https://doi.org/10.23858/PA69.2021.2344
The article is an attempt to determine to what extent the folkloric and ethnographic data concerning the cultural significance and functions performed by re-used stone products hailing from prehistoric times (mainly various types of axes, hammers, adzes, and hammers axes, usually from the Neolithic, less often from other periods), are reflected in medieval and modern historical materials. Finds from almost all over Europe were taken into account. In the Middle Ages and later, thunderstones gained a great deal of importance, because there were few items that, after their original function had disappeared,
remained in such wide use, far beyond traditionally understood recycling, which is usually limited to the re-use of raw materials and remedial actions. As objects of great sacred importance, they found a permanent place in the rituals and imaginations of ancient communities.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Bibliografia
Albertus Magnus, Book of Minerals, przeł. i oprac. D. Wyckoff, Oxford 1967.
Google Scholar
C. Plinii Secundi, Naturalis Historiae libri XXXVII 5, oprac. J. Sillig, Hamburgi-Gothae 1851.
Google Scholar
De mineralibus et rebus metallicis libri quinque, auctore Alberto Magno summo Philosopho, Coloniae 1569.
Google Scholar
Konrad von Megenberg, Buch der Natur, oprac. F. Pfeiffer, wyd. K. Aue, Stuttgart 1861.
Google Scholar
Marbodi Liber Lapidum seu de Gemmis, oprac. J. Beckmann, wyd. J. Ch. Dieterich, Gottingae 1799.
Google Scholar
Abramowicz A. (1979). Urny i ceruanie. Łódź: Ossolineum.
Google Scholar
Aguirre Sorondo A.A. (2013). El rayo y el trueno en Euskalerria. Kobie. Antropología cultural, 17, 135-150.
Google Scholar
Aladzhov D., Balabanyan D. (1972). Razkopki v s. Lyubenovo prez 1968 g. Rodopski sbornik, 3, 105-139.
Google Scholar
Alonso Ramos J.A. (1993). Supersticiones y creencias en torno a las tormentas. Cuadernos de etnología de Guadalajara, 25, 143-182.
Google Scholar
Andree R. (1889). Etnographische Parallelen und Vergleichen. Neue Folge. Leipzig: Verlag von Veit & Comp.
Google Scholar
Auerbach A. (1936). Ein Steinbeil als Blitzschuß. Der Spatenforscher, 1(4), 35.
Google Scholar
Bagley J.M. (2015). Werkzeug, Prestigemarker, Kultobjekt und Ausstellungsstück – neolithische Steinbeile und -äxte im Wandel der Zeit. W: Ph.W. Stockhammer, H.P. Hahn (red.), Lost in Things – Fragen an die Welt des Materiellen (193-209). Münster-New York: Waxmann Verlag GmbH.
Google Scholar
Banasiak P. (2017a). Znaleziska belemnitów z wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczego w Kałdusie. Próba interpretacji. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Archeologia, 35, 69-100. doi: 10.12775/AUNC_ARCH.2017.004.
Google Scholar
Banasiak P. (2017b). Znaleziska belemnitów z wczesnośredniowiecznego Kałdusa. Antropologia kulturowa i jej znaczenie w interpretowaniu i zastosowaniu metod badawczych w archeologii. Młoda Muzeologia, 2, 69-77. doi: 10.15584/mm.2017.2.6.
Google Scholar
Banasiak P. (2018). Rola belemnitów w praktykach pogrzebowych na ziemiach polskich na przestrzeni dziejów. W: K. Kleczkowska, W. Kosior, A. Kuchta, I. Łataś (red.), Zwyczaje i akcesoria apotropaiczne w cywilizacjach świata (115-127). Kraków: AT Wydawnictwo.
Google Scholar
Bargan A. (2015). The probable old germanic origin of Romanian iele ‘(evil) fairies’. Messages, Sages and Ages, 2(2), 13-18.
Google Scholar
Barner W. (1957). Von Kultäxten, Beilzauber und rituellem Bohren. Die Kunde. N. F., 8(3-4), 175-186.
Google Scholar
Barner W. (1968). Bauopfer und Hausschutzzauber im Land zwischen Hildesheimer Wald und Ith. Niedersachsen. Zeitschrift für Heimat und Kultur, 5, 236-266.
Google Scholar
Bartels M. (1893). Beiträge zum Steinbeil – Aberglauben in Nord-Deutschland. Verhandlungen der Berliner anthropologischen Gesellschaft, 1893, 558-564.
Google Scholar
Baudet P. (1907). Superstition populaire: A propos de deux haches trouvées dans une maison à Crécy-sur-Serre (Aisne). Bulletin de la Société préhistorique de France, 4(3), 170-173.
Google Scholar
Baudouin M., Bonnemère L. (1904). Les haches polies dans l’histoire jusqu’au XIXe siècle. Bulletins et Mémoires de la Société d’anthropologie de Paris, 5(5), 496-548.
Google Scholar
Baumeister M. (2004). Metallrecycling in der Frühgeschichte. Untersuchungen zur technischen, wirtschaftlichen und gesellschaftlichen Rolle sekundärer Metallverwertung im 1. Jahrhtausend n. Chr. Rahden/Westf.: Verlag Marie Leidorf.
Google Scholar
Belaj V. (2007). Hod groz godinu. Pokušaj rekonstrukcije prahrvatskoga mitskoga svjetonazora. 2 wyd. Zagreb: Golden marketing – Technička knjiga.
Google Scholar
Berg F., Maurer H. (2004). Die Sammlung Bauer: Archäologische Funde aus der Umgebung von Drosendorf. Das Waldviertel, 53, 229-254.
Google Scholar
Beuker J. (1997). Donderstenen in het museum. Waardeel, 17(4), 20-24.
Google Scholar
Biegeleisen H. (1929). Lecznictwo ludu polskiego. Kraków: Polska Akademja Umiejętności.
Google Scholar
Biermann F., Kersting Th. (2017). Wiederverwendung oder „Recycling“ im früh- und hochmittelalterlichen nordwestslawischen Raum. W: R. von Schnurbein (red.), Altlust. 1000 Jahre Nachnutzung im Dom zu Brandenburg (12-23). Berlin: Verlag für Berlin-Brandenburg.
Google Scholar
Birgisdottir B.B. (2001). 100-årsiden: Kuriositet fra yngre steinalder. SPOR, 16(31/1), 48-49.
Google Scholar
Blas M.Á. de, Maya J.L. (1974). Hachas pulimentadas en castros asturianos. Boletín del Instituto de Estudios Asturianos, 28(81), 199-216.
Google Scholar
Blas M.Á. de, Villa Valdés Á. (2007). La presencia no accidental de un hacha de talón en un fondo de hogar en el castro del Chao Samartín (Grandas de Salime, Asturias). W: J. Celis Sánchez (red.), El hallazgo leonés de Valdevimbre y los depósitos del Bronce Final Atlántico en la Península Ibérica (280-289). León: Junta de Castilla y León, Consejería de Cultura y Turismo: Diputación de León, Instituo Leonés de Cultura.
Google Scholar
Blinkenberg Ch. (1911). The Thunderweapon in Religion and Folklore. A Study in Comparative Archaeology. Cambridge: University Press.
Google Scholar
Boda G. (2017). Simbolistica Ielelor în mitologia românească. The Journal of Ethnology and Culturology, 21, 35-38.
Google Scholar
Boges Th. (1910). Aus der Heidenzeit des braunschweigischen Landes. Braunschweig: Appelhans Verlag.
Google Scholar
Borkowski J., Kuczkowski A. (2013). Poza szlakiem. Źródła archeologiczne do dziejów małych miast Pomorza Środkowego, część 1.B. woj. koszalińskie, Koszalin: Muzeum w Koszalinie.
Google Scholar
Brumm A. (2018). Lightning teeth and Ponari sweat: Folk theories and magical uses of prehistoric stone axes (and adzes) in Island Southeast Asia and the origin of thunderstone beliefs. Australian Archaeology, 84(1), 37-55.
Google Scholar
Brzozowska M. (1996). Kamień piorunowy. W: J. Bartmiński (red.), Słownik stereotypów i symboli ludowych, t. 1: Kosmos, cz. 1 (373-378). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar
Bubenko T.S. (2004). Srednevekovyy Vitebsk. Posad – Nizhniy zamok (X-pervaya polovina XIV v.). Vitebsk: Vitebskiy gosudarstvennyy universitet im. P.M. Masherova.
Google Scholar
Burić T. (2015). „Strilni kamen” s Baba lokve / “Thunder stone” from Baba lokve site. Archaeologia Adriatica, 9(1), 351-364.
Google Scholar
Busch M. (1877). Deutscher Volklglaube, 2. wyd. Leipzig: Verlag von Fr. Wilh. Krunow.
Google Scholar
Cardoso J.L., Gonçalves M.I.R. (2020). Mercati, a Metallotheca Vaticana e as representações de artefactos pré-históricos na Europa do Renascimento. Estudos Arqueológicos de Oeiras, 26, 105-122.
