieku, Kraków.
Google Scholar

Jaroszewski Tadeusz Stefan. 1965. Chrystian Piotr Aigner 1756–1841, Warszawa.
Google Scholar

Jaroszewski Tadeusz Stefan. 1970. Chrystian Piotr Aigner, architekt warszawskiego klasycyzmu, Warszawa.
Google Scholar

Jaroszewski Tadeusz Stefan. 2000. Pałace w Polsce. Przewodnik, Warszawa.
Google Scholar

Kanon. 2023. Kanon krajoznawczy województwa małopolskiego, red. P. Miśkowiec, A. Kryszczak, P. Cybulski, J. Partyka, Kraków.
Google Scholar

Kartki. 2021. Kartki z dziejów igołomskiego Powiśla, red. K. Tunia, Igołomia.
Google Scholar

Katalog. 1953. Katalog zabytków sztuki w Polsce, 1, Województwo krakowskie, red. J. Szablowski, 8, Powiat miechowski, oprac. Z. Boczkowska, Warszawa.
Google Scholar

Kozik Jerzy Stanisław, Wyżga Mateusz. 2012. Przy wielkiej drodze. Gmina Igołomia-Wawrzeńczyce od wieków średnich do współczesności, Igołomia-Wawrzeńczyce.
Google Scholar

Krasnowolski Bogusław. 2013. Leksykon zabytków architektury Małopolski, Warszawa.
Google Scholar

Kronika. 1936. Kronika, „Biuletyn Historii Sztuki i Kultury”, 4, 3, s. 226–227.
Google Scholar

Libicki Piotr. 2012. Dwory i pałace wiejskie w Małopolsce i na Podkarpaciu (w granicach województw małopolskiego i podkarpackiego), Poznań.
Google Scholar

Lorentz Stanisław, Rottermund Andrzej. 1985. Klasycyzm w Polsce, Warszawa.
Google Scholar

Łętowski Ludwik. 1956. Wspomnienia pamiętnikarskie, wyd. H. Barycz, Wrocław.
Google Scholar

Łoza Stanisław. 1917. Słownik architektów i budowniczych Polaków oraz cudzoziemców w Polsce pracujących, Warszawa.
Google Scholar

Łoza Stanisław. 1931. Słownik architektów i budowniczych Polaków oraz cudzoziemców w Polsce pracujących, Warszawa.
Google Scholar

Łoza Stanisław. 1954. Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa.
Google Scholar

Łoziński Jerzy Zygmunt. 1985. Pomniki sztuki w Polsce, 1, Małopolska, Warszawa.
Google Scholar

Majewska-Maszkowska Bożenna. 1971. Baumann, rodzina rzeźbiarzy, sztukatorów i architektów, [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, 1, red. J. Maurin-Białostocka i in., Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk, s. 105–108.
Google Scholar

Mańkowska Ewa. 2016a. Aigner (Ajgner, Aygner, Eigner, Eygner, Eygnier, Haygner) Chrystian Piotr (1756–1841), architekt, teoretyk i wykładowca architektury, [w:] Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV–XVIII wieku, red. P. Migasiewicz, H. Osiecka-Samsonowicz, J. Sito, Warszawa, s. 11–17.
Google Scholar

Mańkowska Ewa. 2016b. Bauman (Baumann) Friedrich (Fryderyk) (1765–1845), Niemiec, sztukator i budowniczy, [w:] Słownik architektów i budowniczych środowiska warszawskiego XV–XVIII wieku, red. P. Migasiewicz, H. Osiecka-Samsonowicz, J. Sito, Warszawa, s. 34–35.
Google Scholar

Omilanowska Małgorzata. 2004. Polska. Pałace i dwory, Warszawa.
Google Scholar

Pałac. 2013. Pałac w Igołomi — przeszłość i współczesność, oprac. K.R. Prokop [S. Niewiarowski], K. Tunia, Igołomia.
Google Scholar

Pamiętniki. 1888. Pamiętniki hr. Stanisława Wodzickiego, Kraków.
Google Scholar

Piotrowski Józef. 1936. Fryderyk Bauman (1765–1843). Architekt i rzeźbiarz polski w okresie klasycyzmu i romantyzmu, „Sprawozdania Towarzystwa Naukowego we Lwowie”, 16, 1, s. 32–38.
Google Scholar

Prokop Krzysztof Rafał. 2009. Igołomia w przeszłości odległej i bliskiej (na drodze ku monografii historycznej), „Małopolska. Regiony — Regionalizmy — Małe Ojczyzny”, 11, s. 51–90.
Google Scholar

Prokop Krzysztof Rafał. 2010. Igołomia — rodzinna miejscowość św. Brata Alberta — Adama Chmielowskiego (zarys dziejów do czasów I wojny światowej), [w:] Servus Pauperum. W rocznice beatyfikacji i kanonizacji Brata Alberta — Adama Chmielowskiego, red. K.R. Prokop, Kraków, s. 19–85.
Google Scholar

Prokop Krzysztof Rafał. 2011. Faust Socyn w Igołomi (przyczynek do dziejów antagonizmów religijnych w Polsce końca XVI w.), [w:] Przez Kresy i historię po obrzeża polityki. Profesorowi Marcelemu Kosmanowi w półwiecze pracy naukowej, 1, red. I. Hofman, W. Maguś, Toruń, s. 525–554.
Google Scholar

Prokop Krzysztof Rafał. 2013. Staropolskie sylwetki pilickie (XIV–XIX w.). Wybitne postaci wpisane w dzieje dawnej Pilicy, Pilica.
Google Scholar

Przybyszewski Andrzej. 2015. Wodziccy herbu Leliwa, Radomyśl Wielki.
Google Scholar

Przybyszewski Stanisław M. 2012. Ziemianie. Pałace, dwory i dworki nad Nidą, Nidzicą i Szreniawą. Dziedzictwo kultury narodowej na Ponidziu, Kazimierza Wielka.
Google Scholar

Raińska Marzanna. 2014. Dwory Małopolski, 1, Nowy Sącz.
Google Scholar

Ross Juliusz. 1962. Przyczynek do działalności architektonicznej i dekoracyjnej Fryderyka Baumana, „Biuletyn Historii Sztuki”, 24, 1, s. 129–131.
Google Scholar

Stępińska Krystyna. 1977. Pałace w Polsce dawniej i dziś, 1, Warszawa.
Google Scholar

Szczaus Agnieszka. 2016. Propozycje terminologiczne z zakresu architektury i budownictwa w „Budowie kościołów” Piotra Aignera (1825), „Studia Językoznawcze. Synchroniczne i Diachroniczne Aspekty Badań”, 15, 227–240.
Google Scholar

Szydłowski Tadeusz, Stryjeński Tadeusz. 1925. O pałacach wiejskich i dworach z epoki po Stanisławie Auguście i budowniczym królewskim Jakubie Kubickim, Kraków.
Google Scholar

Wiśniewski Jan. 1917. Dekanat miechowski, Radom.
Google Scholar

Wspomnienia. 1873. Stanisława hr. Wodzickiego wspomnienia z przeszłości od roku 1768 do roku 1840, Kraków.
Google Scholar

Zabytki. 1995. Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, 18, Województwo krakowskie, 2, red. M. Roziewicz, Warszawa.
Google Scholar