The German Margarete defensive line from World War II in southwestern Slovakia. Archaeological evidence and historical facts

Pavol Šteiner; Jozef Kónya

doi:10.23858/APol69.2024.009

Opublikowane: 22024-12-31 — zaktualizowane 2024-12-31

Tom 69 (2024)

Niemiecka linia obronna Margarete z czasu II wojny światowej w południowo-zachodniej Słowacji. Dowody archeologiczne i fakty historyczne

Pavol Šteiner , Jozef Kónya

Archeologia Polski

Dział: Studia

https://doi.org/10.23858/APol69.2024.009

Abstrakt

Badania fortyfikacji polowych z czasu II wojny światowej na Słowacji obejmują szereg zachowanych obiektów, głównie okopów wojskowych. Niemiecki system obronny Wehrmachtu znany jako Margareten-Stellung został zidentyfikowany na wschód od miejscowości Šahy dzięki źródłom pisanym i obrazowaniom LIDAR. Rozpoznanie tego systemu dostarczyło wielu ważnych informacji o jego projekcie technicznym, znaczeniu taktycznym i wykorzystaniu w walkach o Šahy pod koniec 1944 r. Badania takich obiektów mają także na celu uznanie ich za stanowiska archeologiczne i zabytki kultury oraz prezentację szerokiej publiczności.

Słowa kluczowe:

druga wojna światowa, okopy, archeologia konfliktu, badania archeologiczne, Słowacja

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Šteiner, P., & Kónya, J. (2024). Niemiecka linia obronna Margarete z czasu II wojny światowej w południowo-zachodniej Słowacji. Dowody archeologiczne i fakty historyczne. Archeologia Polski, 69, 239–262. https://doi.org/10.23858/APol69.2024.009

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Banny L. 1985. Schild im Osten. Der Südostwall zwischen Donau und Untersteiermark 1944/45, Lackenbach.
Google Scholar

Fleischer W. 2004. Feldbefestigungen des deutschen Heeres 1939-1945, Eggolsheim.
Google Scholar

Friesner H. 1956. Verratene Schlachten, Hamburg.
Google Scholar

Hasil J., Hasil P., Kočár P., Kyselý R. 2021. The materiality of forced labour: settlement waste of communities at WWII mining plant and PoW camp in Rolava (North-West Bohemia), „Journal of Conflict Archaeology”, 15(2), pp. 91–117, https://doi.org/10.1080/15740773.2021.1889273
Google Scholar

Juchelka J., Klápa O. 2021. Terénní identifikace aktivit 2. světové války na katastrech Branky, Hradce nad Moravicí, Raduně a blízkého okolí pomocí nedestruktivních archeologických metod, jejich mapování a návrh ochrany v krajině na příkladu situace v Hradci nad Moravicí – Jakubčovicích, „Zprávy památkové péče”, 81(2), pp. 201–222, https://doi.org/10.56112/zpp.2021.2.12
Google Scholar

Kobiałka D., Kostyrko M., Lokś A., Karski K., Rezler-Wasielewska V., Stanek P., Wickiewicz A., Góra E., Tomczak S., Pawleta M. 2023. “Hell camp” hidden in the forest – the materiality of Stalag VIII B (344) Lamsdorf, „Journal of Conflict Archaeology”, 18(2–3), pp. 97–124, https://doi.org/10.1080/15740773.2023.2288959
Google Scholar

Lieskovský J., Lieskovský T., Hladíková K, Štefunková D., Hurajtová N. 2022. Potential of airborne LiDAR data in detecting cultural landscape features in Slovakia, „Landscape research”, 47(2), pp. 1–20, https://doi.org/10.1080/01426397.2022.2045923
Google Scholar

Malcherek A., Wiȩckowski W. 2023. Bioarchaeological investigation of WWI burials at Nowa Osuchowa, Poland, „Journal of Conflict Archaeology”, 18(2–3), pp. 71-96, https://doi.org/10.1080/15740773.2023.2242407
Google Scholar

Mičianik P. 2010. Oslobodenie juhu stredného Slovenska, [in:] V. Kováčová et al. (eds), Oslobodenie Slovenska 1944/1945. Zborník z medzinárodnej vedeckej konferencie, Liptovský Mikuláš 29.–30. apríl 2010, Banská Bystrica, pp. 129–172.
Google Scholar

Neumann M. 2020. Poľné opevnenia z 2. svetovej vojny v Horných Orešanoch a v Smolenickej Novej Vsi, „Historika”, 10(1), pp. 37–41.
Google Scholar

Rottmann G. 2004. German field fortifications 1939-1945, Washington.
Google Scholar

Rottmann G. 2007. Soviet Field Fortifications 1941–1945, Washington.
Google Scholar

Schriek van der M., Beex W. 2018. The application of LiDAR-based DEMs on WWII conflict sites in the Netherlands, „Journal of Conflict Archaeology”, 12(1), pp. 94–114, https://doi.org/10.1080/15740773.2017.1440960
Google Scholar

Számvéber N. 2013. Days of battle: armoured operations north of the river Danube, Hungary 1944–45, Warwick.
Google Scholar

Šteiner P. 2018. Babylon armád 1. Boje medzi Ipľom a Hronom, zima 1944-1945, Bratislava.
Google Scholar

Šteiner P. 2019. Babylon armád 2. Boje medzi Hronom a Váhom, február – apríl 1945, Bratislava.
Google Scholar