Google Scholar
Carelli P. (1996). Blixtar och dunder, magiska under. Om åskstenstraditionen och förekomsten av stenåldersfynd i medeltida kulturlager. Fornvännnen, 91, 153-170.
Google Scholar
Carelli P. (1997). Thunder and Lightning, Magical Miracles. On the Popular Myth of Thunderbolts and the Presence of Stone Age Artefacts in Medieval deposits. W: H. Andersson, P. Carelli, L. Ersgård (red.), Visions of the Past. Trends and Traditions in Swedish Medieval Archaeology (393-417). Stockholm: Central Board of National Antiquites.
Google Scholar
Cartailhac É. (1878). L’Âge de pierre dans les souvenirs et superstitions populaires. Paris: C. Reinwald & Cie, Libraires – Éditeurs.
Google Scholar
Cederström R. (1920). Moderna stenvapen eller stenåldervapen?. RIG. Kulturhistorisk tidskrift, 3(1-2), 97-100.
Google Scholar
Cherici A. (1989). Keraunia. Archeologia Classica, 41, 329-382.
Google Scholar
Ciubotaru S. (2002-2003). Elemente magice legate de tratamentul hemoriniei. Anuar de lingvistică și istorie literară, 42-43, 197-202.
Google Scholar
Cosack E. (2004). Als die Steinbeile noch vom Himmel fielen. Archäologie in Deutschland, 1, 62-63.
Google Scholar
Czaplicka M. (1985). Piorun w wierzeniach różnych ludów. Ziemia, 1985, 256-259.
Google Scholar
Čermák K. (1907). Kamenné nástroje na Cáslavsku. Památky archeologické a místopisné, 22(7-8), 509-522.
Google Scholar
Černecov A.V. (2002). K interpretacii unikal’nogo amuleta iz Kieva. Zhivaya starina, 1, 12-13.
Google Scholar
Červinka I.L. (1897a). „Hromové kameny“ Pravěké nástroje v lidovém léčení. Časopis Společnosti přátel starožitností českých v Praze, 5(2), 46-49.
Google Scholar
Červinka I.L. (1897b). „Hromové kameny“ Pravěké nástroje v lidovém léčení (Dokončení). Časopis Společnosti přátel starožitností českých v Praze, 5(3), 90-93.
Google Scholar
Daunay J. (1978). La foudre et la tradition. Folklore de Champagne, 66, 3-10.
Google Scholar
Davis J.L., Chouinard J.B. (2017). Theorizing Affordances: From Request to Refuse. Bulletin of Science, Technology & Society, 36(4), 241-248. doi.org/10.1177/0270467617714.
Google Scholar
Dejmal M., Kuča M., Přichystal A. (2018). Třebenice (k. ú. Plešice, okr. Třebíč). Hrad Holoubek. Neolit. Náhodný nález kamenné industrie. Ověřovací výzkum. Přehled výzkumů, 59(1), 140.
Google Scholar
Demnard F., Néraudeau D. (2001). L’utilisation des oursins fossiles de la Préhistoire à l’epoque gallo-romaine. Bulletin de la Société préhistorique française, 98(4), 693-715.
Google Scholar
Demuth V. (2002). Ein „Donnerkeil” aus Groß Steinum am Dorm (Landkreis Helmstedt). Neolitisches Steingerät als Zeugnis frühneuzeitlichen Volksglaubens. Die Kunde N.F., 53, 109-116.
Google Scholar
Doušek R. (2011). Magické předměty na moravském venkově. W: A. Křížová a kolektiv (red.), Archaické jevy tradiční kultury na Moravě (161-176). Brno: Masarykova univerzita.
Google Scholar
Dowd M. (2018). Bewitched by an Elf Dart: Fairy Archaeology, Folk Magic and Traditional Medicine in Ireland. Cambridge Archaeological Journal, 28(3), 1-23.
Google Scholar
Durdík T. (1997). „Hromový klín“ z hradu Křivoklátu. Sborník Kruhu přátel muzea hl. m. Prahy, 1, 107-110.
Google Scholar
Durdík T. (2007). Hrady přechodného typu v Čechách. Praha: Agentura Pankrác.
Google Scholar
Eijk G. van (2007). De dondersteen van Uden. Een neolithische bijl uit een middeleeuwse waterput. Westerheem, 56(4), 208-216.
Google Scholar
Eijk G. van (2008). De dondersteen van Uden. Een neolithische bijl uit een middeleeuwse waterput. Westerheem, 57(3), 170-172.
Google Scholar
Eliade M. (1993). Kowale i alchemicy. Warszawa: Fundacja Aletheia.
Google Scholar
Ellis Davidson H.R. (1965). Thor’s Hammer. Folklore, 76, 1-15.
Google Scholar
Elsworth D.W., Boughton D. (2016). Prehistoric finds from Slackwood farm, Silverdale. Contrebis, 34, 8-12.
Google Scholar
Erich O.A., Beitl R. (1955). Wörterbuch der deutschen Volkskunde. 2. wyd. Stuttgart: Alfred Kröner Verlag.
Google Scholar
Ermischer G. (2006). Hier liegt der Hund begraben. W: H. Rosmanitz (red.), Die Ketzelburg in Haibach. Eine archäologisch-historische Spurensuche (99-102). Neustadt a.d. Aisch: Verlag Schmidt.
Google Scholar
Evans J. (1897). The stone implemenst, weapons and ornaments of Great Britain. London - Bombay: Longmans, Green and Co.
Google Scholar
Faraone Ch.A. (2014). Inscribed Greek Thunderstones as House- and Body-Amulets in Roman Imperial Times. Kernos, 27, 251-278.
Google Scholar
Farkaš M., Gregor M. (2016). K otázke niektorých kamenných brúsených nástrojov z Bratislavy-Devína. Zborník Slovenského národného múzea. Supplementum, 11, 35-43.
Google Scholar
Feiken H., Knol E. (2006). Stenen bijlen uit de Groninger klei. Paleo-Aktueel, 17, 75-81.
Google Scholar
Fleming R. (2012). Recycling in Britain after the fall of Rome’s metal economy. Past and Present, 217(1), 3-45.
Google Scholar
Fojtík A., Popelka M. (2018). Litenčice (okr. Kroměříž). Přehled výzkumů, 59(1), 132.
Google Scholar
Francis K., Kline M.Ph. (2011). Prehistoric Stone Tools in Medieval Contexts. W: S. Leppard, J. Mitchell, E.G. Clark, K. Francis, Ph. Kline (red.), San Vincenzo Maggiore and its Workshops (397-410). London: British School at Rome.
Google Scholar
Franz A. (1909). Die kirchlichen Benediktionen im Mittel¬alter 2. Freiburg im Breisgau: Herdersche Verlags-handlung.
Google Scholar
Fröhlich J. (1992). Hromové klíny v jižních Čechách. Výběr z prací členů Historického klubu při Jihočeském muzeu v Českých Budějovicích, 29, 237-245.
Google Scholar
Fröhlich J. (2006). Druhotné použití eneolitické sekery. Výběr z prací členů Historického klubu při Jihočeském muzeu v Českých Budějovicích, 43(3), 238-239.
Google Scholar
Fröhlich J. (2015). Královské město Písek z pohledu archeologa. Putim: Nakladatelství Blanice
Google Scholar
García Castro J.A. (1988). Mitos y creencias de origen prehistórico: «Las Piedras de Rayo». Espacio, Tiempo y Forma, Serie I: Prehistoria, 1, 427-443.
Google Scholar
Gasanov B.A. [Bogumil Wlch.]. (2018). “Gromovye strely” i “tchertovy pal’cy”: magitcheskie praktiki v tradicii slavyan. Moskva: Svet.
Google Scholar
Gaudant J. (2007). Aux sources de la Préhistoire : les céraunies, ces pierres étranges supposées tombées du ciel. Travaux du Comité français d’Histoire de la Géologie, Comité français d’Histoire de la Géologie, 21(2, 3ème série), 97-112.
Google Scholar
Gazin-Schwartz A. (2001). Archaeology and Folklore of Material Culture, Ritual, and Everyday Life. International Journal of Historical Archaeology, 5(4), 263-280.
Google Scholar
Geupel V. (1987). Ein Bauopfer aus Pockau, Kr. Marienberg. Ausgrabungen und Funde, 32(1), 2-5.
Google Scholar
Ghinoiu I. (2013). Iele. In: tegoż, Mitologie română. Dicţionar (141-143). Bucureşti: Editura Univers Enciclopedic Gold.
Google Scholar
Gilchrist R. (2019). Magic and Archaeology: Ritual Residues and “Odd” Deposits. W: S. Page, C. Rider (red.), The Routledge History of Medieval Magic (383-401). Abingdon: Routledge.
