Arnold D.E. (1985). Ceramic Theory and Cultural Process. Cambridge: University Press.
Google Scholar
Arthur P. (2007). Form, function and technology in pottery production from Late Antiquity to the Early Middle Ages. W: L. Lavan, E. Zanini & A. Sarantis (red.), Technology in Transition A.D. 300-650 (159-186). Leiden: Brill.
DOI: https://doi.org/10.1163/ej.9789004165496.i-573.66
Google Scholar
Banach B., Chrzanowska-Wawrzyniak I., Kościński B., Kurnatowski S., Urbańska-Łosińska A., Zamelska-Monczak K. (2014). Gród i podgrodzie wczesnośredniowieczne. W: S. Kurnatowski (red.), Międzyrzecz. Gród i zamek w wiekach IX – XIV. Origines Polonorum 8 (63-215). Warszawa: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej – Instytut Archeologii i Etnologii PAN-Trio.
Google Scholar
Biermann F. (2002). Über das erste Auftreten der spätslawischen Keramik in Ostdeutschland und Polen. Ethnographisch-Archäologische Zeitschrift, 43, 61-92.
Google Scholar
Biermann F. (2019). Die Zeitstellung slawischer Keramik in Vorpommern und Ostmecklenburg nach dendrochronologischen Daten. W: H.-G. Stephan (red.), Keramik in Norddeutschland. Hallesche Beiträge zur Archäologie des Mittelalters 3 (21-36). Langenweißbach.
Google Scholar
Biermann F., Kieseler A., Nowakowski D. (2014). Grodzisko plemienne w Chobieni gm. Rudna w świetle badań archeologicznych 2010 r. W: K. Chrzan, K. Czapla, S. Moździoch (red.), Funkcje grodów w państwach wczesnośredniowiecznej Europy środkowej. Społeczeństwo, gospodarka, ideologia (269-333). Wrocław-Głogów.
Google Scholar
Brzostowicz M. (2002). Bruszczewski zespół osadniczy. Poznań: PTPN.
Google Scholar
Brzostowicz M. (2016). Ceramika. W: M. Brzostowicz (red.), Grodzisko wczesnośredniowieczne w Spławiu, woj. wielkopolskie. Wyniki badań archeologicznych (33-43). Poznań: Muzeum Archeologiczne w Poznaniu.
Google Scholar
Buchowski M., Mamzer H., Rozwadowski A. (2012). Antropologia a archeologia. W: S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska (red.), Przeszłość społeczna. Podstawy konceptualizacji (686-720). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
Google Scholar
Buko A. (2000). Elementy kultury materialnej jako oznaki identyfikacji grupowej: przykład ceramiki. W: S. Tabaczyński (red.), Kultury archeologiczne a rzeczywistość dziejowa (215-229). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Google Scholar
Czerniak L., Kośko A. (1980). Zagadnienie efektywności poznawczej analizy chronologicznej ceramiki na podstawie cech technologicznych. Z problematyki badań nad „datowaniem technologicznym” ceramiki kultur neolitycznych w strefie Kujaw. Archeologia Polski, 25, 247-279.
Google Scholar
Dąbrowski E. (1995). Chronologia najniższych warstw osadniczych Santoka na tle porównawczym wczesnośredniowiecznych materiałów archeologicznych z zachodniej Wielkopolski, Ziemi Lubuskiej i północnego obszaru Dolnego Śląska. W: D. Rymar (red.), Santok – początki grodu. Materiały z sesji historycznej (23-46). Gorzów Wlkp.
Google Scholar
Dąbrowski E. (2001). Nowe materiały z najstarszej fazy wczesnego średniowiecza. Buków pod Sulechowem, w woj. lubuskim. Slavia Antiqua, 42, 129-158.
Google Scholar
Dworaczyk M. (2008). Wczesnośredniowieczne garncarstwo południowego wybrzeża Bałtyku – przykład szczeciński. W: M. Bogacki et al. (red.), Kultura ludów Morza Bałtyckiego 1. Starożytność i średniowiecze (269-283). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Google Scholar
Dymaczewska U. (1970). Ceramika wczesnośredniowieczna z Santoka pow. Gorzów Wlkp. Slavia Antiqua, 16, 145-241.