Šteiner P. 2020a. Identifikácia poľných opevnení z druhej svetovej vojny na juhozápadnom Slovensku a náčrt ich typológie, „Musaica archeologica”, 5(2), pp. 87–94, http://dx.doi.org/10.46283/musarch.2020.2.05
Google Scholar

Šteiner P. 2020b. Výskum bojísk druhej svetovej vojny na juhozápadnom Slovensku, „Slovenská archeológia-supplementum 1”, 68(1), pp. 567–573, http://dx.doi.org/10.31577/slovarch.2020.suppl.1.48
Google Scholar

Ungváry K. 2003. Battle for Budapest. 100 days in World War II, New York.
Google Scholar

Vojtas M., Těsnohlídek J., Prišťáková M., Petřík J., Fojtík M., Zubalík J., Kapavík R., Tajkov P. 2023. Battlefield archaeology of the First World War in norhteastern Slovakia, „Archaeologia Polona”, 61, pp. 31–59, http://dx.doi.org/10.23858/APa61.2023.3362
Google Scholar

Waga J., Szypuła B., Fajer M. 2022. The archaeology of unexploded World War II bomb sites in the Koźle Basin, southern Poland, „International Journal of Historical Archaeology”, 27, pp. 687–713, http://dx.doi.org/10.1007/s10761-022-00672-5
Google Scholar

Act 326. 2005. Act 326/2005 Z.z., [in:] Zbierka zákonov Slovenskej republiky/Chronologický register/Ročník 2005/, https://www.slov-lex.sk/pravne-predpisy/SK/ZZ/2005/326/ (access 20.03.2024).
Google Scholar

A. O. K. 6. A.O.K. 6 Tägliche Meldungen K.T.B. Akte A Band 29 vom 5. 12. 1944 bis 31. 12. 1944 Ia – Tagesmeldung 14.12.44. p. 2, [in] Rossijsko-germanskij proekt po ocifrovke germanskih dokumentov v arhivah Rossijskoj Federacii, https://germandocsinrussia.org (access 20.03.2020).
Google Scholar

Armeegr. 1944a. Armeegr. Fretter-Pico Ia Tagesmeldung vom 14.12.44, [in:] Rossijsko-germanskij proekt po ocifrovke germanskih dokumentov v arhivah Rossijskoj Federacii, https://wwii.germandocsinrussia.org/ru/nodes/7046-delo-382-dokumenty-operativnogo-otdela-shtaba-6-y-armii-zhurnal-boevyh-deystviy-delo-a-tom-29-sutochnye-doneseniya-za-05-31-12-1944-g-doneseniya-ob-obstanovke-operativnogo-i-razvedyvatelnogo-otdelov-armeyskoy-gruppy-fretter-piko#page/207 (access 20.03.2020).
Google Scholar

Armeegr. 1944b. Armeegr. Fretter-Pico Ia Tagesmeldung vom 15.12.44, [in:] Rossijsko-germanskij proekt po ocifrovke germanskih dokumentov v arhivah Rossijskoj Federacii, https://wwii.germandocsinrussia.org/ru/nodes/7046-delo-382-dokumenty-operativnogo-otdela-shtaba-6-y-armii-zhurnal-boevyh-deystviy-delo-a-tom-29-sutochnye-doneseniya-za-05-31-12-1944-g-doneseniya-ob-obstanovke-operativnogo-i-razvedyvatelnogo-otdelov-armeyskoy-gruppy-fretter-piko#page/231 (access 20.03.2020).
Google Scholar

Gv. Kd. 1945. Zhurnal boevykh dejstvij 13. Gv. Kd. Za period s 5.12. 1944 g. po 5.1. 1945 g. p. 10, [in:] Pamiat` Naroda – informacionnyj servis Ministerstva oborony RF, https://pamyatnaroda.ru (access 14.06.2017).
Google Scholar

Gvard 1945a. Zhurnal boevykh dejstvij 6. Gvardejskoi tankovoi armii za period s 1 dekabr po 1 januar 1945 goda. p. 35, [in:] Pamiat` Naroda – informacionnyj servis Ministerstva oborony RF, https://pamyatnaroda.ru (access 05.01.2017).
Google Scholar

Gvard 1945b. Zhurnal boevykh dejstvij 6. Gvardejskoi tankovoi armii za period s 1 dekabr po 1 januar 1945 goda. p. 36, [in:] Pamiat` Naroda – informacionnyj servis Ministerstva oborony RF, https://pamyatnaroda.ru (access 05.01.2017).
Google Scholar

Gvard 1945c. Zhurnal boevykh dejstvij 6. Gvardejskoi tankovoi armii za period s 1 dekabr po 1 januar 1945 goda. p. 37, [in:] Pamiat` Naroda – informacionnyj servis Ministerstva oborony RF, https://pamyatnaroda.ru (access 05.01.2017).
Google Scholar

Gvard 1945d. Zhurnal boevykh dejstvij 6. Gvardejskoi tankovoi armii za period s 1 dekabr po 1 januar 1945 goda. p. 39, [in:] Pamiat` Naroda – informacionnyj servis Ministerstva oborony RF, https://pamyatnaroda.ru (access 05.01.2017).
Google Scholar

Sládok M. 2010. Nemecké opevnenia a vojenské zariadenia v oblasti Malých Karpát z druhej svetovej vojny, [in:] O.Z. KPT: archeológia, montanistika, speleológia, turistika na Slovensku a v zahraničí, http://www.kpt.sk/clanky/opevnenia-v-malych-karpatoch-z-druhej-svetovej-vojny.html (access 15.06.2018).
Google Scholar