Google Scholar
Giligny F., Bostyn F., Le Maux N. (2012). Production et importation de haches polies dans le Bassin parisien: typologie, chronologie et influences. W: P. Pétrequin, S. Cassen, M. Errera, L. Klassen, A. Sheridan, A.-M. Pétrequin (red.), JADE. Grandes haches alpines du Néolithique européen, Ve et IVe millénaires av. J.-C. 2 (1136-1167). Besançon: Presses universitaires de Franche-Comté, Centre de Recherche Archéologique de la Vallée de l‘Ain.
Google Scholar
Gjerpe L.E. (red.). (2005). Gravfeltet på Gulli. E18-prosjektet Vestfold Bind 1. Oslo: Kulturhistorisk Museum, Fornminneseksjonen, Universitetet i Oslo.
Google Scholar
Goodrum M.R. (2002). The meaning of ceraunia: archaeology, natural history and the interpretation of prehistoric stone artefacts in the eighteenth century. British Journal for the History of Science, 35, 255-269.
Google Scholar
Goodrum M.R. (2008). Questioning Thunderstones and Arrowheads: The Problem of Recognizing and Interpreting Stone Artifacts in the Seventeenth Century. Early Science and Medicine, 13, 482–508.
Google Scholar
Goodrum M.R. (2011). Recovering the Vestiges of Primeval Europe: Archaeology and the Significance of Stone Implements, 1750–1800. Journal of the History of Ideas, 72(1), 51-74.
Google Scholar
Graudonis J. (1983). Altene. Arheoloģija un etnogrāfija, 14, 40-85.
Google Scholar
Grønbeck I.A. (2016). En gave fra gudene? Frá haug ok heiðni, 4, 19-22.
Google Scholar
Grünzweig F.E. (2004). Runeninschriften auf Waffen: Inschriften vom 2. Jahrhundert n. Chr. bis ins Hochmittelalter. Wien: Edition Praesens.
Google Scholar
Hadarnik Cz. (2000). Zdobiony toporek ślężański z Buska-Zdroju, woj, świętokrzyskie. Sprawozdania Archeologiczne, 52, 143-150.
Google Scholar
Hála J. (2016a). Alföldi adatok a „mennykövek”-ről. W: tegoż, Különös kövek, csodás csontok. Kilenc dolgozat a népi geológia köréből (41-68). Rudabánya: Érc- és Ásványbányászati Múzeum Alapítvány.
Google Scholar
Hála J. (2016b). Ásványokkal és kőzetekkel kapcsolatos néprajzi adatok a Börzsönyből és környékéről. W: tegoż, Különös kövek, csodás csontok. Kilenc dolgozat a népi geológia köréből (85-108). Rudabánya: Érc- és Ásványbányászati Múzeum Alapítvány.
Google Scholar
Hall M.A. (2005). Burgh mentalities: a town-in-the-country case study of Perth, Scotland. W: K. Giles, C. Dyer (red.), Town and Country in the Middle Ages: contrasts, contacts and interconnections, 1100-1500 (211-228). Leeds: Maney Publishing.
Google Scholar
Hammarstedt N.E. (1920). Svensk forntro och folksed i bild och ord. Stockholm: Nordiska Musset.
Google Scholar
Hammarstedt N.E. (1925). Donnerkeil. W: M. Ebert (red.), Reallexikon der Vorgeschichte 2 (444-448). Berlin: Verlag Walter de Gruyter & Co.
Google Scholar
Harwood S.H., Hafezieh N. (2017). ‚Affordance‘ – what does this mean? W: Conference: 22nd UKAIS Annual Conference, St Catherine’s College Oxford, UK. [https://www.researchgate.net/publication/323773021_%27Affordance%27_-_what_does_this_mean] – dostęp dn 31.03.2020.
Google Scholar
Hegele A. (1997). Donnerkeil und Teufelsfinger (Belemniten in Volksglauben und Volksmedizin). Fossilien, 14(1), 21-26.
Google Scholar
Heidelk-Schacht S. (1983). “Donnerkeile” aus dem Bezirk Neubrandenburg. Ausgrabungen und Funde, 28(3), 105-109.
Google Scholar
Heintel H. (1961). Blitzschutz und Beilzauber. Fundberichte aus Hessen, 1, 129-130.
Google Scholar
Hell M. (1959). Steinbeile als Bauopfer aus Oberösterreich. Archaeologia Austriaca, 26, 96-99.
Google Scholar
Hell M. (1962). Neue jungsteinzeitliche Funde aus dem Lande Salzburg. Archaeologia Austriaca, 32, 27-34.
Google Scholar
Hell M. (1964). Alter Schutz- und Segensbrauch (Bauopfer) im salzburgischen Flachgau. Mitteilungen der Gesellschaft für Salzburger Landeskunde, 104, 271-300.
Google Scholar
Helwing G.A. (1717). Lithographia Angerburgica. Regiomonti: Literis Johannis Stelteri.
Google Scholar
Hložek J., Menšík P. (2009). „Hromové klíny“ z Kozího hrádku na Táborsku aneb „Účinné“ zajištění hradu před přírodní pohromou, nebo starší pravěké sídliště? Kuděj, 1, 63-73.
Google Scholar
Hložek J., Menšík P. (2014a). Příspěvek k interpretaci broušeného artefaktu z hradu Týřova. Archeologie západních Čech, 7, 46-50.
Google Scholar
Hložek J., Menšík P. (2014b.) Pravěké „zbraně“ jako symbol ochrany ve středověku a novověku. W: A. Lukešová (red.), Život je boj? Nezbytnost konfliktů v přírodě, společnosti a vědě. Sborník abstraktů a příspěvků z 15. Výjezdního interdisciplinárního semináře v Nečtinech 20.-23. ledna 2014 (107-109). Plzeň: Západočeská univerzita v Plzni.
Google Scholar
Hložek J., Menšík P., Procházka M. (2015). Bauopfer im mittelalterlichen Böhmen. Fines Transire, 24, 271-280.
Google Scholar
Hoffmann-Krayer E. (1921). Aberglaube. W: H. Türler, M. Godet, V. Attinger (red.), Historisch-biographisches Lexikon der Schweiz 1 (55-60). Neuenburg: Administration des Historisch-Biographischen Lexikons der Schweiz.
Google Scholar
Hoggart B. (2004). The archaeology of counter-witchcraft and popular magic. W: O. Davies, W. de Blécourt (red.), Beyond the Witch Trials. Witchcraft and Magic in Enlightenment Europe (167-186). Manchester, New York: Manchester University Press.
Google Scholar
Høiris O. (2015). Om tordenkiler, stenøkser og uddøde dyr. KUML, 2015, 9-48.
Google Scholar
Höltker G. (1944). Der Donnerkeilglaube vom steinzeitlichen Neuguinea aus gesehen. Acta Tropica, 1(1), 30-51.
Google Scholar
Holtorf C. (2015). From Stonehende to Las Vegas. Archaeology as Popular Culture. Walnut Creek-Lanham-New York-Toronto-Oxford: AltaMira Press.
Google Scholar
Horn Fuglesang S. (1989). Viking and medieval amulets in Scandinavia. Fornvännen, 84, 15-27.
Google Scholar
Horoszkiewicz R. (1950). Toporki neolityczne w lecznictwie ludowym na Opolszczyźnie. Z Otchłani Wieków, 19(9-10), 159-160.
Google Scholar
Houlbrook C. (2019). ‘The Stone Axe from Way Back’: A Mutable Magical Object in Folklore and Fiction. Folklore, 130(2), 192-202. doi: 10.1080/0015587X.2018.1515291.
Google Scholar
Hraše J.K. (1898). Hromové klíny aneb kameny. Český lid, 7, 82-83.
Google Scholar
Hukantaival S. (2016). ”For a Witch Cannot Cross Such a Threshold!” Building Concealment Traditions in Finland c. 1200–1950. Archaeologia Medii Aevi Finlandia 23, Turku: Suomen keskiajan arkeologian seura.
Google Scholar
Hukantaival S. (2018). The Materiality of Finnish Folk Magic: Objects in the Collections of the National Museum of Finland. Material Religion, 14(2), 183-198.
Google Scholar
Hukantaival S. (2019). Ukonvaajojen monet kasvot – Luokittelu- ja tulkintakysymyksiä. W: J. Harjula, V. Immonen, J. Ruohonen (red.), Puukenkien kopinaa. Henrik Asplundin juhlakirja (345-381). Turku: Turun yliopisto.
Google Scholar
Ivakin G.Yu. (2002). Khristianskaya podveska-amulet iz Kieva. Zhivaya starina, 1, 9-11.
Google Scholar
Ivakin G. (2007). Excavations at St. Michael Golden Domes Monastery in Kiev. W: A. Aibabun, G. Ivakin (red.), Kiev – Cherson – Constantinople. Ukrainian Papers at the XXth International Congress of Byzantine Studies (Paris, 19-25 August 2001) (177-220). Kiev-Simferopol-Paris: Ukrainian National Committee for Byzantine Studies.
Google Scholar
Ivakin G.Yu., Chernetsov A.V. (2001). Unikal’nyy amulet iz Zlatoverkhogo. Drevniy mir, 2, 36-38.