Google Scholar
Dymaczewska U., Dymaczewski A. (1967). Wczesnośredniowieczny Santok. Wyniki badań wykopaliskowych we wnętrzu grodu w latach 1958-1961. Slavia Antiqua, 14, 185-241.
Google Scholar
Dzieduszycki W. (1998). Żółwin, st. 8 (GAZ nr 66) – badania wykopaliskowe. W: R. Mazurowski (red.), Archeologiczne badania ratownicze wzdłuż trasy gazociągu tranzytowego, 1. Ziemia Lubuska (403-419). Poznań.
Google Scholar
Dzieduszycki W., Makiewicz T. , Sobucki A. (1998). Nowa Wieś, st. 1 i 12, gmina Bledzew, GAZ nr 43/43a, AZP 51-12: 7 i 55. W: R. Mazurowski (red.), Archeologiczne badania ratownicze wzdłuż trasy gazociągu tranzytowego, 1. Ziemia Lubuska (117-181). Poznań.
Google Scholar
Encyklopedia PWN – dostęp on-line z 02.02.2023 r.
Google Scholar
Erb-Satullo N.L. (2020). Archaeomaterials, Innovation, and Technological Change. Advances in Archaeomaterials, 1, 36-50.
DOI: https://doi.org/10.1016/j.aia.2020.11.003
Google Scholar
Gosselain O.P. (1992) Technology and style: potters and pottery among Bafia of Cameroon. MAN (New Studies), 27, 559- 86.
DOI: https://doi.org/10.2307/2803929
Google Scholar
Górecki J. (2001). Gród na Ostrowie Lednickim na tle wybranych ośrodków grodowych pierwszej monarchii piastowskiej. Biblioteka Studiów Lednickich 7. Poznań.
Google Scholar
Gruszka B. (2007). Osada z najstarszej fazy wczesnego średniowiecza w Stożnem, stan. 2, pow. Zielona Góra. Wstępne wyniki badań. Archeologia Środkowego Nadodrza, 5, 299-327.
Google Scholar
Gruszka B. (2011). Materiały ceramiczne z początków wczesnego średniowiecza z Kalska (stan. 1), woj. lubuskie w świetle nowych ustaleń chronologicznych metodą termoluminescencyjną. Slavia Antiqua, 52, 119-131.
Google Scholar
Gruszka B., Kara M. (2013). Wybrane znaleziska ceramiki o cechach warsztatowych ze starszych faz wczesnego średniowiecza z południowo-zachodniej Wielkopolski i południowo-wschodniej części Ziemi Lubuskiej w świetle badań specjalistycznych. Slavia Antiqua, 54, 241-265.
Google Scholar
Gruszka B., Pawlak E., Pawlak P. (2013). Zespoły ceramiczne ze starszych faz wczesnego średniowiecza na wybranych stanowiskach środkowego Nadodrza w świetle najnowszych wyników datowań przyrodniczych. Archeologia Polski, 58(1-2), 105-132.
Google Scholar
Hensel W. (1950). Studia i materiały do osadnictwa Wielkopolski wczesnohistorycznej, 1. Poznań.
Google Scholar
Hensel W. (1956) Z badań nad polską ceramiką wczesnośredniowieczną. Sprawozdania Archeologiczne, 2, 160-167.
Google Scholar
Hilczerówna Z. (1963). Z badań nad genezą ceramiki wczesnośredniowiecznej. Archeologia Polski, 8(2), 318-331.
Google Scholar
Hilczerówna Z. (1967). Dorzecze górnej i środkowej Obry od VI do początków XI wieku. Wrocław-Warszawa-Kraków.
Google Scholar
Hilczer-Kurnatowska Z., Kara M. (1994). Die Keramik vom 9. bis zur Mitte des 11. Jahrshunders in Großpolen. W: Č. Staňa (red.), Slawische Keramik in Mitteleuropa vom 8. bis zum 11. Jahrhundret, Kolloquium Mikulčice, 25.–27. Mai 1993, Internationale Tagungen in Mikulčice 1 (121-141). Brno: Archäologisches Institut der Akademie der Wissenschaften der Tschechischen Republik.