Google Scholar
Ivakin G.Yu., Chernetsov A.V. (2002). Unikal’nyj amulet iz raskopok v Kieve. W: A.L. Toporkov, A.A. Turilov (red.), Otrechennoye chteniye v Rossii XVII-XVIII vekov (521-532). Moskva: Indrik.
Google Scholar
Ivakin G.Yu., Putsko V.H. (2005). Pamyatnyky plastychnoho mystetstva z rozkopok verkhn’oho Kyyeva 1998-2001 rr. Arkheolohiya, 4, 94-107.
Google Scholar
Jacobs J. (1991). Die Einzelgrabkultur in Mecklenburg-Vorpommern. Berlin: Archäologisches Landesmuseum Mecklenburg-Vorpommern.
Google Scholar
Jensen O.W. (2000). The Many Faces of Stone Artefacts: A Case Study of the Shift in the Perception of Thunderbolts in the Late 17th and Early 18th Century. W: O.W. Jensen, H. Karlsson (red.), Archaeological Conditions. Examples of Epistemology and Ontology (129-143). Göteborg: Göteborg University.
Google Scholar
Jesse C. (1973). Pre-Columbian Stone Artifacts put to Strange Uses. W: Proceedings of the Fourth International Congress for the Study of Pre-Columbian Cultures of the Lesser Antilles. Reduit Beach, St. Lucia, July 26-30, 1971 (68-72). St. Lucia: St. Lucia Archaeological and Historical Society Castries.
Google Scholar
Johanson K. (2006). The contribution of stray find for studying everyday practice – the example of stone axes. Estonian Journal of Archaeology, 10(2), 99-131.
Google Scholar
Johanson K. (2009). The changing meaning of ‘thunderbolts’. Folklore. Electronic Journal of Folklore, 42, 129-174.
Google Scholar
Johanson K. (2018a). Missing interpretations. Natural and residual finds in Estonian archaeological collections. Tartu: University of Tartu.
Google Scholar
Johanson K. (2018b). Missing interpretations: tracing natural artefacts in Estonian archaeological material. Fennoscandia archaeologica, 35, 87-106.
Google Scholar
John J. (2003). O lidech (minulých) a fosíliích (ještě minulejších). Sborník Muzea středního Posázaví v Ratajích nad Sázavou a Archeologické společnosti při Katedře archeologie Západočeské univerzity v Plzni, 2, 15-20.
Google Scholar
Jung M. (2018). Das objektepistemologische Potential des Affordanzkonzeptes James Gibsons und seine Bedeutung als Grundlage von ,Objektbiographien‘. Methodologische Anmerkungen und exemplarische Fallstudie. W: M. Hilgert, K.P. Hofmann, H. Simon (red.), Objektepistemologien. Zur Vermessung eines transdisziplinären Forschungsraums (135-178). Berlin: Edition Topoi.
Google Scholar
Kaczorowski R. (2003). Przesądy i wierzenia w ludowej kulturze polskich mieszkańców Warmii na przełomie XIX i XX wieku. Studia Elbląskie, 5, 93-103.
Google Scholar
Kajkowski K. (2019). Obrzędowość religijna Pomorzan we wczesnym średniowieczu. Studium archeologiczne. Wrocław: Wydawnictwo Chronicon.
Google Scholar
Kalábek M. (2001). Karlův hrad. W: Archeologie zrcadlení (114-118). Olomouc: Vlastivědné muzeum v Olomouci.
Google Scholar
Kaufmann D. (1936). Vorgeschichtliche Steinwerkzeuge im Volksglauben. Der Spatenforscher, 1(4), 29-35.
Google Scholar
Kalseth J. (2010). Steinøks eller torndenkile. Spor, 25(2), 28-30.
Google Scholar
Keßeler A. (2016). Affordanz, oder was Dinge können! W: K.P. Hofmann, T. Meier, D. Mölders, S. Schreiber (red.), Massendinghaltung in der Archäologie. Der Material Turn und die Ur- und Frühgeschichte (343-363). Leiden: Sidestone Press.
Google Scholar
Kharuzin N.N. (1894). Iz materialov, sobrannykh sredi krest’yan Pudozhskogo uyezda Olonetskoy gubernii. Olonetskiy sbornik. Materialy dlya istorii, geografii, statistiki i etnografii Olonetskogo kraya, 3, 302-346.
Google Scholar
Kirchner E. (1853). Thor’s Donnerkeil und die steinernen Opfergeräte des nord-germanischen Heidenthums. Neu-Strelitz: Verlag der Hofbuchhandlung von G. Barnewitz.
Google Scholar
Kjellmark K., Thordeman B. (1939). Hällkistan och myntskatten från Rappe i Öjaby socken, Småland. Fornvännnen, 1939, 65-89.
Google Scholar
Klassen L. (2004). Jade und Kupfer. Untersuchungen zum Neolithisierungsprozess im westlichen Ostseeraum besonderer Berücksichtigung der Kulturentwicklung Europas 5500-3500 BC. Århus: Aarhus University Press.
Google Scholar
Klecanda J. (1901). Hromové kameny (předhistorické mlaty) v XV. a XVI věku. Český lid, 10, 214-215.
Google Scholar
Klimscha F, Nowak K. (2008). „Donnerkeile“ – Die (post)neolithische Verwendung steinerner Beile als Talisman, Medizin und Co. Museumsjournal Natur und Mensch, 4, 31-43.
Google Scholar
Knight M.G., Boughton D., Wilkinson R.E. (2019). Objects of the Past in the Past. W: M.G. Knight, D. Boughton, R.E. Wilkinson (red.), Objects of the Past in the Past Investigating the significance of earlier artefacts in later contexts (1-18). Oxford: Archaeopress Publishing Ltd.
Google Scholar
Koledinskiy L.V. (2020). Mirovospriyatiye i mirooshchushcheniye zhiteley Vitebska v XII-XVIII vv. (po materialam raskopok Verkhnego zamka). W: А.М. Avlasovich (red.), Kopytinskiye chteniya 3. Sbornik statey Mezhdunarodnoy nauchno-prakticheskoy konferentsii, Mogilev, 28 fevralya - 1 marta 2019 g. (4-11). Mogilev: Mogilevskiy gosudarstvennyy universitet im. A.A. Kuleshova.
Google Scholar
König A. (1994). Die archäologischen Funde der Rathausgrabung in Höxter aus den Jahren 1988 bis 1992. Ein erster Überblick. W: G.U. Großmann (red.), Das Rathaus in Höxter (151-196). München-Berlin: Deutscher Kunstverlag.
Google Scholar
Korpikiewicz H. (2016). Symbolika i kult: meteory i meteoryty. Lingua ac communitas, 26, 15-29.
Google Scholar
Kościński B., Paner H. (2005). Nowe wyniki datowania grodu gdańskiego – stanowisko 1 (wyk. I-V). W: H. Paner, M. Fudziński (red.), XIV Sesja Pomorzoznawcza 2: od wczesnego średniowiecza do czasów nowożytnych (11-47). Gdańsk: Muzeum Archeologiczne w Gdańsku.
Google Scholar
Koštuřík P., Kovárník J., Měřínský Z., Oliva M. (1986). Pravěk Třebíčska. Brno: Muzejní a vlastivědná společnost (Brno), Západomoravské muzeum (Třebíč).
Google Scholar
Koudelka F. (1882). Die Donnersteine als Medicin bei den mährischen Slaven. Mittheilungen der Anthropologischen Gesellschaft in Wien, 12 (NF 2), 159-160.
Google Scholar
Kowalski P. (1998). Leksykon znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie. Warszawa, Wrocław: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Kowalski K., Matuszewska A. (2012). Wprowadzenie do problematyki kulturowej zabytków neolitycznych / The Cultural Issues of the Neolithic Antiquities: an Introduction. W: K. Kowalski, D. Kozłowska-Skoczka (red.), Zaginione – ocalone. Szczecińska kolekcja starożytności pomorskich / Lost – Saved. The Pomeranian Antiquities Collection of Szczecin (69-79). Szczecin: Muzeum Narodowe w Szczecinie.
Google Scholar
Krival’tsevich N.N. (1992). Kul’t kamiennych siakier na Bielarusi. W: M.P. Kasciuk, M.V. Bič, H.V. Štychaŭ (red.), Staronki historyi Bielarusi (7-12). Minsk: Navuka i tekhnika.
Google Scholar
Kulmar T. (2005). On Supreme Sky God from the Aspect of Religious History and in Prehistoris Estonian Materials. Folklore, 31, 15-30.
Google Scholar
Kunnas-Pusa L. (2016). Tärvellyt ja kaaputetut – Kivikautiset irtolöydöt Jaakkiman pitäjästä ja kivikauden esineiden keräily 1800–1900-lukujen vaihteessa. Muinaistutki, 4, 2-17.
Google Scholar
Kurasiński T., Skóra K. (2020). From the past into the future – archaica as a research problem (on the basis of medieval and modern period finds from Central-Eastern Europe) / Z przeszłości w przyszłość – archaika jako problem badawczy (na podstawie średniowiecznych i nowożytnych materiałów z Europy Środkowo-Wschodniej). W: M. Bogucki, A. Dymowski, G. Śnieżko (red.), Silvers of the Antiquity. The Use of Ancient Coins in Central, Eastern and Northern Europe in the Medieval and Modern Periods / Okruchy starożytności. Użytkowanie monet antycznych w Europie Środkowej, Wschodniej i Północnej w średniowieczu i w okresie nowożytnym (301-366). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar
Labatt M.A. (2018). Turning an Axe on Its Head. A Journal of Decorative Arts, Design History and Material Culture, 25(2), 160-175.
Google Scholar
Lagercrantz S. (1940). Der Donnerkeil im Afrikanischen Volksglauben. Etnologiska Studier, 10, 1-40.
Google Scholar
Lapshin V.A. (2009). Tver’ v XIII-XIV vv. (po materialam raskopok 1993-1997 gg.). Sankt-Peterburg: Fakul’tet filologii i iskusstv Sankt-Peterburgskogo gosudarstvennogo universiteta.
Google Scholar
Larocca F., Breglia F. (2016). Grooved stone tools from Calabria region (Italy): Archaeological evidence and research perspectives. Journal of Lithic Studies, 3(3), 301-312.
Google Scholar
Laurinkienė N. (1996a). Perkūnkulkė – griaustinio dievo ženklas. Liaudies kultūra, 1, 23-26.
Google Scholar
Laurinkienė N. (1996b). Senovės lietuvių dievas Perkūnas. Kalboje, tautosakoje, istor iniuose šal tiniuose. Vilnius: Lietuvių literatūros ir tautosakos institutas.
Google Scholar
Lech J. (1992). Prehistoria i przemiany światopoglądowe w Europie. Archeologia Polski, 37(1-2), 265-285.
Google Scholar
Lebeda A. (2002). Wiedza i wierzenia ludowe. Wrocław-Cieszyn: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.
Google Scholar
Lehtosalo-Hilander P.-L. (2000). Luistari – A History of Weapon and Ornaments. Helsinki: Suomen Finska fornminnesföreningen.
Google Scholar
Lepówna B. (1981). Materialne przejawy wierzeń ludności Gdańska w X-XIII w. Pomorania Antiqua, 10, 169-199.
Google Scholar
Lequellec J.-L. (1996). Mégalithes et traditions populaires. La hache et le marteau de vie et de mort. Bulletin de la Société préhistorique française, 93(3), 287-297.
Google Scholar
Libera Z. (2003). Znachor w tradycjach ludowych i popularnych XIX-XX wieku. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum.
Google Scholar
Lindow J. (1994). Thor’s hammar. The Journal of English and Germanic Philology, 93(4), 485-503.
Google Scholar
Lødøen T.K. (1993). Tor-steinen. Arkeo. Nytt fra Historisk Museum i Bergen, 1, 32.
Google Scholar
Lovisato D. (1878). Di alcune azze, scalpelli, martelli e ciottoli dell’epoca della pietra trovati nella Provincia di Catanzaro. Bollettino della Societa Adriatica di Scienze Naturali in Triste, 3, 475-505.
Google Scholar
Lozhkina Ye.V. (2005). “Chertovy pal’tsy” (“vumurt chin’y”) v narodnom tselitel’stve udmurtov. W: Fol’klor i postfol’klor: struktura, tipologiya, semiotika: Vesennyaya sokola – 2005. [http://www.ruthenia.ru/folklore/lozhkina1.htm] – dostęp 15.05.2020.
Google Scholar
Łapo J.M. (2008). Ludowa wizja przeszłości Mazur. Stanowiska archeologiczne i miejsca o znaczeniu historycznym na dawnym pograniczu galindzko-jaćwieskim w świadomości Mazurów (XVI w. – I połowa XX w.). Olsztyn: Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie.
Google Scholar
MacLeod M., Mees B. (2006). Runic Amulets and Magic Objects. Woodbridge: The Boydel Press.
Google Scholar
Makushnikov O.A. (2009). Gomel’skoye Podneprov’ye v V - seredine XIII vv. Sotsial’no - ekonomicheskoye i etnokul’turnoye razvitiye. Monografiya. Gomel’: Gomel’skiy gosudarstvennyy universitet im. Frantsiska Skoriny.
Google Scholar
Malakhova A.S. (2009). “Gromovye strely” v narodnoî religioznosti terskikh Kazakov (tersko-severoruskie paralleli). W: Yu.A. Prokopenko, A.A. Durov (red.), Iz istorii kul’tury narodov severnogo Kavkaza 1 (69-75). Stavropol’: Izdatelstvo Grafa.
Google Scholar
Marrifield M.P. (1849). Original Treatises, dating from the XIIth to XVIIIth Centuries on the Arts of Painting, in Oil, Miniature, Mosaic, and on Glass; of Gilding, Dyeing, and the Preparation of Colours and Artificial Gems 1. London: John Murray, Albemarle Street.
Google Scholar
Maurer H. (2012). Ein Donnerkeil von Zitternberg bei Gars am Gamp, BH Horn, Niederösterreich. Unsere Hei-mat, 83(3-4), 241-243.
Google Scholar
Mazurkiewicz M. (1991). Kamień piorunowy w polszczyźnie i kulturze ludowej (Szkic do Słownika ludowych stereotypów językowych). W: J. Anusiewicz, J. Bartmiński (red.), Język i kultura 1: Podstawowe pojęcia i problemy (149-155). Wrocław: Wiedza o Kulturze.
Google Scholar
McNamara K.J. (2007). Shepherds’ crowns, fairy loaves and thunderstones: the mythology of fossil echinoids in England. W: L. Piccardi, W.B. Masse (red.), Myth and Geology (279-294). London: Geological Society of London.
Google Scholar
Medunová-Benešová A. (1997). Neolithikum und Äneolithikum. W: L. Poláček (red.), Studien zum Burgwall von Mikulčice 2 (293-146). Brno: Archeologický ústav AV ČR, Brno.
Google Scholar
Mehling A. (1998). Archaika als Beigaben. Studien an merowingerzeitlichen Gräberfeldern. Rahden/Westfalen: Verlag Marie Leidorf GmbH.
Google Scholar
Meinecke M. (2014). Cerauniae – Donnerkeile. W: U. Veit, M. Wöhrl (red.), Donnerkeil – Opfermesser – Thrängefäß. Die archäologischen Objekte aus der Sammlung der Leipziger Apothekerfamilie Linck (1670-1807) im Naturalienkabinett Waldenburg (Sachsen) (49-51), Lepzig: Professur für Ur- und Frügeschichte.
Google Scholar
Menšík P. (2010a). Nálezy broušené kamenné industrie v mladších pravěkých kulturách v jižních a západních Čechách. Časopis společnosti přatel starožitností, 118(2), 20-26.
Google Scholar
Menšík P. (2010b). Zhodnocení neolitického a eneolitického osídlení Českokrumlovska. Stručná charakteristika vývoje v jižních Čechách. Acta Fakulty filozofické Západočeské univerzity v Plzni, 4, 27-47.
Google Scholar
Menšík P. (2014). „Hromové klíny“ ze sbirky Národopisnégo oddělení Západočeského muzea v Plzni. Časopis společnosti přatel starožitností, 122(3), 156-159.
Google Scholar
Menšík P. (2018). Nový nález „hromového klínu“ ze Železné Rudy, okr. Klatovy. Archeologie západních Čech, 9(1), 29-31.
Google Scholar
Mercati M. (1717). Metallotheca Vaticana. Romæ: Typographum Vaticanum.
Google Scholar
Merrifield R. (1987). The Archaeology of Ritual and Magic. London: New Amsterdam Books.
Google Scholar
Merta D. (2013). Hromový klín. [www.archaiabrno.org/home_cs/?acc=zapisnicek&blog_id=601&blog_date=2013-11-12] – dostęp 20.04.2020.
Google Scholar
Mildenberger G. (1969). Verschleppte Bodenfunde. Ein Beitrag zur Fundkritik. Bonner Jahrbücher, 169, 1-28.
Google Scholar
Milošević A. (1998). Arkeološka topografija Cetine. Split: Muzej hrvatskih arheoloških spomenika.
Google Scholar
Mitmannsgruber A. (1962). Ein Donnerkeil im niederösterreichischen Mostviertel. Österreichische Zeitschrift für Volkskunde, 65(NS 16), 177.
Google Scholar
Modderman P.J.R. (1964). Stenen bijl met ijzeren schachthuls uit de Waal bij Nijmegen, Berichten van de rijksdienst voor het oudheidkundig bodemonderzoek, 14, 69-73.
Google Scholar
Montelius O. (1906). Kulturgeschichte Schwedens von den ältesten Zeiten bis zum elften Jahrhundert nach Christus. Leipzig: Verlag von E.A. Seemann.