Google Scholar
Hodder I. (1982). The present past – an introduction to anthropology for archaeologists. London: B. T. Batsford.
Google Scholar
Hodder I. (1995). Czytanie przeszłości. Współczesne podejścia do interpretacji w archeologii. Tłum. E. Wilczyńska. Poznań: Obserwator.
Google Scholar
Hollenback K.L., Schiffer M.B. (2012). Technology and Material Life. W: M. C. Beaudry, D. Hick (red.), The Oxford Handbook of Material Culture Studies (312-332). Oxford: University Press.
DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199218714.013.0013
Google Scholar
Hołubowicz W. (1950). Garncarstwo wiejskie zachodnich terenów Białorusi. Toruń.
Google Scholar
Hołubowicz W. (1965). Garncarstwo wczesnośredniowieczne Słowian. Wrocław.
Google Scholar
Kabaciński J., Krause E., Szamałek K., Winiarska-Kabacińska M. (1998). Żółwin, st. 29 (GAZ nr 63) – badania wykopaliskowe. W: R. Mazurowski (red.), Archeologiczne badania ratownicze wzdłuż trasy gazociągu tranzytowego, 1. Ziemia Lubuska (315-359). Poznań.
Google Scholar
Kara M. (2006). Nowe w archeologii Wielkopolski wczesnośredniowiecznej – 15 lat później. W: W. Chudziak, S. Moździoch (red.), Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce – 15 lat później (207-244). Toruń.
Google Scholar
Kara M. (2009). Najstarsze państwo Piastów – rezultat przełomu czy kontynuacji? Studium archeologiczne. Poznań: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Google Scholar
Kara M. (2016). Relikty osadnictwa ze starszych faz wczesnego średniowiecza oraz przełomu faz starszych i młodszych (od około VI/VII do pierwszej połowy XI w.) z obszaru obecnej tzw. małej aglomeracji miasta Poznania. Próba zarysu przemian osadniczych według nowszych ustaleń archeologii. W: M. Kara, M. Makohonienko, A. Michałowski, Przemiany osadnictwa i środowiska przyrodniczego Poznania i okolic od schyłku starożytności do lokacji miasta (71-132). Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar
Kara M., Wrzesiński J. (1996). Przyczynek do studiów nad wczesnośredniowiecznymi narzędziami garncarskimi z terenu Polski. W: Z. Kurnatowska (red.), Słowiańszczyzna w Europie średniowiecznej 2 (155-163). Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Google Scholar
Kiarszys G. (2013). Upływający czas archeologii. Przegląd Archeologiczny, 61, 15-31.
Google Scholar
Kobylińska U. (1980). Problemy, metody i implikacje amerykańskiej „socjologii ceramiki”. Archeologia Polski, 25(1), 193-203.
Google Scholar
Kobylińska U., Kobyliński Z., Bagiński B., Bojanowski M. (2020). Early Medieval pottery of the Menkendorf–Szczecin type in the light of the laboratory ceramological research. Archaeologica Hereditas. Studies in archaeological ceramology, 17, 85-269.
Google Scholar
Kolenda J., Zamelska-Monczak K. (2021). The North or the South? Early medieval ceramics decorated with a zoned ornament – the result of local changes or interregional contacts? Archeologické rozhledy, 73(3), 423-454.
DOI: https://doi.org/10.35686/AR.2021.13
Google Scholar
Kostrzewski J. (1949). Kultura prapolska, wyd. II. Poznań.
Google Scholar
Krysztofiak T. (2005). Palatium w Gieczu – archeologiczne podstawy datowania reliktów. W: J. Gadomski et al. (red.), Lapides viventes. Zaginiony Kraków wieków średnich. Księga dedykowana Profesor Klementynie Żurowskiej (293-309). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Krysztofiak T. (2016). Ośrodek grodowy w Gieczu w okresie przed- i wczesnopaństwowym. W: M. Kara. T. Krysztofiak, M. Wyrwa, Gród piastowski w Gieczu. Geneza-funkcja-kontekst (115-154). Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
Google Scholar
Krzyszowski A. (2006). Nowe materiały wczesnośredniowieczne z Chludowa, stan. 62, gm. Suchy Las, w woj. wielkopolskim. Fontes Archaeologici Posnanienses, 42, 145-156.