Google Scholar
Moszyński K. (1967). Kultura ludowa Słowian 2: Kultura duchowa 1. Warszawa: Książka i Wiedza.
Google Scholar
Motz L. (1997). The germanic thunderweapon. Saga-Book, 24, 329-350.
Google Scholar
Mugurēvičs Ē. (1977). Oliņkalna un Lokstenes pilsnovadi. 3.-15. gs. arheoloģiskie pieminekļi. Rīga: Zinātne.
Google Scholar
Muhonen T. (2006). Kolme ajallista näkökulmaa ukonvaajoihin. Kivikauden kiviesineet myöhempien aikojen kuriositeetteina. Kuriositeettikabi.net, 3, 1-23.
Google Scholar
Musin A.E. (2005). Milites Christi Drevney Rusi. Voinskaya kul’tura russkogo srednevekov’ya v kontekste religioznogo mentaliteta. Sankt-Peterburg: Peterburgskoye Vostokovedeniye.
Google Scholar
Musin A.E., Żeltowa M.N., Tarabardina O., Tianina E.A. (2018). Kamienne artefakty z epoki neolitu i wczesnej epoki żelaza jako amulety średniowiecznego Nowogrodu. W: S. Rosik, S. Jędrzejewska, K. Kollinger (red.), Hierofanie, wierzenia, obrzędy... Kultura symboliczna w średniowieczu między pogaństwem a chrześcijaństwem (13-41). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Google Scholar
Norkus J. (1959). Ein „Donnerkeil” und ein Schalenstein aus dem Kreise Hameln-Pyrmont. Die Kunde N.F., 10 (3-4), 219-220.
Google Scholar
Novotný B. (1991). Hromový klin z Lúčnice nad Žitavou. Archeologické výskumy a nálezy na Slovensku v roku 1989, 73.
Google Scholar
Nedoshivina N.G. (1976). O religioznykh predstavleniyakh vyatichey XI–XIII vv. W: G.K. Vagner, D.S. Likhachev, P.A. Rappoport (red.), Srednevekovaya Rus’. Moskva: Nauka.
Google Scholar
Norkus J. (1959). Ein „Donnerkeil” und ein Schalenstein aus dem Kreise Hameln-Pyrmont. Die Kunde N.F., 10(3-4), 219-220.
Google Scholar
Novotný B. (1991). Hromový klin z Lúčnice nad Žitavou. W: O. Oždáni, M. Rejholcová (red.), Archeologické výskumy a nálezy na Slovensku v roku 1989 (73). Nitra: Archeologický ústav Slovenskej akadémie vied v Nitre.
Google Scholar
O’Sullivan A. (2017-2018). Magic in early medieval Ireland: Some observations from archaeological evidence. Ulster Journal of Archaeology, 74, 107-117.
Google Scholar
Ofrim A. (2019). Attitudes towards prehistoric objects in Romanian folk culture (19th-20th century). Swedish Journal of Romanian Studies, 2(1), 92-109.
Google Scholar
Olbrich K. (1987). Donnerkeil. W: H. Bächtold-Stäubli, E. Hoffmann-Krayer (red.), Handwörterbuch des deutschen Aberglaubens 2 (325-331). Berlin-New York: Walter de Gruyter.
Google Scholar
Palliardi J. (1889). Zažehnávání hromovým kamenem. Časopis Vlastivědného spolku muzejního v Olomouci, 6(22), 87.
Google Scholar
Paulsen P. (1939). Axt und Kreuz bei den Nordgermanen. Berlin: Ahnenberge-Stiftung-Verlag.
Google Scholar
Pedrosa J.M. (2009). Jussieu, Feijoo y las piedras del rayo, o la razón moderna frente a la vieja superstición. Revista Murciana de Antropología, 16, 245-270.
Google Scholar
Penney S.H. (1976). Axes, Arrowheads and Other Antiquities in Irish Folklore. Ulster Folklife, 22, 70-75.
Google Scholar
Penney S.H. (1995). Stone Axes in Early Christian Contexts. Archaeology Ireland, 9(3), 50.
Google Scholar
Plessingerová A., Vařeka P. (1999). Bouře, hromový kámen v lidových představách, víře a obyčejích. W: L. Tarcalová (red.), Kult a živly (207-213). Uherské Hradiště: Slovácké muzeum v Uherském Hradišti.
Google Scholar
Pokrovskiy F.V. (1899). Arkheologicheskaya karta Kovenskoy gubernii. Vil’na: Tipogrfiya A.G. Syrkina.
Google Scholar
Pollex A. (2010). Glaubenvorstellungen im Wandel. Eine archäologische Analyse der Körpergräber des 10. bis 13. Jahrhunderts im nordwestslawischen Raum. Rahden/Westf.: Verlag Marie Leidorf GmbH.
Google Scholar
Profantová N. (2005). Kamenné artefakty. W: M. Kuna, N. Profantová a autorský kolektiv (red.), Počátky raného středověku v Čechách. Archeologický výzkum sídelní aglomerace kultury pražského typu v Roztokách (202-207). Praha: Archeologický ústav AV ČR Praha.
Google Scholar
Pyvovarov S.V. (2008). Vikoristannya arkheolohichnikh artefaktiv u mahichniy praktytsi davn’oho naselennya Bukoviny. Memoria ethnologica, 28-29, 104-108.
Google Scholar
Pyvovarov S.V., Il’kiv M.V. (2014). «Hromovi strily» u systemi yazychnyts’kykh i khrystyyans’kykh viruvan’ seredn’ovichnoho naselennya Bukovyny. W: K.K. Krayniy (red.), Tserkva – nauka – suspil’stvo: pytannya vzayemodiyi. Na poshanu kyyivs’koho mytropolyta Yevheniya (Bolkhovitinova). Materialy Dvanadtsyatoyi Mizhnarodnoyi naukovoyi konferentsiyi. Kyyiv: Natsional’nyy Kyyevo-Pechers’kyy istoryko-kul’turnyy zapovidnyk.
Google Scholar
Quast D. (2011). Ein Steinbeil mit magischer Inschrift aus der Sammlung des Prinzen Christian August von Waldeck. Archäologisches Korrespondenzblatt, 41(2), 249-261.
Google Scholar
Quintía Pereira R. (2009). A pedra da pezoña e outras pedras sandadoras da cultura popular galega. Galicia Encantada, 5 [http://www.galiciaencantada.com/archivos/docs/1555_Apedradapezo%C3%B1aeoutraspedrassandadorasdaculturapopulargalega.pdf] – dostęp dn. 15.04. 2020.
Google Scholar
Rafn C.Ch. (1854). Bemærkninger om en steenöxe med runeindskrift, tilhörende Hans Majestæt kongen. Kjöbenhavn: Thieles bogtrykkeri.
Google Scholar
Ramminger B. (2007). Blitzschutz und Fruchtbarkeitsspender: noch einmal zu den „Donnerkeilen“. Denkmalpflege und Kulturgeschichte, 4, 11-13.
Google Scholar
Ramsey G. (1995). Rubbing Stones, Raths and Polished Stone Axes. Archaeology Ireland, 9(2), 9-10.
Google Scholar
Rebmann T. (2006). Les haches néolithiques. W: M. Reto et al. (red.), Develier-courtételle un habitat rural mérovingien 3: céramiques et autres objets en pierre, verre, os, bois ou terre cuite (138-139). Porrentruy: Office de la culture de la Republique et Canton du Jura, Societe jurassienne d’Emulation.
Google Scholar
Reitinger J. (1976). „Donnerkeile“ aus Oberösterreich und Salzburg. Archaeologia Austriaca, 13-14, 511-546.
Google Scholar
Ribon P. (1993): Pierres qui guérissent. Lyon: Editions Horvath.
Google Scholar
Riess W. (1981). Ein Donnerkeil aus Wels. Jahrbuch des Musealvereines Wels, 23, 41-52.
Google Scholar
Rosmanitz H. (2006). Die archäologischen Untersuchungen auf der Ketzelburg – Ein Überblick. W: H. Rosmanitz (red.), Die Ketzelburg in Haibach. Eine archäologisch-historische Spurensuche (55-70). Neustadt a.d. Aisch: Verlag Schmidt.
Google Scholar
Roth Th. (2006). Als die Donnerkeile noch vom Himmel fielen. W: H. Rosmanitz (red.), Die Ketzelburg in Haibach. Eine archäologisch-historische Spurensuche (107-111). Neustadt a.d. Aisch: Verlag Schmidt.
Google Scholar
Rötting H. (1985). Stadtarchäologie in Braunschweig. Ein fachübergreifender Arbeitsbericht zu den Grabungen 1976-1984. Hameln: Verlag CW Niemeyer.
Google Scholar
Rozhdestvenskaya T.V. (2001). Nadpisi na predmetakh. W: S.V. Beletskiy, V.A. Lapshin (red.), Tverskoy kreml’: kompleksnoye arkheologicheskoye istochnikovedeniye (211-216). Sankt-Peterburg: Yevropeysiy Dom.