Google Scholar
Kurnatowska Z. (1973). Główne momenty w rozwoju wczesnośredniowiecznego garncarstwa polskiego. Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 21(3), 435-447.
Google Scholar
Kurnatowska Z. (2002). Początki Polski. Mała Biblioteka 9. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
Google Scholar
Kurnatowska Z. (2008). Nowe spojrzenie na genezę ceramiki wczesnośredniowiecznej. Archeologia Polski, 53(1), 73-80.
Google Scholar
Květina P., Gomart L., Thér R., Neumannová K. (2017). Beyond the technological chain: Neolithic potters in social networks. Co je skryto za výrobním řetězcem: sociální pozadí neolitických hrnčířů. Archeologické rozhledy, 69, 163-171.
DOI: https://doi.org/10.35686/AR.2017.10
Google Scholar
Lemonnier P. (1993/2013). Introduction. W: P. Lemmonier (red.), Technological choices: Transformation in Material Cultures since the Neolithic (1-35). London and New York: Routledge.
DOI: https://doi.org/10.4324/9781315887630-14
Google Scholar
Loney H.L. (2000). Society and Technological Control: A Critical Review of Models of Technological Change in Ceramic Studies. American Antiquity, 65(4), 646-668.
DOI: https://doi.org/10.2307/2694420
Google Scholar
Makiewicz T. (2005). O tak zwanej ceramice pseudośredniowiecznej. Archaeologia Historica Polona, 15(2), 169-186.
Google Scholar
Makiewicz T., Kaczor W., Krąpiec M., Makowiecki D., Miłosz E., Polcyn M. (2008). Studnia – cmentarzysko z okresu wędrówek ludów w obrębie kompleksu osadniczego w Konarzewie (stanowisko 5), pow. Poznań ziemski. Nowy typ cmentarzyska kultury przeworskiej. W: J. Skowron, M. Olędzki (red.), Kultura przeworska. Odkrycia – Interpretacje – Hipotezy, 2 (299-355). Łódź.
Google Scholar
Minta-Tworzowska D. (2011). Zmienność kulturowa i społeczna w ujęciu archeologii. Przegląd Archeologiczny, 59, 5-26.
Google Scholar
Parczewski M. (1988). Początki kultury wczesnosłowiańskiej w Polsce. Krytyka i datowanie źródeł archeologicznych. Wrocław.
Google Scholar
Paternoga M., Rzeźnik P., Siemianowska S. (2017). Naczynia Solniki-Lipowiec. Lokalna grupa ceramiki całkowicie obtaczanej w północnej części Śląska. W: S. Siemianowska, P. Rzeźnik, K. Chrzan (red.), Ceramika i szkło w archeologii i konserwacji (83-105). Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Google Scholar
Pawlak E., Pawlak P. (2018). Najdawniejsze siedziby Słowian w Wielkopolsce na podstawie wybranych źródeł archeologicznych. W: H. Machajewski (red.), Archeologia dawnego osadnictwa Wielkopolski (43-79). Poznań.
Google Scholar
Pawlak E., Pawlak P. (2019). Charakterystyka ceramiki wczesnośredniowiecznej na stanowisku 2 w Dąbrówce. W: M. Szmyt, P. Pawlak (red.), Dwa grody nad Wirynką. Dąbrówka, stanowiska 1 i 2, woj. Wielkopolskie (173-324). Bibliotheca Fontes Archaeologici Posnanienses 25. Poznań: Muzeum Archeologiczne w Poznaniu.
Google Scholar
Rice P.M. (2015). Pottery Analysis. A Sourcebook. Second Edition. Chicago and London: The University of Chicago Press.