Google Scholar
Rúa Aller F.J., García Armesto M.J. (2010). Usos y creencias de las piedras de rayo de León. Revista de Folklore, 344, 61-68.
Google Scholar
Rustoiu A. (2015). Shooting the evil. “Scythian” arrowheads in Avar age graves from the Carpathian Basin. W: C. Cosma (red.), Warriors, weapons, and harness from the 5th-10th centuries in the Carpathian Basin (89-106). Cluj-Napoca: Mega Publishing House.
Google Scholar
Rynne E. (1964-1965). Two stone axeheads from Killamoat Upper, Co. Wicklow. Journal of the County Kildare Archaeological Society, 14(1), 50-53.
Google Scholar
Sachße C. (2006). Donnerkeile in der Apotheke. Deutsche Apothekenmuseum, 31(1), 5.
Google Scholar
Sachße C. (2008). Mit der Streitaxt gegen die Gelbsucht? Archaeologica als Arzneimittel in historischer Zeit. W: F. Falkenstein, S. Schade-Lindig, A. Zeeb-Lanz (red.), Kumpf, Kalotte, Pfeilschaftglätter. Zwei Leben für die Archäologie. Gedenkschrift für Annemarie Häußer und Helmut Spatz (227-244). Rahden/Westf.: Verlag Marie Laidorf.
Google Scholar
Saintyves P. (1936). Pierres magiques: Bétyles, Haches-Amulettes et Pierres de Foudre. Traditions savantes et Traditions populaires. Paris: Librairie Émile Nourry.
Google Scholar
Salin E., France-Lanord A. (1946). Traditions et art mérovingiens I. Le cimetière de Varangéville (Meurthe-et-Moselle). Gallia, 4, 199-245.
Google Scholar
Salo U. (1990). Agricola’s Ukko in the light of archaeology A chronological and interpretative study of ancient Finnish religion. W: T. Ahlbäck (red.), Old Norse and Finnish Religions and Cultic Place Names (92-190). Åbo: Donner Institute for Research in Religious and Cultural History.
Google Scholar
Samariter R. (2014). Das Beil auf dem Balken. Ein Fund aus Horst bei Greifswald, Lkr. Vorpommern-Rügen. Archäologische Berichte aus Mecklenburg-Vorpommern, 21, 215-217.
Google Scholar
Samdal M. (2000). Amuletter. Gjenstander med amulettkarakter i vestnorske graver I tidsrommet 350-1000 e. Kr. Bergen (niepublikowana rozprawa doktorska). [http://bora.uib.no/bitstream/handle/1956/1785/Masteroppgave-samdal.pdf?sequence=1&isAllowed=y] – dostęp 05.02.2020.
Google Scholar
Schoknecht U. (1964). Kurze Fundberichte 1963. Bezirk Neubrandenburg. Bodendenkmalpflege in Mecklenburg, 1964, 353-389.
Google Scholar
Schoknecht U. (1978). Kurze Fundberichte 1977. Bezirk Neubrandenburg. Bodendenkmalpflege in Mecklenburg, 1978, 355-417.
Google Scholar
Schoknecht U. (2005). Die Axt am Webstuhl. Archäologische Berichte aus Mecklenburg-Vorpommern, 12, 5-6.
Google Scholar
Schuh C.P. (2007). Mineralogy & Crystallography: On the History of the Sciences from Beginning through 1919. Tucson: Library of Congress Cataloging in Publication Data.
Google Scholar
Schultrich S. (2018). Das Jungneolithikum in Schleswig-Holstein. Leiden: Sidestone Press.
Google Scholar
Sébillot P. (1904). Le folklore de France 1: Le ciel et la terre. Paris: Libraire Orientale & Américaine.
Google Scholar
Sedova M.V. (1957). Amulet iz drevnego Novgoroda. Sovetskaya arkheologiya, 4, 166–167.
Google Scholar
Seonbok Y. (2002). „Thunder-Axes” and the traditional view of Stone Tools in Korea. Journal of East Asian Archaeology, 4(1-4), 293-306.
Google Scholar
Seyfahrt C. (1913). Aberglaube und Zauberei in der Volksmedizin Sachsens. Ein Beitrag zur Volkskunde des Königsreichs Sachsen. Leipzig: Verlag von Wilhelm Heims.
Google Scholar
Sheridan A., Cooney G., Grogan E. (1992). Stone axe studies in Ireland. Proceedings of the Prehistoric Society, 58, 389-416.
Google Scholar
Sheridan A., Pailler Y., Pétrequin P., Errera M. (2011). Old friends, new friends, a long-lost friend and false friends: tales from Project JADE. W: Davis V., Edmonds M. (red.), Stone Axe Studies 3 (411-426). Oxford: Oxbow Books.
Google Scholar
Shevelev V.V. (2005). Gromovye strely” proroka Il’ia. Ėtnograficheskie realii. Zhivaya starina, 1, 2-3.
Google Scholar
Siegmund F. (1998). Merowingerzeit am Niederrhein. Die frühmittelalterlichen Funde aus dem Regierungsbezirk Düsseldorf und dem Kreis Heinsberg. Köln-Bonn: Rheinland-Verlag.
Google Scholar
Sielski S. (1941). Hamajlije. Etnografska istraživanja i građa, 3, 81-120.
Google Scholar
Sieradzki A. (2017). Teonim Perun w leksyce średnio- i nowopolskiej (na podstawie słowników). Język. Religia. Tożsamość, 1(15), 199-211.
Google Scholar
Sikora M. (1966). Szczecinek – stanowisko 3. Materiały Zachodniopomorskie, 12, 792-793.
Google Scholar
Simpson J., Roud S. (2000). A Dictionary of English Folklore. Oxford: Oxford University Press.
Google Scholar
Sklenář K. (1986). Okresní muzeum v Rokycanech. Katalog pravěké sbírky. Zprávy Čs. společnosti archeologické při ČSAV, 31, 1-33.
Google Scholar
Sklenář K. (1999). Hromové klíny a hrnce trpaslíků. Z pokladnice české folklorní archeology. Praha: Set Out.
Google Scholar
Sklenář K. (2018). Počátky archeologie v Čechách. Od prvních kronik na práh období romantismu (12.-18. století). Die Anfänge der Archäologie in Böhmen. Seit den ersten Chroniken bis zur Schwelle der Periode des Romantismus (12.-18. Jahrhundert). Praha: Národní muzeum.
Google Scholar
Skutil J. (1932). Dva přispěvky k československému folkloru prehistorickému. Český lid, 32, 35-52.
Google Scholar
Skutil J. (1963). Opracujmy słowiański folklor prahistoryczny. Pradzieje Słowiańszczyzny w słowiańskich wyobrażeniach ludowych. Z Otchłani Wieków, 29(1), 84-87.
Google Scholar
Snædal T., Stocklund M., Åhlén M. (1988). Runfynd 1987. Fornvännen, 83, 234-50.
Google Scholar
Søyland K. (2007). Toresteinar. Ei undersøking av utbreiinga av eldre gjenstander av stein, sekundært deponert i jernalderkontekstar i Vest-Noreg. Bergen (niepublikowana praca magisterska). [http://bora.uib.no/handle/1956/17518] – dostęp dn. 10.04.2020
Google Scholar
Søvsø M., Søvsø M.H., Siggaard A.L. (2016). Om hugorme, dyrekranier og tordensten – bygningsofre og andre skikke med dybe rødder i folketroen. By Marsk og Geest, 28, 57-89.
Google Scholar
Ströbele W. (1992). Informationsblatt. Beiträge zu Objekten, Ausstellungen und historischen Themen 4. Reutlingen: Stadt Reutlingen, Schul-, Kultur- und Sportamt, Heimatmuseum.
Google Scholar
Szafrańska A. (2016). Jak kamień piorunowy stał się belemnitem, a fulguryt kamieniem piorunowym. W: J. Przyklenk, W. Wilczek (red.), Bogactwo polszczyzny w świetle jej historii 6 (100-108). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar
Szczepański S. (2010). Kamień i skała w mitologii, wierzeniach i obyczajowości ludów indoeuropejskich. W: R. Klimek, S. Szczepański (red.), Kamienie w historii, kulturze i religii (7-23). Olsztyn: Robert Klimek.
Google Scholar
Szeremeta M. (2019). Siekiera kamienna. W: M. Majewski (red.), Archeologia Stargardu 5(1): Badania kwartału IX najstarsze ślady osadnictwa (49-52). Poznań-Stargard: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Szyfer A. (1969). Tradycyjna astronomia i meteorologia ludowa na Mazurach, Warmii i Kurpiach i jej współczesne przeobrażenia. Olsztyn: Pojezierze.
Google Scholar
Šantalab D. (2008). Kamena strela. Neka vjerovanja seljaka s područja Višnjice o kamenom oruđu i oružju iż neolitika i eneolitika. Ivanečka škrinjica, 4, 34-36.
Google Scholar
Šimek F. (1909). O hromovém kameni. Český lid, 18, 458-459.
Google Scholar
Šimek M. (2010). „Kamena strela” u srednjovjekovnoj utvrdi?. Zbornik Soboškega muzea, 15, 135-149.
Google Scholar
Šmitek Z. 2007. Kaj raste brez korenja? O kamnih s posebnimi svojstvi na Slovenskem. Studia Mythologica Slavica, 10, 179-195.
Google Scholar
Taggart D. (2018). How Thor Lost His Thunder. The Changing Faces of an Old Norse God. London-New York: Routledge.
Google Scholar
Thäte E.S., Hemdorff O.H. 2009. Økser, amuletter og overtro: en steinalderøks i jernaldergrav på Avaldsnes, Karmøy. W: M. Nitter, E.S. Pedersen (red.), AmS-Varia 49 (43-52). Stavanger: Universitetet i Stavanger, Arkeologisk museum.
Google Scholar
Toeppen M. (1867). Aberglauben aus Mazuren mit einem Anhange, enthaltend: Masurische Sagen und Mährchen. Danzig: Verlag von Th. Bertling.
Google Scholar
Tolstoy N.I. (1995). Gromovaya strela. W: N.I. Tolstoy (red.), Slavyanskie drevnosti 1 (561-563). Moskva: Mezhdunarodnye otnosheniya.
Google Scholar
Trigger B.G. (2006). A History of Archaeological Thought, 2. wyd. Cambridge: Cambridge University Press.
Google Scholar
Tsapko A.V. (2017). Belemnity. Zv’yazok mizh slovom ta svitohlyadno-mifolohichnym kontekstom. W: I.H. Vodolazs’ka (red.), Materialy XII rehional’noyi naukovo-praktychnoyi students’koyi konferentsiyi “Ukrayinsʹka molod’. Dukhovnist’. Moral’. Hromadyans’kist’” (128-131). Rubizhne: Rubizhans’kyy politekhnichnyy koledzh im. O.YE. Poray-Koshytsi Luhans’koho natsional’noho universytetu im. Tarasa Shevchenka.
Google Scholar
Tuijn W. (1992). Middeleeuws hergebruik van stenen bijl? Jaarverslag, 25, 40-41.
Google Scholar
Tumėnas V. (2016). The common attributes between the Baltic Thunder god Perkūnas and his antique equivalents Jupiter and Zeus. Mediterranean Archaeology and Archaeometry, 16(4), 359-367.
Google Scholar
Tyanina E.A. (2008). Orudiya kamennogo veka v kul’turnom sloye srednevekovogo Novgoroda: predmety yazycheskogo kul’ta ili sluchaynyye veshchi? W: V.L. Yanin (red.), Novgorod i Novgorodskaya zemlya. Istoriya i arkheologiya. Materialy nauchnoy konferentsii 22 (172-183). Velykyy Novhorod: Novgorodskiy gosudarstvennyy ob”yedinennyy muzey-zapovednik.
Google Scholar
Tyanina E.A. (2018). K voprosu o kul’te Peruna v Novgorodskoy zemle (po materialam arkheologicheskogo issledovaniya Novgoroda). Colloquia Russica, 1(8), 59-72.
Google Scholar
Unger J(osef). (1999). Život na lelekovickém hradě ve 14. století. Antropologická sociokulturní studie. Brno: Universitas Masarykiana.
Google Scholar
Unger J(iří). (2007). Druhotné využití starších archeologických artefaktů v mladším období. Plzen: Katedra archeologie Fakulta filozofická Západoceské univerzity v Plzni (niepublikowana praca magisterska). [https://www.academia.edu/12412788/Druhotn%C3%A9_vyu%C5%BEit%C3%AD_star%C5%A1%C3%ADch_archeologick%C3%BDch_artefakt%C5%AF_v_mlad%C5%A1%C3%ADm_obdob%C3%AD] – dostęp dn. 20.05.2019.
Google Scholar
Ungerman Š. (2009). Archaika in den frühmittelalterlichen Gräbern in Mähren. W: P. Maříková Vlčková, J. Mynářová, M. Tomášek (red.), My Things changed Things. Social Development and Cultural Exchange in Prehistory, antiquity, and the Middle Ages (224-256). Prague: Charles University in Prague, Faculty of Arts; Institute of Archaeology of the Academy of Sciences of the Czech Republic, Prague.
Google Scholar
Valentsova M.M. (2018). „Kamennaya moya golova...”: ob odnom obychaye pri pervom grome. Zhivaya starina, 4, 6-9.
Google Scholar
Vařeka P. (1991). Stavební obětiny z české a moravské vesnice v archeologických pramenech. Český líd, 78(2), 117-119.
Google Scholar
Vasks A. (2003). The symbolism of stone work-axes (based on material from the Daugava Basin). Archaeologia Lituana, 4, 27-32.
Google Scholar
Verhart L. (2015). Vuurstenen werktuigen. W: T. Derks, B. de Fraiture (red.), Een Romeins heiligdom en een vroegmiddeleeuws grafveld bij Buchten (L). Verslag van een archeologisch noodonderzoek (1976) (83-86). Amersfoort: Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Google Scholar
Verhart L. (2016). Vondsten, vindplaatsen en verhalen: geneeskrachtige bijlen. De Maasgouw, 135, 6-10.
Google Scholar
Vesly L. de. (1909). La fana ou petits temples Gallo-romains de la région Normande. Rouen: Imprimerie J. Lecerf Fils.
Google Scholar
Vích D., Kašpar P. (2014). Nález hromového klínu v Panoším Újezdu na Rakovnicku. Archeologie ve středních Čechách, 18, 901-902.
Google Scholar
Vilsteren van V.T. (2011). In de greep van de bisschop. De Maartenshamer. Waardeel, 31(4), 15-16.
Google Scholar
Waszk B. (2014). Lithoglyphi artefacti – Gemachte Formen oder Bildsteine. W: U. Veit, M. Wöhrl (red.), Donnerkeil – Opfermesser – Thrängefäß. Die archäologischen Objekte aus der Sammlung der Leipziger Apothekerfamilie Linck (1670-1807) im Naturalienkabinett Waldenburg (Sachsen) (41-43). Lepzig: Professur für Ur- und Frügeschichte.
Google Scholar
Watte J.-P., Jullien M. (2007). Un biface employe comme “ceraunie” ou “pierre de foudre” a Livet-sur-Authou (Eure). Haute-Normandie Archéologique, 12, 5-8.
Google Scholar
Way A. (1868). Supplementary Notes on Celts and other Implements used as Talismans. The Archaeological Journal, 25, 116-118.
Google Scholar
Wdowiak L., Wysokiński P. (2013). Piorunowe strzałki, grzmoty i gromy w medycynie ludowej na ziemiach polskich w okresie rozbiorów. W: M.Z. Felsmann, J. Szarek, M. Felsmann (red.), Dawna medycyna i weterynaria. Środowisko a człowiek (519-545). Chełmno: Muzeum Ziemi Chełminskiej w Chełmnie.
Google Scholar
Wessman A. (2009). Reclaiming the Past: Using old artefacts as a Means of Remembering. W: A. Šnē, A. Vasks (red.), Interarchaeologia 3. Papers from the Third Theoretical Seminar of the Baltic Archaeologist (BASE) held at the University of Latvia, October 5–6, 2007. Memory, society, and Material Culture (71-88). Riga-Helsinki-Tartu-Vilnius: University of Latvia, University of Helsinki, University of Tartu, University of Vilnius.
Google Scholar
Zheltova M.N., Tarabardina O.A., Tyanina E.A., Musin A.E. (2015). Kamennyye artefakty epokhi neolita i rannego zheleznogo veka iz kul’turnogo sloya srednevekovogo Novgoroda: kharakter vtorichnoy depozitsii i osobennosti ispol’zovaniya. W: S.A. Vasil’yev, V.Ye. Shchelinskiy (red.), Metody izucheniya kamennykh artefaktov. Materialy mezhdunarodnoy konferentsii Sankt-Peterburg 16-18 noyabrya 2015 g. (213-217). Sankt-Peterburg: Institut istorii material’noy kul’tury RAN.
Google Scholar
Zheltova M.N., Tarabardina O.A., Tyanina E.A., Musin A.E. (2017). Kamennyye artefakty epokhi neolita i rannego zheleznogo veka iz kul’turnogo sloya srednevekovogo Novgoroda: kharakter vtorichnoy depozitsii i osobennosti ispol’zovaniya. W: S.A. Vasil’yev, V.Ye. Shchelinskiy (red.), Drevniy chelovek i kamen’. Tekhnologiya, forma, funktsiya (236-241). Sankt-Peterburg: Peterburgskoye vostokovedeniye.
Google Scholar
Zoller D. (1981). Beiträge zur archäologischen Landesaufnahme für den Landkreis Ammerland Gemeinde Apen (I). Oldenburger Jahrbuch, 81, 277-302.
Google Scholar
Język Polski
English