Google Scholar
Roslund M. (2007). Guests in the house: cultural transmission between Slavs and Scandinavians 900 to 1300. Northern World 33. Leiden: Brill.
DOI: https://doi.org/10.1163/ej.9789004161894.i-557
Google Scholar
Roux V. (2019). Ceramics and Society. A Technological Approach to Archaeological Assemblages. Springer.
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-03973-8
Google Scholar
Rzeźnik P. (2018). Koła garncarskie zachodnich Słowian w VIII–X wieku. Szkło i Ceramika, 69(4), 6-10.
Google Scholar
Santacreu D.A. (2014). Materiality, Techniques and Society in Pottery Production. The Technological Study of Archaeological Ceramics through Paste Analysis. De Gruyter Open Poland.
DOI: https://doi.org/10.2478/9783110410204
Google Scholar
Santacreu D.A. (2017). The Times They Were a-Changing: Cultural Encounters, Social Transformations and Technological Change in Iron Age Hand-made Pottery from Mallorca (Spain). Journal of Mediterranean Archaeology, 30(1), 105-131.
DOI: https://doi.org/10.1558/jmea.32917
Google Scholar
Shanks M., Tilley C. (1987). Social Theory and Archaeo¬logy. University of New Mexico Press.
Google Scholar
Schuldt E. (1956). Die slawische Keramik in Mecklenburg. Berlin.
DOI: https://doi.org/10.1515/9783112568903
Google Scholar
Schumpeter J.A. (1939). Business Cycles: A Theoretical, Historical, and Statistical Analysis of the Capitalist Process. New York and London: McGraw – Hill Book Company Inc.
Google Scholar
Siemianowska S. (2010). Typ Bruszczewo i dalkowsko-obrzańska grupa form naczyń wczesnośredniowiecznych. Uwagi w kwestii zasięgu występowania, chronologii oraz genezy. Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 52, 203-222.
Google Scholar
Spataro M., Furholt M. (2020). Detecting and explaining technological innovation in prehistory – an introduction. W: M. Spataro, M. Furholt (red.), Detecting and explaining. Technological Innovation in Prehistory (11-22). Leiden: Sidestone Press.
DOI: https://doi.org/10.59641/i1801lu
Google Scholar
Stoksik H., Paternoga M. (2009). Techno-stylistyczne kategorie ceramiki wczesnośredniowiecznej z północnych rejonów Śląska w świetle analiz fizykochemicznych. Szkło i Ceramika, 60(3), 34-40.
Google Scholar
Thér R., Mangel T., Gregor M. (2017). Potter’s Wheel in the Iron Age in Central Europe: Process or Product Innovation? Journal Archaeological Method Theory, 24, 1256-1299.
DOI: https://doi.org/10.1007/s10816-016-9312-0
Google Scholar
Zamelska-Monczak K. (2015). Ceramika naczyniowa z faz wczesnośredniowiecznych – podsumowanie. W: S. Kurnatowski (red.), Międzyrzecz. Gród i zamek w wiekach IX – XIV. Origines Polonorum 8 (279-286). Warszawa: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej – Instytut Archeologii i Etnologii PAN-Trio.
Google Scholar
Zamelska-Monczak K. (2017). Tradycja a nowe wzorce – przemiany w wytwórczości garncarskiej na przykładzie materiałów ceramicznych ze starszych faz wczesnośredniowiecznego grodu w Santoku. W: S. Siemianowska, P. Rzeźnik, K. Chrzan (red.), Ceramika i szkło w archeologii i konserwacji (209-238). Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii PAN i Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta.
Google Scholar
Zamelska-Monczak K. (2019). Santok we wczesnym średniowieczu – regni custodiam et clavem. W: K. Zamelska-Monczak (red.), Santok. Strażnica i klucz królestwa polskiego. Wyniki badań z lat 1958-1965. Origines Polonorum 13 (382-389). Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN.
Google Scholar
Żak J. (1985). O kontynuacji i dyskontynuacji społecznej i kulturowej na ziemiach nadodrzańskich i nadwiślańskich w V–V/VI w. n.e. Folia Praehistorica Posnaniensia, 1, 85-108.
Google Scholar